ភ្នំពេញៈ ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​ បញ្ជា​ឲ្យ​ក្រសួង​ និង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​អស់​ ត្រូវ​ទប់​ស្កាត់​ឲ្យ​ខាង​តែ​បាន​នូវ​ការ​បូ​ម​ខ្សាច់​អនា​ធិបតេយ្យ នេសាទ​ខុស​ច្បាប់​ និង​ការ​កាប់​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ ដែល​ជា​កត្តា​នាំ​ប៉ះពាល់​ដល់​ទន្លេ​ ព្រម​ទាំង​អំពាវ​នាវ​ឲ្យ​ពល​រដ្ឋ​ រួម​គ្នា​ក្នុង​ការ​ថែរក្សា​ធន​ធាន​ធម្ម​ជាតិ​ទាំង​នោះ​ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​ធនធាន​ទន្លេ​បាត់​បង់​ និង​ទុក​វា​ជា​ប្រយោជន៍។

​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ទន្លេ ​លើក​ទី៥ ​កាល​ពី​ល្ងាច​ថ្ងៃ​សៅរ៍​ នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់​ឆ្នាំង​ លោក​ ​ហ៊ុន​ សែន​ មាន​ប្រសាសន៍​ថា​៖ ​«​ត្រូវ​រក​ប្រភព​ទុន​ការពារ​ទន្លេ​ពី​ការបាក់​ច្រាំង​ ការ​គោក​រាក់ ​ដើម្បី​រក​វិធី​តម្រង់​ចរន្ដ​ទឹក ​ទប់​ស្កាត់​ការ​បូម​ខ្សាច់​អនា​ធិប​តេយ្យ ទប់​ស្កាត់​ការ​នេសាទ​​ខុស​ច្បាប់​ ទប់​ស្កាត់​ការ​កាប់​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ទន្លេ​របស់​យើង​បាត់បង់​ រាប់​ទាំង​ការ​ទាក់​ទាញ​វិស័យ​ទេសចរណ៍​»។

លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ ថ្លែង​ថា ​ការ​កាប់​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ គឺ​ជា​ការ​បាត់​បង់​ មិន​មែន​គ្រាន់​តែ​ទាក់​ទង​នឹង​មច្ឆា​ជាតិ​មួយ​មុខ​ទេ ក៏​ប៉ុន្ដែ​វា​បាត់​បង់​នូវ​​ភាព​ទាក់​ទាញ​ក្នុង​វិស័យ​ទេសចរណ៍។

​លោក ថ្លែង​​ថា៖ «​មិន​មែន​គ្រាន់​តែ​ភ្ញៀវ​ទេ​ស​ចរ ៦ ​លាន ​២ ​សែន​​នាក់ ​ដែល​មក​ពី​បរ​ទេស​ត្រូវ​ការ​ទេ ​ក៏​ប៉ុន្ដែ​សូម្បី​តែ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​​ក្នុង​ស្រុក​ ដែល​មាន​ជាង ​១១ ​លាន ​នាក់​ ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​ ក៏​មាន​តម្រូវ​ការ​ទៅ​ទស្សនា​កម្សាន្ត​នៅ​តំបន់​ដែល​មាន​ព្រៃ​ព្រឹក្សា ​មាន​បក្សា​ បក្សី​ ឬ​ក៏​មាន​ត្រី​នៅ​ទី​នោះ​ដែរ»។​

​លោក​បន្ត​ថា​៖​ ​«​ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវ​ខិត​ខំ​រួ​ម​គ្នា​ដើម្បី​ការពារ​តំបន់​ទាំង​នេះ ​ហើយ​មិនមែន​ជា​រឿង​ដែល​យើង​មិ​ន​អាច​ធ្វើទៅកើត​ទេ។​ ​យើង​ធ្វើ​ទៅ​បាន​ ប៉ុន្តែ​ត្រូវ​ចេញ​ពី​ស​កម្ម​ភាព​រួម​នៃ​ប្រ​ជា​ជន​របស់​យើង»។

