.jpg)
លោក យ៉ង សាំងកុមារ (កាន់កម្រងផ្កា) នៅកន្លែងឃាតកម្មលោក កែម ឡី ពីម្សិលមិញ។ ផា លីណា
ភ្នំពេញៈ ក្នុងក្បួនដង្ហែរកសំឡេងជាលើកដំបូងនៅរាជធានីភ្នំពេញកាលពីម្សិលមិញ មេដឹកនាំគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (GDP) ដែលភាគច្រើនជាអតីតមេដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះបានប្ដេជ្ញាលុបបំបាត់ «ទោសក្បត់ជាតិ» ដ៏ចម្រូងចម្រាស បើខ្លួនឈ្នះអាសនៈភាគច្រើនក្នុងសភា និងបានរិះគន់ពីការ «ការរើសអើងនយោបាយ» ខណៈមន្ត្រីគណបក្សកាន់អំណាចថាជានយោបាយ «ប្រជាភិថុត»។
ក្បួនឃោសនារកសំឡេងឆ្នោតនេះមានចម្ងាយផ្លូវជិត ២៥ គីឡូម៉ែត្រគិតចាប់តាំងពីទីស្នាក់ការគណបក្ស (GDP) ក្នុងខណ្ឌសែនសុខ ឆ្លងកាត់មហាវិថីជាច្រើនក្នុងរាជធានីភ្នំពេញមុននឹងបិទបញ្ចប់នៅល្ងាចថ្ងៃដដែលនៅទីតាំងវត្តចាស់ក្នុងខណ្ឌជ្រោយចង្វារ។
ក្បួនបក្សដែលមានមនុស្សចូលរួមប្រហែល ១ ពាន់នាក់ និងហាក់បានកើនច្រើនឡើង បន្ទាប់ពីចូលដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធលោកបណ្ឌិត កែម ឡី នៅស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច ស្តុបបូកគោ ជាទីតាំងដែលលោកត្រូវឃាតករធ្វើឃាត។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ ប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយករបស់ (GDP) បានស្រែកតាមឧគ្ឃោសនស័ព្ទជាច្រើនលើកថាលោកនឹងធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ដើម្បីលុបបំបាត់ «ទោសក្បត់ជាតិ» ចេញពីក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជាដែលជារឿយៗត្រូវបានគេប្រើដើម្បីចោទប្រកាន់អ្នកនយោបាយប្រឆាំង។
លោកថ្លែងប្រាប់អ្នកកាសែតនៅទីតាំងស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈកាល់តិច បូកគោថា៖ «យើងនឹងធ្វើវិសោធនកម្មក្រមព្រហ្មទណ្ឌ លុបបំបាត់ទោសក្បត់ជាតិ។ បើកាលណាមានទោសក្បត់ជាតិ យើងធ្វើគណបក្សនយោបាយបានយ៉ាងដូចម្ដេច? គ្រាន់តែមានមតិផ្ទុយគ្នា ឬមានបញ្ហាផ្សេង.មានការចោទប្រកាន់គ្នា»។
បើទោះជាលោក សាំងកុមារ មិនបានបញ្ជាក់ចំពីឈ្មោះបុគ្គលដែលរងការចោទប្រកាន់ពីទោសក្បត់ជាតិក្ដី តែលោក កឹម សុខា អតីតមេបក្សប្រឆាំងកំពុងជាប់ឃុំបណ្តោះអាសន្នរង់ចាំការជំនុំជម្រះលើសំណុំរឿង «ក្បត់ជាតិ» ក្រោយពីលោកត្រូវបានចោទថាបានឃុបឃិតជាមួយបរទេស ប៉ុនប៉ងផ្ទួលរំលំរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ រីឯប្រធានចលនាសង្គ្រោះជាតិ (CNRM) លោក សម រង្ស៊ី ក៏កំពុងរងវិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះទោសក្បត់ជាតិ ក្រោយលោករងការចោទប្រកាន់ថាបានចុះហត្ថលេខាដោយសម្ងាត់ផ្តល់ស្វ័យភាពទឹកដីក្នុងខេត្តខ្មែរចំនួន ៤ ឲ្យទៅជនជាតិភាគតិចវៀតណាមម៉ុងតាញ៉ាជាដើម។
មុនពេលមកដល់ស្តុបបូកគោក្នុងខណ្ឌចំការមនលោក កុមារ បានថ្លែងរិះគន់កងកម្លាំងអាជ្ញាធរដែលហាក់មិនជួយសម្រួលចរាចរណ៍ឲ្យក្បួនគណបក្សរបស់លោកដែលខុសពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមានសមត្ថកិច្ចច្រើននោះ។
លោកថ្លែងដោយកំហឹងថា៖ «ពេលគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានហែ យើងអត់ឃើញមាននគរបាលមកជួយធ្វើសណ្ដាប់ធ្នាប់ទេ តែពេលគេហែ គឺមានការពារសណ្ដាប់ធ្នាប់ណាស់។ អយុត្តិធម៌ណាស់ការបោះឆ្នោតនេះមិនកើតទេ ប្រហែលជាយើងនឹងដកខ្លួនចេញពីការបោះឆ្នោតដោយអយុត្តិធម៌បោះឆ្នោតនេះ អាក្រក់ណាស់ អាក្រក់មែនទែនមានការរើសអើងនយោបាយ»។ លោកចោទសួរថា៖ «តើការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅឯណា?»។
លោកក៏អំពាវនាវឲ្យបោះឆ្នោតជូន (GDP) ដោយលោកថាជា «ជម្រើសថ្មី» និងលេខ «៧ថ្មី» ជាដើម។
លោកថ្លែងថា៖ «តំណាងរាស្ត្រថ្មីនាំមកនូវវប្បធម៌នយោបាយថ្មីនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី និងគោលនយោបាយថ្មី។ គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋានគិតពីគុណភាព បក្សកាន់អំណាចគិតពីបរិមាណ»។
អ្នកគាំទ្រ GDP បានអះអាងថាពួកគេគាំទ្រគណបក្សនេះដោយសារសមត្ថភាពពួកគេជាអតីតមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដ៏គួរឲ្យគោរព និងអះអាងដូចៗគ្នាថា GDP គឺជាជម្រើសតែមួយគត់អាចប្រកួតប្រជែងជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងកាន់អំណាច។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាលោក សុខ ឥសាន យល់ថាការឃោសនារបស់ GDP គ្រាន់តែជាការធ្វើបែប «ប្រជាភិថុត» ប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំយល់ថាវាជាសិទ្ធិនយោបាយរបស់គាត់ គាត់ឃោសនាពីកម្មវិធីនយោបាយរបស់គាត់។ បើគាត់យល់ថា ទុកឲ្យក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានទោសព្រហ្មទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងររហូតដល់ក្បត់ជាតិ រួចទុកឲ្យនៅមានសេរីភាព អាហ្នឹងជារឿងរបស់គាត់»។
លោកបន្តថា៖ «បើប្រជាជនគាំទ្រគាត់វាសម្រេចលើប្រជាជនទៅ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនជឿថា ពលរដ្ឋលោកមានជំនឿលើគោលនយោបាយប្រជាភិថុតយ៉ាងដូច្នេះទេ...មិនដែលមានប្រទេសណាគេអនុញ្ញាតឲ្យមានជនក្បត់ជាតិនៅក្នុងស្រុកគេទេ កុំថាឡើយដល់ក្បត់ជាតិ គ្រាន់តែពុករលួយធ្ងន់ធ្ងរក៏គេចាប់យកទៅដាក់គុកដែរ»។
លោក ឥសាន ថ្លែងដោយយោងតាមប្រសាសន៍លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថាគ្មានទេការរើសអើងនយោបាយក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត។ លោកថាក្បួនដង្ហែរបស់គណបក្សកាន់អំណាចមានអ្នកគាំទ្រច្រើនរាប់ម៉ឺននាក់ដែលតម្រូវឲ្យមានការសម្រួលចរាចរណ៍ច្រើនខុសពីគណបក្សផ្សេងដែលមានអ្នកចូលរួមតិច។
លោកថា៖ «គាត់មានប៉ុន្មាននាក់មិនបាច់សម្រួលក៏វាទៅឯងដែរ។ ឧទាហរណ៍ថា សមត្ថកិច្ច ១០០ នាក់មកសម្រួលឲ្យគណបក្សប្រជាជន ហើយគណបក្សអ្នកមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់ហ្នឹងចង់បាន ១០០ នាក់ឲ្យជួយសម្រួលដែរឬ?»។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក មាស នី អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមយល់ថា ការលុបមាត្រាដែលចែងអំពីទោសក្បត់ជាតិ វាមិនមែនសំខាន់នោះទេ រឿងដែលសំខាន់ត្រូវពង្រឹងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ជាមុន ដើម្បីធានាពីការអនុវត្តច្បាប់ដោយត្រឹមត្រូវ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «រឿងក្បត់ជាតិនៅស្រុកយើងវាត្រូវបានអ្នកនយោបាយយកមកប្រើជាជាងទោសក្បត់ជាតិពិតមែនទែន។ ដូច្នេះរឿងលុប ឬមិនលុបច្បាប់នេះ មិនសំខាន់ទេសំខាន់នៅត្រង់ថាតើមានប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ដែលយកមកធ្វើការវិនិច្ឆ័យ វាជាការក្បត់ជាតិមែន ឬមិនមែន? ឧទាហរណ៍ករណី កឹម សុខា តើមកទល់ពេលនេះរកឃើញហើយឬនៅ?»៕
