ភ្នំពេញ៖ កិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី ៣ ខែកក្កដា បានអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ថ្មីចំនួន ២ គឺ «សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រង ការប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បតិ្តរដ្ឋ» និង «សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងល្បែងពាណិជ្ជកម្ម»។ នេះបើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បតិ្តរដ្ឋ ធ្វើឡើងស្របតាមមាត្រា ៥៨ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលចែងថា ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋមាន ដីធ្លី ក្រោមដី ភ្នំ សមុទ្រ បាតសមុទ្រ ក្រោមបាតសមុទ្រ ឆ្នេរសមុទ្រ អាកាស កោះ ទន្លេ ព្រែក បឹង ព្រៃឈើ ធនធានធម្មជាតិ មជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចវប្បធម៌ មូលដ្ឋានការពារប្រទេស សំណង់ផ្សេងៗដែលបានកំណត់ថា ជារបស់រដ្ឋ។ ការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនេះនឹងត្រូវកំណត់ក្នុងច្បាប់។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមាន ១២ ជំពូក និង ៩០ មាត្រា រៀបចំឡើងដើម្បីពង្រឹងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ រចនាសម្ព័ន្ធស្ថាប័ន និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពស្ថាប័នក្នុងការគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ។ ច្បាប់នេះកំណត់ពីប្រភេទទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ របបគតិយុត្តគ្រប់គ្រង និងចាត់ចែងទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋឲ្យបានច្បាស់លាស់ជាក់លាក់។ ការរៀបចំបញ្ជីសារពើភណ្ឌទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ការផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍ ការប្រើប្រាស់ទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ កាធ្វើអធិការកិច្ច និងសវនកម្ម ការកំណត់អំពីការលើកទឹកចិត្ត ការដាក់ទណ្ឌកម្ម លើបទល្មើសនានា ក៏មានចែងលម្អិតនៅក្នុងច្បាប់នេះដែរ។
សេចក្ដីប្រកាសថា៖ «សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមានគោលបំណងឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្ដីត្រូវការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ បង្កើតប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាព ស័ក្ដិសិទ្ធភាព និងគណនេយ្យភាពនៃការគ្រប់គ្រង ប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋ ស្របតាមកម្មវិធីកែទម្រង់ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ដើម្បីជាឧត្តមប្រយោជន៍ រួមចំណែកឈានទៅសម្រេចគោលដៅនៃចក្ខុវិស័យ ២០៣០ ក្នុងការប្រែក្លាយប្រទេសកម្ពុជា ឲ្យទៅប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ និងជាប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៥០»។
ដោយឡែកសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងល្បែងពាណិជ្ជកម្មវិញមាន ១២ ជំពូក និង ៩៧ មាត្រា។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះតាក់តែងឡើង ក្នុងគោលបំណងធានាដល់ការគ្រប់គ្រងល្បែងពាណិជ្ជកម្មសមាហរណកម្ម និងល្បែងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីរួមចំណែកជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច លើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍បង្កើតការងារប្រមូលចំណូល រក្សាសុវត្ថិភាព និងសន្តិសុខសង្គមដែលជាទស្សនទានមួយថ្មីនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដដែលបញ្ជាក់ថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះអនុញ្ញាតឲ្យមានការគ្រប់គ្រងលើវិស័យកាស៊ីណូ និងល្បែងពាណិជ្ជកម្ម ដទៃទៀតយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់តាមរយៈការកំណត់ចំនួនទុនវិនិយោគអប្បបរមាសម្រាប់អាជីវកម្មកាស៊ីណូ ការកំណត់តំបន់ដែលគួរអនុញ្ញាត ឬមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានល្បែងពាណិជ្ជកម្ម ការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន និងការបំពាក់នូវបច្ចេកទេសសមស្របក្នុងការត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំ លើកិច្ចដំណើរការរបស់ប្រតិបត្តិករល្បែងពាណិជ្ជកម្ម។
