.jpg)
អតីតមន្ត្រីអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែត កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ។ ហុង មិនា
ភ្នំពេញៈ អ្នកទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ប្ដេជ្ញានៅតែបន្តរក្សាស្មារតីរបស់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងនៅតែបន្តទាមទារឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា ខណៈលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនបញ្ជាក់ថា នឹងមិនមានការដោះលែងមេដឹកនាំនៃអតីតបក្សប្រឆាំងរូបនេះទេ។
អតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ៥ រូបដែលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញកាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ បានធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានដើម្បីប្រកាសពីជំហររបស់ពួកគេក្រោយពេលត្រូវបានធ្វើនីតិសម្បទានយោបាយកាលពីសប្ដាហ៍មុន។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អតីតតំណាងរាស្ត្រ មណ្ឌលខេត្តតាកែវ បានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ការស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញរបស់លោក និងសហការី មិនមែនធ្វើឡើង ដោយការទិញទឹកចិត្ត ឧត្តមគតិ ពីអ្នកណាដូចការចោទប្រកាន់របស់អតីតសហការីរបស់ខ្លួនទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយវិញនេះក្នុងគោលដៅរកដំណោះស្រាយនយោបាយ និងដើម្បីបញ្ចៀសការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដោយសហភាពអឺរ៉ុប និង GSP ដោយសហរដុ្ឋអាមេរិក។ លើសពីនេះ លោកចង់ឲ្យមានការផ្សះផ្សាជាតិ និងឯកភាពជាតិ តាមរយៈវប្បធម៌សន្ទនាព្រមទាំងមានគោលដៅបង្រួបបង្រួមអតីតគណបក្សប្រឆាំងផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ជំហររបស់យើងគឺយើងខ្ញុំនៅតែបន្តទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោកប្រធាន កឹម សុខា និងផ្ដល់នីតិសម្បទាជូនលោកវិញ ដើម្បីលោកមានឱកាសដឹកនាំសកម្មភាពនយោបាយឡើងវិញ»។
អតីតក្រុមមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងក៏បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាផ្ដល់តំណែងក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ទាំងអស់ដល់អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញផងដែរ ដោយចាត់ទុកការដកហូតតំណែងទាំងនោះថា «វាជារឿងអយុត្តិធម៌ធ្ងន់ធ្ងរ» ចំពោះពួកគាត់ និងម្ចាស់ឆ្នោត ដែលបានបោះឆ្នោតជូនពួកគាត់។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន និងអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ៥រូបបានអះអាងក្នុងសន្និសីទកាសែតនេះថា ពួកគេនឹងមិនបង្កើតគណបក្សនយោបាយថ្មីទេ ដោយត្រូវប្រកាន់ជំហរបន្តជីវិតនយោបាយជាមួយអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បើទោះបីមិនមានរូបរាងក៏ដោយ។ លោក ច័ន្ទរ័ត្ន ថា លោកមិនអាចប្រមើលមើលពីអនាគតរបស់ពួកលោកបានទេ គឺត្រូវរង់ចាំមើលពេលវេលាសិន រហូតដល់ការបោះឆ្នោតអាណត្តិបន្ទាប់មកដល់។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា បានថ្លែងថា ការទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងផ្ដល់តំណែងនៅឃុំ សង្កាត់ ដល់អតីតគណបក្សប្រឆាំងនេះ គ្រាន់តែជាសកម្មភាពមួយរបស់អ្នកដែលបានស្នើសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ដើម្បីបញ្ចៀសការរិះគន់របស់អ្នកគាំទ្រ។
