ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភខ្លាំងចំពោះការកើនឡើងកាន់តែច្រើននូវឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពដែលលោកអះអាងថាវាជាឃាតករលាក់មុខបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាព និងសុវត្ថិភាពសង្គម ហើយបាននិងកំពុងចរាចរយ៉ាងសកម្មនៅតាមទីផ្សារអនឡាញដែលធ្វើឲ្យអាជ្ញាធរពិបាកគ្រប់គ្រង។
ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីបើកសន្និសីទអន្តរជាតិ ថ្នាក់តំបន់ស្តីពី «ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព» ដែលធ្វើឡើងរយៈពេល ២ ថ្ងៃចាប់ពីម្សិលមិញ (ថ្ងៃទី ៥-៦) ខែវិច្ឆិកានាសណ្ឋាគារសូហ្វីតែល រាជធានីភ្នំពេញលោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថាឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពបាននិងកំពុងមានការកើនឡើង និងរីករាលដាលដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភក្នុងនោះការលក់តាមអនឡាញក៏មានយ៉ាងច្រើនដែលធ្វើឲ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមជាតិ និងប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ពិធីនេះមានការចូលរួមពីក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល មន្ត្រីរាជការរាជធានី-ខេត្ត ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ និងតំណាងវិស័យឯកជនសរុបប្រមាណ ៤៥០ នាក់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បច្ចុប្បន្នឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពកំពុងរីករាលដាលគួរឲ្យព្រួយបារម្ភក្នុងនោះផលិតផលឱសថមួយចំនួនកំពុងធ្វើអាជីវកម្មតាមប្រព័ន្ធ online ដែលជាឱសថគ្មានប្រភពច្បាស់លាស់ ក្លែងក្លាយ ហើយស្រដៀងទៅនឹងឱសថពិតដែលធ្វើឲ្យអាជ្ញាធរពិបាកគ្រប់គ្រង»។
លោក ហ៊ុន សែន បន្ថែមថា៖ «ការរីករាលដាលចំនួនឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពនេះអាចបណ្តាលមកពីកត្តាជាច្រើនរួមមាន តម្លៃឱសថពិតប្រាកដមានតម្លៃខ្ពស់យន្តការនៃការគ្រប់គ្រងឱសថក្នុងពេលផលិត និងចរាចរនៅលើទីផ្សារមិនមានប្រសិទ្ធភាព ការបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីសុខាភិបាលស្តីពីជំនាញការត្រួតពិនិត្យគុណភាពឱសថព្រមទាំងការផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាជនឲ្យបានយល់ដឹងពីឱសថក្លែងក្លាយ និងការត្រួតពិនិត្យដោយសមត្ថកិច្ចនៅមានកម្រិត។ កត្តាទាំងអស់នេះបានផ្តល់ឱកាសឲ្យពួកឧក្រិដ្ឋជនអាចកេងយកប្រយោជន៍ពីសង្គមជាតិ ហើយបានគំរាមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខុមាលភាព និងអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជន»។
លោកបន្តថាមិនមានប្រទេសណាមួយធ្វើម្នាក់ឯងបានទេក្នុងការបង្ក្រាបឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពឲ្យទទួលបានជោគជ័យនោះគឺត្រូវតែមានការសហការគ្នាឲ្យបានល្អ និងជិតស្និទ្ធទាំងការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក ការអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានតឹងរ៉ឹង ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងលុបបំបាត់ ឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព។
ទន្ទឹមនឹងនេះលោក ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្តល់អនុសាសន៍ដល់អង្គសន្និសីទអន្តរជាតិថ្នាក់តំបន់ត្រូវរៀបចំ និងចាត់វិធានការកែទម្រង់ច្បាប់ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិនានាតាមការចាំបាច់របស់ប្រទេសរៀងៗខ្លួន ដើម្បីធានាឲ្យបាននូវក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ដែលអនុលោមជាមួយយន្តការអន្តរជាតិ និងការអនុវត្តវិធានការប្រយុទ្ធប្រឆាំងបទល្មើសឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព ជាពិសេសត្រូវផ្ដន្ទាទោសយ៉ាងតឹងរ៉ឹងចំពោះជនល្មើស និងជនទាំងឡាយណាដែលមានការពាក់ព័ន្ធ។
