.jpg)
កូនក្រពើភ្នំដែលគេរកឃើញនៅខេត្តកោះកុងកាលពីពេលកន្លងមក។ រូបថត សហការី
កោះកុង: សកម្មជនបរិស្ថាននៃអង្គការមាតាធម្មជាតិ (Mother Nature Cambodia) គ្រោងដាក់សំណើមួយទៅក្រសួងបរិស្ថានដើម្បីស្នើសុំឲ្យយកក្រពើភ្នំមកលែងក្នុងតំបន់អារ៉ែងដែលស្ថិតនៅឃុំជំនាប់ ស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុង ដោយសារតំបន់នោះស័ក្ដិសមជាកន្លែងអភិរក្សសត្វក្រពើភ្នំ និងជាសត្វដែលពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចគោរពបូជា ប៉ុន្ដែមន្ត្រីថានឹងរង់ចាំពិនិត្យសំណើនោះសិន។
កញ្ញា វណ្ណ ដាណេ សកម្មជនបរិស្ថាននៃអង្គការមាតាធម្មជាតិ និងជាអ្នកស្រាវជ្រាវលើបញ្ហានេះបានថ្លែងថា កញ្ញាកំពុងរៀបចំឯកសារ និងវីដេអូមួយចំនួនដែលទាក់ទងសត្វក្រពើភ្នំនេះដើម្បីដាក់ទៅកាន់ក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិអន្តរជាតិ (Fauna & Flora International) ក្នុងការសុំឲ្យយកក្រពើភ្នំពីតំបន់ផ្សេងមកលែងនៅតំបន់អារ៉ែង ព្រោះតំបន់អារ៉ែងធ្លាប់ជាកន្លែងសម្បូរប្រភេទក្រពើភ្នំនេះ និងស័ក្ដិសមជាកន្លែងអភិរក្សសត្វក្រពើភ្នំ។
កញ្ញាបន្តថា កាលពីមុនក្រពើភ្នំ ឬក្រពើត្រីនេះត្រូវបានគេប្រទះឃើញនៅទូទាំងតំបន់អាស៊ីអាគ្នយ៍ ប៉ុន្តែឥឡូវវាបានផុតពូជ ឬស្ទើរតែផុតពូជពីប្រទេសភាគច្រើនទៅហើយ លើកលែងតែកម្ពុជានៅមានសេសសល់ក្នុងតំបន់មួយចំនួនតូច ព្រោះល្មូនប្រភេទនេះកំពុងប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែងពីការប្រមាញ់ និងការបាត់បង់ជម្រករួមទាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ។
កញ្ញា ដាណេ បញ្ជាក់ថា៖ «ពួកខ្ញុំព្រួយបារម្ភចំពោះការបាត់ពូជក្រពើភ្នំមួយប្រភេទនេះ ព្រោះយើងអាចចាត់ទុកវាជាសត្វកម្រមួយប្រភេទដែរ។ ទីតាំងតំបន់អារ៉ែងនេះ គឺស័ក្ដិសមបំផុតសម្រាប់ជម្រកក្រពើភ្នំ ប៉ុន្ដែដោយសារតែក្រុមមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន និងអង្គការ FFI បានចាប់ក្រពើនេះទៅដាក់នៅតំបន់ផ្សេង ប៉ុន្ដែខ្ញុំមិនបានដឹងថា គេចាប់ក្រពើភ្នំទាំងនេះទៅដាក់នៅកន្លែងណាទេ»។
អ្នកស្រី ឃិន សុខា ជាជនជាតិដើមភាគតិចព្នងម្នាក់ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋដទៃទៀតរស់នៅក្នុងឃុំជំនាប់ ស្រុកថ្មបាំងបានថ្លែងថា ក្រពើភ្នំនៅតំបន់អារ៉ែងនាបច្ចុប្បន្នមាននៅសេសសល់តិចតួចបំផុតនៅតាមទឹកស្ទឹង បឹង និងអូរ ដោយសារការបាត់បង់ព្រៃលិចទឹក និងក្រុមជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថានបានចាប់យកទៅដាក់ចិញ្ចឹមនៅទីតាំងផ្សេង។
អ្នកស្រីបន្តថា ក្រពើភ្នំជាសត្វមួយប្រភេទដែលភ្ជាប់នឹងជំនឿប្រពៃណីរបស់ពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិច។ អ្នកភូមិជឿថា ប្រសិនបើមានក្រពើភ្នំរស់នៅក្នុងភូមិស្រុកណាមួយ អ្នកភូមិនៅតំបន់នោះនឹងមានសេចក្ដីសុខ សម្បូរសប្បាយ និងរស់នៅជុំគ្រួសារយ៉ាងសុខសាន្ដ។
អ្នកស្រី សុខា បញ្ជាក់ថា៖ «ក្រពើភ្នំ ជាសត្វស្លូតណាស់ វាមិនដែលមកយាយី ឬស៊ីសាច់មនុស្សជាអាហារទេ ព្រោះខ្ញុំរស់នៅតំបន់នោះតាំងពីដូនតាខ្ញុំមកគឺគ្មានរឿងអ្វីទេ ហើយពីមុនសម្បូរក្រពើភ្នំណាស់ ហើយអ្នកភូមិក៏មានសេចក្ដីចម្រើនដែរ ប៉ុន្ដែពេលនេះក្រពើភ្នំសេសសល់ប្រហែល ២ ឬ ៣ ក្បាលទេ ហើយគ្មានពងបង្កបង្កើតកូនទៀត។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវឲ្យក្រសួងជួយយកក្រពើភ្នំខ្លះមកលែងនៅតំបន់នេះវិញ»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថាកន្លងមក អ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចព្នងតែងតែប្រារព្ធពិធីការពារពងក្រពើភ្នំក្នុងរដូវវាពង ឬបង្កើតកូនដើម្បីកុំឲ្យមនុស្សមកពីតំបន់ផ្សេងយាយីការបង្កបង្កើតកូនវា «និយាយរួម យើងមើលថែក្រពើភ្នំដូចយើងចិញ្ចឹមមាន់ គោក្របីអ៊ីចឹងដែរ គឺយើងការពារវាណាស់ ប៉ុន្ដែឥឡូវនេះគ្មានទេ ដើរ ១ ថ្ងៃ មិនបានជួបក្រពើភ្នំមួយទេ»។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានកាលពីម្សិលមិញបានថ្លែងថា លោកមិនទាន់មានយោបល់អ្វីជុំវិញគម្រោងរបស់សកម្មជនបរិស្ថាននេះទេ ប៉ុន្ដែក្រសួងបរិស្ថាននឹងរង់ចាំពិនិត្យមើលសំណើនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំអត់ទាន់មានអ្វីបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះទេ ប៉ុន្ដែយើងនៅរង់ចាំពិនិត្យមើលសំណើរបស់គាត់សិន ទើបអាចវាយតម្លៃ និងធ្វើការសម្រេចពេលក្រោយទៀត»។
តំណាងអង្គការសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិអន្តរជាតិ (Fauna&FloraInternational) មិនអាចទាក់ទងសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីនេះបាននៅឡើយទេកាលពីម្សិលមិញ៕
