.jpg)
វិមានរដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ The Rekhstag ស្ថិតនៅទីក្រុងប៊ែរឡាំង ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ រូបថត AFP
ភ្នំពេញៈ រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ បានចាត់វិធានការមួយចំនួនក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែនេះដើម្បីដាក់សម្ពាធមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឲ្យកែលម្អបរិយាកាសនយោបាយ ដូចការចង្អុលបង្ហាញនៅក្នុងការឆ្លើយតបដោយក្រសួងការបរទេសអាល្លឺម៉ង់ទៅនឹងសំណួររបស់សភា ក្នុងនោះក៏មានការព្យួរការផ្តល់ទិដ្ឋាការអនុគ្រោះចំពោះការធ្វើដំណើរឯកជនរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងក្រុមគ្រួសារផងដែរ។
ចម្លើយដែលផ្ញើទៅរដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់កាលពីថ្ងៃពុធទី ១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៨ និងទទួលបានដោយភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែកុម្ភៈបានបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានសម្រេចព្យួរការផ្តល់ទិដ្ឋាការអនុគ្រោះចំពោះការធ្វើដំណើរឯកជនរបស់សមាជិករដ្ឋាភិបាល «រួមទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងគ្រួសាររបស់លោកមន្ត្រីយោធាជាន់ខ្ពស់ និងប្រធានតុលាការកំពូលរបស់កម្ពុជា។
សំណួររបស់រដ្ឋសភាអាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Frithjof Sch-midt ដែលតំណាងឲ្យអ្នកនយោបាយ ១៣ រូបផ្សេងទៀតមកពីគណបក្សបៃតង និងជាការឆ្លើយតបរបស់អាល្លឺម៉ង់ចំពោះ «ការរំលាយរបបប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
យ៉ាងណាក្តីអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាគណបក្សកាន់អំណាច លោក សុខ ឥសាន បានថ្លែងថាការលុបចោលការផ្តល់ទិដ្ឋាការអនុគ្រោះ «មិនមែនជាភាពអាម៉ាស់ទេ ប៉ុន្តែជាការចំណេញប្រាក់បន្ថែមទៀត»។
លោកថ្លែងថា៖ «បើទោះបី [នរណា] ជំរុញខ្ញុំឲ្យទៅអាល្លឺម៉ង់ ក៏ខ្ញុំនឹងមិនទៅអាល្លឺម៉ង់ដែរ»។
ចំណាត់ការរបស់អាល្លឺម៉ង់នេះក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ជាការឆ្លើយតបដោយផ្ទាល់ ចំពោះការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា អតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង និងការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលជាមួយគ្នានេះ អាល្លឺម៉ង់បានផ្អាកការចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាជាមួយកម្ពុជាដោយគ្មានពេលកំណត់ស្តីពី «ការប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកនយោបាយជាទៀងទាត់»។
ការឆ្លើយតបនេះបានបង្ហាញថាស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ និងស្ថានទូតសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានស្នើសុំការអនុញ្ញាតទៅសួរសុខទុក្ខលោក កឹម សុខា ប៉ុន្តែកំពុងរង់ចាំការអនុញ្ញាត។
លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងថា លោកមិនបានដឹងថាតើអនុស្សរណៈនេះនិយាយអំពីអ្វីទេ ហើយក៏មិនដឹងថាការចុះអនុស្សរណៈនេះត្រូវបានពន្យារពេលផងដែរ។ «ខ្ញុំអត់ដឹងទេ»។ លោក ស៊ីផាន បានបង្វែរសំណួរទៅអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាដែលមិនអាចទាក់ទងសុំអត្ថាធិប្បាយបានកាលពីម្សិលមិញ។
ការឆ្លើយតបនេះបានសរសេរថាវិធានការមួយទៀតដែលក្រសួងការបរទេសអាល្លឺម៉ង់ធ្វើឡើងគឺលុបចោលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅចុងខែវិច្ឆិកាហើយផ្អាកមិនមានពេលកំណត់។
លោកស្រី មូរ សុខហួរ អតីតអនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានថ្លែងថា៖ «ការលុបចោលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ស ខេង កំពុងប្រាប់អំពីជំហររបស់អាល្លឺម៉ង់ចំពោះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងតួនាទីក្នុងចំណោមសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុបដែលបានស្វែងរកការដាក់ទណ្ឌកម្ម និងនិយាយក្នុងសំឡេងតែមួយ»។
ខណៈលុបចោលដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានេះ ក្រសួងការបរទេសអាល្លឺម៉ង់បានទទួលដំណើរទស្សនកិច្ចពីតំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ «ជាច្រើនដង»។
ដំណើរទស្សនកិច្ចមួយក្នុងចំណោមដំណើរទស្សនកិច្ចទាំងនោះរួមមានដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី មូរ សុខហួរ ដែលបានថ្លែងថា លោកស្រីបានជួបជាមួយប្រធាននាយកដ្ឋានកិច្ចការអាស៊ីរបស់ក្រសួងការបរទេសអាល្លឺម៉ង់កាលពីខែតុលាកន្លងទៅ។
លោកស្រីបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំទើបតែគេចចេញពីប្រទេស»។ «យើងពិភាក្សាអំពីការដោះលែង [លោក កឹម សុខា] លក្ខខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្សលើជំនួយ និងទណ្ឌកម្មរបស់សហភាពអឺរ៉ុប»។
លោកស្រី សុខហួរ បានថ្លែងថាលោកស្រីពេញចិត្តចំពោះការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ និងបានបន្ថែមថាកញ្ញា កឹម មនោវិទ្យា ដែលជាមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជាកូនស្រីរបស់លោក កឹម សុខា និងលោក យ៉ែម បុញ្ញាឫទ្ធិ ក៏បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅក្រសួងការបរទេសអាល្លឺម៉ង់ផងដែរកាលពីខែមុន។
លោកស្រីបានថ្លែងថា៖ «អាល្លឺម៉ងគឺនៅខាងប្រជាធិបតេយ្យទាំងស្រុង»។
ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ ចំពោះបញ្ហានេះក៏បង្ហាញផងដែរថា រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បច្ចុប្បន្នកំពុងពិនិត្យថវិកាសម្រាប់សកម្មភាពអភិបាលកិច្ចល្អក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងថា បើទោះបីជាជំនួយអាស្រ័យលើអាល្លឺម៉ង់ផ្តល់ឲ្យ ការមិនធ្វើដូច្នេះនឹងបំពានកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសនោះទេ។ «នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស អាល្លឺម៉ង់បានព្រមព្រៀងជួយអភិវឌ្ឍ និងកសាងកម្ពុជាឡើងវិញ បន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍...ប្រសិនបើអាល្លឺម៉ង់មិនផ្តល់ជំនួយវានឹងបង្ហាញពិភពលោកថា អាល្លឺម៉ង់មិនគោរពតាមការសន្យារបស់ខ្លួន»។
ខណៈក្រសួងការបរទេសមិនអាចទាក់ទងសុំអត្ថាធិប្បាយបានកាលពីម្សិលមិញ ក្រសួងការបរទេសបានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយដែលមានចំណងជើងថា៖ «ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍចម្បងនៅកម្ពុជា៖ ប្រាប់ពីការពិត»។
នៅក្នុងឯកសារ ១១ ទំព័រនេះក្រសួងការបរទេសបានធ្វើទឡ្ហីករណ៍ថា កម្ពុជាតម្រូវនូវពេលវេលាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាព ដើម្បីសម្រេចបាននូវ «ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សដែលមានលក្ខណៈល្អ» ដែល «ប្រទេសលោកខាងលិចបានចំណាយរយៈពេល ២-៣ សតវត្សរ៍ដើម្បីសម្រេចបាន»។
ឯកសារនេះសរសេរថា «ប្រជាធិបតេយ្យល្អឥតខ្ចោះអាចរង់ចាំសិន!» ប៉ុន្តែអំពាវនាវឲ្យប្រទេសលោកខាងលិចយល់អំពីបញ្ហានេះហើយមិនដាក់ទណ្ឌកម្ម។ «ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រទេសលោកខាងលិចជ្រើសរើសជម្រើសដាក់ទណ្ឌកម្ម... នោះទុកឲ្យប្រវត្តិសាស្ត្រវិនិច្ឆ័យសកម្មភាពរបស់ពួកគេ»។
ទន្ទឹមនេះប្រធានាធិបតីបារាំង លោក Emmanuel Macron បានថ្លែងអំពីស្ថានភាពក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមួយភ្លែតនៅក្នុងសុន្ទរកថាមួយកាលពីថ្ងៃសុក្រ នាឱកាសពិធីចូលឆ្នាំចិន។ ខណៈសង្កត់ធ្ងន់អំពីទំនាក់ទំនងល្អ និងតានតឹងជាមួយតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ លោកកត់សម្គាល់ថាកម្ពុជាជាបុព្វហេតុនៃក្តីបារម្ភ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងបានសម្ដែងការយកចិត្តទុកដាក់របស់យើងចំពោះក្របខ័ណ្ឌប្រជាធិបតេយ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឲ្យមានការគោរពទាំងស្រុង»។
បើតាមការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ ចំពោះសំណួររបស់សភា ក្រុមប្រឹក្សាសហភាពអឺរ៉ុបនឹងជួបប្រជុំគ្នានៅថ្ងៃទី ២៦ កុម្ភៈហើយធ្វើការសម្រេចលើការសន្និដ្ឋានរបស់ក្រុមប្រឹក្សាអំពីកម្ពុជា៕ PS
