.jpg)
សត្វក្រៀលដែលត្រូវបានរកឃើញឆ្នាំមុននៅបឹងព្រែកល្ពៅ នៅខេត្តតាកែវ។ រូបថត សហការី
តាកែវ/កំពតៈ ក្រុមជំនាញផ្នែកបរិស្ថាន និងអ្នកអភិរក្សសត្វស្លាប សម្ដែងក្ដីកង្វល់ជុំវិញបញ្ហាកង្វះទឹកសម្រាប់ការទ្រទ្រង់ជីវចម្រុះ និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីក្នុងតំបន់ដីសើមដែលជាប្រភពអាហារសម្រាប់សត្វគ្រប់ប្រភេទ ដែលក្ដីបារម្ភនេះកើតឡើងក្រោយពីការធ្វើជំរឿនសត្វក្រៀលដ៏កម្រ និងជិតផុតពូជត្រូវបានរកឃើញ ១៧៥ ក្បាលនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ និងអន្លង់ព្រីងក្នុងខេត្តតាកែវ និងកំពត។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធីប្រចាំកម្ពុជានៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃទី ៥ មករា ថាសត្វក្រៀលជាប្រភេទសត្វងាយរងគ្រោះ និង ជិតផុតពូជ។ នៅក្នុងពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្នសត្វក្រៀលមានចំនួនចន្លោះពី ១៣ ០០០ ក្បាលទៅ ១៥ ០០០ ក្បាល និងមានតែនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា នេប៉ាល់ ប៉ាគីស្ថាន មីយ៉ាន់ម៉ា ឡាវ វៀតណាម និងកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្តថាជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់ពីថ្ងៃទី ៣០ ខែធ្នូ ដល់ថ្ងៃទី ៣០ ខែមេសា គឺជាពេលវេលានៃការធ្វើជំរឿនសត្វក្រៀលប្រចាំឆ្នាំ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យ និងកត់ត្រាទុកនូវចំនួនសត្វក្រៀលនៅក្នុងពិភពលោក។ ក្នុងរយៈពេល ១ សប្ដាហ៍នៃការធ្វើជំរឿនសត្វក្រៀលសម្រាប់ឆ្នាំនេះនៅកម្ពុជាបានរកឃើញ និងកត់ត្រាទុកសត្វក្រៀលចំនួន ១០៥ ក្បាលនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅក្នុងខេត្តតាកែវ និង ៧០ ក្បាលទៀតត្រូវបានកត់ត្រានៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងក្នុងខេត្តកំពត។ រីឯតំបន់ការពារទេសភាពនៅជុំវិញបឹងទន្លេសាប និងនៅតាមបណ្ដាខេត្តមួយចំនួនទៀតក្នុងភាគពាយ័ព្យ និងភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជានៅមិនទាន់ផ្ដល់របាយការណ៍បឋមនៅឡើយទេ។
លោក វរសក្ស បញ្ជាក់ថា៖ «កំណត់ត្រាសត្វក្រៀលនៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅក្នុងឆ្នាំនេះមានការកើនឡើង តិចតួចបំផុតបើធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុន ដែលបានកត់ត្រាទុកចំនួន ១០០ ក្បាលប៉ុណ្ណោះក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទន្ទឹមនឹងនេះយើងបានកត់សម្គាល់ឃើញតំបន់ការពារទេសភាពមួយនេះមានបញ្ហាប្រឈមដ៏ចម្បងមួយ គឺកង្វះទឹកសម្រាប់ទ្រទ្រង់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងជីវចម្រុះដែលជាប្រភពចំណីអាហារសម្រាប់សត្វស្លាប ពិសេសសត្វក្រៀលដែលកំពុងរងគ្រោះ និងជិតផុតពូជនេះ»។
ជុំវិញករណីនេះលោក លឹម វ៉ាត នាយកស្ដីទីនៃតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ការកើនឡើងនៃកំដៅភពផែនដី និង ការស្រោចស្រពស្រូវប្រាំងរបស់ប្រជាកសិករបានធ្វើឲ្យទឹកក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅមានការស្រកចុះយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងស្ទើរតែរីងស្ងួតអស់ទៅហើយ។
