.jpg)
លោក វិទិត ម៉ុនតារបន នឹងមកជំនួសតំណែងលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត។ រូបថត UN Jean-Marc Ferre
ភ្នំពេញៈ លោក វិទិត ម៉ុនតារបន សាស្ត្រាចារ្យជនជាតិថៃទទួលបានការគាំទ្រដើម្បីកាន់តំណែងជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាជំនួសលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត ដែលនឹងបញ្ចប់អាណត្តិរបស់ខ្លួននៅក្នុងខែមីនាខាងមុខ។ នេះបើតាមលិខិតរបស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ។
នៅក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី ៨ ខែកុម្ភៈ លោកស្រី ណាហ្សាត ហ្សាមីន ខាន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិបានថ្លែងថា តាមការពិភាក្សាយ៉ាងល្អិតល្អន់ជាមួយរដ្ឋភាគី និងភាគីពាក់ព័ន្ធ លោកស្រីបានសម្រេចចិត្តធ្វើតាមអនុសាសន៍ទី ១ របស់ក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះយោបល់អំពីការជ្រើសរើសបេក្ខភាពចំនួន ៦ រូបសម្រាប់តំណែងនៅទំនេរចំនួន ៦ រួមទាំងតំណែងជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «សម្រាប់តំណែងអ្នករាយការណ៍ពិសេសស្ដីពីស្ថានការណ៍សិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ខ្ញុំស្នើឱ្យតែងតាំងលោក វិទិត ម៉ុនតារបន (ថៃ)»។
លោកស្រី ស្ម៊ីត បានកាន់តំណែងនេះចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៥ ហើយការតែងតាំងលោក វិទិត ម៉ុនតារបន នឹងត្រូវប្រកាសក្នុងសន្និបាតលើកទី ៤៦ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងខែមីនាខាងមុខ។
បើតាមពាក្យសុំបំពេញមុខតំណែងនេះ លោក វិទិត ម៉ុនតារបន និយាយថា លោកកំពុងកាន់តំណែងនៅក្នុងស្ថាប័នក្រោមឆត្រអង្គការសហប្រជាជាតិមួយចំនួន ដូចជា ជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការជំនាញអំពីការអនុវត្តអនុសញ្ញា និងអនុសាសន៍របស់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសង្គមស៊ីវិលស្ដីពីការទប់ស្កាត់ការកេងប្រវ័ញ្ចផ្លូវភេទ និងមុខតំណែងមួយចំនួនទៀត។
លោកបាននិងកំពុងបង្រៀនច្បាប់អន្តរជាតិ សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រធានបទជាច្រើនទៀតអស់រយៈពេលប្រមាណ ៤ ទសវត្សរ៍មកហើយនៅប្រទេសថៃ បន្ថែមលើបទពិសោធបង្រៀននៅប្រទេសលោកខាងលិច និងនៅអាស៊ីមួយចំនួនទៀត។ លោកធ្លាប់ទទួលបានពានរង្វាន់ «ការអប់រំសិទ្ធិមនុស្ស» ពីអង្គការយូណេស្កូនៅឆ្នាំ ២០០៤ និងត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាឥស្សរជនឆ្នើមនៅឆ្នាំ ២០១៨ សម្រាប់ការលះបង់របស់លោកលើវិស័យសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ។
លោកថ្លែងថា កម្ពុជាមានការរីកចម្រើនគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលនៅលើវិស័យជាច្រើនចាប់តាំងពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ១៩៩១ ដែលបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល ហើយប្រទេសនេះបានចុះហត្ថលេខាទទួលយកនូវសន្ធិសញ្ញាសំខាន់ៗជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ ប្រទេសនេះក៏មានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងផ្នែកសង្គមវប្បធម៌ និងសេដ្ឋកិច្ច ដោយមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៧ ភាគរយនៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ អ្វីដែលគួរកោតសរសើរដែរនោះគឺការរីកចម្រើនលើការទទួលបានការអប់រំរបស់កុមារ និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
