ភ្នំពេញៈ រដ្ឋសភាបានបោះឆ្នោតអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសំណង់ដែលមាន ២២ ជំពូក និង ១១១ មាត្រាដោយច្បាប់នេះក៏មានចែងពីការដាក់ទោសទណ្ឌ ចំពោះអ្នកគ្រប់គ្រងសំណង់ផងដែរ ខណៈដែលវិស័យសំណង់បាននិងកំពុងតែរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសំណង់ដែលត្រូវបានតាក់តែងឡើងជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ២០១៧ ដោយមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ និងមានការចូលរួមផ្ដល់មតិយោបល់ និងធាតុចូលពីអ្នកជំនាញនៃក្រសួងដីធ្លី ហេដ្ឋា រចនាសម្ព័ន្ធ ដឹកជញ្ជូន និងទេសចរណ៍នៃប្រទេសជប៉ុន និងដែលត្រូវបានគណៈរដ្ឋមន្ត្រីអនុម័តកាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៩ ថ្មីៗនេះត្រូវបានអនុម័តដោយមានសំឡេងគាំទ្រពីសមាជិករដ្ឋសភាចំនួន ១០៦ លើ ១០៦ សំឡេងកាលពីព្រឹកម្សិលមិញ។
លោក ជា សុផារ៉ា ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់បានថ្លែងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គរដ្ឋសភានៅមុនពេលដែលរដ្ឋសភាធ្វើការអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះមានចែងអំពីគោលការណ៍ វិធានការ នីតិវិធី និងយន្តការគឺដើម្បីធានាសន្តិសុខសុវត្ថិភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈក្នុងការការពារផលប្រយោជន៍ ម្ចាស់សំណង់ អ្នកប្រើប្រាស់ និងសាធារណជនដោយពង្រឹងការគ្រប់គ្រងរាល់ភាគីពាក់ព័ន្ធ និងប្រតិបត្តិការ ការងារសំណង់។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ដើម្បីធានាការអភិវឌ្ឍទីក្រុងឱ្យមានសោភណភាព និងបរិស្ថានល្អសម្រាប់ការរស់នៅប្រកបដោយចីរភាព សំដៅលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពសាធារណៈ បង្កើនគណនេយ្យភាព និងប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រកបការងារ និងការប្រកបវិជ្ជាជីវៈក្នុងវិស័យសំណង់តាមរយៈយន្តការត្រួតពិនិត្យ និងយន្តការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធ»។
លោកបន្ថែមថាច្បាប់នេះធ្វើឡើងក៏ដើម្បីបង្កើនការជឿទុកចិត្តរបស់អ្នកវិនិយោគនៅក្នុងវិស័យសំណង់ និងជំរុញទីផ្សារអចលនទ្រព្យប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដោយកំណត់នូវវិធានការ និងយន្តការសម្រាប់បង្កើនគុណភាព សុវតិ្ថភាព និងភាពស្របច្បាប់នៃសំណង់។
លោកបានឲ្យដឹងថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះក៏នឹងជួយបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ម្ចាស់សំណង់ក្នុងការដាក់លក់ ដាក់ជួលឲ្យទេសចរស្នាក់នៅជួយឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលប្រមូលពន្ធកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពជួយឲ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ចាត់វិធានការបញ្ចៀសគ្រោះថ្នាក់ទាន់ពេលវេលា ហើយក៏ជួយបង្កើនការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យសំណង់ដែលរួមទាំងការទទួលខុសត្រូវផ្នែករដ្ឋបាល ផ្នែករដ្ឋប្បវេណី និងផ្នែកព្រហ្មទណ្ឌផងដែរ។
