ភ្នំពេញៈ អង្គការស៊ីដកម្ពុជា (NGOCEDAW) ដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធយេនឌ័រ និងសិទ្ធិស្ត្រីនៅកម្ពុជា រកឃើញបញ្ហាប្រឈមរបស់ស្ត្រីក្នុងអំឡុងពេលរាតត្បាតកូវីដ ១៩ ពាក់ព័ន្ធនឹងសុខភាពសិទ្ធិ ការអប់រំ ជាពិសេសផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារដែលកំពុងជួបហានិភ័យ។
របាយការណ៍តាមដានការអនុវត្តអនុសញ្ញាស៊ីដឆ្នាំ ២០២០ សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដែលមាន ១៨ ទំព័រចេញផ្សាយពីម្សិលមិញបានឱ្យដឹងថា ឆ្នាំ ២០២០ ប្រទេសកម្ពុជាជួបនូវបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនសម្រាប់សិទ្ធិស្ត្រី។ ទន្ទឹមនឹងនោះក៏មានឱកាសប្រសើរឡើងនៃកិច្ចសន្ទនារវាងរាជរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិលក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហាប្រឈមទាំងនោះផងដែរ។
របាយការណ៍បន្តថា «បញ្ហាប្រឈមដែលលេចធ្លោបំផុតគឺទាក់ទងសុខភាពការអប់រំ និងលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដោយសារការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ដែលធ្វើឱ្យស្ត្រី និងអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាប្រឈមនឹងការលំបាកក្នុងអត្រាមួយដែលគ្មានសមាមាត្រ»។
ជាមួយគ្នានេះរបាយការណ៍ក៏បានបង្ហាញដែរថា «ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ធ្វើឱ្យមានការកាត់បន្ថយសកម្មភាពជាច្រើនរួមទាំងការលុបចោលនូវកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិធំៗពាក់ព័ន្ធនឹងស្ត្រី ខណៈដៃគូអន្តរជាតិជាច្រើនបានចេញពីប្រទេសកម្ពុជាជាបណ្តោះអាសន្ន ហើយសកម្មភាពបណ្តុះបណ្តាល និងកិច្ចប្រជុំជាមួយរដ្ឋាភិបាលភាគច្រើនត្រូវបានលើកពេលដោយគ្មានកាលកំណត់ ឬត្រូវរៀបចំឡើងតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ»។
របាយការណ៍ដដែលឱ្យដឹងដែរថាចំណែកអាជីវកម្មដែលស្ត្រីធ្លាប់បម្រើការងារ ដែលត្រូវបានបិទទ្វារ រួមមាន បារ៍ កន្លែងម៉ាស្សា រោងភាពយន្ត ភ្នាក់ងារទេសចរណ៍ ផ្ទះសំណាក់ សណ្ឋាគារ និងភោជនីយដ្ឋាន វិស័យសំណង់ ជាដើម។
អង្គការស៊ីដបានគូសបញ្ជាក់ថា ពេញមួយឆ្នាំ ២០២០ មានរបាយការណ៍តាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាច្រើនស្ដីអំពីបុរសសម្លាប់ដៃគូរបស់ខ្លួនដែលធ្វើឱ្យករណីហិង្សាក្នុងគ្រួសារកើនឡើង។ «សេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារដែលបណ្តាលមកពីវិបត្តិកូវីដ១៩នេះអាចជាហានិភ័យនាំឱ្យមានអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារផងដែរ។
ជាក់ស្តែងចំនួនពលករចំណាកស្រុកជាស្ត្រីដែលបានវិលត្រឡប់មកផ្ទះវិញ មានការកើនឡើង ហើយមិនមានឱកាសស្វែងរកប្រាក់ចំណូលនៅកម្ពុជាដែលធ្វើឱ្យបាត់ប្រាក់ចំណូល និងមើលការខុសត្រូវលើកូនៗដែលមិនអាចទៅសាលារៀនបាន»។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរអង្គការស៊ីដកម្ពុជាបានផ្តល់អនុសាសន៍មួយចំនួនដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដើម្បីឱ្យការអនុវត្តអនុសញ្ញាស៊ីដកាន់តែប្រសើរ រួមមានត្រូវបែងចែកផ្តល់ថវិកាជាតិឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពជាតិលើកទី ៣ ស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី,ធ្វើវិសោធនកម្ម និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព សំដៅលុបបំបាត់អំពើហិង្សាលើដៃគូសិ្នទ្ធស្នាល អំពើហិង្សាផ្លូវភេទទៅលើក្មេង ស្ត្រី និងរាល់ទម្រង់នៃអំពើហិង្សាផ្អែកលើយែនឌ័រ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកិច្ចការនារីលោកស្រី ម៉ាន ចិន្តា បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពីម្សិលមិញថា បច្ចុប្បន្នក្រសួងកំពុងបន្តផ្តល់ប្រឹក្សា (ផ្នែកច្បាប់ និងផ្លូវចិត្ត) និងសម្របសម្រួលបញ្ជូនទៅរកសេវាពាក់ព័ន្ធក្នុងករណីស្ត្រីមានបញ្ហាហិង្សាក្នុងអំឡុងពេលបាត់បង់ការងារ ការអប់រំ និងបាត់បង់ប្រាក់ចំណូល។
ដោយឡែក ចំពោះការអនុវត្តច្បាប់វិញលោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា មិនត្រឹមតែមានការជំរុញពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលទេ សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានរៀបចំ និងយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងដើម្បីចូលរួមទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រីនៅកម្ពុជាផងដែរ។
លោកស្រីថា៖ «ក្រសួងកិច្ចការនារីក៏បានរៀបចំជាគោលនយោបាយយន្តការ និងសកម្មភាពនានាផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតន: ផែនការសកម្មភាពជាតិស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពីហិង្សាលើស្ត្រី ផែនការសកម្មភាពស្តីពីការបង្ការទប់ស្កាត់អាពាហ៍ពិពាហ៍វ័យក្មេង និងការមានផ្ទៃពោះនៅវ័យជំទង់ និងច្បាប់ស្តីពីការទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារផងដែរ»។
កាលពីឆ្នាំ ២០២០ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ដល់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ អំឡុងពេលប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ ១៩ ដែលជាឧបករណ៍កាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដែលបង្កឡើងដោយសារជំងឺកូវីដ ១៩ ដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ កម្មវិធីនេះដើម្បីផ្ដល់ជំនួយបណ្ដោះអាសន្នដល់ពលរដ្ឋដែលត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណថា ជាគ្រួសារក្រីក្រ (ក្រ ១ និងក្រ ២) ហើយត្រូវបានអនុវត្តស្របគ្នានឹងកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ដល់ស្ត្រីដែលកំពុងមានផ្ទៃពោះ និងកុមារ (អាយុ ០-២ ឆ្នាំ) ផងដែរ៕