.jpg)
សកម្មជនដីធ្លីនៅបឹងកក់ធ្វើពិធីបួងសួងសុំឲ្យអាជ្ញាធរដោះលែងអ្នកស្រី ទេព វន្នីពីល្ងាចមិញ។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ សកម្មជនដីធ្លីនៅតំបន់បឹងកក់ កាលពីម្សិលមិញបានធ្វើពិធីបួងសួង សុំឲ្យដោះលែងអ្នកស្រី ទេព វន្នី ដែលពិធីបួងសួងនេះបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស HRW កាលពីថ្ងៃចន្ទបានជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លីល្បីឈ្មោះរូបនេះជាអ្វីដែលអង្គការអន្តរជាតិមួយនេះបានអធិប្បាយថាជាការចាប់ឃុំខ្លួនដោយផ្អែកលើបទចោទប្រកាន់ «ក្លែងក្លាយ»។
គិតត្រឹមថ្ងៃម្សិលមិញអ្នកស្រី ទេព វន្នី ដែលត្រូវបានអង្គការ Vital Voices នៅសហរដ្ឋអាមេរិកប្រគល់ពានរង្វាន់ភាពជាអ្នកដឹកនាំសកលឆ្នាំ ២០១៣ និងផ្ដល់កិត្តិយសឲ្យធ្វើជាសមាជិកបណ្ដាញភាពជាអ្នកដឹកនាំសកលរបស់អង្គការនេះផងដែរនោះបានជាប់ពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ២ ឆ្នាំហើយ។
លោក Phil Robertson អនុប្រធាន HRW ផ្នែកអាស៊ីថ្លែងថាករណីរបស់អ្នកស្រី ទេព វន្នី ដែលឥឡូវនេះបានជាប់ពន្ធនាគារ ២ ឆ្នាំមកហើយនោះគឺជាបទចោទប្រកាន់ «ក្លែងក្លាយ» ដែលនិយាយដោយតុលាការ ដែលបំពានដោយអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ្នកស្រី ទេព វន្នី គួរតែត្រូវបានដោះលែងជាបន្ទាន់។ នេះគឺជាករណីមួយក្នុងចំណោមករណីជាច្រើនដែលមិនអាចទទួលយកបាន ដែលក្នុងនោះអាជ្ញាធរបានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាក្នុងលក្ខណៈមិនត្រឹមត្រូវដើម្បីយាយី និងចាប់សកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លីដែលតវ៉ាដោយសន្តិវិធីដាក់ពន្ធនាគារ»។
លោក Robertson ថ្លែងថា៖ «ស្ថានភាពរបស់អ្នកស្រី ទេព វន្នី គួរស្ថិតនៅក្នុងចំណោមការទាមទារដោយរដ្ឋាភិបាលបរទេស និងម្ចាស់ជំនួសទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយទាំងអស់ជាបន្ទាន់»។
ប៉ុន្តែលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់ HRW ថា ប្រហែលជាមានទិដ្ឋភាពនយោបាយនៅពីក្រោយ ដើម្បីវាយប្រហារមករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ លោកថ្លែងថា៖ «ទណ្ឌិត ឬអ្នកជាប់ឃុំនៅកន្លែងហ្នឹង វាគឺជាដែនសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការ។ ចំពោះច្បាប់លើពិភពលោក អង្គការអាចបញ្ចេញជាយោបល់ខ្លួនឯង គ្រាន់តែជាសំណូមពរទេ ខ្ញុំមើល ប៉ុន្តែមិនអាចមានឥទ្ធិពលណាទៅជ្រៀតជ្រែកនៃដំណើរការយុតិ្តធម៌លើប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជាទេ ការលើកឡើងគ្រាន់តែនិន្នាការនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ»។
