.jpg)
ហ្វូងសត្វស្លាប នៅតំបន់ការពារទេសភាព បឹងព្រែកល្ពៅ។ រូបថត Birdlife International
ភ្នំពេញ៖ ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សសត្វស្លាបនៅកម្ពុជារកមិនឃើញមានសត្វត្រយងចំពុះស្លាបព្រា ដែលជាប្រភេទសត្វកម្រ និងជិតផុតពូជ នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ និងអន្លង់ព្រីងភាគនិរតីនៃប្រទេសកម្ពុជា ទៀតទេ ប៉ុន្តែសត្វចាបព្រៃវែង ដែលស្ថិតក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការ IUCN បានបង្ហាញវត្តមានសាជាថ្មីក្នុងតំបន់ទាំង ២ នេះ។
លោក ប៊ូ វរសក្ស នាយកកម្មវិធីប្រចាំកម្ពុជានៃអង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ នៅថ្ងៃទី ៣ ខែកុម្ភៈ ថា កាលពីឆ្នាំ ២០១១ និងឆ្នាំ ២០១២ នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ក្រុមជំនាញអង្គការសត្វស្លាបអន្តរជាតិបានរកឃើញ និងកត់ត្រានូវប្រភេទសត្វត្រយងចំពុះស្លាបព្រា ដែលជាប្រភេទសត្វកម្រ និងជិតផុតពូជ ប្រមាណជាង ១០ ក្បាល។ លុះដល់ឆ្នាំ ២០១៥ គេបានប្រទះឃើញវត្តមានរបស់វាតែ ១ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ។ បន្ទាប់ពីឆ្នាំនោះមក គេលែងឃើញវត្តមានរបស់វានៅក្នុងតំបន់នេះទៀតហើយ។
ទោះជាបែបណា លោក វរសក្ស បានថ្លែងថា៖ «ថ្វីបើការធ្វើជំរឿនសត្វស្លាបនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ យើងនៅតែរកពុំឃើញវត្តមានសត្វត្រយងចំពុះស្លាបព្រា ក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ ប៉ុន្តែយើងមិនអាចសន្និដ្ឋានថា សត្វប្រភេទនេះ ត្រូវបានផុតពូជពីកម្ពុជាដោយគ្មានមូលដ្ឋានបច្ចេកទេសវិទ្យាសាស្ត្របានទេ»។
បើតាមលោក វរសក្ស ការធ្វើជំរឿនសត្វស្លាបអាស៊ីនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ គឺធ្វើឡើងតែក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅក្នុងខេត្តតាកែវ និងតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង ក្នុងខេត្តកំពត ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនធ្វើឡើងនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌទូទាំងប្រទេសនោះទេ។ ជំរឿននេះបានចាប់ផ្ដើមនៅពាក់កណ្ដាលខែមករា កន្លងមក។
ជាលទ្ធផលក្រុមការងារជំរឿន ដែលមកពីអង្គការជីវិតសត្វស្លាប និងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ និងអន្លង់ព្រីង បានរកឃើញមានវត្តមានសត្វស្លាបព្រៃចំនួន ៦៤ ប្រភេទ នៅតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ និង ៤៥ ប្រភេទ ត្រូវបានរកឃើញកត់ត្រានៅតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង។
លោក វរសក្ស ថ្លែងទៀតថា៖ «អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះ គឺនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ក្រុមការងារជំរឿនបានរកឃើញវត្តមានសត្វចាបព្រៃវែង ចំនួនជាង ២០ ក្បាល ក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ បន្ទាប់ពីបានបាត់ខ្លួនពីតំបន់នេះរយៈពេល ៣ ឆ្នាំ»។
ក្រុមការងារក៏បានរកឃើញសត្វស្លាប ៣ ប្រភេទផ្សេងទៀត រួមមានសត្វត្រដេរវិចក្បាលប្រផេះ ចំនួន ៧ ក្បាល សត្វទីតលីតតូចជើងលឿងវែង ចំនួន ៣០ ក្បាល និងសត្វក្បាលធំវ័ណ្ឌទ្រូងខ្មៅ ចំនួន ៤០ ក្បាល។ សត្វស្លាប ៣ ប្រភេទនេះ មិនធ្លាប់មានពីមុនមកទេនៅក្នុងតំបន់នេះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ សត្វក្រៀលនៅក្នុងឆ្នាំនេះ បានបាត់វត្តមានច្រើនក្បាលពីតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ គឺរកឃើញត្រឹមតែ ៧៧ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ ខណៈកាលពីឆ្នាំមុនរកឃើញរហូតដល់ ១០២ ក្បាល។
តាមរយៈការធ្វើជំរឿនសត្វស្លាបនៅឆ្នាំនេះ ក្រុមការងារក៏បានកត់សម្គាល់ឃើញបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពមួយនេះផងដែរ គឺកង្វះទឹកសម្រាប់ទ្រទ្រង់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី និងជីវចម្រុះ ដែលជាប្រភពចំណីអាហារសម្រាប់សត្វស្លាបពិសេសសត្វក្រៀលដែលកំពុងរងគ្រោះ និងជិតផុតពូជនេះ។
លោក លឹម វ៉ាត អនុប្រធានតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា ការកើនឡើងនៃកម្ដៅភពផែនដី និងការស្រោចស្រពស្រូវប្រាំងរបស់ប្រជាកសិករបានធ្វើឱ្យទឹកក្នុងតំបន់ការពារទេសភាពបឹងព្រែកល្ពៅ មានការស្រកចុះយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ លោកថ្លែងថា៖ «នៅពេលនេះទឹកក្នុងបឹងព្រែកល្ពៅ នៅសេសសល់តិចតួចបំផុត ខណៈទឹកក្នុងអាងពិសោធគ្រប់គ្រងទឹកលើផ្ទៃដី ១៦ ហិកតា កំពង់គោករីងជាបណ្ដើរ»។
ដោយឡែកលោក ឈឹម ម៉េង នាយកតំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីង ដែលមានទីតាំងនៅស្រុកកំពង់ត្រាច ខេត្តកំពតបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថា នៅពេលនេះ ក្រុមការងាររបស់លោកនៅមិនទាន់បញ្ចប់ការរាប់ និងកត់ត្រាសត្វក្រៀលនៅឡើយទេ ព្រោះសត្វក្រៀលជាសត្វទេសន្តប្រវេសន៍ ចូលចិត្តបំផ្លាស់ទីពីកន្លែង ១ ទៅកន្លែង ១ ដែលការបំផ្លាស់ទីរបស់វាធ្វើឡើងចាប់ពីពាក់កណ្ដាលខែធ្នូ ដល់ពាក់កណ្ដាលខែមិថុនា។ «សម្រាប់តំបន់ការពារទេសភាពអន្លង់ព្រីងមិនមែនជាទីជម្រកពងកូនរបស់សត្វក្រៀលនោះទេ តែជាតំបន់សំចតរបស់សត្វក្រៀលដែលមកស្នាក់អាស្រ័យសម្រាប់ការស្វែងរកចំណីអាហារនារដូវប្រាំងប៉ុណ្ណោះ»។
យោងតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការជីវិតសត្វស្លាបអន្តរជាតិ សត្វក្រៀលមិនចូលចិត្តរស់នៅ ឬកាច់សម្បុកពងកូននៅលើដើមឈើនោះទេ ហើយក៏មិនចូលចិត្តរស់នៅក្នុងតំបន់ដែលមានទឹកជ្រៅខ្លាំងពេកនោះដែរ។ សត្វក្រៀលចូលចិត្តរស់នៅ និងធ្វើសម្បុកពងកូននៅលើវាលស្មៅ ដែលជាតំបន់ដីសើម និងចូលចិត្តចឹកស៊ីមើមរុក្ខជាតិ និងស្លឹករុក្ខជាតិខ្ចីៗដែលដុះនៅតាមវាលស្មៅក្នុងតំបន់ដីសើម។ សត្វក្រៀលមានការហោះហើរខ្ពស់ជាងគេបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក។ សត្វក្រៀលពេញវ័យមានកម្ពស់ ១៧៦ សង់ទីម៉ែត្រ និងមានទម្ងន់រហូតដល់ជាង ៦ គីឡូក្រាម៕