​លោក​បញ្ជាក់​ថា​៖ ​​«​យើង​មិន​ទាន់​មាន​សមត្ថ​ភាព​គ្រប់គ្រាន់ ​ដើម្បី​បូម​ស្ដារ​ និង​តម្រង់​ចរន្ដ​ទឹក​ និង​ការ​ទប់ស្កាត់​ការ​បាក់​ច្រាំង​នៅ​ឡើយ​ទេ​។​ យើង​ត្រូវ​ខិត​ខំ​ ដើម្បី​រក​ថវិកា​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ នៅ​ទី​កន្លែង​ណា ​ដែល​យើង​អាច​ធ្វើ​បាន​មុន​។ សម្រាប់​ឯ​បឹង​បួ របស់​យើង​វិញ ​រាប់​ទាំង​ក្នុង​ទន្លេ​សាប​របស់​យើង​ ពី​ ១ ​ឆ្នាំ​ទៅ ​១ ​ឆ្នាំ ​ទន្លេ​សាប​របស់​យើង ​និង​បឹង​បួ​របស់​យើង​ ត្រូវ​បាន​គោក​រាក់ ​ដោយ​សារ​តែ​ម្ខាង​ដី​ល្បាប់ ​ដែល​នាំ​ចូល​នៅ​ក្នុង​រដូវ​វស្សា ​និង​ម្ខាង​ទៀត ​ស្លឹក​ឈើ​ទាំង​ឡាយ​ ដែល​ធ្លាក់​ចុះ ​ធ្វើ​ឲ្យ​ទន្លេ​របស់​យើង​គោក​រាក់​ឡើង»។​

​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​អះ​អាង​ថា​ ស្ថាន​ភាព​នេះ ​វា​បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​ប្រមាណ​ ៥០​ ទៅ ​៦​០ ​ឆ្នាំ​មុន​ ឬ ​១០០ ​ឆ្នាំ​មុ​ន​ ដែល​កាល​ពី​ពេល​នោះ​ស្ថាន​ភាព​របស់​កម្ពុជា​ គឺ​ស្ថាន​ភាព​ទឹក​ជ្រៅ​ ត្រី​ច្រើន​ប្រជា​ជន​តិច​ ប៉ុន្ដែ​ពេល​នេះ​ដល់​ពេល​ទឹក​រាក់​ ត្រី​តិច ប្រ​ជាជន​ច្រើន បូក​ជា​មួយ​ការ​នេ​សាទ​អនា​ធិ​ប​តេយ្យ ​បាន​បង្កើត​ជា​បញ្ហា​ប្រឈម​សម្រាប់​ទាំង​អស់​គ្នា។

លោក​ យស​ មុនី​រ៉ាត់​ អ្នក​នាំ​ពា​ក្យ​ក្រសួង​រ៉ែ ​និង​ថា​ម​ពល​ បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ពី​ម្សិល​មិញ​ថា ​កន្លង​ទៅ​ក្រសួងបាន​រៀប​ចំ​ក្រុម​អធិកា​រ​កិច្ច​ក្នុង​ការ​ចុះ​បង្ក្រាប​បទ​ល្មើស​បូម​ខ្សាច់​នេះ​ជា​ហូរហែ ដោយ​មាន​ការ​ចាប់​ផាក​ពិន័យ ​ការ​ចុះ​អប់រំ​ណែនាំ​ ឬ​ការបិទ​អាជីវ​កម្ម​ទាំង​ស្រុង​ជា​ដើម។​ តែ​យ៉ាង​ណា​លោក​ថា ​នៅ​ចំពោះ​មុខ​ បទ​ល្មើស​ទាំង​នេះ ​នៅ​តែ​កើត​មាន​ក្នុង​កម្រិត​តូចៗ។​

​លោក​ មុនី​រ៉ាត់ ​ថ្លែង​ថា​៖​ «​ការ​បូម​ខ្សាច់​ គឺ​មិន​មែន​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ទន្លេ​ទាំង​អស់​នោះទេ​ ប្រសិន​ជា​បូម​តាម​ការ​ណែនាំ​ តាម​ការ​កំណត់​ បូម​តាម​ការ​ចង្អុល​បង្ហាញ​ ក្រោយ​ការ​សិក្សា​ពី​ជំនាញ​ ក្នុង​គោល​បំណង​ស្តារ​បាត​ទន្លេ។​ ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​នោះ មាន​ការ​លួច​បូម​ លួច​អី​ខ្លះ​ អ៊ីចឹ​ង​ខ្ញុំ​ជឿជាក់​ថា​វា​មិន​អត់​ទេ។ ហើយ​យើង​ក៏បាន​ចាត់​វិធាន​ការបង្ក្រាប​ទប់ស្កាត់​ សហការ​ជា​មួយ​អាជ្ញា​ធរ​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់​ រួម​ជាមួយ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​តាម​ដង​ទន្លេ​ហ្នឹង​ផង»។​

