ភ្នំពេញៈ ក្រសួងសុខាភិបាលប្រកាសហាមម្ចាស់ផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាត នៅទូទាំងប្រទេសដាក់លក់ផលិតផលឱសថគ្រប់ប្រភេទនៅតាមផ្សារទំនើបទាំងឡាយដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត ហើយបើក្នុងករណីមិនគោរពតាមបម្រាម ក្រសួងនឹងចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងទៅតាមច្បាប់ ដែលអាចនឹងរងពិន័យជាប្រាក់ដល់ទៅ ១០ លានរៀល។
លិខិតជម្រាបជូនដំណឹងដល់ម្ចាស់ទីតាំងដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយលោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាលកាលពីថ្ងៃចន្ទឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្នក្រសួងសុខាភិបាលសង្កេតឃើញមានការតាំងលក់ឱសថសម័យ និងឱសថបុរាណ ផលិតផលបំប៉ន សុខភាព ឧបករណ៍បរិក្ខារពេទ្យ នៅតាមផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាត ដោយគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាតពីក្រសួងសុខាភិបាល។
លិខិតនោះបន្តថា ដើម្បីពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឱសថ និងច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឱសថក្នុងគោលបំណងធានាគុណភាព សុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពឱសថដល់អ្នកប្រើប្រាស់ ម្ចាស់ផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាតត្រូវបញ្ឈប់រាល់ការតាំងលក់ឱសថសម័យ ឱសថបុរាណ ផលិតផលបំប៉នសុខភាព ឧបករណ៍បរិក្ខារពេទ្យ តាមផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាតចាប់ពីថ្ងៃជូនដំណឹងនេះតទៅ។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងករណី ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី ជាម្ចាស់ផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាតមិនគោរពតាមសេចក្តីជូនដំណឹងនេះ ក្រសួងសុខាភិបាលនឹងមានវិធានការតឹងរ៉ឹងទៅតាមច្បាប់ ស្តីពីវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឱសថជាធរមាន»។
យោងតាមប្រកាសឱ្យប្រើច្បាប់ស្តីពីវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឱសថចុះថ្ងៃទី ២៨ ខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៧ បានលើកឡើងថាការនាំចូល ការចែកចាយ ការតាំងលក់ឱសថ និងគ្រឿងសម្អាងគ្រប់ប្រភេទក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវមានលេខបញ្ជិកាពីក្រសួងសុខាភិបាល។ ក្នុងករណីមិនគោរពតាមត្រូវផ្តន្ទាទោស ពិន័យជាប្រាក់ចាប់ពី ៥ លានរៀល ដល់ ១០ លានរៀល ចំពោះជនដែលចែកចាយ តាំងលក់ ឬលក់ផលិតផលឱសថដោយគ្មានការអនុញ្ញាតទាំងនោះ។
ទោះយ៉ាងណាក្នុងសេចក្តីជម្រាបជូនរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលសង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រសិនបើផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាតដែលមានលក្ខខណ្ឌសមស្រប ហើយមានបំណងបើកគ្រឹះស្ថានលក់ឱសថ (ឱសថស្ថាន) អាចទំនាក់ទំនងជាមួយមន្ទីរសុខាភិបាលរាជធានី-ខេត្ត ឬអង្គភាពច្រកចេញចូលតែមួយសាលា-រាជធានី-ខេត្តទូទាំងប្រទេស ដើម្បីសុំច្បាប់ប្រកបអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន។
