ភ្នំពេញៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានស្នើដល់ប្រទេសក្នុងអាស៊ានដាក់ចេញសេណារីយ៉ូដើម្បីបើកការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ព្រំដែនជាបណ្តើរៗ និងប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ និងស្តារវិស័យដែលរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដោយសារកូវីដ ១៩ ឡើងវិញ។
លោកអះអាងថា អាស៊ានទទួលបានជោគជ័យក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺនេះបើប្រៀបធៀបនឹងតំបន់ផ្សេងៗទៀត។ ការស្នើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៣៦ ក្រោមមូលបទ ភាពស្អិតល្មួត និងការឆ្លើយតបដែលធ្វើឡើងតាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ (Video Conference) នៅវិមានសន្តិភាពកាលពីថ្ងៃទី ២៦ មិថុនា។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងបន្តថា ការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ ១៩ បានបង្កឱ្យមានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ដូចជាបញ្ហាសុវត្ថិភាពសុខភាពសាធារណៈ ការបង្អាក់ការប្រមូលផ្តុំ និងដំណើរការនៃចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល ក៏ដូចជាផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះសង្គម និងការធ្លាក់ចុះនៃសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា៖ «ការឆ្លើយតបរួម និងសាមគ្គីភាពជាសកលលើមូលដ្ឋានពហុភាគីនិយម ជាពិសេសក្រោមក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ ពិតជាមានភាពចាំបាច់មិនអាចខ្វះបានក្នុងកម្រិតតំបន់អាស៊ាន ពិតជាមានមោទនភាពដែលបានជោគជ័យក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ នេះ បើប្រៀបធៀបនឹងតំបន់ផ្សេងៗទៀត»។
លោកថ្លែងថា៖ «អាស៊ានមានកាលានុវត្តន៍ថ្មីក្នុងការពង្រឹងខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងតំបន់របស់ខ្លួន។ នេះគឺជាកិច្ចការចាំបាច់ចំពោះមុខដោយខ្ញុំយល់ឃើញថា ការតភ្ជាប់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងតំបន់នឹងអាចឱ្យអាស៊ានសម្រេចនូវសក្តានុពលរបស់ខ្លួន ខណៈបណ្តាប្រទេសអាស៊ានទាំង ១០ មានឧត្តមភាពប្រៀបធៀប (Comparative advantage) ផ្សេងៗគ្នា»។
លោកបន្តថា៖ «លើសពីនេះខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងតំបន់នឹងអាចឱ្យប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមានលទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយប្រែក្លាយអាស៊ានទៅជាតំបន់មួយដែលអាចពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯងបាន។ ការណ៍នេះមិនមែនមានន័យថា អាស៊ាននឹងកាត់ផ្តាច់ខ្លួនពីខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកលនោះទេ ប៉ុន្តែវាជាការលើកកម្ពស់ភាពប្រកួតប្រជែងរបស់សហគមន៍អាស៊ាននៅលើឆាកអន្តរជាតិ»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាបានប្រាប់ភ្នំពេញ-ប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា អាស៊ានគ្រប់គ្រងការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ ១៩ បានល្អជាងគេ បើប្រៀបធៀបជាមួយតំបន់ផ្សេងទៀត។ អាស៊ានគួរតែមានវិធានការជាក់លាក់ ហើយបើកការធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ព្រំដែនជាបណ្តើរៗដើម្បីឱ្យសេដ្ឋកិច្ចដំណើរការឡើងវិញ ប៉ុន្តែត្រូវមានវិធានការបង្ការ និងឆ្លើយតបច្បាស់លាស់ចំពោះកូវីដ១៩។ អាស៊ានមានការចាំបាច់ត្រូវតែពិនិត្យមើលឡើងវិញទៅលើការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មផ្ទៃក្នុង។
លោក ភា ថ្លែងថា៖ «កន្លងមកនេះ យើងឃើញថា អាស៊ានគាត់ផ្តោតខ្លាំងទៅលើទីផ្សារក្រៅតំបន់ ប៉ុន្តែគាត់ភ្លេចគិតដល់មនុស្ស ៦០០ លាននាក់នៅក្នុងតំបន់របស់ខ្លួន។ ដល់ពេលយើងមានវិបត្តិទៅភាពអាស្រ័យនៃការនាំចេញរបស់យើងខ្លាំងពេកទៅលើទីផ្សារក្រៅតំបន់ហ្នឹងធ្វើឱ្យយើងប៉ះពាល់ទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង»៕
វីដេអូ៖