លោក វ៉ាត បានថ្លែងថា៖ «នៅពេលនេះទឹកក្នុងបឹងព្រែកល្ពៅនៅសេសសល់តិចតួចបំផុត ខណៈទឹកក្នុងអាងពិសោធគ្រប់គ្រងទឹកលើផ្ទៃដី ១៦ ហិកតាបានរីងស្ងួតអស់ហើយ»។
បើតាមលោក វ៉ាត នៅពេលនេះខាងមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តតាកែវកំពុងសហការជាមួយអង្គការជាដៃគូ ដែលរួមមាន អង្គការ BirdLife អង្គការ WWT និងអង្គការ Nature Life សិក្សារិះរកមធ្យោបាយក្នុងការជីកស្ដារបឹងព្រែកល្ពៅ ឬជីកកាយធ្វើប្រព័ន្ធអាងពិសោធគ្រប់គ្រងទឹកឲ្យមានជម្រៅជ្រៅជាងនេះ ដើម្បីរក្សាទឹកទុកឲ្យបានច្រើន សម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និង ជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យ៉ាងណាក៏ដោយការពិភាក្សាលើបច្ចេកទេសនៃការជីកស្ដារបឹង ឬ ការជីកកាយធ្វើជាប្រព័ន្ធនៅក្នុងតំបន់អាងពិសោធគ្រប់គ្រងទឹកនោះនៅមិនទាន់មានការឯកភាពគ្នានៅឡើយទេ ខណៈមន្ត្រីជំនាញផ្នែកបរិស្ថាន បារម្ភការជីកស្ដារបឹង ឬប្រឡាយធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់វាលស្មៅ និងជីវចម្រុះនៅក្នុងតំបន់នេះ»។
ដោយឡែកលោក ឈឹម ម៉េង នាយកតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង ដែលមានទីតាំងនៅស្រុកកំពង់ត្រាច ខេត្តកំពតបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ផងដែរថា គិតត្រឹមថ្ងៃទី ៥ ខែមករា ក្រុមការងាររបស់លោកបានរាប់ និងកត់ត្រាសត្វក្រៀលចំនួន ៧០ ក្បាលដែលចំនួននេះអាចនឹងបន្តកើនឡើងថែមទៀតនៅថ្ងៃបន្ទាប់។
លោក ម៉េង បានបញ្ជាក់ថា៖ «សម្រាប់តំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងមិនមែនជាទីជម្រកពងកូនរបស់សត្វក្រៀលនោះទេតែជាតំបន់សំចតរបស់សត្វក្រៀលដែលមកស្នាក់អាស្រ័យសម្រាប់ការស្វែងរកចំណីអាហារនារដូវប្រាំងប៉ុណ្ណោះ»។
លោកបានបន្តថា ជាទូទៅក្នុងអំឡុងពាក់កណ្ដាលខែធ្នូដល់ពាក់កណ្ដាលខែមិថុនា សត្វក្រៀលបាននាំគ្នាមកប្រមូលផ្ដុំរកចំណីនៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង។ ចំនួនរបស់វាដែលត្រូវបានកត់សម្គាល់ឃើញមានច្រើនបំផុតក្នុងតំបន់នេះគឺនៅក្នុងខែកុម្ភៈដែលមានចំនួនរហូតដល់ ១២៧ ក្បាលក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ និង ១៥០ ក្បាលក្នុងឆ្នាំ ២០១៨។
លោកបានថ្លែងថា៖ «តាមរយៈការមកដល់របស់សត្វក្រៀលក្នុងខែធ្នូនេះ ខ្ញុំជឿថានៅក្នុងខែកុម្ភៈខាងមុខនេះសត្វក្រៀលនឹងនាំគ្នាមកកាន់តំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងច្រើនជាងឆ្នាំមុនៗ ព្រោះនៅទីនេះមានទឹកនៅសល់ច្រើន និងសម្បូរទៅដោយចំណីអាហារសម្រាប់ពពួកសត្វស្លាបគ្រប់ប្រភេទ»។
យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ សត្វក្រៀលមិនចូលចិត្តរស់នៅ ឬកាច់សំបុកពងកូននៅលើដើមឈើនោះទេ ហើយក៏មិនចូលចិត្តរស់នៅក្នុងតំបន់ដែលមានទឹកជ្រៅខ្លាំងពេកនោះដែរ។ សត្វក្រៀលចូលចិត្តរស់នៅ និងធ្វើសំបុកពងកូននៅលើវាលស្មៅដែលជាតំបន់ដីសើម និងចូលចិត្តចឹកស៊ីមើមរុក្ខជាតិ និងស្លឹករុក្ខជាតិខ្ចីៗដែលដុះនៅតាមវាលស្មៅក្នុងតំបន់ដីសើម។ សត្វក្រៀលមានការហោះហើរខ្ពស់ជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។ សត្វក្រៀលពេញវ័យមានកម្ពស់ ១៧៦ សង់ទីម៉ែត្រ និងមានទម្ងន់រហូតដល់ជាង ៦ គីឡូក្រាម៕