កញ្ញា សាំង សុភា ឱសថការិនីនៅសហគ្រាសផលិតឱសថ PPM និងជាអតីតឱសថការិនីនៅឱសថស្ថានឯកជនមួយកន្លែងប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីម្សិលមិញថា ជាទូទៅរាល់ឱសថទាំងអស់គឺមានសិទ្ធិលក់តែនៅក្នុងឱសថស្ថានដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីក្រសួងសុខាភិបាលតែប៉ុណ្ណោះ ហើយឱសថទាំងនោះទៀតសោតគឺត្រូវតែចុះបញ្ជិកាត្រឹមត្រូវ ទើបអាចចរាចរលក់នៅតាមឱសថស្ថានបាន។
កញ្ញា សុភា បន្តថា៖ «បើសិនជាប្រជាជនចង់ស្វែងរកប្រភេទថ្នាំណាមួយ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺរបស់ខ្លួន គួរតែទៅរកទិញនៅតាមឱសថស្ថាន ចៀសវាងទៅទិញតាមផ្សារទំនើប ម៉ាត និងបេប៊ីម៉ាត។ តាមច្បាប់រាល់ការចែកចាយថ្នាំ គឺឱសថការីទាំងអស់ត្រូវចែកចាយថ្នាំដែលមានការចុះបញ្ជិកាត្រឹមត្រូវពីក្រសួងដែលមិនអាចលក់ថ្នាំណាមួយដែលមិនទាន់មានចុះបញ្ចិកានោះទេ»។
ជាមួយនឹងការណែនាំបែបនេះ កញ្ញាក៏បានណែនាំពីលក្ខណៈសម្គាល់ចំពោះឱសថស្ថាន ឬកន្លែងលក់ថ្នាំនានាដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន និងត្រឹមត្រូវទៅតាមច្បាប់ដោយការពិនិត្យមើលលើទីតាំងទាំងនេះថា តើមានឱសថការីឈរឈ្មោះត្រឹមត្រូវដែរឬទេ។ មានការបិទស្លាកសម្គាល់ និងមានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវពីក្រសួងសុខាភិបាលនៅមុខទីតាំង ដែរឬអត់។ ការទិញថ្នាំនៅតាមឱសថស្ថានដែលត្រឹមត្រូវគឺប្រាកដថាអ្នកនឹងទទួលបានថ្នាំដែលសុទ្ធមិនក្លែងក្លាយ។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «បើឱសថស្ថានមានគ្រប់លក្ខណៈទាំងនេះគឺអាចជឿជាក់ ៩៥ ភាគរយ ហើយប្រភេទថ្នាំដែលអាចនិយាយបានថា សុទ្ធមិនក្លែងក្លាយផងដែរ។ ព្រោះមិនអាចថា ១០០ ភាគរយបានទេ ដោយសារតែមានកន្លែងខ្លះក៏ទទួលលក់របស់ក្លែងក្លាយដែរ ដោយសារថ្នាំដែលមានចុះបញ្ជិកាមានតម្លៃខ្ពស់ជាងថ្នាំក្លែងក្លាយ។ ឈ្មួញលួចចរាចរលក់លើទីផ្សារ និងមានតម្លៃថោក ជាហេតុធ្វើឲ្យឱសថស្ថាន ឬកន្លែងដាក់តាំងលក់ថ្នាំមួយចំនួនទទួលយកថ្នាំក្លែងក្លាយទាំងនោះទៅលក់បន្តឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ហើយខុសពីក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈឱសថការីផងដែរ»។
យោងតាមស្ថិតិប្រចាំខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៩ របស់នាយកដ្ឋានឱសថ ចំណីអាហារ បរិក្ខារពេទ្យ និងគ្រឿងសម្អាងនៃក្រសួងសុខាភិបាលបង្ហាញថា នៅទូទាំង ២៥ រាជធានី-ខេត្តមានឱសថស្ថានរងមានច្បាប់ចំនួន ២៥១៦ កន្លែង។ អគារលក់ឱសថបុរាណខ្មែរ និងចិនចំនួន ១៥១ កន្លែង និងគ្រឹះស្ថានអាហរ័ណ នីហរ័ណឱសថ គ្រឿងសម្អាង មជ្ឈមណ្ឌលថែរក្សាសម្ផស្ស និងគ្រឹះស្ថានផលិតឱសថសរុបចំនួន ៧៧២ កន្លែង។ ប៉ុន្តែស្ថិតិនេះបានអះអាងថា ផ្ទះលក់ឱសថគ្មានច្បាប់មិនមាននោះទេ៕