.jpg)
អ្នកជំនាញអង្គការសង្គមស៊ីវិលពិភាក្សាលើបញ្ហា EIA។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ អ្នកជំនាញនៃអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងនិស្សិតប្រមាណជា ៥០ នាក់ដែលធ្វើការងារទាក់ទងជាមួយបរិស្ថានបានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅក្នុងសិក្ខាសាលាមួយកាលពីម្សិលមិញ ដោយបានបង្ហាញនូវកង្វល់ដែលពួកគេមិនបានទទួល ព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ពីរបាយការណ៍នៃការវាយតម្លៃអំពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថាននៅកម្ពុជា។
លោក ធី ទ្រី នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (ODC) បានថ្លែងនៅក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពីការផ្សព្វផ្សាយគេហទំព័រការវាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនៅកម្ពុជា កាលពីម្សិលមិញ នៅសណ្ឋាគារហ៊ីម៉ាវ៉ារី រាជធានីភ្នំពេញថា ក្រសួងបរិស្ថានគួរបង្ហាញ និងផ្តល់របាយការណ៍ចុងក្រោយ (EIA) និងរបាយការណ៍ដទៃទៀត ឲ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីបង្ហាញដល់សាធារណជន សម្រាប់ជាផលប្រយោជន៍ដល់អ្នកស្រាវជ្រាវ សង្គមស៊ីវិល ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ពិសេសប្រជាពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋាន ដែលអាចឲ្យពួកគេបានដឹង និងបានចូលរួមអភិវឌ្ឍទាំងអស់គ្នា។
លោក ទ្រី អះអាងថា កង្វះការផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ EIA ទាំងនោះដូចជារបាយការណ៍ពីការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ការអភិវឌ្ឍធនធានរ៉ែ និងវារីអគ្គិសនីជាដើម ហើយភាគច្រើននៃ របាយការណ៍ទាំងនោះគួរត្រូវបង្ហាញជាចំហ បើមិនដូច្នោះទេ អាចនឹងជះផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន និងសង្គម ហើយក៏អាចជាកត្តាដែលនាំឲ្យមានជម្លោះផងដែរ។
លោក ទ្រី បានថ្លែងថា៖ «ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ មក ODC ទទួលបានរបាយការណ៍ការវាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន (EIA) ចំនួន ១០ របាយការណ៍ប៉ុណ្ណោះ ហើយរបាយការណ៍ទាំងនោះ គឺជារបាយការណ៍មិនផ្លូវការនោះទេ»។
លោក ថ្លែងថា៖ «ក្រសួងបរិស្ថាន គឺជាកន្លែងសំខាន់មួយ ដែលផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណទៅលើការវាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ដូច្នេះហើយបើសិនណាជាគាត់អនុម័តទៅលើរបាយការណ៍ហ្នឹង យ៉ាងហោចណាស់ របាយការណ៍សង្ខេបទាក់ទងគម្រោងវិនិយោគដែលគាត់អនុម័តគួរតែចែករំលែកជាសាធារណៈ ព្រោះបើគាត់មិនបង្ហាញរបាយការណ៍សង្ខេបហ្នឹងទេ ប្រជាពលរដ្ឋ ឬក៏អ្នកដែលគាត់ចង់ស្វែងយល់ គាត់មានភាពលំបាកបន្តិច ហើយរបាយការណ៍នេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់ ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងភាពជាម្ចាស់ ក្នុងការអភិវឌ្ឍ។ ម្យ៉ាងទៀត ពួកគាត់ អាចចូលរួមតាមដាន និងដឹងពីផលប្រយោជន៍ដែលពួកគាត់ទទួលបានក្នុងសហគមន៍ពីការអភិវឌ្ឍនោះ»។
