ភ្នំពេញៈ អង្គការសហប្រជាជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ (UNAIDS) បានលើកឡើងថា នៅតំបន់អាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិកនឹងមិនសម្រេចតាមគោលដៅជាសកលឆ្នាំ ២០២០ ក្នុងការប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ឡើយ ដោយសារក្រុមប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ទាំងនេះមិនទទួលបានសមិទ្ធផលស្មើគ្នា ក្នុងការកាត់បន្ថយករណីឆ្លងថ្មី។
UNAIDS បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយ កាលពីថ្ងៃទី ៧ ខែកក្កដា និងបានព្រមានថា សមិទ្ធផលសម្រេចបានអាចនឹងបាត់បង់ទៅវិញ ហើយដំណើរការបន្ថែមទៀតនឹងត្រូវធ្វើឡើង ប្រសិនបើគោលដៅសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ ក្នុងការប្រឆាំងជំងឺអេដស៍នៅតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកបានបរាជ័យ។ អង្គការនេះ ជំរុញឱ្យប្រទេសមួយចំនួនត្រូវតែធ្វើសកម្មភាពបន្ទាន់ឱ្យបានខ្លាំងក្លាជាងមុន ដើម្បីឱ្យទៅដល់ជនរងគ្រោះដោយសារជំងឺអេដស៍ដែលត្រូវបានគេទុកចោល។
UNAIDS បញ្ជាក់ថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នៅតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក មានអ្នកឆ្លងជំងឺអេដស៍ថ្មីចំនួន ៣០ ម៉ឺននាក់ ក្នុងនោះមួយភាគបួននៃអ្នកឆ្លងថ្មីនេះ គឺជាមនុស្សវ័យក្មេង មានអាយុចាប់ពី ១៥ ដល់ ២៤ ឆ្នាំ និងមានអ្នកស្លាប់ចំនួន ១៦ ម៉ឺននាក់។ ការឆ្លើយតបអាចត្រូវបានកំណត់ម្តងទៀត ប្រសិនបើជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ បន្តរំខានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សេវាកម្មប្រឆាំងជំងឺអេដស៍។
របាយការណ៍សរសេរថា៖ «តំបន់បានស្ថិតនៅឆ្ងាយពីផែនការក្នុងការការពារការឆ្លងថ្មី។ មានដំណើរការនៅក្នុងតំបន់ ដែលករណីឆ្លងថ្មី ត្រូវបានកាត់បន្ថយ ១២% ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១០ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងវៀតណាម ប៉ុន្តែករណីថ្មីបានកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសប៉ាគីស្ថាន និងប្រទេសហ្វីលីពីន»។
UNAIDS បញ្ជាក់ទៀតថា ក្នុងតំបន់អាស៊ីនិងប៉ាស៊ីហ្វិកមានប្រទេសចំនួន ៣ គឺកម្ពុជា អូស្ដ្រាលី និងថៃ សម្រេចបានតាមផែនការព្យាបាលជំងឺអេដស៍ ៩០-៩០-៩០ ដែលមានន័យថា ត្រឹមឆ្នាំ ២០២០ គឺ ៩០% នៃចំនួនអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ បានដឹងថាខ្លួនឆ្លងជំងឺ ៩០% នៃអ្នកបានទទួលរោគវិនិច្ឆ័យទទួលបានការព្យាបាល ដោយប្រើថ្នាំប្រឆាំងមេរោគអេដស៍និង ៩០% នៃអ្នកដែលទទួលបានការព្យាបាលលែងមានមេរោគនេះនៅក្នុងខ្លួន។
របាយការណ៍បន្តថា ក្នុងចំណោមអ្នកឆ្លងជំងឺអេដស៍ថ្មី គឺមានចំនួន ៩៨% គឺជាក្រុមមនុស្សប្រុសស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា ក្រុមមនុស្សប្រុសដែលរួមភេទជាមួយមនុស្សដូចគ្នា អ្នកកែភេទ អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនដោយប្រើម្ជុល។ អ្នកផ្ទុកជំងឺអេដស៍ នៅតែបន្តត្រូវបានគេរើសអើសជាទូទៅ ហើយការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ ១៩ បានបង្កជារបាំងសម្រាប់អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ក្នុងការទៅទទួលសេវាព្យាបាល និងតម្រូវការសុខភាពផ្សេងទៀត។
លោក ឈឹម ឃិនដារ៉េត អគ្គលេខាធិការនៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍មិនទាន់អាចអត្ថាធិប្បាយ ជុំវិញរបាយការណ៍ថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះទេ ដោយសារលោកមិនទាន់បានឃើញរបាយការណ៍នេះនៅឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នអ្នកផ្ទុកជំងឺអេដស៍ គឺត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួន ៧ ម៉ឺន ៣ ពាន់នាក់ គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៩។ លោកអះអាងថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ អត្រាឆ្លងថ្មីមានចំនួន ០,៥% ស្របពេលអ្នកដែលបានធ្វើតេស្ដរកមេរោគ គឺមានចំនួនជាង ៦ ម៉ឺន ១ ពាន់នាក់ ហើយក្នុងនោះ មានចំនួន ៩៩% បានមកទទួលសេវាព្យាបាលប្រឆាំងជំងឺអេដស៍។
លោកបន្តថា៖ «អត្រាមកទទួលសេវាព្យាបាល គឺខ្ពស់មែនទែន ហើយគោលដៅដែលយើងបានកំណត់ គឺគោលដៅ ៩៥-៩៥ ឆ្នាំ ២០២៥ បានន័យថា ៩៥% បានដឹងពីស្ថានភាពខ្លួនឯងបានផ្ទុក ហើយចូលមកធ្វើតេស្ដរកមេរោគ ហើយ ៩៥% នៃអ្នកធ្វើតេស្ដអាចមកទទួលសេវាគឺឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍»។
លោកបញ្ជាក់ថា ចំពោះការផ្ទុះឡើង នៃជំងឺកូវីដ ១៩ គឺបានធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់់តិចតួចប៉ុណ្ណោះចំពោះការផ្ដល់សេវាសម្រាប់អ្នកជំងឺអេដស៍ដោយសារបានធ្វើឡើងដោយឡែកពីគ្នា ហើយការផ្ដល់ឱសថគឺអ្នកជំងឺអាចប្រើរហូតបាន ៣ ខែហើយខ្លះអាចប្រើដល់ ៦ ខែ។
UNAIDS ជំរុញប្រទេសនានាបង្កើនការវិនិយោគលើជំងឺទាំងពីរនេះ គឺជំងឺអេដស៍ និងជំងឺកូវីដ ១៩ ក្រោយពីប្រភពថវិកាសម្រាប់ប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ជាអន្តរជាតិ បានធ្លាក់ចុះ ៦៣% ពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៩។
ការធ្លាក់ចុះមូលនិធិទាំងនេះភាគច្រើន ជះឥទ្ធិពលដល់សេវាកម្មការពារមេរោគអេដស៍សម្រាប់ប្រជាជនងាយរងគ្រោះ ដែលពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើមូលនិធិអន្តរជាតិ ខណៈធនធានក្នុងស្រុកច្រើនតែផ្តល់អាទិភាពដល់មូលនិធិការព្យាបាលនិងថែទាំអ្នកឆ្លងជំងឺអេដស៍៕