.jpg)
ការសម្ដែងល្ខោនស្រមោលស្បែកធំ នាពេលកន្លងមក។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ នៅក្នុងខួប ១៥ ឆ្នាំ ដែលល្ខោនស្រមោលស្បែកធំត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានសម្តែងការសប្បាយរីករាយ និងអបអរសាទរជាថ្មី បើទោះបីជាឆ្នាំនេះក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈមិនមានរៀបចំប្រារព្ធពិធីរំឭកខួបនេះ ដោយសារតែបញ្ហាជំងឺកូវីដ ១៩ ក៏ដោយ។
តាមរយៈបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា ថ្ងៃទី ២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២០ គឺជាខួបទី ១៥ ឆ្នាំដែលល្ខោនស្រមោលស្បែកធំរបស់កម្ពុជាត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជី បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិរបស់អង្គការយូណេស្កូ។
លោកបានសរសេរលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា៖ «សិល្បៈល្ខោនស្បែកធំមានប្រវត្តិ និងអាយុកាលជាយូរលង់ណាស់មកហើយលើទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាត្រូវបានសកលលោកទទួលស្គាល់ និងឱ្យតម្លៃថា ជាសម្បត្តិមនុស្សជាតិដ៏អស្ចារ្យ និងបានដាក់បញ្ចូលជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកខាងបេតិកភណ្ឌបញ្ចេញសំឡេង និងអរូបីរបស់មនុស្សជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ របស់អង្គការយូណេស្កូដែលនេះជាមោទនភាពជាតិមួយដ៏ត្រចះត្រចង់មិនអាចកាត់ថ្លៃបាន» ។
បើតាមលោក ហ៊ុន សែន ល្ខោនស្បែកធំអាចត្រូវបានគេហៅឈ្មោះម្យ៉ាងទៀតថា «ណាំងស្បែកធំ» ហើយវាជាសិល្បៈស្រមោលមួយបែប ដែលប្រើប្រាស់ផ្ទាំងរូបឆ្លាក់ពីស្បែក មកសម្តែងជាឈុតឆាកសាច់រឿង ហើយរូបឆ្លាក់ពីស្បែកទាំងនោះត្រូវគេដាប់ និងឆ្លាក់ជារូបអាទិទេព ដែលភាគច្រើនជារឿងបែបព្រហ្មញ្ញសាសនា។
ល្ខោនស្បែកធំ គឺជាសិល្បៈមួយមានប្រវត្តិនៅពេលព្រហ្មញ្ញសាសនាចូលមកទឹកដីខ្មែរ។ កាលពីដើមឡើយសិល្បៈប្រភេទនេះត្រូវបានគេឃើញ សម្តែងក្នុងពិធីតែ ២ ឬ ៣ ប៉ុណ្ណោះក្នុង ១ ឆ្នាំហើយកម្រសម្តែងជាសាធារណៈណាស់។ ពិធីទាំងនោះមានដូចជា ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ ពិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្មព្រះមហាក្សត្រ និងពិធីគ្រងរាជ្យ ឬក្នុងពិធីសក្ការៈរបស់ឥស្សរជនល្បីៗ។
លោក ឡុង ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងវប្បធម៌ប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាលពីម្សិលមិញថា នៅឆ្នាំ ២០២០ នេះមិនមានការរៀបចំជាពិធីដូចរាល់ឆ្នាំដែលមានទីតាំងដើម្បីបង្ហាញ ឬសម្តែងសិល្បៈផ្សេងៗទេ ព្រោះតែបញ្ហាកូវីដ ១៩។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែមានបង្កើតជាវីដេអូសម្រាប់ផុសតាមបណ្តាញសង្គម យើងមានរៀបចំជាទម្រង់អីអ៊ីចឹងទៅហើយបង្ហោះតាមហ្នឹង ខាងភាពយន្តគេនឹងចាក់រំលេចជាស្ប៉ត ជាឃ្លីបអី... លើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ»។
បើតាមលោក ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ ការរំឭកខួបនៃការដាក់បញ្ចូលសម្បត្តិវប្បធម៌ជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះធ្វើឡើង ដើម្បីបញ្ជាក់បង្ហាញអំពីការចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចអភិរក្សថែរក្សា ព្រោះសម្បត្តិវប្បធម៌ដែលដាក់បញ្ចូលនោះមិនមែនត្រឹមតែជារបស់ខ្មែរនោះទេ ប៉ុន្តែវាជាតម្លៃសកលសម្រាប់មនុស្សជាតិលើពិភពលោក។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កិច្ចការនេះ វាជាមោទនភាពរបស់ជាតិផង ជាកាតព្វកិច្ចដែលមនុស្សជាតិទូទៅត្រូវចូលរួមចំណែកនៅក្នុងការថែរក្សា លើកកម្ពស់ឱ្យសម្បត្តិហ្នឹងឱ្យកាន់តែមានភាពប្រសើរ ហើយមានការរស់នៅយូរអង្វែងតទៅទៀតផង»។
ដើម្បីចូលរួមអបអរសាទរខួប ១៥ ឆ្នាំ នៃការដាក់បញ្ចូលល្ខោនស្រមោលស្បែកធំក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិនេះក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្ប:បានចាក់ផ្សាយវីដេអូឯកសារស្តីពីការចម្លងឡើងវិញស្បែកធំ ១ ឈុតចំនួន ៩០ ផ្ទាំង ដែលជាព្រះរាជូបត្ថម្ភរបស់សម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ។ វីដេអូនោះបានបង្ហោះផ្សាយលើផេចហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្ប:នៅថ្ងៃពុធ ទី ២៥ ខែវិច្ឆិកា៕
