.jpg)
លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ រូបថតឯកសារ ភ្នំបេញប៉ុស្តិ៍
ភ្នំពេញៈ ក្រៅពីអំពាវនាវសូមកុំឲ្យអ្នកនយោបាយខ្មែរយកខ្មែរគ្នាឯងធ្វើជាសត្រូវរបស់ខ្លួន លោក កឹម សុខា អតីតប្រធានអតីតគណបក្សប្រឆាំងបានចាត់ទុកឆ្នាំចាស់ដែលជិតកន្លងផុតទៅនេះជាឆ្នាំដែលមានការឈឺចាប់ ខណៈដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចាត់ទុកឆ្នាំចាស់ថាជាឆ្នាំដែលកម្ពុជាបានជួបប្រទះឧបសគ្គគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។
លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារបានបញ្ចេញសារលិខិតមួយច្បាប់ក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ប្រពៃណីជាតិខ្មែរដោយលោកបានចាត់ទុកឆ្នាំចាស់ដែលជិតកន្លងផុតទៅនេះថាជាឆ្នាំដែលមានភាពតានតឹងក្នុងឆាកនយោបាយខ្មែរដែលដោយសារតែមានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនូវ «គុណធម៌» ដែលជាហេតុបង្កឲ្យមានការឈឺចាប់ទាំងប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកនយោបាយ។
នៅក្នុងលិខិតចំនួន ២ ទំព័រដែលមានប្រើស្លាកសញ្ញាអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយចុះថ្ងៃទី ១២ ខែមេសា ហើយដែលត្រូវបានគេចែកចាយតាមបណ្តាញសង្គមនៅក្នុងថ្ងៃដដែលនេះលោក សុខា បានសរសេរថាដោយក្តីនឹករឭកបំផុត «ខ្ញុំព្រះករុណា ខ្ញុំបាទ កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ» សង្ឃឹមថាសារលិខិតមួយនេះអាចជំនួសបាននូវការជូនពរដោយផ្ទាល់ទៅដល់ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។
លោកបន្តថានៅថ្ងៃទី ១៤ ខែមេសា ឆ្នាំចាស់ ឆ្នាំរកានឹងត្រូវបញ្ចប់ហើយឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំចនឹងចូលមកជំនួស។ «ឆ្នាំចាស់បានកន្លងផុតទៅដោយភាពតានតឹងក្នុងឆាកនយោបាយខ្មែរ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបានសង្កេតឃើញថានៅក្នុងឆ្នាំចាស់នេះ មានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនូវគុណធម៌ដែលជាហេតុបង្កឲ្យខ្មែរមានការឈឺចាប់ ទាំងប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកនយោបាយ។ ការឈឺចាប់នេះហើយបានធ្វើឲ្យខ្វះការជឿទុកចិត្តគ្នាដែលនាំឲ្យមានការបែកបាក់ជាតិដោយសារតែគ្មានការអត់ឱន និងការអធ្យាស្រ័យឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក»។
លិខិតដដែលបន្តថា៖ «ខ្ញុំយល់ថាខ្មែរគួរនាំគ្នាបែរមកលើកកម្ពស់គុណធម៌ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សវិញ ទើបអាចកាត់បន្ថយនូវសេចក្តីទុក្ខ និងវិនាសកម្មបាន។ ការមិនទទួលស្គាល់ ឬមិនយល់ការពិតដោយយកមិត្តធ្វើជាសត្រូវ យកសត្រូវធ្វើជាមិត្ត ឬយកខ្មែរគ្នាឯងធ្វើជាសត្រូវ គឺជាអវិជ្ជាដែលនាំឲ្យកម្ពុជាមានទុក្ខជាដរាបរៀងមក»។
លោក កឹម សុខា បន្តទៀតថានៅក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរខាងមុខនេះ លោកសូមអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចូលរួមផ្តល់នូវមេត្តាធម៌ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមកដើម្បីពង្រឹងនូវគុណធម៌ក្នុងសង្គមខ្មែរ។ ជាមួយគ្នានេះលោក សុខា ក៏បានអំពាវនាវដល់អ្នកនយោបាយខ្មែរ «ជាពិសេសអ្នកដឹកនាំប្រទេសខ្មែរសូមដោះស្រាយបញ្ហាដោយអហិង្សា និងកុំយកខ្មែរគ្នាឯងជាសត្រូវ។ កម្ពុជាគឺជារបស់យើងទាំងអស់គ្នាមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់ក្រុមណាឡើយ។ សេចក្តីសុខ និងសន្តិភាពពិតប្រាកដអាចកើតមានឡើងលុះត្រាតែខ្មែរម្ចាស់ស្រុកទាំងអស់គ្នាអាចរស់នៅបានដោយមានយុត្តិធម៌ និងគ្មានការភ័យខ្លាច...»។
