ភ្នំពេញៈ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញបានបើកសវនាការជំនុំជម្រះបទរួមគំនិតក្បត់ និងញុះញង់ដែលមានជនជាប់ចោទជាមន្ត្រី និងសកម្មជននៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រមាណ ៦០ នាក់ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីបើកសវនាការបានប្រមាណ ៤ ម៉ោង ចៅក្រមបានប្រកាសផ្អាកសវនាការ ដោយលើកទៅធ្វើនៅចុងខែនេះ។
សវនាការបានប្រព្រឹត្តទៅក្រោមការរក្សាសន្តិសុខសណ្ដាប់ធ្នាប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច និងមានការឃ្លាំមើលពីមន្ត្រីស្ថានទូត និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួន។ យ៉ាងណាក៏ដោយមានជនជាប់ចោទតែ ១១ នាក់ប៉ុណ្ណោះមានវត្តមានក្នុងសវនាការដែលក្នុងនោះអ្នកដែលកំពុងជាប់ក្នុងឃុំមាន ២ នាក់ គឺលោក កាក់ កុម្ភារ និង ហេង ចាន់សុធី និង ៩ នាក់នៅក្រៅឃុំ។ ចំណែកជនជាប់ចោទផ្សេងទៀតអវត្តមាន។
សវនាការនេះពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកាសវិលត្រឡប់មកមាតុប្រទេសវិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលលោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានប្រកាសថា លោកនឹងវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាហើយមកចាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ រដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកគម្រោងនេះថា ជាគម្រោងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល។
នៅក្នុងសវនាការលោក កាក់ កុម្ភារ ដែលមានអាយុ ៤៥ ឆ្នាំបានឆ្លើយថា កាលពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទាន់ត្រូវបានរំលាយ លោកមានតួនាទីជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សារាជធានីភ្នំពេញ និងជាប្រធានការិយាល័យខាងកិច្ចការបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែក្រោយពីគណបក្សត្រូវរំលាយមក លោកមិនបានធ្វើសកម្មភាពអ្វីពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៀតទេ។
លោកបន្តថា ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកាសវិលចូលប្រទេសវិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ នោះគឺលោកគ្រាន់តែបានដឹងហើយលោកក៏មិនបានធ្វើចលនាដើម្បីប្រមូលកម្លាំងទៅទទួលលោក សម រង្ស៊ី ដែរ។ លោក កាក់ កុម្ភារ ថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែខ្ញុំធ្លាប់និយាយលេងជាមួយមិត្តភកិ្តធ្លាប់ស្គាល់គ្នា និងលើកដៃទាំង ២ ឡើងលើតែគេថតឱ្យទេ។ ឥឡូវនេះសូម្បីតែខ្លួនខ្ញុំ ក៏មិនដឹងច្បាស់ថា ខ្ញុំញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់អីដែរ»។
រីឯលោក ហេង ចាន់សុធី ដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារព្រៃសដែរនោះ ក៏បានប្រាប់ចៅក្រមផងដែរថា កាលពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទាន់រំលាយ លោកជាអនុប្រធានគណបក្សប្រចាំខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែក្រោយពីរំលាយបក្សមកគឺលោកមិនធ្វើសកម្មភាពអ្វីប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទេ។ លោកប្រើបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុកមែន ហើយលោកក៏ធ្លាប់សរសេរសារបង្ហោះប្រើពាក្យសម្តីខ្លះៗដែរតែគ្រាន់ជាការបញ្ចេញមតិតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំបានស្តាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ហើយខ្ញុំគ្រាន់តែបញ្ចេញមតិខ្លះកុំឱ្យខ្មែរបែកបាក់គ្នា ដើម្បីកសាងប្រទេសជាតិ។ ខ្ញុំថា អ្នកឈ្នះទទួលជោគជ័យ រីឯអ្នកចាញ់ត្រូវជួយអ្នកឈ្នះ ដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ»។ លោកប្រាប់ចៅក្រមថា លោកបានដឹងពីគម្រោងនៃការវិលត្រឡប់របស់លោក សម រង្ស៊ី នៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា ហើយប្រសិនបើលោក សម រង្ស៊ី មកមែនលោកនឹងទៅទទួល។
បន្ទាប់ពីសួរដេញដោលអស់រយៈពេលប្រមាណ ៤ ម៉ោងលោក រស់ ពិសិដ្ឋ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះបានសម្រេចផ្អាកសវនាការដោយលើកទៅជម្រះនៅថ្ងៃទី ២៨ មករា បន្តទៀតដោយលើកហេតុផលថា ដោយសារជនជាប់ចោទមានចំនួនច្រើន។
១ ថ្ងៃមុនការបើកសវនាការនេះចាប់ផ្ដើមលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត អ្នករាយការណ៍ពិសេស អង្គការសហប្រជាជាតិស្ដីពីស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា បានចេញសារនៅលើបណ្ដាញសង្គមបង្ហាញពីក្ដីកង្វល់របស់លោកស្រីអំពីការបើកសវនាការដែលមានជនជាប់ចោទច្រើនបែបនេះ។ លោកស្រីថា ការជំនុំជម្រះបែបនេះធ្វើឱ្យសិទ្ធិបុគ្គលរបស់ពួកគេក្នុងការទទួលបានការជំនុំជម្រះក្តីប្រកបដោយយុត្តិធម៌ត្រូវប្រឈមនឹងហានិភ័យ។
លោកស្រីក៏សម្ដែងកង្វល់ផងដែរ អំពីជនជាប់ចោទមួយចំនួនដែលត្រូវបានកាត់ទោសកំបាំងមុខបើទោះជាពួកគេបានព្យាយាមវិលត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដើម្បីចូលរួមក្នុងការជំនុំជម្រះក្តីនេះក៏ដោយ។ លើសពីនេះទៀតលោកស្រីស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគោរពសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះក្តីប្រកបដោយយុត្តិធម៌ដល់បុគ្គលទាំងនោះ។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដោយស្មើភាពគ្នា ឱ្យអាជ្ញាធរជួយសម្រួលដល់ការវិលត្រឡប់របស់បុគ្គលទាំងនេះដោយសុវត្ថិភាព និងអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេចូលរួមសវនាការ និងការពារក្តីរបស់ខ្លួននៅក្នុងតុលាការ។ ក្នុងករណីការបង្ហាញខ្លួនរបស់ពួកគេមិនអាចចាត់ចែងបានទេនោះ ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តអាជ្ញាធរជួយសម្រួលឱ្យមានការចូលរួមសវនាការពីចម្ងាយពីបុគ្គលទាំងនោះ ឬពន្យារការជំនុំជម្រះរហូតដល់ជនជាប់ចោទអាចធ្វើដំណើរមកបាន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានថ្លែងថា ការលើកឡើងពីក្ដីកង្វល់របស់លោកស្រី ស្ម៊ីត គឺជារឿងធម្មតា ហើយសមត្ថកិច្ចនៅតែអនុវត្តភារកិច្ចរបស់ពួកគេ តាមបញ្ញត្តិច្បាប់ និងនីតិវិធីច្បាប់ដែលមានជាធរមាន៕