ច្បាប់នេះ ក៏នឹងមានវិធានការតឹងរ៉ឹងចំពោះការលាងសម្អាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្មផងដែរ។ ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បញ្ជាក់នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានថា វិស័យកាស៊ីណូបានចូលរួមជំរុញការអភិវឌ្ឍនៅតំបន់ព្រំដែន ការពារខ្សែក្រវាត់ព្រំដែន តាមរយៈការសាងសង់អគាររឹងមាំយូរអង្វែង គាំទ្រដល់វិស័យទេសចរណ៍ បង្កើតការងារដល់ពលរដ្ឋ និងចំណូលថវិកាជាតិ។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាលថ្លែងពីម្សិលមិញថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បតិ្តរដ្ឋ ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើង នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៤ ដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ តាក់តែងឡើងក៏ផ្អែកលើកិច្ចប្រតិបតិ្តជាក់ស្ដែង ព្រមទាំងក្របខ័ណ្ឌគតិយុត្តជាធរមានពាក់ព័ន្ធនឹងទ្រព្យសម្បតិ្តរដ្ឋ ក៏ដូចជាធាតុចូលពីការអនុវត្តល្អៗ នៅក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ដូចជាប្រទេសបារាំង ជាដើម។
លោកបញ្ជាក់ថា ច្បាប់នេះមានគោលបំណងចូលរួមចំណែកបម្រើឧត្តមប្រយោជន៍នៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គម បរិស្ថាន និងវប្បធម៍ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែការគ្រប់គ្រង ការការពារ ការប្រើប្រាស់ ការអភិរក្ស និងការអភិវឌ្ឍធនធានធម្មជាតិរបស់កម្ពុជា ត្រូវអនុវត្តតាមច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តដោយឡែក ហើយការគ្រប់គ្រង ការប្រើប្រាស់ និងការចាត់ចែងលើទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមវិសាលភាពនៃច្បាប់ស្ដីពីការរៀបចំនឹងការប្រព្រឹត្តទៅនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។
ដោយឡែកសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងល្បែងពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយអនុលោមតាមច្បាប់ស្ដីពីការបង្ក្រាបល្បែងស៊ីសងនៅឆ្នាំ ១៩៩៨ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់ឲ្យមានអាជីវកម្មកាស៊ីណូនៅកម្ពុជា ក្រៅរង្វង់ ២០០ គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ ដោយយកផ្ចិតនៅវត្តភ្នំ លើកលែងតែតំបន់ព្រំដែន តំបន់ភ្នំបូកគោ និងរមណីយដ្ឋានគិរីរម្យ។ ច្បាប់នេះមិនអនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរចូលលេងល្បែងឡើយ។
លោក ស៊ីផាន ពន្យល់ថា ករណីបង្កើតកាស៊ីណូណាហ្គាវើលភ្នំពេញ គឺជាករណីដោយឡែក ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមានកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមហ៊ុននេះរួចមកហើយ។ ដោយបញ្ជាក់ពីកង្វល់នៃការលាងសម្អាតប្រាក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម លោក ស៊ីផាន ថ្លែងថា៖ «នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏អាចរៀបចំនូវយន្តការសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូពាក់ព័ន្ធទាំងទ្វេភាគី និងពហុភាគី ដើម្បីគ្រប់គ្រង និងដោះស្រាយកង្វល់នានាពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យកាស៊ីណូ និងល្បែងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងៗផងដែរ»។
លោក សន ជ័យ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា យល់ឃើញថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងសម្បត្តិរដ្ឋ វាហាក់ដូចជាបង្កើតឡើងយឺតបន្តិច ខណៈដែលទ្រព្យសម្បត្តិរដ្ឋមិនត្រូវបានគ្រប់គ្រងឲ្យបានល្អ ឬមានការដោះដូរដោយអន្លើក្នុងហេតុផលផ្សេងៗ។ «ដូច្នេះវាទៅជាការដោះដូ រដើម្បីផលប្រយោជន៍ ជាជាងដោះដូរដើម្បីភាពប្រសើរឡើងនៃការផ្ដល់សេវាសាធារណៈ»។ ដោយឡែកច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងល្បែងពាណិជ្ជកម្ម លោកថា ច្បាប់នេះហាមមិនឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរលេងមែន ប៉ុន្តែជាក់ស្ដែងលោកសង្កេតឃើញមានពលរដ្ឋខ្មែរលេងល្បែងស៊ីសង៕
វីដេអូ៖