បើតាមសេចក្ដីថ្លែងហេតុអំពីសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលចុះថ្ងៃទី ៣០ ខែ សីហា បានបង្ហាញថាសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះក៏បានចែងអំពីការគ្រប់គ្រងអ្នកវិជ្ជាជីវៈក្នុងវិស័យសំណង់ដែលកំណត់កាតព្វកិច្ចក្នុងការចុះបញ្ជីនៅគណៈវិជ្ជាជីវៈ ការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅរបស់គណៈវិជ្ជាជីវៈ កាតព្វកិច្ចត្រូវមានអាជ្ញាប័ណ្ណ កាតព្វកិច្ច បំពេញមុខងារដោយឯករាជ្យ និងចុះកិច្ចសន្យាធានារ៉ាប់រង ដើម្បីប្រកបវិជ្ជាជីវៈ និងនីតិវិធីនៃការផ្តល់ការព្យួរ និងការដកហូតអាជ្ញាប័ណ្ណ និងការបាត់បង់នីតិសម្បទាក្នុងការប្រកបវិជ្ជាជីវៈ ឬអាជីវកម្មក្នុងវិស័យសំណង់។
សេចក្តីថ្លែងហេតុបញ្ជាក់ថា៖ «ជំពូកទី ៨ នេះកំណត់អំពីកាតព្វកិច្ចតម្រូវឱ្យមានលិខិតអនុញ្ញាត និងកាតព្វកិច្ចជូនដំណឹងមុននឹងធ្វើការសាងសង់ ឬប្រភេទសំណង់ដែលមិនតម្រូវឱ្យមានលិខិតអនុញ្ញាត និងលក្ខខណ្ឌ និងនីតិវិធីនៃការផ្តល់ការព្យួរ និងការដកហូតលិខិតអនុញ្ញាត»។
ជំពូកទី ៨ នេះក៏បានកំណត់ពីកាតព្វកិច្ចតម្រូវឲ្យមានលិខិតអនុញាត និងកាតព្វកិច្ចជូនដំណឹងមុននឹងធ្វើការសាងសង់ ឬរុះរើប្រភេទសំណង់ដែលមិនតម្រូវឲ្យមានលិខិតអនុញ្ញាត និងលក្ខខណ្ឌ និងនីតិវិធីនៃការផ្តល់ ការព្យួរ និងការដកហូតលិខិតអនុញ្ញាតផងដែរ។
លោកស្រី និន សាផុន ប្រធានគណៈកម្មការសាធារណការ ដឹកជញ្ជូន ទូរគមនាគមន៍ ប្រៃសណីយ៍ ឧស្សាហកម្ម រ៉ែ ថាមពល ពាណិជ្ជកម្ម រៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់នៃរដ្ឋសភាដែលបានបង្ហាញនូវរបាយការណ៍នៃការពិនិត្យសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសំណង់នេះបានលើកឡើងថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានគោលដៅកំណត់គោលការណ៍បទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេស សំណង់ វិធាន និងនីតិវិធីក្នុងការគ្រប់គ្រងវិស័យសំណង់។
លោកស្រីបន្ថែមថា បើយោងតាមជំពូកទី ២០ មាត្រា ៩៨ អាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចអាចសម្រេចដាក់ពន្ធនាគារពី ១ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២០ លានរៀលទៅ ៤០ លានរៀលចំពោះជនណាដែលបានប្រើ ឬបំពាក់ការដ្ឋានសាងសង់នូវសម្ភារសំណង់ បរិក្ខារសំណង់ និងផលិតផលសំណង់ដែលមិនអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេស សំណង់ ឬមិនអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិតាមសម្ភារសំណង់បរិក្ខារសំណង់ និងផលិតផលសំណង់ដែលតម្រូវឲ្យអនុវត្តតាមស្តង់ដាណាមួយដែលបានកំណត់ ហើយបណ្តាលឲ្យមានរបួស ឬបណ្តាលឲ្យខូចខាតដល់សុខភាពរបស់អ្នកដទៃ។
លោកស្រីបន្តថាមាត្រាទី ៩៩ អាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចអាចសម្រេចដាក់ពន្ធនាគារពី ១ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២០ លាន ទៅ ៤០ លានរៀលចំពោះអ្នកសិក្សាគម្រោងប្លង់ណាដែលមិនអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេសសំណង់ដែលបានបណ្តាលឲ្យរងរបួស ឬបណ្តាលឲ្យខូចសុខភាពដល់អ្នកដទៃ។