លោក ហ៊ុន សែន ថា៖ «អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់នៅតាមព្រំដែននៃប្រទេសនីមួយៗត្រូវផ្តល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជិតស្និទ្ធជាមួយគ្នាក្នុងការស្វែងរកបទល្មើសពាក់ព័ន្ធនឹងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព ហើយត្រូវបង្កើតកម្មវិធីផ្លាស់ប្ដូរព័ត៌មានដើម្បីស៊ើបអង្កេតរកប្រភពចង្វាក់ផលិត ការចែកចាយ និងអត្តសញ្ញាណឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះ»។
លោក មាជ សុផាន់ណា ប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយនៃក្រសួងមហាផ្ទៃថ្លែងថាឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពមិនត្រឹមតែបង្កទុក្ខភ័យដល់សុខភាពប៉ុណ្ណោះទេ តែវាជាឧក្រិដ្ឋជនដែលកំពុងតែរីករាលដាលនៅតាមផ្នែកជាច្រើននៃពិភពលោកហើយវាបានគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពសាធារណៈ និងនីតិរដ្ឋ។ លោកថាសន្និសីទអន្តរជាតិថ្នាក់តំបន់នេះគឺជាវេទិកាពិសេសមួយដែលប្រតិភូតំណាងស្ថាប័នសុខាភិបាល យុត្តិធម៌ និងសន្តិសុខរបស់រដ្ឋទាំង ៥ នៃអនុតំបន់មេគង្គដែលរួមមានកម្ពុជា ជាម្ចាស់ផ្ទះ ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ វៀតណាម ចិន និងបារាំង ព្រមទាំងស្ថាប័នជាដៃគូដទៃទៀតដូចជាអង្គការសុខភាពពិភពលោក ប៉ូលិសអន្តរជាតិ យូនីសែហ្វធ្វើការជួបជុំគ្នា ដើម្បីពិភាក្សាស្វែងរកដំណោះស្រាយរួមគ្នា និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតាមរយៈការអនុម័តយុទ្ធសាស្ត្ររួមគ្នាលើបច្ចេកទេស នីតិកម្មសន្តិសុខ និងធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបការផលិត ការចែកចាយឱសថក្លែងក្លាយក្នុងរដ្ឋនីមួយៗ និងក្នុងតំបន់ទាំងមូល។
លោក សុផាន់ណា ប្រាប់អ្នកកាសែតក្នុងពិធីបើកសន្និសីទថា៖ «គណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយមិនអាចគណនាថា តើមានឱសថក្លែងក្លាយចំនួនប៉ុន្មានដែលបាននិងកំពុងចរាចរនៅប្រទេសកម្ពុជានោះទេ»។
កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨ គណៈកម្មាធិការនេះបានបង្ហាញវត្ថុតាងផលិតផលក្លែងក្លាយបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពចំនួន ៥៨ តោនដែលត្រូវបានរឹបអូសរួមមាន កាហ្វេក្លែងក្លាយ សាច់ប៉ាតេ ផលិតផលម្រេច ទឹកសុទ្ធម៉ាក Evian ស្រាបៀរម៉ាក Corona និងផលិតផលមួយចំនួនទៀតហើយកាលពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៨ នេះគ្រឿងបរិភោគក្លែងក្លាយហួសកាលបរិច្ឆេទ និងខុសច្បាប់ចំនួនជាង ១០០ តោនត្រូវបានកម្ទេចចោលនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Tedros Adhanom Ghebreyesus នាយកអង្គការ សុខភាពពិភពលោក (WHO) ថ្លែងថា៖ «ជារៀងរាល់ថ្ងៃអង្គការ WHO បានទទួលផលិតផលក្លែងក្លាយគ្រប់ប្រភេទ និងគ្មានស្តង់ដារ ហើយគ្មានតំបន់ ឬប្រទេសណាមួយដែលមិនប៉ះពាល់ពីបញ្ហានេះទេ។ ជាង ១០ ភាគរយនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប និងមធ្យមមិនអាចកែខៃលក្ខខណ្ឌដែលពួកគេចង់បាននោះទេ។ ឱសថក្លែងក្លាយ និងគ្មានស្តង់ដារគឺគ្មានផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីទាំងអស់ក្រៅពីធ្វើឲ្យជំងឺកាន់តែដុនដាបខ្ជះខ្ជាយលុយកាក់និងបន្សល់ជាកាកសំណល់»។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ្វីដែលកាន់តែអាក្រក់ជាងនេះទៀតនោះគឺវាបណ្តាលឱ្យស្លាប់ វាបង្កឲ្យមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរជាច្រើនដែលនេះជាករណីដែលត្រូវគេរាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់មកអង្គការ WHO។ ឧស្សាហកម្មបោកបញ្ឆោតមួយនេះធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធសុខភាពរបស់យើងជួបបញ្ហា និងជាការបោកប្រាស់ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ»៕