.jpg)
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក Wang Yi ចាប់ដៃជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅភ្នំពេញ កាលពីឆ្នាំ ២០១៦។ រូបថត AFP
ភ្នំពេញៈ អ្នកឃ្លាំមើលសម្តែងការព្រួយបារម្ភទៅលើអ្វីដែលមហាយក្សចិនបានសរសើរកម្ពុជាថា ហ៊ានប្រឈមតទល់នឹងសម្ពាធ ព្រមទាំងឥទ្ធិពលនយោបាយផ្សេងៗពីខាងក្រៅ ខណៈដែលខ្លួនជាប្រទេសតូច ដោយពួកគេលើកឡើងថា ការសរសើររបស់ចិនកុម្មុយនីស្តគឺប្រៀបដូចនឹងការបញ្ជោរឲ្យធ្លាក់ទឹក ប៉ុន្តែបក្សកាន់អំណាចរីករាយទទួលយកការសរសើរនេះ។
កម្ពុជាត្រូវបានចិនចាត់ទុកជាប្រទេសតូចហើយខ្លាំង។ ចំណុចខ្លាំងរបស់កម្ពុជាដែលចិនកោតសរសើរនោះគឺដោយសារជំហររឹងមាំតទល់សម្ពាធពីអន្តរជាតិ ដែលកំពុងរុញឲ្យកម្ពុជាដើរតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យដែលថាកម្ពុជាកំពុងដើរខុស។
«ទោះបីកម្ពុជាជាប្រទេសតូចក្តី ប៉ុន្តែកម្ពុជាបានបង្ហាញនូវឆន្ទៈរឹងមាំក្នុងការមានះតទល់នឹងសម្ពាធ និងឥទ្ធិពលនយោបាយផ្សេងៗមកលើខ្លួន»។ នេះជាការកោតសរសើរពីចិនចំពោះជំហររបស់កម្ពុជានៅក្នុងសន្និសីទកាសែតមួយកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែកក្កដាជាមួយលោកស្រី Hua Chunying អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបទេសចិនជុំវិញទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំង ២ រយៈពេល ៦០ ឆ្នាំ។
លោក សន ជ័យ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា និងលោក សឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស (ADHOC) ថ្លែងស្រដៀងគ្នាថា កម្ពុជាមិនមានផលចំណេញសម្រាប់ភាពរីកចម្រើនពីការសរសើររបស់ចិននោះទេ ក្រៅតែពីប្រឈមនឹងការខាតបង់ធនធានធម្មជាតិ និងប្រែក្លាយទៅជាកូនបំណុលរបស់ចិននោះ ខណៈដែលកម្ពុជានៅតែត្រូវការការជ្រោមជ្រែងពីសហគមន៍ អន្តរជាតិដែលភ្ជាប់លក្ខខណ្ឌការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងការលើកតម្កើងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក ជ័យ ថ្លែងថា៖ «ពាក្យសរសើររបស់ចិនមិនមានអំណោយផលដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ជាពិសេសវិស័យកាត់ដេរ និងវាយនភណ្ឌឡើយ។ ការសរសើររបស់ចិនអាចនាំឲ្យខូចមុខមាត់កម្ពុជាជាមួយលោក សេរី មួយចំនួននៅពេលដែលកម្ពុជាមិនទាន់រឹងមាំលើគ្រប់វិស័យនោះ»។
លោក សឹង សែនករុណា ក៏បានលើកឡើងដែរថា នៅពេលកម្ពុជាចាប់ដៃជាមួយចិន ទោះបីជាមានការអភិវឌ្ឍមែន ប៉ុន្តែឃើញមានការប៉ះពាល់គឺហាក់ដូចជាមានវប្បធម៌ថ្មីមកដល់កម្ពុជាអ៊ីចឹង នោះគឺកាស៊ីណូ ក្លិបកម្សាន្ត និងមិនគោរពច្បាប់កម្ពុជា ដោយចិនប្រព្រឹត្តហិង្សាតាមទីសាធារណៈជាដើម។
លោកថា៖ «ចិនហ្នឹងគឺមានផលចំណេញច្រើនផ្នែកវិនិយោគនៅកម្ពុជា កំពុងទាញផលចំណេញយ៉ាងខ្លាំង។ បើសិនជាមិនសរសើរកម្ពុជាមានន័យថា មានបញ្ហាប៉ះពាល់ទៅនឹងទំនាក់ទំនងហើយ»។
លោកងឿងឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីកម្ពុជាទៅចាប់ដៃអភិវឌ្ឍជាមួយប្រទេសចិនខណៈវៀតណាមដែលជារដ្ឋកុម្មុយនីស្តដែរនោះបែរជាគេចាប់ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយលោកខាងលិច សហរដ្ឋអាមេរិក សហគមន៍អឺរ៉ុបដែលជាប្រទេសមានការវិនិយោគតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក ករុណា ថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះយើងគួរតែមានការប្រុងប្រយ័ត្នទៅលើរឿងពាក្យសរសើរ ឬបញ្ជោរយើងហ្នឹង»។
លោកថា៖ «បើសិនជាប្រទេសដែលគេចូលមកវិនិយោគឲ្យយើងចម្រុងចម្រើន គឺយើងមិនមែនក្លាយជាកូនបំណុលទេ យើងអាចក្លាយជាថៅកែដូចគេ»។
ប៉ុន្តែលោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថានេះជាការវាយប្រហារខាងនយោបាយដែលលម្អៀងទៅរកលោកខាងលិចដោយលោកបញ្ជាក់ថា ប្រទេសចិនដែលជាប្រទេសធំនោះពិតជាមានប្រយោជន៍សម្រាប់កម្ពុជាក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍ។
លោកថា៖ «បើនិយាយថាខ្មែរជាកូនបំណុលចិន វាត្រូវនិយាយអាមេរិកាំង EU និងបណ្តាប្រទេសនៅអាហ្វ្រិក និងមជ្ឈិមបូព៌ាទើបចិនបោះលុយឲ្យ ២ រយពាន់លានដុល្លារទៅផងថា ពិតជាខ្ញុំបម្រើចិនទាំងអស់អាហ្នឹងបានត្រូវ»។
លោកថា៖ «បើយើងគិតប្រជាជនតិចជាងចិន។ អ៊ីចឹងចិនមានប្រយោជន៍អីមកពឹងផ្អែកទៅលើកម្ពុជា អាហ្នឹងហើយមានតែកម្ពុជាពឹងផ្អែកលើចិនទេ ដែលជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចថ្មីនៅលើពិភពលោក»។
លោកថា៖ «យើងគ្រាន់តែទទួលរងនូវការគាបសង្កត់ពីខាងក្រៅ ជាពិសេសពីលោកខាងលិចហ្នឹង យើងមិនធ្វើតាមគាត់ដោយសារគាត់ដាក់គំនាប ដាក់លក្ខខណ្ឌមកលើយើង ដែលជាការរំលោភលើឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យភាពរបស់យើង»៕
