.jpg)
ក្រុមជំនាញធ្វើកំណាយនៅខេត្តសៀមរាប។ រូបថត DIE
សៀមរាប: មន្ត្រីជំនាញអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងអ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យសូហ្វីយ៉ាប្រទេស ជប៉ុន កាលពីដើមសប្ដាហ៍បានកាយរកឃើញកោដ្ឋដាក់ឆ្អឹងមនុស្សចំនួន ៨ កោដ្ឋ នៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទបន្ទាយក្ដី ក្នុងគម្រោងកំណាយ ១២ ថ្ងៃ ដែលចាប់ផ្ដើមតាំងពីថ្ងៃទី ១០ ខែ សីហា មកដែលអ្នកជំនាញអះអាងថា ធាតុទាំងនេះត្រូវបានកប់បាត់នៅអំឡុងឆ្នាំ ១៩៨០ ខណៈអាជ្ញាធរខេត្តឧត្តរមានជ័យទទួលបានសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងនៅសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ទី១១។
លោក ថូ ថុន បុរាណវិទូនៃនាយកដ្ឋានអភិរក្សប្រាសាទក្នុងឧទ្យានអង្គរ និងបុរាណវិទ្យាបង្ការនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានឲ្យដឹងថា កោដ្ឋដាក់ឆ្អឹងមនុស្សជំនាន់ទសវត្សរ៍ទី៨០ (១៩៨០) ចំនួន ៨ កោដ្ឋ ត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទបន្ទាយក្ដី ត្រង់ចំណុចខឿនព្រះពុទ្ធសាសនា និងប៉ម C១៩។ ការធ្វើកំណាយនេះ គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ព្រោះអាជ្ញាធរអប្សរាជាអ្នកគ្រប់គ្រងនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរនេះ។
ដូច្នេះការដែលបានដឹងច្បាស់ពីរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ប្រាសាទបុរាណ គឺជាកត្តាដ៏សំខាន់សម្រាប់ធ្វើការងារអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍតំបន់ប្រាសាទបុរាណ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ក្រោយពីយើងបានរកឃើញ ព្រមទាំងបានស្រាវជ្រាវសាវតារកំណកឆ្អឹងទាំងនេះ ព្រមទាំងបានសាកសួរអ្នកភូមិនៅតំបន់ហ្នឹងរួចមក យើងបានដឹងថា ឆ្អឹងទាំងនេះ គឺនៅជំនាន់ឆ្នាំ ១៩៨០ នេះ គឺមិនមែនជាឆ្អឹងមនុស្សពីជំនាន់អង្គរ ឬពីជំនាន់បុរាណទេ ព្រោះជារៀងរាល់ឆ្នាំ អ្នកភូមិតែងតែមកសែនព្រេនតាមប្រពៃណីនារដូវបុណ្យទានម្ដងៗ»។
លោក ឡុង កុសល់ អ្នកនាំពាក្យ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានថ្លែងថា សាវតារនៃធាតុនេះ ត្រូវបានអ្នកភូមិអះអាងថា នៅជំនាន់ឆ្នាំ ១៩៨០ ប៉ុន្ដែក្រុមអ្នកជំនាញមិនទាន់ជឿជាក់ទាំងស្រុងទេ ព្រោះទីតាំងកន្លែងនេះ ក៏ជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយការបញ្ចុះសពកាលពីសម័យបុរាណដែរ។
