.jpg)
ដីចម្ការស្រល់ នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីត្រូវបានគេធ្វើរបង វាតយក។ រូបថត FN
មណ្ឌលគិរីៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចារឯកភាពលើសំណើរបស់រដ្ឋមន្ត្រីកសិកម្ម លោក វេង សាខុន ដែលស្នើចាត់វិធានការលើការរំលោភកាន់កាប់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចំនួន ២ ដីចម្ការស្រល់រដ្ឋ និងដីចម្ការស្រល់រុក្ខទិវាជាតិដែលព្រះមហាក្សត្របានដាំនៅឆ្នាំ ២០០៥ ក្នុងស្រុកអូររាំង និងក្រុងសែនមនោរម្យ។
តាមរយៈលិខិតចុះថ្ងៃទី ១៣ មករា លោក វេង សាខុន បានស្នើសុំគោលការណ៍គាំទ្រលើវិធានការចំពោះការរំលោភដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់ក្រុមហ៊ុន វូជីសាន អិលអេសគ្រុបខូអិលធីឌី និងក្រុមហ៊ុនហួរលីងខេមបូឌា អ៊ីនធឺណេសិនណលអ៊ីនសឺរេន ដីចម្ការស្រល់រដ្ឋ និងដីចម្ការស្រល់រុក្ខទិវាជាតិ។ ទីតាំងដីទាំងនេះស្ថិតនៅស្រុកអូររាំង និងក្រុងសែនមនោរម្យ ខេត្តមណ្ឌលគិរី។
លោករៀបរាប់ថា ក្រុមហ៊ុនទាំង ២ នេះទទួលបានកិច្ចសន្យាស្ដីពីការវិនិយោគដាំដើមស្រល់ជាមួយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទកាលពីឆ្នាំ ២០០៥ និងឆ្នាំ ២០១០។ បន្ទាប់ពីទទួលបានការវិនិយោគរួចហើយក្រុមហ៊ុនបានដាំដើមស្រល់ដូចក្នុងកិច្ចសន្យា ប៉ុន្តែផ្ទៃដីដែលបានដាំដើមស្រល់នេះ ត្រូវបានរំលោភយកជាបន្តបន្ទាប់អស់ជាច្រើនពាន់ហិកតា។
ការរំលោភកាន់កាប់ដីធ្លីនេះធ្វើឡើងដោយជន ១ ក្រុមតូច ដោយបំពានសិទ្ធិស្របច្បាប់ ដោយគ្មានខ្លាចរអែងច្បាប់ និងក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ។ ទីតាំងខ្លះ មានការបញ្ជាក់របស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានពីការទិញ-លក់ដីពីបុគ្គលម្នាក់ទៅបុគ្គលម្នាក់ទៀត ហើយកន្លែងខ្លះមានទាំងបណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់អចលនវត្ថុទៀតផង។ ការរំលោភនេះក៏ធ្វើទៅលើដីដែលត្រូវបានរក្សាទុកនៅតាមជ្រលងដងអូរក្នុងតំបន់សម្បទានឱ្យក្រុមហ៊ុនទាំង ២។
ក្រៅពីការរំលោភយកដីនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនក៏មានការកាប់រានដី និងហ៊ុមព័ទ្ធយកជាកម្មសិទ្ធិដោយខុសច្បាប់ទៅលើដីចម្ការឈើស្រល់របស់រដ្ឋ និងដីចម្ការស្រល់ដែលព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទសម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី បានយាងដាំនៅឆ្នាំ ២០០៥ ផងដែរ។ ដើម្បីបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃការរំលោភកាន់កាប់ដីទាំងនេះ និងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់អ្នកវិនិយោគ លោករដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន ស្នើសុំគោលការណ៍គាំទ្រពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាច្រើនចំណុច។
លោកស្នើថា៖ «រដ្ឋបាលខេត្តត្រូវចេញលិខិតនិរាករណ៍លើលិខិតទាំងឡាយណាដែលចេញដោយអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ ស្រុក ខេត្ត មានភាពមិនស្របតាមនីតិវិធីពេញលេញកន្លងមក និងត្រូវចេញដីកាដកហូតដីទាំងនេះ មកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ»។
លោករដ្ឋមន្ត្រីស្នើឱ្យរដ្ឋបាលខេត្តសហការជាមួយក្រសួងកសិកម្ម ដើម្បីចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់លើបុគ្គលដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការរៀបចំឯកសារក្លែងក្លាយ បុគ្គលរឹងទទឹងដែលមិនព្រមអនុវត្តតាមវិធាននានាដែលបានដាក់ចេញ និងការចេញវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់ម្ចាស់អចលនវត្ថុមិនប្រក្រតី។
លោកបន្តថា៖ «រដ្ឋបាលខេត្តត្រូវរៀបចំផែនការសកម្មភាពដើម្បីបើកយុទ្ធនាការបោសសម្អាតទ្រង់ទ្រាយធំលើការរំលោភទន្ទ្រាន ហ៊ុមព័ទ្ធដីរដ្ឋខុសច្បាប់ តាមគ្រប់រូបភាព ដោយមានកិច្ចសហការគាំទ្រចូលរួមពីកម្លាំងចម្រុះថ្នាក់ជាតិ»។ លើសពីនេះ ក្រសួងកសិកម្មនឹងពិនិត្យមើលលទ្ធភាពធ្វើនិយតកម្ម ឬប្ដឹងទៅតុលាការឱ្យធ្វើមោឃភាពវិញ្ញាបនបត្រដែលចេញដោយខុសនីតិវិធី។
