ភ្នំពេញៈ មជ្ឈមណ្ឌលគាំពារមាតា និងទារកនៃក្រសួងសុខាភិបាលបានឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះស្ត្រីស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជប្រមាណ ៧ ភាគរយធ្លាប់បានឆ្លងកាត់ការរម្លូតកូន ដោយក្នុងនោះ ៤០ ភាគរយនៃការរម្លូតកូនគឺបានធ្វើឡើងដោយអ្នកដែលពុំមានជំនាញ និងមិនស្របច្បាប់ ដែលអ្នកជំនាញជំរុញឲ្យស្ត្រីត្រូវស្វែងរកសេវារម្លូតប្រកបដោយសុវត្ថិភាព។
ការអះអាងយ៉ាងដូច្នេះបានធ្វើឡើងកាលពីម្សិលមិញក្នុងសិក្ខាសាលាតម្រង់ទិសស្តីអំពី «បណ្តាញសារព័ត៌មាន និងការកសាងសមត្ថភាព ដើម្បីកាត់បន្ថយការមាក់ងាយជុំវិញការរម្លូត» ដែលមានរយៈពេល ៣ ថ្ងៃ នៅសណ្ឋាគារសាន់វេ។
កម្មវិធីនេះរៀបចំដោយអង្គការរ៉ាក់ទទួលបានការគាំទ្រដោយមូលនិធិសកម្មភាពរម្លូតដោយសុវត្ថិភាពក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ឥរិយាបថចូលរួមកាត់បន្ថយការមាក់ងាយ និងរើសអើង ជាពិសេសអ្នកផ្តល់សេវារម្លូត ស្ត្រីដែលស្វែងរក និងទទួលបានសេវារម្លូត។
លោកស្រី ឆាយ ស្វែងជាអាទិ៍ ប្រធានសមាគមឆ្មបកម្ពុជា និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលគាំពារមាតា និងទារកនៃក្រសួងសុខាភិបាលបានថ្លែងក្នុងឱកាសនោះថា នៅទូទាំងពិភពលោក ស្ត្រីជាង ២១ លាននាក់ បានធ្វើការរម្លូតកូនដោយមិនមានសុវត្ថិភាព។ លោកថា ក្នុងនោះមានស្ត្រីជិត ៥ ម៉ឺននាក់បានស្លាប់ ចំណែកស្ត្រីប្រមាណ ៥ លាននាក់បានទទួលរងនូវពិការភាពរយៈពេលខ្លី ឬអចិន្រៃ្តយ៍ បន្ទាប់ពីទទួលបានសេវារម្លូតមិនបានត្រឹមត្រូវ។
លោកស្រីបន្តថា៖ «សម្រាប់កម្ពុជាវិញក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះមានស្ត្រី ៧ ភាគរយនៃស្ត្រីស្ថិតក្នុងវ័យបន្តពូជធ្លាប់បានធ្វើការរម្លូតកូនដោយក្នុងនោះមានប្រមាណ ៤០ ភាគរយនៃការរម្លូតកូនបានធ្វើឡើងដោយអ្នកដែលពុំមានជំនាញ និងមិនស្របច្បាប់»។
លោក ពេជ្រ សុធី អនុប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលគាំពារមាតា និងទារកបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីម្សិលមិញថា យោងតាមច្បាប់កម្ពុជា ការរម្លូតកូនគឺមិនខុសច្បាប់នោះទេ។ ប៉ុន្តែគ្រប់ស្ត្រីទាំងអស់ត្រូវស្វែងរកសេវារម្លូតប្រកបដោយសុវត្ថិភាពដែលមានការអនុញ្ញាតដោយក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីឲ្យប្រាកដថា ស្ត្រីដែលឆ្លងកាត់ការរម្លូតកូនមានសុខភាពល្អ ចៀសវាងផលប៉ះពាល់ដល់សុខភាព