ភ្នំពេញៈ ដោយមើលឃើញពីបញ្ហាជាច្រើនកើតចេញពីកាកសំណល់សំរាម យុវជនខ្មែរ ២ នាក់បានចាប់ផ្តើមមកបង្កើតនូវធុងសំរាមឆ្លាតវៃ ដែលមានសមត្ថភាពអាចញែកសំរាមចេញជា ២ ផ្នែកគឺការញែកសំរាមប្លាស្ទិក និងសំរាមលោហៈ ដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកប្រមូលសំរាម។
ដំបូងឡើយយុវជន ពិសី មានចំណូលចិត្តលើបច្ចេកវិទ្យាទំនើប គៀង យាង និង សុខ ពិសី តែងតែស្វែងយល់ពីការបង្កើត ឬរបកគំហើញថ្មីៗនៅជុំវិញពិភពលោកតាមរយៈវេបសាយ ប្រព័ន្ធបណ្តាញសង្គម និងយូធូប ដើម្បីទុកជាចំណេះដឹង និងគំរូនៃការអនុវត្តជាដើម។
យុវសិស្ស គៀង យាង សិក្សាថ្នាក់ទី ១០ នៅវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិជំនាន់ថ្មី បានប្រាប់ពីមូលហេតុនៃការបង្កើតធុងសំរាមនេះថា៖ «ខ្ញុំមើលឃើញថា ប្រជាជនយើងទុកដាក់សំរាមមិនទាន់បានល្អនៅឡើយ ព្រោះចំណេះដឹងពួកគាត់នៅមានកម្រិត ហើយវាពិតលំបាកសម្រាប់អ្នកដែលមកដឹកជញ្ជូនសំរាម»។
យុវសិស្សថ្នាក់ទី ១០ រូបនេះបានបន្តទៀតថា៖ «ម្យ៉ាងទៀតពិភពលោកយើង កំពុងជួបនឹងបញ្ហាមួយគឺ Global warming (ការកើនកម្ដៅផែនដី) ដោយសារយើងនាំគ្នាបោះចោលសំរាមគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់ ហើយយើងនៅសមុទ្រមានប្លាស្ទិកច្រើនអណ្តែត នេះក៏ជាកត្តាបំផ្លាញជីវៈមានជីវិតនៅក្នុងសមុទ្រ ហើយសំរាមទាំងនោះយើងអាចកែច្នៃបាន ប្រទេសគេក៏មានស្មាតប៊ីនដែរ តែខ្ញុំបង្កើតវាដោយ upgrade ឲ្យឆ្លាតជាងមុន និងស្រួលប្រើ»។
ស្មាតប៊ីន (Smart bin) គឺជាធុងសំរាមមួយប្រភេទដែលប្រើប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាស្វ័យប្រវត្តិក្នុងការញែកសំរាមជា ២ ថតផ្សេងគ្នាគឺផ្នែកប្លាស្ទិក និងលោហធាតុ (កំប៉ុងលោហៈ) ក្រោយពីអ្នកបោះសំរាមចូលក្នុងធុងសំរាមដែលមានប្រឡោះតែមួយ។ ធុងនេះទុកផ្ទុកតែសំរាម ២ ប្រភេទតែប៉ុណ្ណោះ គឺប្លាស្ទិក និងលោហៈធាតុដែលខុសពីធុងសំរាមធម្មតាមានផ្ទុកកាកសំណល់លាយឡំគ្នាក្នុងថតតែមួយ រីឯធុងសំរាមមួយចំនួនទៀតមានថតច្រើនប្រភេទដែលធ្វើឲ្យអ្នកចោលសំរាមរារែកនឹងរើសថតណាមួយ។
យុវសិស្ស គៀង យាង និយាយថា៖ «សំរាមប្លាស្ទិក និងលោហៈទាំងនេះ សុទ្ធតែជាវត្ថុដែលអាចកែច្នៃប្រើប្រាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃដូចជា ការតុបតែងលម្អផ្ទះ ច្នៃជាថូដាក់ផ្កា និងសម្ភារមួយចំនួន និងអាចស្លប្រើប្រាស់ឡើងវិញ និងផលិតជារបស់ប្រើប្រាស់ដទៃទៀត ទាំងប្លាស្ទិក និងលោហៈ។
ការបង្កើតស្មាតប៊ីននេះឡើងគឺផ្តួចផ្តើមចេញពីទីភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក USAID និងក្រុមហ៊ុន ArrowDot ក្នុងការបង្កើតកម្មវិធីបង្កើតស្នាដៃថ្មីផ្នែកបច្ចេកវិទ្យានៅប្រទេសកម្ពុជា (Product Innovation Program in Cambodia)។ កម្មវិធីសិក្សាអាហារូបករណ៍នេះផ្តល់ជូនសម្រាប់ ៣០ នាក់មានរយៈពេល ៥ ខែសម្រាប់បេក្ខជនដែលត្រូវបានជ្រើសរើសគឺបានសិក្សាលើជំនាញសំខាន់ៗដូចជា Electronics and Programming, Robotic, PC and Mobile Apps, Design and Development machine រួមមាន 3D Printer, CNC, Laser Cut និងម៉ាស៊ីនទំនើបៗសម្រាប់ការច្នៃបង្កើតផ្សេងៗទៀត។