លោកថ្លែងថា៖ «គាត់ធ្វើសកម្មភាព ដើម្បីកុំឲ្យគេមើល ឃើញថា ពេលបានសិទ្ធិហើយ អត់មានធ្វើសកម្មភាពអី។ តែគេមិនមានឥទ្ធិពលអី ទៅធ្វើសំណើ ឬសំណូមពរទៅបក្សកាន់អំណាចអី ឲ្យដោះលែងលោក កឹម សុខា នោះទេ។ ទី២ ការស្នើផ្ដល់តំណែងដល់មន្ត្រីឃុំ សង្កាត់ទាំង ៥ ០០៧ នាក់នោះ ក៏មិនមានឥទ្ធិពលអ្វីដែរ ព្រោះអីបក្សសង្គ្រោះជាតិ រលាយហើយមិនទាន់កើតឡើងវិញផង»។
លោកថ្លែងថា អ្នកដែលមានឥទ្ធិពល លើបញ្ហាទាំង២ខាងលើ មានតែអន្តរជាតិទេ គឺសហគមន៍អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក តែលោកថា ទោះយ៉ាងណាមន្ត្រីទាំង ៥ ០០៧ នាក់ នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនអាចត្រូវបានប្រគល់តំណែងឲ្យវិញបានដែរព្រោះវាជា «រចនាសម្ព័ន្ធប្រកួតប្រជែង ជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច»។
លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន ក្នុងសន្និសីទកាសែត កាលពីម្សិលមិញ។ ហុង មិនា
លោកថា គណបក្សប្រឆាំង អាចរស់វិញបានឬអត់មានតែការរង់ចាំមើលរហូតជិតដល់ការបោះឆ្នោតអាណត្តិក្រោយប៉ុណ្ណោះ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ លោក ហ៊ុន សែន កាលពីម្សិលមិញបានប្រាប់អាជ្ញាធរ ឲ្យផ្ដល់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយពេញលេញ ដល់អ្នកដែលបានសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយ។ លោកថ្លែងដូច្នេះក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញអន្តរជាតិ (PPIU) នៅវិទ្យាស្ថានជាតិអប់រំ ជាង ១ ២០០ នាក់។
លោកបានថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹង សុំឲ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ គ្រប់ទីកន្លែងទាំងអស់ សម្រួលឲ្យអ្នកដែលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ មានឱកាសធ្វើនយោបាយពិតប្រាកដ តាមរយៈការជួបជុំនៃអ្នកគាំទ្រ ឬតាមមធ្យោបាយផ្សេងទៀត ឧទាហរណ៍ គេត្រូវជួលបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយ ឬគេបង្កើតបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយខ្លួនឯងជាអនឡាញ ជាហ្វេសប៊ុក ជាស្អីៗរបស់គេ»។
លោកថា អ្នកដែលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយហើយអាចជួបអ្នកគាំទ្របាន តែមិនមែនក្នុងទម្រង់ (នាម) គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទេព្រោះបក្សដែលងាប់ទៅហើយមិនអាចរស់ឡើងវិញបានទេ។ លោកក៏បានបញ្ជាក់ជាថ្មីទៀតថា អ្នកដែលមិនទាន់បានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ហើយធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ នឹងត្រូវបាន «ចាត់ការតាមច្បាប់»។