អ្នកស្រី ហួត ចាន់សុវណ្ណ អាយុ ៤៤ ឆ្នាំដែលជាបងស្រីរបស់អ្នកស្រី វន្នី បានទៅសួរសុខទុក្ខអ្នកស្រី វន្នី កាលពីថ្ងៃអាទិត្យសបា្តហ៍មុនដោយលើកឡើងថា ស្ថានភាពរបស់គាត់កំពុងតែកាន់តែលំបាកទៅៗ។ «ខ្ញុំតែងតែអំពាវនាវ និងស្នើសុំទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ករណីនេះហើយដោះលែងប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំ។ ស្ថានភាពរបស់នាងមិនល្អទេនាងស្គមស្គាំងខ្លាំង និងពិបាកដកដង្ហើម។ ខ្ញុំឮថានៅថ្ងៃទី ២៤ សីហាតុលាការកំពូលនឹងកោះហៅនាង។ ខ្ញុំនឹងទៅទីនោះ ហើយខ្ញុំតែងតែនៅទីនោះ ដើម្បីគាំទ្រនាង។ ប្អូនស្រីរបស់ខ្ញុំមិនបានធ្វើអ្វីខុសទេ»។
អ្នកស្រី វន្នី មានសំណុំរឿងមួយចំនួនដែលត្រូវបានចោទដូចជា «ការប្រមាថមន្ត្រីសាធារណៈ» និងការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៦ ថ្ងៃ ចំពោះការដឹកនាំការតវ៉ា «ថ្ងៃចន្ទពណ៌ខ្មៅ» ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយមិនត្រឹមត្រូវ និងការកាត់ទោសចំនួន ៣ បន្ថែមទៀតដោយតុលាការពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបឹងកក់។ ដំបូងអ្នកស្រី វន្នី និងមនុស្ស ៣ នាក់ទៀតត្រូវបានចោទប្រកាន់ និងកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៦ ខែចំពោះការប៉ះទង្គិចឆ្នាំ ២០១១ ជាមួយសន្តិសុខនៅក្រៅសាលារាជធានី។ ទោះយ៉ាងណាក្តីបណ្តឹងឧទ្ធរណ៍របស់អ្នកស្រីនៅក្នុងសំណុំរឿងនេះត្រូវបានច្រានចោលកាលពីខែកុម្ភៈ។
អ្នកស្រី វន្នី ត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៣០ ខែដោយសាលាឧទ្ធរណ៍ចំពោះបទចោទញុះញង់ឲ្យមានហិង្សានៅក្នុងការតវ៉ានៅខាងក្រៅផ្ទះរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។
អ្នកស្រី បូ ឆវី អាយុ ៤៥ ឆ្នាំដែលធ្លាប់ជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារអស់រយៈពេល ៦ ខែជាមួយអ្នកស្រី វន្នី ចំពោះបទចោទការប៉ះទង្គិចឆ្នាំ ២០១១ ជាមួយសន្តិសុខនៅក្រៅសាលារាជធានីបានថ្លែងថាកាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហា អ្នកស្រី បានស្នើសុំទៅសួរសុខទុក្ខអ្នកស្រី វន្នី នៅពន្ធនាគារ ប៉ុន្តែត្រូវបានច្រានចោល មិនអនុញ្ញាត។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «នេះគឺអយុត្តិធម៌ណាស់ចំពោះគាត់ ខ្ញុំក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ជាប់ពន្ធនាគារ ៦ ខែ ប្រសិនបើតុលាការឯករាជ្យ យើងនឹងមិនជាប់ពន្ធនាគារសូម្បីតែ ១ ម៉ោងក៏មិនជាប់ដែរ។ ពួកគេខឹងយើងខ្លាំងណាស់ ដោយសារយើងបានធ្វើការតវ៉ាអំពីដីបឹងកក់ ហើយយើងទទួលបានជោគជ័យ យើងទទួលបានកម្មសិទ្ធិដីធ្លីឥឡូវនេះ»។
បើតាមអ្នកស្រី បូ ឆវី កាលពីម្សិលមិញប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដោយសារបញ្ហាដីធ្លីនៅតំបន់បឹងកក់បានធ្វើពិធីបន់ស្រន់សូមឲ្យមានការដោះលែងអ្នកស្រី វន្នី។ ពិធីនេះបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅផ្ទះរបស់អ្នកស្រី ទេព វន្នី ដោយមាននិមន្តព្រះសង្ឃសូត្រធម៌ផងដែរ។
អ្នកស្រី ឆវី ថ្លែងថា៖ «យើងដឹងគុណចំពោះគាត់ (វន្នី) យើងចង់ផ្តល់ការគាំទ្រផ្នែកស្មារតី យើងខឹងខ្លាំងណាស់ដែលអាជ្ញាធរចោទប្រកាន់គាត់ បំបែកបំបាក់គាត់ពីគ្រួសារ។ យើងសង្ឃឹមថាគាត់នឹងបានជួបជុំគ្រួសារវិញឆាប់ៗ»៕ PS