ក្រោយពីសិក្សាអស់រយៈពេល ៣ ខែជាពេលដែលក្រុមយុវជននីមួយៗត្រូវលើកឡើងពី Project ដែលខ្លួនត្រូវយកមកសិក្សា អនុវត្ត ហើយយុវជនទាំង ២ នាក់បានជ្រើសរើសការបង្កើតធុងសំរាមឆ្លាតវៃនេះឡើងសម្រាប់គណៈកម្មការវាយតម្លៃ។
ចំណុចពិសេសរបស់ធុងសំរាមឆ្លាតវៃនេះមានដូចជា៖ ធុងសំរាមនេះមានប្រឡោះតែមួយអ្នកអាចចោលសំរាមជាលោហៈ ឬប្លាស្ទិក នោះវានឹងធ្វើការញែកដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ចំណុចទី ២ គឺមានជារង្វាន់លើកទឹកចិត្តដូចជាការបញ្ចុះកាហ្វេតម្លៃ ១៥% សម្រាប់អ្នកចោលសំរាមបានត្រឹមត្រូវតាមរយៈការឆ្លើយសំណួរទាក់ទងនឹងវត្ថុដែលអ្នកត្រូវចោលថាជាប្រភេទវត្ថុអ្វី? ទី ៣ រាល់ពេលដែលសំរាមពេញម្តងនៅផ្នែកណាមួយ ធុងសំរាមនេះនឹងបញ្ជាក់ព័ត៌មាននៅលើអេក្រង់ និងអាចហៅ ឬផ្ញើសារទៅកាន់ភ្នាក់ងារប្រមូលសំរាម ភ្ជាប់ជាមួយការបញ្ជាក់ពីទីតាំងធុងសំរាម។ ចំណុចទី ៤ ធុងសំរាមរួមចំណែកដល់ការកែច្នៃប្រើប្រាស់ឡើងវិញដោយមិនចាំបាច់ដុតចោល ឬកប់ចោល។
ជាមួយនឹងការចំណាយថវិកាប្រមាណជិត ២០០ ដុល្លារ ធុងសំរាម កម្ពស់ ៧៥ សង់ទីម៉ែត្រ និងប្រវែង ៥០ សង់ទីម៉ែត្រដែលអាចផ្ទុកសំរាមបានជាង ២០ កំប៉ុងនោះត្រូវបានយុវសិស្ស គៀង យាង បញ្ជាក់ថា៖ «ខ្ញុំធ្វើធុងសំរាមនេះតូច ដោយសារតែវាជា Prototype ឬ Sample (គំរូ) យើងធ្វើឲ្យចេញគម្រោង និងឲ្យវាដំណើរសិន ហើយបានយើងមានគម្រោងធ្វើធំជាងនេះ»។
យ៉ាងណាមិញទម្រាំសម្រេចបានលទ្ធផលនេះ គៀង យាង រៀបរាប់ពីការលំបាកថា៖ «រូបរាងគឺពិបាកសម្រាប់ខ្ញុំ ព្រោះខ្ញុំព្រីនចេញមក 3d ព្រីន អត់សូវក្រិតប៉ុន្មានទេ រាងក៏អត់ស្អាត បិទទៅអត់ស្មើ ហើយមេកានិកខាងក្នុង វារញ៉េរញ៉ៃបន្តិច ព្រោះខ្ញុំគិតឡើងជាង ១ ខែដំបូង ពេលខុសយើងដូរ ឬកែជាច្រើនដង។ សម្រាប់ board វិញយើងគិតថា ត្រូវ ប៉ុន្តែពេលខ្លះវាខុស ភ្លើងចូល board អត់គ្រប់អ៊ីចឹងយើងត្រូវដូរគ្រឿង Component ខ្លះក្នុង board ហ្នឹង ចំណែក កូដ មិនសូវពិបាកទេព្រោះខ្ញុំរៀនបានច្រើន និយាយទៅ ៣ ខែហ្នឹង ១ ខែដំបូង ពិបាកណាស់ ខែទី ២ ជាខែដំឡើង អត់សូវលំបាកទេ ហើយខែទី ៣ ជាការធ្វើតេស្ត ពិបាកម្តងទៀត»។
ក្រោយពីបង្កើតធុងសំរាមដែលបានរំលេចវត្តមាននៅពិព័រណ៍ STEM របស់វិទ្យាល័យស៊ីសុវត្ថិជំនាន់ថ្មី និងបានតាំងបង្ហាញនៅក្រុមហ៊ុន Arrow dot នោះយុវសិស្ស អាយុ ១៦ ឆ្នាំ គៀង យាង និងយុវជនវ័យ ៣០ ឆ្នាំ សុខ ពិសី មានបំណងធ្វើគម្រោងធ្វើធុងសំរាមឆ្លាតវៃនេះឲ្យកាន់តែប្រសើរ និងទំនើបក៏ដូចជាពង្រីកសមត្ថភាពជាម៉ាស៊ីនញែកសំរាមសម្រាប់ឧស្សាហកម្ម រោងចក្រ ដោយនៅពេលសំរាមទាំងនោះចូលក្នុងម៉ាស៊ីន វានឹងធ្វើការញែកសំរាមជា ៤ ឬ ៥ ប្រភេទទៅតាមផ្នែកប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពផងដែរ៕
វីដេអូ៖