លោក កឹម សុខា ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅត្រពាំងផ្លុងក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ជាប់ព្រំដែនកម្ពុជាវៀតណាមត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ ដោយរដ្ឋាភិបាលចោទលោកថាបានឃុបឃិតជាមួយបរទេស ឬបានប្រព្រឹត្តអំពើ «ក្បត់ជាតិ»។ បន្ទាប់មកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលលោកជាប្រធានកាលនោះត្រូវបានតុលាការរំលាយកាលពីថ្ងៃទី ១៦ វិច្ឆិកា ឆ្នាំដដែល។
បើទោះបីជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិត្រូវបានរំលាយ ហើយខ្លួនលោកក៏ជាប់ពន្ធនាគារ ហើយមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងចំនួន ១១៨ រូបត្រូវបានហាមធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ ឆ្នាំ និងខ្លះកំពុងគេចខ្លួននៅក្រៅប្រទេសក៏ដោយលោក កឹម សុខា បានអំពាវនាវកុំឲ្យមានការបោះបង់ចោលនូវការតស៊ូទាមទារការផ្លាស់ប្តូរប្រកបដោយអហិង្សាគឺតាមគោលការណ៍ «ប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្ស និងតាមរយៈការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌»។
លោកបានលើកឡើងថាការគ្រប់គ្រងដោយការបង្ខិតគាបសង្កត់ «មិនអាចធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដើរតាមយើងមួយជីវិតបានឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញមានតែព្រហ្មវិហារធម៌នោះទេ ដែលអាចធ្វើឲ្យអ្នកដឹកនាំយកឈ្នះលើទឹកចិត្តប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ និងរក្សាក្តីស្រឡាញ់គោរពជានិរន្តរ៍»។ លោកថា៖ «គ្មានឡើយនូវពាក្យថា ហួសពេលសម្រាប់ខ្មែរក្នុងការវិលត្រឡប់មកផ្សះផ្សាជាតិឡើងវិញ»។
កាលពីសប្តាហ៍មុនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានចេញសារសម្រាប់បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីនេះដែរដោយសារលិខិតរបស់លោកបានចាត់ទុកឆ្នាំចាស់ ថាជាឆ្នាំដែលកម្ពុជាបានជួបប្រទះនូវឧបសគ្គគ្រប់បែបយ៉ាងទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស។ ប៉ុន្តែក្នុងចំណោមសមិទ្ធផលនានាដែលរាជរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបានធ្វើនោះគឺការទប់ស្កាត់ដោយជោគជ័យនូវ «ឧបាយកលបដិវត្តន៍របស់គណបក្សប្រឆាំងដែលឃុបឃិតជាមួយបរទេស ប៉ុនប៉ងផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់»។
លោកបណ្ឌិត មាស នី អ្នកវិភាគនយោបាយមើលឃើញថាសារជូនពររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងអតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងមានការបួងសួង សុំសេចក្តីសុខដូចគ្នា ប៉ុន្តែមានភាពផ្ទុយគ្នាខ្លះ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងឃើញថាគណបក្សប្រឆាំងចង់ឲ្យមានការផ្សះផ្សាជាតិ តែគណបក្សកាន់អំណាចនៅប្រកាន់ថាក្រុមគណបក្សប្រឆាំងជាក្រុមដែលនៅក្រៅច្បាប់។ ប៉ុន្តែឃើញមានការថ្លែងថា មិនយកគ្នាធ្វើជាសត្រូវ។ ខ្ញុំចង់ឃើញពាក្យនោះជាពាក្យពិត មិនមែនប្រជាភិថុតដូចសព្វថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃពាក្យនេះគេយកមកប្រើធ្វើប្រជាភិថុតទេ»។
ទោះយ៉ាងណាលោកថានៅក្នុងសារជូនពររបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនបានលើកឡើងពីការមិនយកខ្មែរណាជាសត្រូវទេ។ លោក មាស នី បានព្យាករថា ភាពតានតឹងនឹងកើតមានឡើង ជាពិសេសទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រដែលលោកថាទំនងជាមិនទទួលបានការទទួលស្គាល់ទូលំទូលាយពីអន្តរជាតិទេ។
លោកបាននិយាយថា៖ «ក្នុងស្ថានភាពសព្វថ្ងៃអ្វីៗនឹងបន្តរហូតដល់ថ្ងៃបោះឆ្នោត។ ការបោះឆ្នោតនឹងប្រព្រឹត្តទៅតាមគម្រោង ប៉ុន្តែវាមិនបានផ្តល់គុណភាពមួយដែលមានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិនោះទេ ហើយបើមិនមានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិ រដ្ឋាភិបាលថ្មីដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៨ នោះនឹងអាចជួបប្រទះនូវវិបត្តិ ឬក៏ធ្វើដំណើរឡើងភ្នំយ៉ាងលំបាកទៀតក្នុងពេលខាងមុខ»៕