ចំណែកមាត្រា ១០០ ចែងថាអាជ្ញាធរ និងស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចអាចសម្រេចដាក់ទោសពី ១ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំនិងពិន័យជាប្រាក់ពី ២០ លាន ទៅ ៤០ លានរៀលចំពោះអ្នកសាងសង់ដែលបានសាងសង់ ឬរុះរើ មិនអនុលោមទៅតាមគម្រោងប្លង់ និងបទប្បញ្ញត្តិបច្ចេកទេសសំណង់ហើយដែលបណ្តាលឲ្យរងរបួស ឬខូចសុខភាពដល់អ្នកដទៃ។
លោកស្រីបញ្ជាក់ទៀតថា៖ «មាត្រា ១០១ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ២ ឆ្នាំទៅ ៥ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ៣០ លានទៅ ៦០ លានរៀលចំពោះអ្នកដែលត្រួតពិនិត្យនឹងបញ្ជាក់លើគម្រោងប្លង់ ឬការសាងសង់ ឬរុះរើ ថាត្រឹមត្រូវតែតាមជាក់ស្តែងគម្រោងប្លង់ ឬការសាងសង់ ឬរុះរើបណ្តាលឲ្យមានរបួស ឬបណ្តាលឲ្យខូចសុខភាពដល់អ្នកដទៃ»។
ជាមួយគ្នានេះលោក ម៉ុក ម៉ារ៉េត សមាជិករដ្ឋសភាបានសម្តែងការស្វាគមន៍ចំពោះសេចក្តីព្រាងច្បាប់សំណង់នេះដោយលោកបានចាត់ទុកសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះថា អាចជួយទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗដែលអាចកើតមានឡើងនៅក្នុងវិស័យសំណង់ដោយសារតែច្បាប់នេះបានចែងយ៉ាងច្បាស់អំពីការទទួលខុសត្រូវរបស់អ្នកសាងសង់ ម្ចាស់សំណង់ ហើយអ្នកផ្សេងៗ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការទទួលខុសត្រូវមានកម្រិតខ្ពស់មែនទែននៅក្នុងច្បាប់សំណង់របស់យើង ហើយម្ចាស់សាងសង់ម្ចាស់សំណង់គឺលោកមានទំនុកចិត្តលើសំណង់របស់ខ្លួន ហើយអ្នកស្នាក់នៅក៏ធានាបាននូវសុវត្ថិភាព ដោយសារតែនៅក្នុងនេះច្បាប់បានលើកឡើងយ៉ាងច្បាស់»។
បន្ទាប់ពីរដ្ឋសភាបានអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះរួចភ្លាមៗលោក ជា សុផារ៉ា បានឡើងថ្លែងអំណរគុណដល់ប្រធានរដ្ឋសភាលោក ហេង សំរិន និងសមាជិករដ្ឋសភាទាំងអស់ដែលបានបោះឆ្នោតគាំទ្រជាឯកច្ឆន្ទដល់សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះដោយលោកថា ក្រសួងនឹងខិតខំរៀបចំលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្ត ពាក់ព័ន្ធដើម្បីជំរុញឲ្យមានការអនុវត្តច្បាប់នេះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពសំដៅធ្វើយ៉ាងណាឲ្យវិស័យសំណង់កាន់តែមានសក្តានុពល ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងលើកកម្ពស់សុខដុមរមនាក្នុងសង្គមស្របតាមបំណងប្រាថ្នារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រោយពេលច្បាប់ស្តីពីសំណង់ត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើ ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់នឹងខិតខំធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ និងបណ្តុះបណ្តាលស្តីពីខ្លឹមសារនៃច្បាប់នេះឲ្យបានកាន់តែជ្រួតជ្រាបនៅក្នុងជួរមន្ត្រីរបស់ក្រសួង រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ អ្នកវិជ្ជាជីវៈ ក្រុមហ៊ុនប្រកបអាជីវកម្ម និស្សិត និងប្រជាពលរដ្ឋ»៕