ដោយមិនបានលើកចំឈ្មោះ ប៉ុន្តែ លោក ហ៊ុន សែន ទំនងជាសំដៅលើលោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលកំពុងស្ថិតនៅក្នុងផ្ទះរបស់លោកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្លែងថា មានខ្លះរារាំងមិនឲ្យអ្នកផ្សេងសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយ។
លោកថ្លែងថា៖ «មានអាអ្នកខ្លះនៅឃុំក្នុងផ្ទះនៅឡើយទេ តែព្រមានគេកុំឲ្យសុំសិទ្ធិនយោបាយ។ ចាំអាហែងរួចខ្លួនទៅ អញមិនឲ្យអាហែងរួចខ្លួនទេ។ តែតុលាការកាត់ហើយ គ្មានរញ៉េរញ៉ៃទេ។ វាមិនដែលអាណាភ្ជាប់ខ្លួន (ជាប់ឃុំ) ហើយសុទ្ធតែគេអាក្បត់ជាតិ អាលក់ខ្លួនអាលក់សតិសម្បជ្ជញ្ញៈគ្រប់សព្វហើយ។ លាបពណ៌ឲ្យអតីតសហការីខ្លួនឯង»។
ទោះបីយ៉ាងណា លោកស្រី ម៉េង សុភារី មេធាវីមួយរូប ក្នុងចំណោមមេធាវីទាំង ៤ រូបរបស់លោក កឹម សុខា បានថ្លែងថា៖ «លោក កឹម សុខា មិនបានហាមឃាត់ ឬព្រមានអ្នកដែលសុំសិទ្ធិឬមិនសុំសិទ្ធិធ្វើនយោបាយនោះឡើយ»។
លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានលើកឡើងដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះប៉ុន្តែទំនងជាសំដៅលើលោក សម រង្ស៊ី ថា (លោក សម រង្ស៊ី) មិនអាចមកកម្ពុជាតាមព្រំដែនទេ ហើយបើមកតាមព្រំដែន «រឿងធំហើយ»។
លោកថាប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជាមិនត្រូវជាមួយនឹងលោក សម រង្ស៊ី ទេ។ លោកថា៖ «អ៊ីចឹងកុំសង្ឃឹមដេកទៅហើយរៃលុយទៅយកដើរលេងជិះទឹកកកទៅ ជិះស្គីទៅ។ មានស្អី បើមានចិត្តធម៌អ៊ីចឹងរៃលុយឲ្យទៅ»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក ឡៅ ម៉ុងហៃ បានថ្លែងថា ក្រុមអ្នកទទួលបានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយទាំងនេះអាចជាស្នូលនៃគណបក្សថ្មី ដែលអាចនឹងត្រូវបានបង្កើតនៅពេលណាមួយ ក្នុងពេលអនាគត។ បក្សថ្មីអាចជាការចាប់ជាតិចេញពីស្មារតី នៃការផ្លាស់ប្ដូរ របស់មនុស្សរាប់លាននាក់ ដែលបានបោះឆ្នោតឲ្យអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកាលពីឆ្នាំ ២០១៣ និងកាលពីបោះឆ្នោតឃុំ-សង្កាត់ ២០១៧។
លោកថា បុគ្គលដែលនៅពីក្រោយការផ្លាស់ប្ដូរនេះគឺលោក កឹម សុខា ដោយសារតែលោកជាអ្នកបង្កើតពាក្យ «ដូរឬមិនដូរ»។ អ្នកនយោបាយដែលមានសិទ្ធិធ្វើនយោបាយឡើងវិញ ត្រូវការលោក កឹម សុខា ធ្វើជាអ្នកដឹកនាំបក្សថ្មី និងអ្នកគាំទ្រនៅមូលដ្ឋាន ក៏ដូចជាសកម្មជន។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាអ្នកទទួលបានសិទ្ធិទាមទារឲ្យមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងផ្ដល់តំណែងដល់មន្ត្រី ឃុំ សង្កាត់បក្សប្រឆាំងវិញ។
លោកយល់ឃើញដែរថា អ្នកទទួលបានសិទ្ធិទាំងអស់ប្រហែលបានគិត ដើម្បីជាប្រយោជន៍របស់ពួកគេ ដោយមិនផ្តាច់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ពីលោក សម រង្ស៊ី នោះទេ ប៉ុន្តែនៅរក្សាលោកសម រង្ស៊ី ទុកនៅក្បែរខ្លួនដើម្បីទាក់ទាញអ្នកគាំទ្រដើម្បីជាមូលដ្ឋានអំណាចសម្រាប់គណបក្សថ្មី។
លោកថ្លែងថា វាអាចជាចំណុចសំខាន់សម្រាប់លោក ហ៊ុន សែន និងជា «ការបរាជ័យ នៃការរំពឹងទុករបស់លោក (ហ៊ុន សែន) បើទោះបីជាក្រុមនេះតូចពិត សម្រាប់លោក ក្នុងការបញ្ជាក់ប្រាប់ EU ថា លោកបានបំពេញលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការទាមទារ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សក្នុងរឿង EBA»៕