លោក សី ពៅ អ្នកសម្របសម្រួលបណ្ដាញប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៃអង្គការវេទិកាមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា NECA Network coordinator of NGO Forum បានឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ន EIA មានជាងរាប់ពាន់គម្រោងដែលក្រសួងបរិស្ថាន បានផ្តល់ឲ្យក្រុមហ៊ុនធ្វើការសិក្សាទូទាំងប្រទេស តែចំពោះរបាយការណ៍ផ្លូវការទាំងនោះ គឺមានចំនួនតិចតួចបំផុត ដែលបានបង្ហាញជាសាធារណៈ។ សម្រាប់ NGO forum តាមរបាយការណ៍ដែលទទួលបាន មានជាង ៤០០ របាយការណ៍ EIA ដែលបានបង្ហាញ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែទំហំនេះយើងគិតថា មិនច្រើនទេ បើប្រៀបធៀបជាមួយ ទិន្នន័យដែលយើងមិនច្បាស់ការដល់ទៅ ៣ ទៅ ៤ ពាន់ ដែលក្រសួងបរិស្ថានបានផ្តល់ជាផ្លូវការឲ្យធ្វើការវាយតម្លៃ ផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន»។
និស្សិតស្រីម្នាក់ឈ្មោះ ហង្ស ប៉ូលីកា សិក្សាផ្នែកគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍធនធានធម្មជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បានអះអាងថា ការស្វែងរករបាយការណ៍ស្ដីពីការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថានដែលមានកន្លងមកពិតជាមានការពិបាកព្រោះតែរបាយការណ៍ ដែលមានជាសាធារណៈ មានចំនួនតិចតួច។
និស្សិត ប៉ូលីកា ថ្លែងថា៖ «វាពិតជាមានសារ:សំខាន់ការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន ត្រូវបានបង្ហាញឲ្យបានទូលំទូលាយ។ នៅពេលខ្ញុំស្វែងរករបាយការណ៍ទាំងនេះ មកសិក្សា គឺពិបាកណាស់ ព្រោះតែពិបាកស្វែងរក ហើយវាមានចំនួនតិចតួច ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការវាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថានទៅលើតំបន់អីមួយគឺមិនមានទេ។ ខ្ញុំចង់ឲ្យមានការផ្សព្វផ្សាយការវាយតម្លៃហេតុផលប៉ះពាល់បរិស្ថានជាសាធារណៈ»។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន កាលពីម្សិលមិញបានអះអាងថា ក្រសួងបរិស្ថានបានធ្វើកិច្ចការជាយូរមកហើយដោយរៀងរាល់ពេលប្រជុំពិនិត្យ និងវាយតម្លៃលើហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថានលើគម្រោងណាមួយតែងតែអញ្ជើញសមាគមឬអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលមិនប្រឡូកប្រឡាក់នឹងបញ្ហានយោបាយចូលរួម ព្រោះកិច្ចការនេះជាការងារបច្ចេកទេសសុទ្ធសាធ។ បន្ទាប់ពី កិច្ចប្រជុំនីមួយៗ ក្រសួងបរិស្ថានបានផ្សព្វផ្សាយនូវខ្លឹមសារសង្ខេបនៃលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធនឹង EIA ដើម្បីឱ្យសាធារណជនបានជ្រាប។
លោក ភក្ត្រា បានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា៖ «ក្រសួងបាននិងកំពុងរៀបចំនីតិវិធីដើម្បីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានខ្លះដែលជាប្រភេទព័ត៌មានសាធារណៈដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់សាធារណជន និងមិនអាចផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ទាំងស្រុងបានឡើយព្រោះព័ត៌មានខ្លះជាព័ត៌មានទាក់ទងនឹងការសម្ងាត់របស់ក្រុមហ៊ុនដូចជាចង្វាក់ផលិតកម្មជាដើម។នៅក្នុងការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃហេតុប៉ះពាល់បរិស្ថាន ក្រសួងបរិស្ថានបានគិតគូរពីផលប៉ះពាល់វិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមានទៅលើសង្គម និងបរិស្ថាន និងការផ្តល់លើអនុសាសន៍ផ្សេងប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ដើម្បីធានាថាគម្រោងវិនិយោគអភិវឌ្ឍន៍ដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតមិនមានផលប៉ះពាល់ ឬមានផលប៉ះពាល់តិចតួចបំផុតដល់សង្គម និងបរិស្ថាន»៕