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនឹងបន្តយកធាតុទាំងនេះធ្វើការពិសោធបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យដឹងកាន់តែច្បាស់។ ទីតាំងកន្លែងនេះជាលើកដំបូងដែលក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញធាតុនៅក្នុងក្រឡបែបនេះ ទើបក្រុមអ្នកជំនាញនៅមានការសង្ស័យថា ធាតុទាំងនេះប្រហែលជាធាតុមនុស្សសម័យបុរាណដែរ «ក្រៅពីនេះ យើងក៏បានរកឃើញសំណាកភាជន៍ អំបែងចាន ក្រឡ និងកម្ទេចកម្ទីគ្រឿងអលង្ការផ្សេងៗទៀតក៏ដូចជា បំណែករូបបដិមាប្រមាណជិត ១០០ ដុំ កាលពីឆ្នាំ ២០១១ ក្រោយមកយើងបានរកឃើញសំណាកផ្សេងៗទៀត នៅចំណុចប៉ម C១៩»។
ចំណុចប៉ម C១៩ គឺជាតំបន់មួយដែលត្រូវបានអ្នកជំនាញសង្ស័យថា ជាកន្លែងកោដ្ឋដាក់ឆ្អឹងមនុស្សជំនាន់ទសវត្សរ៍ទី៨០ (១៩៨០)។
លោក កុសល់ បញ្ជាក់ថា៖ «គោលបំណងនៃកំណាយនេះ គឺយើងចង់ស្រាវជ្រាវអំពីរចនាសម្ព័ន្ធ និងការទំនាក់ទំនងគ្នារវាងខឿនព្រះពុទ្ធសាសនា និងប៉ម C១៩ ដើម្បីបានដឹងពីរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ប្រាសាទបុរាណខឿនព្រះពុទ្ធសាសនា និងប៉ម C១៩ ដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទបន្ទាយក្ដី»។
លោក ញឹម សុធាវិន្ទ អ្នកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យសូហ្វីយ៉ា ប្រទេស ជប៉ុន បានឲ្យដឹងដែរថា កាលពីឆ្នាំ ១៩៩៦ ក្រុមមន្ត្រីជំនាញបានធ្វើកំណាយនៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទបន្ទាយក្តីនេះរួចម្តងមកហើយ ដោយពេលនោះគេបានរកឃើញកោដ្ឋចិនដាក់ឆ្អឹង ដែលក្រុមអ្នកជំនាញអះអាងថា កោដដាក់ឆ្អឹងទាំងនោះត្រូវបានគេយកមកបញ្ចុះនៅជុំវិញខឿនសាសនានេះ។
លោកបន្តថា កំណាយនេះ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១០ ខែ សីហា រហូតមកដល់ថ្ងៃទី ១២ ខែ សីហា ឆ្នាំ ២០១៩ ហើយគ្រោងនឹងបញ្ចប់ទៅវិញនៅថ្ងៃទី ២១ ខែ សីហា នេះ។
ករណីស្រដៀងគ្នានេះ មន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តឧត្តរមានជ័យ នៅថ្ងៃទី ១០ សីហា បានទទួលសិលាចារឹកមួយផ្ទាំងដែលកប់ភក់នៅវត្តពុទ្ធោអរហំ ហៅវត្តភ្នំដី ស្ថិតនៅភូមិខ្នារ ឃុំក្រសាំង ស្រុកចុងកាល់ ខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដើម្បីយកមករក្សាទុក និងអភិរក្សជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ជាតិ។
លោក ហុង យឿន ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តឧត្តរមានជ័យ បានឲ្យដឹងថាសិលាចារឹកដែលទទួលបាន គឺធ្វើពីថ្មភក់ស្ថិតនៅក្នុងសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ទី១១ យកចេញពីប្រាសាទត្រពាំងរូង មានទំហំកម្ពស់ ១,០២ ម ទទឹង ០,៤៥ ម និងកម្រាស់ ០,៣៥ ម៉ែត្រ មានសរសេរអក្សរទាំង ៤ ជ្រុង ប៉ុន្តែសិលាចារឹកនេះមានការសឹក រេចរឹលរលុបអក្សរអស់មួយចំនួន និងបែកនៅផ្នែកខ្លះ។
លោក យឿន បានថ្លែងដែរថា៖ «បច្ចុប្បន្នសិលាចារឹកនេះត្រូវបានមន្ត្រីជំនាញនៃមន្ទីរវប្បធម៌បានដឹកយកមករក្សាទុក និងអភិរក្សនៅក្នុងមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តឧត្ដរមានជ័យហើយ»៕
