.jpg)
ការប្រារព្ធពិធីប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ពីម្សិលមិញ។ រូបថត UN-Cambodia
ភ្នំពេញៈ អង្គការសហប្រជាជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ (UNAIDS) បានបង្ហាញរបាយការណ៍ពីការធ្លាក់ចុះនៃការឆ្លងជំងឺអេដស៍ចាប់ពីការផ្ទុះឡើងដំបូងនៅកម្ពុជាគិតមកត្រឹមឆ្នាំ ២០១៨ ខណៈអ្នកស្លាប់មានជាង ៧ ម៉ឺននាក់ ឯអ្នកឆ្លងមានជាង ១៥ ម៉ឺននាក់ ហើយអ្នកផ្ទុកជំងឺអេដស៍ថ្មីក៏មានអ្នកនៅវ័យក្មេងផងដែរ។
ប៉ុន្តែមន្ត្រីថាការស្មោះត្រង់ប្រពន្ធ ១ ប្ដី ១ និងការប្រើស្រោមអនាម័យជាវិធីបង្ការដ៏ប្រសើរ។
តាម UNAIDS ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ មានពលរដ្ឋកម្ពុជាផ្ទុកជំងឺអេដស៍ចំនួន ៧៣ ០០០ នាក់ ក្នុងនោះចំនួន ៣ ៣០០ នាក់ គឺជាកុមារមានអាយុក្រោម ១៥ ឆ្នាំ។ ក្នុងចំណោមអ្នកផ្ទុកទាំងអស់នេះគឺ ៨២% បានដឹងថា ពួកគេបានផ្ទុកជំងឺអេដស៍ ហើយប្រហែល ១២ ៦០០ នាក់ទៀត មិនបានដឹងថា ឆ្លងនោះទេ។
UNAIDS បានបញ្ជាក់ថា សម្រាប់ការឆ្លងមេរោគអេដស៍ថ្មីគឺត្រូវបានកាត់បន្ថយ ៩៥% ចាប់ពីផ្ទុះឡើងខ្ពស់បំផុតក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ករណីឆ្លងជំងឺអេដស៍ថ្មីគឺមាន ៨៨០ នាក់ ខណៈឆ្នាំ ១៩៩៧ មានអ្នកឆ្លង ១៦ ៥០០ នាក់។
ប៉ុន្តែ UNAIDS បានសរសេរថា «ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១០ ការឆ្លង ជំងឺអេដស៍ថ្មីបានធ្លាក់ចុះប្រមាណ ៦២% ពីចំនួន ២ ៣០០ នាក់ មកនៅ ៨៨០ នាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨។ រីឯការឆ្លងចំពោះកុមារគឺបានធ្លាក់ចុះ ៧២% ពីចំនួន ៣៧០ នាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ មកនៅក្រោម ២០០ នាក់ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨»។
ដោយឡែកអ្នកស្លាប់ដោយជំងឺអេដស៍បានថយចុះ ៨០% ចាប់ ពីឆ្នាំ ២០០៣។ នៅឆ្នាំ ២០១៨ មានអ្នកស្លាប់ប្រហែល ១ ៣០០ នាក់ ខណៈឆ្នាំ ២០០៣ មាន ៦ ៤០០ នាក់ និងឆ្នាំ ២០១០ មាន ចំនួន ២ ៥០០ នាក់។ ប៉ុន្តែបើគិតចាប់ពីការផ្ទុះជំងឺអេដស៍នៅកម្ពុជារហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៨ គឺមានអ្នកស្លាប់ ៧១ ០០០ នាក់ រីឯអ្នកឆ្លងជំងឺមានសរុប ១៥៥ ០០០ នាក់។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ដដែល។
បើតាមរបាយការណ៍នេះជារៀងរាល់សប្ដាហ៍គឺមានមនុស្សវ័យក្មេងអាយុពី ១៥ ដល់ ២៤ ឆ្នាំចំនួន ៣ នាក់ បានឆ្លងជំងឺអេដស៍។ រីឯម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកឆ្លងជំងឺអេដស៍ថ្មី ៥ នាក់ គឺមានអាយុពី ១៥ ដល់ ២៤ ឆ្នាំ។
ទោះយ៉ាងណា UNAIDS ថា គិតត្រឹមខែមិថុនាឆ្នាំនេះក្នុងចំណោមអ្នកផ្ទុកជំងឺអេដស៍ ៧៣ ០០០ នាក់ គឺមាន ៦០ ៤២២ នាក់ បានទទួលសេវាព្យាបាល។
ក្នុងនោះស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះដែលឆ្លងជំងឺអេដស៍ ៨៥% បានផឹកថ្នាំដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងទៅកូនៗ។
