ភ្នំពេញៈ លោក កែ គឹមយ៉ាន ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ណែនាំឲ្យអាជ្ញាធរគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ព្យាបាលអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនជាង ១ ម៉ឺន ៨ ពាន់នាក់ ដែលមកទទួលការព្យាបាលនៅមណ្ឌលស្តារនីតិសម្បទា និងសេវាសុខាភិបាលតាមរាជធានីខេត្តទូទាំងប្រទេស កុំឲ្យពួកគេវិលរកសភាពដើមវិញ ខណៈក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ចំនួននៃការស្វែងរកសេវាសុខាភិបាលតាមរាជធានីខេត្តមានការកើនឡើង ៧០%។
តាមរបាយការណ៍ក្រសួងសុខាភិបាល បានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ កន្លងមកនេះ អ្នកញៀនគ្រឿងញៀន ដែលទទួលបានការព្យាបាលនៅមណ្ឌលបណ្តោះអាសន្នចំនួន ១៣ ១៦១ នាក់ ស្មើ ៧១% និងតាមសេវាសុខាភិបាលសាធារណៈទូទាំងប្រទេសចំនួន ៥ ៣៩៦ នាក់ ស្មើ ២៩% ក្នុងចំណោមអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនទាំងជាង ១៨ ៥៥៧ នាក់ ដែលចំនួននេះមានការកើនឡើងបើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨។
លោក កែ គឹមយ៉ាន ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំស្តីពីការព្យាបាល និងស្តារនីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន កាលពីម្សិលមិញនៅទីស្តីការក្រសួងសុខាភិបាលយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ជាការពិត គ្រឿងញៀន គឺចេះតែរាលដាលទៅៗ ដល់អ្នកប្រើប្រាស់ថ្មី តែ ១ ទៀត អ្នកចាស់ដែលមានក្នុងបញ្ជីរបស់យើងរាល់ថ្ងៃ ប្រមាណ ១ ម៉ឺន ៨ ពាន់នាក់នៅតែបន្ត។
អ៊ីចឹងរឿងរ៉ាវថ្មីហ្នឹងបូកបញ្ចូលគ្នា ធ្វើឲ្យតួលេខនេះកើនឡើង តែអ្វីដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងពេលនេះ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងសមាសភាពចាស់ (អ្នកញៀន) ដែលមានក្នុងបញ្ជី ដោយផ្តោតលើការព្យាបាលពួកគេ ធ្វើយ៉ាងម៉េចកុំឲ្យមានការកើនឡើងទៀត»។
ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនរូបនេះអះអាងថា បទល្មើសគ្រឿងញៀនដែលបង្ក្រាបកន្លងមកនេះ មានការថយចុះ ២% ចំណែកចំនួនជនសង្ស័យដែលបានឃាត់ខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀននេះក៏មានការថយចុះ ១០% ផងដែរ តែបែរជាមានការកើនឡើងវិញជាង ៣ ដងនៃចំនួនគ្រឿងញៀនដែលចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា បើប្រៀបធៀបរវាងឆ្នាំ ២០១៧ និងឆ្នាំ ២០១៨ ពីចំនួន ១៧៣ គ.ក្រ ដល់ទៅ ៥៣៦,៣៦ គ.ក្រដែលអាជ្ញាធរបង្ក្រាបបាន។
លោកបន្តថា ការកើនឡើងនៃគ្រឿងញៀនដែលកំពុងចរាចរនៅកម្ពុជា បានធ្វើឲ្យអត្រានៃអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនចេះតែមានកើនឡើងផងដែរ ដែលទាមទារឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការបន្សាប និងទប់ស្កាត់ពួកគេ និងត្រូវពង្រឹងក្នុងមណ្ឌលស្តារនីតិសម្បទា និងសេវាសុខាភិបាល ដូចជារាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងតំបន់ទេសចរណ៍មួយចំនួន ដូចជាខេត្តព្រះសីហនុ ដែលកំពុងមានសម្ទុះខ្លាំងនៃការកើនឡើងនូវការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងភាពអសន្តិសុខ។
លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល បានថ្លែងថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ របាយការណ៍បានបង្ហាញថា អ្នកញៀនគ្រឿងញៀនដែលទទួលបានការព្យាបាលមានចំនួនកើនឡើងជានិច្ច ជាពិសេសក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ នេះ មានការកើនឡើងនៃអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនប្រមាណ ៧០% ដែលបានស្វែងរកសេវាព្យាបាលនៅតាមមន្ទីរពេទ្យទូទាំងប្រទេសជាង ៤០០ កន្លែង បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨។
លោកបន្តថា៖ «រីឯចំនួនអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនដែលទទួលបានការព្យាបាល និងស្តារនីតិសម្បទាក្នុងមណ្ឌលបណ្តោះអាសន្នទាំង ១៧ ក៏កើនឡើងផងដែរ»។
លោក ងី មានហេង ប្រធានមន្ទីរពេទ្យបង្អែករាជធានីភ្នំពេញ ដែលតំណាងឲ្យមណ្ឌលសុខភាពចំនួន ១០ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ពីម្សិលមិញថា ការលើកឡើងឲ្យមានការព្យាបាលអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនទាំងនោះកុំឲ្យវិលត្រឡប់មកសភាពដើមវិញ គឺជារឿងត្រឹមត្រូវ តែកត្តាធំបំផុតដែលអាចធ្វើឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពគឺអាស្រ័យទៅលើអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនដោយខ្លួនឯង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ខាងមណ្ឌលស្តារនីតិសម្បទា និងខាងក្រសួងសុខាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធក្តីហ្នឹង ប្រឹងយកចិត្តទុកដាក់ណាស់ ដើម្បីអប់រំគាត់ ឲ្យគាត់អនុវត្តតាមឲ្យបាន តែសំខាន់ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ពួកគាត់គឺជារឿងសំខាន់ជាង ព្រោះបើគាត់អត់បានប្តេជ្ញាចិត្តខ្លួនគាត់ទេ គាត់នឹងអាចវិលទៅវិញ»។
លោកស្រី Nargiza Khodjaeva team Lead of WHO ថ្លែងថា ជាគោលការណ៍ចម្បងសម្រាប់ព្យាបាលអ្នកញៀនគ្រឿងញៀន គឺច្បាស់ណាស់ ត្រូវគោរពតាមស្តង់ដាមួយចំនួន ដែលភាគីពាក់ព័ន្ធគួរចូលរួម ដូចជាមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ មន្ត្រីតុលាការ និងមន្ត្រីពន្ធនាគារ គួរតែទទួលបានការបណ្តុះបណ្តាលជាមួយនឹងវិធីសាស្ត្រនៃការព្យាបាល និងស្តារនីតិសម្បទាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ហើយជនញៀនគ្រឿងញៀន គួរតែទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់បន្ត បើទោះជាពួកគេ ត្រូវបានដោះលែងហើយក្តី។
លោកស្រី Nargiza Khodjaeva team leader of WHO បន្តថា៖ «ការព្យាបាលបែបវេជ្ជសាស្ត្រ ចិត្តសាស្ត្រ ការព្យាបាលដែលមានរយៈពេលវែង ការស្តារលទ្ធភាពពលកម្ម ដែលមណ្ឌលស្តារនីតិសម្បទា និងសេវាសុខាភិបាលតាមរាជធានីខេត្តទូទាំងប្រទេស បានទទួលការព្យាបាលដល់ពួកគេ កុំឲ្យមានការកើនឡើង»៕