លិខិតរបស់រដ្ឋមន្ត្រី វេង សាខុន បានចូលដល់ខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅថ្ងៃទី ១៥ មករា ដោយនៅលើលិខិតនេះលោក ហ៊ុន សែន បានចារថា «យល់ព្រម»។
យោងតាមទិន្ន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ ក្រុមហ៊ុន វូជីសាន អិលអេសគ្រុបខូអិលធីឌី ទទួលបានកិច្ចសន្យាដីសម្បទានកាលពីឆ្នាំ ២០០៥ ក្នុងទំហំផ្ទៃដី ១ ម៉ឺនហិកតា ដើម្បីដាំដើមស្រល់ បន្លែ និងផ្លែឈើ និងរោងចក្រកែច្នៃ។ ចំណែកក្រុមហ៊ុនហួរលីងខេមបូឌាអ៊ីនធឺណេសិនណលអ៊ីនសឺរេន ទទួលបានកិច្ចសន្យានៅឆ្នាំ ២០១០ លើផ្ទៃដី ៨ ៤០០ ហិកតា ដើម្បីដាំដើមស្រល់។
នៅពេលទាក់ទងសុំព័ត៌មានលម្អិតអំពីបញ្ហានេះលោក ស្រី វុទ្ធី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្មស្នើឱ្យសួរទៅរដ្ឋបាលព្រៃឈើ។
លោក អ៊ុំ វណ្ណសុភៈ នាយខណ្ឌរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ខេត្តមណ្ឌលគិរីបានថ្លែងប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីម្សិលមិញថា ការរំលោភយកដីនេះកើតឡើងមិនយូរប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែនាពេលនេះ សកម្មភាពរំលោភបំពានហាក់នៅទ្រឹង។ លោកមិនទាន់ច្បាស់ពីទំហំដីដែលត្រូវបានរំលោភយកនោះ ឬចំនួនបណ្ណកម្មសិទ្ធិទេ។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «យើងម៉េចដឹងយើងអត់ទាន់ប្រាកដក្នុងដៃ ព្រោះយើងអត់ទាន់ដឹងច្បាស់។ អត់មានគោលការណ៍យ៉ាងម៉េចទេ ចាំមើលក្រុមការងារធំចុះមកបានដឹងថា ត្រូវចាត់វិធានការរបៀបម៉េច។ យើងកំពុងរង់ចាំមើលចំណាត់ការ»។
លោក ស្វាយ សំអ៊ាង អភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរីបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ពិតជាមានការរំលោភដីចម្ការស្រល់ខ្លះមែន។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «រឿង [ចេញបណ្ណ] កម្មសិទ្ធិមិនមែនខុសច្បាប់ទេ ធម្មតាកម្មសិទ្ធិទាល់តែស្របច្បាប់បានគេចេញ។ ប៉ុន្តែក្នុងហ្នឹងក៏វាមានការបញ្ជាក់មួយចំនួន ដែលវាមិនទាន់ស្រប អាហ្នឹងហើយដែលយើងកំពុងតែដោះស្រាយ»។
លោកបន្តថា៖ «វាមានស្របច្បាប់ វាមិនមែនខុសទាំងស្រុង ហើយក៏រំលោភទាំងស្រុងទេ វាមានស្រប [ច្បាប់] ហើយវាក៏មានកន្លែងខ្លះវាខុសខ្លះ ដែលយើងកំពុងដោះស្រាយ ចាត់វិធានការទប់ស្កាត់»។
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ មន្ត្រីសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តភូមិភាគឦសានបានថ្លែងពីម្សិលមិញថា ករណីរំលោភដីធ្លីនេះ កើតមានយូរមកហើយ ប៉ុន្តែត្រូវបានគេលាក់លៀម។ លោកយល់ថា ការរំលោភយកដីរដ្ឋរហូតដល់មានការចេញបណ្ណកម្មសិទ្ធិនេះ មិនមែនពលរដ្ឋធម្មតាអ្នករំលោភទេ គឺមានតែអ្នកធំមានអំណាច។
លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖ «បើយើងនិយាយតាមផ្លូវច្បាប់ វាជាទោសព្រហ្មទណ្ឌ ព្រោះជាការឃុបឃិតគ្នា ហើយវាកើតឡើងពីអំពើពុករលួយ។ បើអ្នកធំយកអំណាចទៅប្រើក៏មិនអាចទេ ទាល់តែថែមសំណូកដែរបានជំនាញទៅដែរ។ អ៊ីចឹងបានខ្ញុំថា អ្វីៗសម្រេចបានវាពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ»។ លោកគាំទ្រការចាត់វិធានការលើករណីនេះ និងស្នើសុំឱ្យមានការស្រាវជ្រាវលើការចេញបណ្ណកម្មសិទ្ធិលើដីព្រៃនៅ និងនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃនៅទូទាំងប្រទេស។
ប៉ុន្តែនៅពេលសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមលើបញ្ហានេះថា តើអ្នកណាជាអ្នករំលោភបំពានយកដីទាំងនោះលោក អ៊ុំ វណ្ណសុភៈ ថ្លែងថា៖ «រឿងនេះពិបាកនិយាយណាស់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះទៅពេលខ្លះអ្នកក្រៅបន្តិចទៅ ប្រជាពលរដ្ឋយើងបន្តិចទៅ យើងអត់ច្បាស់ ទាល់តែយើងដាក់កម្មវិធីចាត់ការដំណើរការអនុវត្តទើបដឹងច្បាស់ថា វាយ៉ាងម៉េច»៕
វីដេអូ៖