ការបង្ហាញតួលេខរបស់ UNAIDS នេះបានធ្វើឡើងស្របពេលមានការប្រារព្ធទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេសដ៍ ១ ធ្នូ ក្រោមប្រធានបទការផ្ដល់អំណាចដល់ប្រជាជនដើម្បីបង្ហាញថា មនុស្ស និងសហគមន៍ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារជំងឺអេដស៍គឺបានចូលរួមធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ការផ្ដល់សេវាជំងឺអេដស៍ ការឆ្លងថ្មីធ្លាក់ចុះ និងមនុស្សឆ្លងមេរោគអេសដ៍កាន់តែច្រើនបានទទួលការព្យាបាល។
លោកស្រីនាយកប្រតិបត្តិ UNAIDS បានថ្លែងថា៖ «ពេលប្រជាជន និងសហគមន៍មានអំណាច និងទីភ្នាក់ងារនោះ ការផ្លាស់ប្ដូរនឹងកើតឡើង។ ការសាមគ្គីរបស់ស្ដ្រី យុវជន បុរសស្រឡាញ់បុរស បុរសរួមភេទជាមួយបុរស អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ អ្នកប្រើគ្រឿងញៀន និងអ្នកប្ដូរភេទគឺបានធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរការផ្ទុះឡើងជំងឺអេដស៍ ហើយការផ្ដល់សិទ្ធិអំណាចដល់ពួកគេនឹងបញ្ចប់ការរាលដាលនៃជំងឺនេះ»។
ចំណែកលោក ឈឹម ឃិនដារ៉េត អគ្គលេខាធិការនៃអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា ក្រុមដែលប្រឈមខ្ពស់នឹងការឆ្លងជំងឺអេដស៍គឺក្រុមបុរសស្រឡាញ់បុរស អ្នករកស៊ីផ្លូវភេទ និងក្រុមយុវជន។ លោកថាជំងឺអេដស៍គឺអាចការពារបាន ប្រសិនបើមនុស្សមានស្នេហាស្មោះត្រង់ប្ដី ១ ប្រពន្ធ ១ និងត្រូវប្រើប្រាស់ស្រោមអនាម័យជាដាច់ខាតប្រសិនមានដៃគូច្រើន។
លោកថា៖ «សម្រាប់យុវជនហ្នឹងកុំអាលទាន់ប្រឡូកក្នុងរឿងស្នេហា ហើយត្រូវទទួលការអប់រំផ្នែកសុខភាពហ្នឹងជាមុន។ យើងព្រួយបារម្ភថា បើយុវជនឆាប់ប្រឡូកក្នុងស្នេហាទាំងនៅវ័យក្មេងពេក...»។
កាលពីម្សិលមិញ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធជំងឺអេដស៍បានប្រារព្ធទិវាប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ក្រោមអធិបតីរបស់លោក កែ គឹមយ៉ាន ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៅសាលសន្និសីទចតុមុខដែលមានអ្នកចូលរួមពីស្ថាប័ននានាប្រមាណ ៧០០ នាក់។
តួលេខពីអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍បានបង្ហាញដែរថា អ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺអេដស៍ថយចុះ ៤៨% ពីឆ្នាំ ២០១០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៨ ហើយការមាក់ងាយ និងរើសអើសទៅលើអ្នកកើតជំងឺអេដស៍ក៏បានធ្លាក់ចុះពិសេសការបដិសេធមិនផ្ដល់ការងារធ្លាក់ពី ៤៦% ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ដល់ត្រឹមប្រមាណ ២% ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨។ ប៉ុន្តែការមាក់ងាយ និងរើសអើងខ្លួនឯង ជាពិសេសអារម្មណ៍អៀនខ្មាសនៅតែជាបញ្ហាដោយមានអត្រាប្រមាណ ៧១% ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ មកនៅជាង ៦២% ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨៕
