ភ្នំពេញៈ អង្គការទេសន្តរប្រវេសន៍អន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា (IOM) និងមូលនិធិសហប្រជាជាតិសម្រាប់ប្រជាជន (UNFPA) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ស្ទង់មតិមួយបង្ហាញពីការលំបាក និងភាពងាយរងគ្រោះរបស់ពលករចំណាកស្រុកដែលត្រឡប់ពីបរទេសមកកម្ពុជាវិញ បន្ទាប់ពីមានការផ្ទុះឡើង ជាសកលនៃជំងឺកូវីដ១៩។
របាយការណ៍រកឃើញថា គ្រួសារពលករចំណាកស្រុកជិត ៣០ ភាគរយគ្មានប្រាក់ចំណូលទាល់តែសោះ ហើយពលករជិត ៦០ ភាគរយមិនមានប្រភពចំណូលនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ របាយការណ៍ដែលមានចំណងជើងថា «ការវាយតម្លៃបន្ទាន់លើផលប៉ះពាល់សង្គម និងសុខភាពពីកូវីដ១៩ លើពលករចំណាកស្រុកត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ» ត្រូវបានប្រកាសផ្សព្វផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ១៨ ធ្នូ ចំ នឹងថ្ងៃខួបទី ៣០ នៃទិវាជនទេសន្តរប្រវេសន៍អន្តរជាតិ។
ការស្ទង់មតិនេះរកឃើញថា ចាប់តាំងពីថៃបានអនុវត្តវិធានទប់ស្កាត់កូវីដតាមរយៈការបន្ថយសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងការបិទព្រំដែនមកពលករកម្ពុជាជាង ១២ ម៉ឺននាក់បានត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញគិតចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០២០។ ស្ថានភាពបែបនេះបង្កើតបានជាបញ្ហាបន្ទាន់ផ្នែកមនុស្សធម៌ និងបង្កក្ដីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងពីភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសង្គមនៅពេលពួកគេត្រូវមកស្រុកវិញ។
ការស្ទង់មតិនេះធ្វើឡើងដោយការសម្ភាសជាមួយពលករចំនួន ១១០៨ នាក់នៅខេត្តចំនួន ៤ រួមមានបន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង ព្រៃវែង និងសៀមរាប និងការសម្ភាសជាមួយមនុស្សសំខាន់ៗចំនួន ៥៦ នាក់។ លទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិក៏បានរកឃើញថាមនុស្សជាងពាក់កណ្ដាលកំពុងជាប់បំណុល ហើយពលករដែលមានបណ្ណក្រីក្រមានតែជាង ២៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។ ពួកគេជាងពាក់កណ្ដាលមានបញ្ហាក្នុងការទទួលបានការថែទាំសុខភាព ដោយសារតែខ្វះប្រាក់ ឬរស់នៅឆ្ងាយពីកន្លែងផ្ដល់សេវាសុខភាព។
លោកស្រី Kristin Parco ប្រធាន IOM ប្រចាំកម្ពុជាបានថ្លែងថា ការរាតត្បាតសកលនៃជំងឺកូវីដ១៩ បានបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធំធេងដែលមិនធ្លាប់មានទៅលើការធ្វើចំណាកស្រុក និងការផ្លាស់ប្ដូរទីតាំងរបស់មនុស្ស។ ជនចំណាកស្រុកជាច្រើនប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ការងារ និងប្រាក់ចំណូល ភាពងាយរងគ្រោះលើសុខភាព និងមានហានិភ័យក្នុងការទទួលបានការគាំពារ ការទុកចោល និងការរើសអើង។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ពួកគេត្រូវការការគាំពារជាសមូហភាពរបស់យើង ហើយប្រសិនបើយើងរួមដៃគ្នា យើងអាចធ្វើឱ្យការធ្វើទេសន្តរប្រវេសន៍មានន័យសម្រាប់យើងទាំងអស់គ្នា។ សកម្មភាពនានាដែលយើងធ្វើនៅថ្ងៃនេះ ដើម្បីជួយដល់ជនចំណាកស្រុកនឹងធានាបានថា យើងមានមូលដ្ឋានសម្រាប់ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមដែលកើតមាននៅថ្ងៃស្អែក»។
លោកស្រីបន្តថា៖ «យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវតែគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា វិស័យឯកជន អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អ្នកសិក្សា និងសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចដែលរងការប៉ះពាល់ពីកូវីដរស់ឡើងវិញ ហើយស្វែងរកវិធីដែលមានភាពច្នៃប្រឌិត ដើម្បីកាត់បន្ថយការរឹតត្បិតការធ្វើដំណើរ និងសម្របសម្រួលដល់ចលនាទំនិញ សេវាកម្ម និងប្រជាជន»។
របាយការណ៍ដដែលបានផ្តល់នូវអនុសាសន៍សំខាន់ៗមួយចំនួន ដូចជាការផ្ដល់បណ្ណក្រីក្រសម្រាប់ពលករដែលស្ថិតក្នុងលក្ខខណ្ឌដែលគួរទទួលបានបណ្ណនេះ និងការផ្ដល់ការបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈដល់ពលករចំណាកស្រុកដើម្បីឱ្យពួកគេអាចវិលត្រឡប់ទៅរស់នៅក្នុងសហគមន៍វិញ។
លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាអនុប្រធានអចិន្រៃ្តយ៍គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្សបានថ្លែងនៅក្នុងរបាយការណ៍ដដែលនេះថា ពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលស្វែងរកឱកាសធ្វើឱ្យជីវភាពប្រសើរឡើងនៅក្នុងប្រទេសជិតខាងគឺជាក្រុមដែលស្ថិតនៅលើបន្ទាត់ភាពក្រីក្រតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ការត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញដោយគ្មានការងារធ្វើបែបនេះមានន័យថា ពួកគេងាយនឹងធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រវិញ។
លោកស្រីមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងសង្ឃឹមថា ការរកឃើញ និងអនុសាសន៍ដែលចេញពីការវាយតម្លៃនេះនឹងជួយជាដំណឹងដល់អ្នកពាក់ព័ន្ធឱ្យឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាប្រឈមក្នុងការស្ដារឡើងវិញឱ្យកាន់តែប្រសើរជាងមុន តាមរយៈការបង្កើតផែនការជាក់លាក់រយៈពេលខ្លី មធ្យម និងរយៈពេលវែងដើម្បីគាំពារដល់ជនចំណាកស្រុក ក្រុមគ្រួសារ និងកូនៗរបស់ពួកគេ»។
លោក Daniel Alemu តំណាង UNFPA ប្រចាំកម្ពុជាថ្លែងថា កូវីដបានបង្កការខូចខាតដល់សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងជីវភាពមនុស្សរាប់លាននាក់ រួមទាំងពលករចំណាកស្រុកកម្ពុជាផង។ អ្វីដែលបានរកឃើញនៅក្នុងរបាយការណ៍ស្ទង់មតិនេះមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ឱ្យអ្នកបង្កើតគោលនយោបាយក្នុងការផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើតម្រូវការផ្នែកសុខភាព និងតម្រូវការផ្សេងទៀតរបស់ពលករដែលងាយរងគ្រោះបំផុតរួមមានស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ក្មេង និងយុវជន ដើម្បីធានាបានថា ពួកគេ និងគ្រួសារពួកគេទទួលបានការគាំពារ។ «របាយការណ៍នេះជាសញ្ញាបន្ទាន់មួយសម្រាប់ការចាត់វិធានការ ហើយវាក៏បានផ្ដល់អនុសាសន៍ដែលយើងគួរតែធ្វើតាម»៕
វីដេអូ៖