និងអាយុជីវិត។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ការរម្លូតកូនមិនមែនជាវិធីសាស្ត្រនៃការពន្យារកំណើតនោះទេ កុំច្រឡំ។ ប៉ុន្តែគ្រប់ស្ត្រីទាំងអស់អាចមានសិទ្ធិការពារដោយច្បាប់ក្នុងករណីដែលពួកគេមានកូនដោយចៃដន្យ មិនមានផែនការចង់យកកូន ឬកត្តាសុខភាពមិនអំណោយផល ឬទទួលរងការរំលោភដែលអាចស្វែងរកសេវារម្លូតប្រកបដោយសុវត្ថិភាព។ យើងមិនហាមឃាត់ការរម្លូតកូនទេ តែយើងហាមឃាត់កន្លែង ឬឆ្មបមិនមានច្បាប់អនុញ្ញាតដែលផ្តល់សេវាដល់ស្ត្រី ដោយខុសច្បាប់»។
លោក សុធី បានឲ្យដឹងទៀតថា ការរម្លូតកូនមិនមែនជាអំពើបាបនោះទេ ដោយសារប្រជាជនកម្ពុជានៅគោរពតាមជំនឿសាសនា ដូច្នេះទើបពួកគេយល់ថា ការសម្លាប់ភាវៈរស់គឺបាប ហើយដក់ជាប់ក្នុងផ្នត់គំនិតរហូតមក ខណៈដែលការរម្លូតកូននេះគឺស្របច្បាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៧ និងប្រកាសដាក់ឲ្យអនុវត្តកាលពីឆ្នាំ ២០០២។
លោកបន្តថា ការរម្លូតដោយសុវត្ថិភាព និងស្របច្បាប់គឺស្ត្រីត្រូវមានផ្ទៃពោះយ៉ាងតិច ១២ សប្តាហ៍ ចំណែកការមានផ្ទៃពោះដែលមានរយៈពេលលើសពីនេះគឺត្រូវមានមូលហេតុសមស្រប ហើយទាំងមន្ទីរពេទ្យឯកជន និងរដ្ឋ សុទ្ធតែអាចផ្តល់សេវាក្នុងការរម្លូតកូនឲ្យតែទទួលបានវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងច្បាប់អនុញ្ញាត។
លោកស្រី កុច នារតី ទីប្រឹក្សាក្រសួងព័ត៌មានបានថ្លែងថា ការរម្លូតកូនមិនមែនជារឿងដែលត្រូវខ្មាសអៀននោះទេ ហើយស្ត្រីទាំងអស់គួរតែស្វែងរកសេវារម្លូតកូនប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងចៀសវាងទៅស្វែងរកកន្លែងរម្លូតកូនដោយលួចលាក់។ ការខ្មាសអៀនបានធ្វើឲ្យស្ត្រីកម្ពុជា សម្រេចចិត្តស្វែងរកសេវារម្លូតដោយគ្មានសុវត្ថិភាព ជាពិសេសនោះការជ្រើសរើសការប្រើប្រាស់ថ្នាំរម្លូតដែលមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាព។
លោកស្រី នារតី បានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា៖ «អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដើរតួនាទីសំខាន់ធ្វើឲ្យស្ត្រីកម្ពុជាបានយល់ដឹងអំពីបញ្ហារម្លូត និងហ៊ានស្វែងរកសេវាសុខភាពផ្លូវភេទបានត្រឹមត្រូវ។ ប៉ុន្តែការផ្សព្វផ្សាយនេះកុំឲ្យក្លាយទៅជាអាវុធមុខ ២ ឲ្យសោះ ដែលបង្ហាញថា ការរម្លូតកូនទៅជារឿងពន្យារកំណើតទៅវិញ ធ្វើឲ្យគាត់យល់ច្រឡំ ហើយពេលមានកូនទៅរម្លូតៗ មានពេទ្យគេចាំជួយ និងមានច្បាប់ទៀតដែលនេះនឹងក្លាយទៅជារឿងមួយផ្សេង ព្រោះការរម្លូតកូនញឹកញាប់ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាព»៕