.jpg)
លោក សម រង្ស៊ី កាលពីមិនទាន់និរទេសខ្លួនឯង ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានស្តីទីនៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចង់ប្រែក្លាយថ្ងៃវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា របស់លោកទៅជាឱកាស ១ សម្រាប់កិច្ចសន្ទនា និងការផ្សះផ្សាជាតិ ហើយចង់ឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិធានាលើបញ្ហានេះ។
លោកបានថ្លែងដូច្នេះនៅក្នុងលិខិត ៣ ទំព័រ របស់លោកផ្ញើទៅកាន់លោក Coly Seck ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុន។
លោកបានសរសេរថា៖ «យើងអំពាវនាវឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិធានាថាការវិលត្រឡប់នៅខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលត្រូវបានប្រកាសដោយមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវបាននិរទេស ត្រូវបានប្រែក្លាយទៅជាឱកាសមួយត្រឡប់ទៅរកកិច្ចសន្ទនា និងការផ្សះផ្សា»។
ការលើកឡើងនេះស្របនឹងអនុសាសន៍របស់លោកស្រី Rhona Smith អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេស កម្ពុជា ដែលថ្មីៗនេះបានដាក់របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់លោកស្រីទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស។ របាយការណ៍លោកបានផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យមានការបង្កើតលម្ហមួយសម្រាប់កិច្ចសន្ទនានយោបាយរវាងរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកនយោបាយប្រឆាំងរួមមាន សមាជិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
លោកបានបញ្ចប់ក្នុងលិខិតរបស់លោកថា៖ «ចំពោះខាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើជាដៃគូស្ថាបនាបំផុត និងគោរពទាំងស្រុងទៅតាមអនុសាសន៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសដើម្បីធ្វើការងារលើការបង្កើតស្មារតីនៃកិច្ចសន្ទនា និងការផ្សះផ្សា និងស្មារតីនៃវប្បធម៌នយោបាយថ្មីដោយផ្តោតទៅលើបញ្ហាបើកចំហចំពោះមតិយោបល់ផ្សេងៗ និងចំពោះការបញ្ចេញមតិដោយសេរី ដោយធានានូវអនាគតរួមគ្នាមួយដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់»។
លិខិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ក៏បានជម្រាបក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សផងដែរអំពីស្ថានភាពពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិក និងសកម្មជនរបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបាន «យាយី ឃុំខ្លួន និងចោទប្រកាន់»។
លោកបន្ថែមថា៖ «កម្រិតនៃការភ័យខ្លាច និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីសំណាក់អាជ្ញាធរដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមករួមមានការគំរាមកំហែង ការបំភិតបំភ័យ ការយាយី និងការចោទប្រកាន់មិនពិត ការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ និងការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សទាំងកំរោល»។
លោកបានបន្ថែមថាការភ័យខ្លាចនេះបានបណ្តាលឲ្យមានផលវិបាកធំធេង រួមមាន ការបែកបាក់គ្រួសារ ការរំខានដល់ជីវិតប្រចាំថ្ងៃ កុមារបោះបង់សាលារៀន និងស្រែចម្ការមិនមានអ្នកមើលថែ។
លោកបានលើកទស្សនៈថា ស្ថានភាពនេះនឹងកាន់តែដុនដាបទៅ ប្រសិនបើមានការព្យួរការអនុគ្រោះពន្ធពីសហភាព-អឺរ៉ុបនាពេលខាងមុខ។ លោកក៏បានអំពាវនាវទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ អាស៊ាន សហភាព-អឺរ៉ុប សហភាពអន្តរសភា និងស្ថាប័នដទៃៗទៀតឲ្យផ្តល់ការគាំទ្រដល់ការប្តេជ្ញាចិត្តវិលត្រឡប់មកវិញរបស់មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនិង «ការស្វែងរកការរស់រានឡើងវិញនៃប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។
លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានប្រកាសថា លោក និងមេដឹកនាំអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដទៃៗទៀតនឹងវិលមកកម្ពុជាវិញនៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា។ លោកបានអំពាវនាវឲ្យប្រជាជន និងទាហានក្រោកឈរប្រឆាំងនឹងលោក ហ៊ុន សែន ប្រសិនបើគាត់បញ្ជាឲ្យបាញ់ប្រជាជន។
លោក សម រង្ស៊ី បានថ្លែងថាការវិលត្រឡប់របស់លោកមិនមែនដើម្បីចរចាជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទេ ប៉ុន្តែគឺដើម្បីចាប់ខ្លួនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហើយឲ្យប្រជាជនកាត់ទោស។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងថា លោក សម រង្ស៊ី បានរៀបចំផែនការរដ្ឋប្រហារដើម្បីផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលដោយប្រកាសផ្តល់ប្រាក់ដល់ទាហាន ហើយលោកថា វា «មិនអាចទទួលយកបានទេ»។
លោកថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលបានពិចារណាចំពោះការវាយប្រហាររបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៅលើព្រះមហាក្សត្រដែលស្មើនឹងការរំលោភបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញបន្ថែមពីលើផែនការរដ្ឋប្រហារបណ្តេញលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
លោកបន្តថា៖ «ដូច្នេះវាពិបាក ហើយគាត់ជាទណ្ឌិតដែលពិបាកនិយាយជាមួយ។ គាត់កំពុងរៀបចំផែនការរដ្ឋប្រហារ។ វាពិបាកសម្រាប់យើងពិភាក្សាជាមួយគាត់។ រដ្ឋាភិបាលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតដែលការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ ព្រះមហាក្សត្រ ស្ថិរភាពសង្គម និងសន្តិសុខ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានថ្លែងថា៖ «ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ វាពិបាកនឹងឃើញពួកគេជួបគ្នា លុះត្រាតែមានអ្នកផ្សះផ្សាអន្តរជាតិដែលអាចជឿជាក់ និងគោរពផ្តល់ការិយាល័យល្អមួយដើម្បីបំបែកបញ្ហានេះ ហើយជួយពួកគេ»។
លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាថ្លែងថា មានទិដ្ឋភាព ៣ អំពីលិខិតរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស។ លោកថ្លែងថា៖ «ទី ១ គាត់ចង់ទទួលបានការគាំទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិចំពោះការវិលត្រឡប់មកវិញរបស់គាត់។ ទី ២ គាត់នឹងប្រើប្រាស់កត្តានេះ ជាលេសនិយាយថា គាត់មិនអាចត្រឡប់មកវិញបានដោយមិនមានការគាំទ្របែបនេះ។ ទី ៣ គាត់និយាយថា ដើម្បីរុញនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទៅតុចរចាជាមួយគាត់»។
លោកថ្លែងថាលោក សម រង្ស៊ី ខ្លាចមិនហ៊ានវិលត្រឡប់មកវិញ ដូច្នេះគាត់ព្យាយាមស្វែងរកវិធីផ្សេងៗដើម្បីដាក់សម្ពាធលើលោក ហ៊ុន សែន រួមទាំងការស្វែងរកសម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ លោកបន្តថា៖ «នៅទីបំផុត គាត់នឹងលើកយកលេសទាំងអស់នោះមកការពារខ្លួនគាត់នៅពេលគាត់មិនត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ»៕ PS
