ក្រចេះ : អាជ្ញាធរខេត្តក្រចេះ និងក្រុមអ្នកជំនាញកំពុងធ្វើការរុះរើផ្ទះសសរ ១០០ ដែលមានអាយុកាលជាង ២០០ ឆ្នាំនៅភូមិកោះកណ្ដុរ ឃុំឆ្លូង ស្រុកឆ្លូង ដើម្បីយកទៅសាងសង់ឡើងវិញនៅក្នុងទីតាំងសំណង់បុរាណនៅក្រុងក្រចេះ ដោយរក្សាភាពដើម ដើម្បីទុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌសម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។
ការរុះរើសំណង់បុរាណនេះត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោយពីម្ចាស់ផ្ទះស្នើសុំរុះរើដើម្បីយកដីបែងចែកឲ្យកូនៗ ហើយអាជ្ញាធរបានស្នើសុំឲ្យម្ចាស់ផ្ទះបរិច្ចាគសំណង់នេះជូនអាជ្ញាធរ ប៉ុន្តែម្ចាស់ផ្ទះមិនព្រម។ នៅពេលក្រោយមកក៏មានការសម្របសម្រួលគ្នាដោយអាជ្ញាធរយល់ព្រមផ្តល់តម្លៃតបស្នងជូនម្ចាស់ផ្ទះប្រមាណ ៨០០០ ដុល្លារ។
មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តក្រចេះបានចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយនៅថ្ងៃទី ២៤ មិថុនាថា ក្រោយពីទទួលដំណឹងពីការស្នើសុំរុះរើផ្ទះសសរ ១០០ ដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងសភាពទ្រុឌទ្រោម ដោយសារម្ចាស់ផ្ទះខ្វះលទ្ធភាពជួសជុល ហើយម្យ៉ាងទៀតដើម្បីយកដីទៅចែកឲ្យកូនៗរបស់គាត់ មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធខេត្តក្រចេះ ដឹកនាំដោយលោកស្រី ខាំ សុភាព អភិបាលរងខេត្តបានចុះទៅសម្របសម្រួលជាមួយម្ចាស់ផ្ទះ ដើម្បីស្នើសុំម្ចាស់ផ្ទះឲ្យបរិច្ចាគសំណង់បុរាណនេះជូនខេត្តថែរក្សាទុកជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌជាតិ។
ក្រោយពីបានចរចាជាច្រើនលើកនៅថ្ងៃទី ៥ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២០ ម្ចាស់ផ្ទះបានយល់ព្រមបរិច្ចាគផ្ទះជូនក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈនូវតម្លៃតបស្នងចំនួន ៨ ពាន់ដុល្លារ។ ក្រសួងបានខិតខំស្វះស្វែងរកថវិកា ដើម្បីដោះស្រាយជាមួយម្ចាស់ផ្ទះហើយម្ចាស់ផ្ទះ បានរំអុកស្នើសុំឲ្យក្រសួងចុះរុះរើផ្ទះឲ្យបានឆាប់ បើមិនដូច្នេះទេ គាត់នឹងប្ដូរចិត្តឈប់ប្រគល់ផ្ទះសសរ ១០០ នេះជូនដល់ក្រសួង។
សេចក្ដីជូនដំណឹងបន្តថា នៅថ្ងៃទី ២០ ខែមិថុនា ក្រុមជាងបានចាប់ផ្ដើមរុះរើដំបូលផ្ទះដែលការរុះរើនេះនឹងត្រូវចំណាយពេលប្រមាណជា ១០ ថ្ងៃ។ ក្រោយការរុះរើបាន ២ ថ្ងៃចាប់ផ្ដើមមានព័ត៌មានជាច្រើនធ្វើការផ្សព្វផ្សាយក្នុងចេតនាបំផ្លើសការពិតអំពីគោលបំណងនៃការរុះរើផ្ទះសសរ ១០០ នេះ។
មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តក្រចេះបញ្ជាក់ថា ការរុះរើនេះមិនមែនជាការបំផ្លាញឡើយ ប៉ុន្ដែជាការរុះរើដែលមានការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវហើយមានការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយក្រុមបុរាណវិទូ ស្ថាបត្យករ និងវិស្វករជំនាញ របស់ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។ គោលបំណងចម្បងនៃការរុះរើគឺដើម្បីបញ្ចៀសការខូចខាតគ្រឿងឈើឲ្យបានតិចតួចបំផុតព្រោះក្រសួងមានបំណងយកសំណង់នេះទៅសាងសង់ឡើងវិញ នៅក្នុងបរិវេណវត្តរកាកណ្ដាល ស្ថិតក្រុងក្រចេះដែលជាទីតាំងសំណង់វត្តបុរាណដ៏ល្បីល្បាញមួយរបស់ខេត្ត និងថ្នាក់ជាតិ។
មន្ទីរវប្បធម៌ខេត្តក្រចេះបញ្ជាក់ថា៖ «សំណង់ផ្ទះសសរ ១០០ នឹងមិនបាត់បង់ទៅណាឡើយ ដ្បិតក្រោយការសាងសង់ និងជួសជុលឡើងវិញផ្ទះនេះនឹងក្លាយទៅជាសារមន្ទីរ និងជាមរតកសំណង់បុរាណខ្មែរដ៏មានតម្លៃសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយបានចូលទស្សនា និងសិក្សាស្រាវជ្រាវ»។
លោក តុល ម៉ារ៉ាឌី មន្ត្រីការិយាល័យសារមន្ទីរ ខេត្តក្រចេះថ្លែងនៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមិថុនាថា ផ្ទះសសរ ១០០ នេះចាប់ផ្តើមរុះរើបានប្រមាណជាង ៥០ ភាគរយហើយ ចេញពីទីតាំងដើមស្ថិតនៅភូមិកោះកណ្ដុរ ឃុំឆ្លូង ស្រុកឆ្លូង ដើម្បីយកទៅសាងសង់ឡើងវិញនៅក្នុងទីតាំងថ្មីដែលក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ទុកសម្រាប់ធ្វើការអភិរក្សស្ថិតក្នុងបរិវេណខាងលិចវិហារបុរាណវត្តរកាកណ្តាល។
លោកបន្តថា គម្រោងសាងសង់ផ្ទះនេះឡើងវិញ គ្រោងចំណាយពេលយ៉ាងតិច ៦ ខែ ដើម្បីសាងសង់ទៅតាមរចនាប័ទ្មដើមទាំងស្រុងទុកសម្រាប់សាធារណជនចូលទស្សនា ជាពិសេសដើម្បីបង្ហាញឲ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយបានឃើញផ្ទះបុរាណខ្មែរ រចនាប័ទ្មខ្មែរសុទ្ធសាធដែលមានសសររហូតទៅដល់ ១០០ ដែលមិនធ្លាប់មាន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះជាងកំពុងរុះរើផ្ទះហ្នឹង បន្ទាប់មកក្រសួងនឹងរៀបចំធ្វើឡើងវិញឲ្យគ្រប់សសរ ១០០ តែម្តងហើយផ្ទះនេះមុននឹងយើងរុះរើគឺយើងបានយកមន្ត្រីបុរាណវិទ្យា ១ ក្រុមគូរប្លង់ផ្ទះនេះទាំងស្រុងធ្វើឲ្យគ្រប់សសរ ១០០ ដើម្បីឲ្យគេដឹងថា ផ្ទះនឹងមានសសរ ១០០ កុំឲ្យគេថាផ្ទះសសរ ១០០ តែបែរជាមានសសរត្រឹម ៤០ ទៅវិញ។ សព្វថ្ងៃផ្ទះនេះនៅសល់សសរតែ ៤០ ដើមប៉ុណ្ណោះ ដោយសារកូនៗគាត់ធ្លាប់រុះរើ និងការបំផ្លាញពីសម័យសង្គ្រាម»។
មិនអាចស្វែងរកប្រភពទាក់ទងម្ចាស់ផ្ទះសសរ ១០០ ដែលស្ថិតនៅភូមិកោះកណ្ដុរ ដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយបានទេ។
គួររំឭកថា ផ្ទះសសរ ១០០ ស្ថិតនៅភូមិកណ្តុរ ឃុំឆ្លូង ស្រុកឆ្លូងនេះត្រូវបានចាប់ផ្តើមរុះរើកាលពីថ្ងៃ ២១ ខែមិថុនា ក្រោយពីក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈបានសម្របសម្រួលជាមួយម្ចាស់ផ្ទះដោយបានប្រគល់ថវិកាចំនួន ៨ ពាន់ដុល្លារទៅឲ្យម្ចាស់ផ្ទះ ដើម្បីធ្វើការរុះរើផ្ទះបុរាណនេះយកទៅធ្វើការសាងសង់ឡើងវិញ។ ផ្ទះបុរាណសសរ ១០០ នេះមានអាយុកាលជាង ២០០ ឆ្នាំមកហើយ ដែលកាលពីដើមផ្ទះបុរាណនេះមានសសរដែលជាឈើប្រណីតចំនួន ១០០ ដើម ប៉ុន្តែកាលពីសម័យ ប៉ុល ពត បានរុះរើល្វែងមុខនឹងល្វែងខាងក្រោយអស់ខ្លះ ហើយមកដល់សព្វថ្ងៃនេះនៅសល់សសរត្រឹម ៤០ ដើមប៉ុណ្ណោះ៕
វីដេអូ៖