គួរ​រំឭក​ផង​ដែរ​ថា​ក្រសួង​រ៉ែ និង​ថាម​ពល​បាន​បង្កើត​ Hotline មួយ​​​សម្រាប់​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ​ និង​អា​ជ្ញា​​ធរ​ទាំងអស់​ធ្វើ​ការ​ប្ដឹង​មក​ក្រសួង​ក្នុង​ករណី​មាន​ការ​សង្ស័យ​ពី​បទ​ល្មើ​ស​ធន​ធាន​រ៉ែ​ឬ​អំ​ពើ​អនា​ធិបតេយ្យ​បូម​ខ្សាច់​ផ្សេង​ៗ​ដែល​មាន​លេខ ០៩៥៧២៧៧២៧។ សូម​បញ្ជាក់ផងដែរ​ លេខទូរស័ព្ទ​នេះ គឺ​ក្រសួង​ដាក់​ជូន ៧ ថ្ងៃ​លើ ៧ ថ្ងៃ​ ២៤ ម៉ោង។​

លោក​ ស្រី ​វុ​ឌ្ឍី ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​កសិក​ម្ម​ រុក្ខា​ប្រមាញ់​ និង​នេសាទ​ កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​មិន​អាច​ទាក់​ទង​សុំ​ការ​អត្ថា​ធិប្បា​យ​បាន​ទេ។​

​​លោក ​ហែម​ ឧ​ត្ត​ម​ អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​សង្គម​ និង​បរិស្ថាន​ បាន​ថ្លែង​​ថា​ វា​ជា​សញ្ញា​ល្អ ​ដែល​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​បាន​លើកឡើង​ជាថ្មី​ទៀត​ ឲ្យ​មន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​ធ្វើការ​ទប់​ស្កាត់​បទ​ល្មើស​ នានា ដែល​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ទន្លេ ​ដែល​ជា​ធន​ធាន​ដ៏​មាន​សារ:សំខាន់​សម្រាប់​មនុស្ស​ជាតិ​ ហើយ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​នាពេល​នេះ​ គឺ​ជា​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​មួយ​ដល់​មន្ត្រី​គ្រប់​ជាន់​ថ្នាក់​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​តួនាទី។​

លោក​​បន្ត​ថា​៖​ «​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​ ដរាប​ណា​មាន​យន្ត​ការ​ ឬ​ក៏​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ជា​លក្ខ​ណៈ​ប្រព័ន្ធ​សម្រាប់​ឲ្យ​មន្ត្រី​ទាំង​អស់​ហ្នឹង ​គាត់​ធ្វើ​តួនាទី​របស់​គាត់​ នោះ​គឺ​ជា​ក្តី​សង្ឃឹម​សម្រាប់​ការ​ពារ​ជា​លក្ខណៈ​ទ្រង់​​ទ្រាយ​ធំ​ ឬ​ជា​ប្រព័ន្ធ»។

លោក​ ហែម​ ឧ​ត្ត​ម​ អះ​អាង​ថា​ បទល្មើស​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​បំផ្លាញ​បរិស្ថាន​នៅ​តែ​បន្ត​កើត​មាន​ ដែល​ទាម​ទារ​ឲ្យ​មាន​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ ឬ​ឆ​ន្ទៈ​នយោ​បាយ​របស់​អ្នក​ដឹក​នាំ​ក្នុង​ការ​ទប់ស្កាត់​ ឬ​ដោះ​ស្រាយ​តាម​រយៈ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ និង​បង្កើត​ច្បាប់​ឲ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។​

លោក​ នាម កូ​ពី អ្នកជំនាញ​ស្តីពី​ការ​វាយ​តម្លៃ​ហេតុ​ផល​ប៉ះពាល់​បរិ​ស្ថាន​ (EIA)​ បាន​អះ​អាង​ថា​ ដើម្បី​ការពារ​ធនធាន​ធម្ម​ជាតិ​ឲ្យ​បាន​គង់​វង្ស​ រាល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​នា​នា គួរ​តែ​ធ្វើ​ការ​សិក្សា​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​នូវ​ការ​វាយ​ត​ម្លៃ​ហេតុ​ប៉ះ​ពាល់​បរិស្ថាន​សម្រាប់​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ ឬ​វិនិយោគ​នា​នា​នៅ​កម្ពុជា​ ចៀស​វាង​ការអភិ​វឌ្ឍ​ដែល​គ្មាន​ការ​សិក្សា ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ និង​ការ​រស់​នៅ​ប្រជាពលរដ្ឋ៕​​​