លោកសរសេរថា៖ «៣០ ឆ្នាំក្រោយមក ពីឆ្នាំ ២០២០ ដល់ឆ្នាំ ២០២១ មានបញ្ហាប្រឈមខ្លះដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគុណភាពនៃការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសនេះឱ្យស្របតាមស្តង់ដាអន្តរជាតិ។ អ្វីដែលគួរចាប់អារម្មណ៍គឺដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងការអំពាវនាវឱ្យគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយពេញលេញប្រកបដោយវិជ្ជមាន។ ជាពិសេសទៅទៀតនោះ គឺការធានា និងការពង្រឹងលម្ហប្រជាធិបតេយ្យ ការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ និងតុល្យភាពនៃអំណាចនៅក្នុងប្រទេសនេះ»។
ផែនការរបស់លោក វិទិត ម៉ុនតារបន ក្នុងការជួយដល់ប្រទេសកម្ពុជាលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះនឹងធ្វើឡើងតាមបែបស្ថាបនា ស្របតាមគោលការណ៍នៃអាណត្តិរបស់លោក និងប្រកបដោយការគោរព។ នេះបើតាមអ្វីដែលលោកបានសរសេរ។
នៅពេលលោកកាន់តំណែងនេះលោកនឹងផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងនោះរួមមានផលប៉ះពាល់បណ្ដាលពីជំងឺកូវីដ១៩លើទិដ្ឋភាពសិទ្ធិមនុស្ស លម្ហប្រជាធិបតេយ្យ ពហុបក្សនិយម និងគោលការណ៍ តុល្យភាពនៃអំណាច។
លោកក៏ផ្ដោតលើក្ដីបារម្ភនានាពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមងាយរងគ្រោះ បញ្ហាដីធ្លី បរិស្ថាន ការបែងចែក និងការអភិរក្សធនធាននានា និងលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា។
លោក វិទិត ម៉ុនតារបន ក៏បានសរសេរដែរថា៖ «ក្ដីប្រាថ្នាដ៏ធំមួយរបស់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំចង់ឃើញមានដំណើរការច្បាស់លាស់នៃសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព ដែលធ្វើដំណើរទៅជាមួយគ្នា នៅក្នុងប្រទេសដែលពោរពេញទៅដោយការធ្វើបដិសណ្ឋារកិច្ច និងវប្បធម៌ដ៏អស្ចារ្យ»។
លោក ជិន ម៉ាលីន អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី ៩ កុម្ភៈថា លោកមិនធ្លាប់បានដឹងពីប្រវត្តិរបស់លោក វិទិត ម៉ុនតារបន ទេ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជានិច្ចកាលតែងសហការជាមួយគ្រប់យន្តការអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្ស។
លោក ជិន ម៉ាលីន មានប្រសាសន៍ថា៖ «មិនថាគាត់ជាអ្នកណាទេ យើងត្រៀមខ្លួនរួចរាល់ដើម្បីធ្វើការជាមួយគាត់ដោយរីករាយ ដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ និងច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិអន្តរជាតិ ផ្អែកលើគោលការណ៍គោរពអធិបតេយ្យភាពគ្នាទៅវិញទៅមក គោលការណ៍ស្មើភាពគ្នា និងគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកផ្ទៃក្នុងគ្នាទៅវិញទៅមក»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ ថ្លែងថា លោក វិទិត ម៉ុនតារបន គឺជាអ្នកសិទ្ធិមនុស្សទម្ងន់ធ្ងន់ដែលលោកធ្លាប់បានជួប ហើយលោកទទួលបានភាពជោគជ័យជាច្រើនក្នុងកិច្ចការរបស់លោក។
លោក ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រហែលជាលោកជាជនជាតិថៃមានចំណេះដឹងច្រើនអំពីវប្បធម៌ដែលស្រដៀងទៅនឹងវប្បធម៌ថៃ ជាពិសេសវប្បធម៌នយោបាយខ្មែរ លោកអាចនឹងទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ពិចារណា និងកិច្ចសហការល្អប្រសើរពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ការពិចារណា និងកិច្ចសហការនេះហើយដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ជោគជ័យរបស់បេសកកម្មអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា»៕
