វិស័យសាជីវកម្មរបស់ប្រទេស កម្ពុជា កំពុងសម្លឹងទៅរកចំណូល និងកំណើនដ៏រឹងមាំ ខណៈវិស័យសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែសកម្ម និងមានកំណើនដ៏ល្អ។
យោងតាមលោក Anthony Galliano អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Cambodia Investment Management បានឱ្យដឹងថា ចំណូលពីសាជីវកម្មត្រូវបានគេមើលឃើញថា អាចនឹងកើនឡើងខ្ពស់ដោយសាតែកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP)។
លោកបានឲ្យកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ដឹងថា៖ «សាជីវកម្មធំៗ នឹងទទួលបានកំណើនចំណូលដ៏រឹងមាំដោយសារតែកំណើន GDP អតិផរណាទាប និងកំណើនដ៏រឹងមាំនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI)។ តួលេខទាំងនេះ គឺបានកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ និងនៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០១៩»។
លោកបន្ថែមថា វិស័យមួយចំនួនដូចជាវិស័យសំណង់ អចលនទ្រព្យ កសិកម្ម ហិរញ្ញវត្ថុ និងកាត់ដេរ កំពុងទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ។
ប៉ុន្តែទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយលោក Galliano ថ្លែងថា នៅក្នុងផ្នែកមួយចំនួនអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់ខ្លះ ដែលបណ្តាលមកពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មដែលកំពុងបន្តរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អាចមានចំណុចប៉ះពាល់មួយចំនួនជាពិសេសក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចប៉ុន្តែប្រទេស កម្ពុជា អាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍នៅចុង ឆ្នាំ ២០១៩ ពីជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេស ចិន»។
លោក Galliano បន្ថែមថា លោករំពឹងថាសាជីវកម្មនឹងទទួលបានចំណូលល្អសម្រាប់ឆមាសទី១ ក្នុងឆ្នាំនេះ។
លោកបានលើកឡើងថា៖ «បើមិនមានការរារាំង ឬប៉ះពាល់ពីព្រឹត្តិការណ៍អវិជ្ជមានជាសកលណាមួយ ឬពីចំណាត់ការដកពន្ធអនុគ្រោះ EBA ទេ នោះប្រទេស កម្ពុជា នឹងទទួលបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំបន្ថែមទៀតនៅក្នុង ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលអាចនឹងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចលឿនបំផុតមួយនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីជាថ្មីម្តងទៀត ជាមួយនឹងការទទួលបានចំណូលដ៏រឹងមាំពីវិស័យសាជីវកម្ម»។
លោក Galliano ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចមានបញ្ហាប្រឈមខ្លះនៅក្នុងឆ្នាំនេះ លោករំពឹងថា វិស័យសាជីវកម្មកម្ពុជានឹងងើបឡើងវិញគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
«ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសមានកម្រិតទាបជាងឆ្នាំមុនបន្តិច ប៉ុន្តែនៅតែមានកំណើនល្អ។ ឧស្សាហកម្មសំណង់ អាចនឹងមានដំណើរយឺតបន្តិចប៉ុន្តែជាមួយនឹងគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗ គេរំពឹងថាវានឹងនៅតែមានកំណើនរឹងមាំ»។
លោក Galliano បន្តថា វិស័យមួយចំនួនក៏នឹងទទួលបានចំណូលកើនឡើងផងដែរ បើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨ ហើយលោករំពឹងថាកំណើនឥណទាននឹងបន្តរឹងមាំក៏ដូចជាកំណើននៃការលក់រាយ។
«ការទទួលបានផ្ទះជាកម្មសិទ្ធិ និងបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុនឹងបន្តកើនឡើង ដូច្នេះហើយធនាគារ និងធានារ៉ាប់រងក៏នឹងដំណើរការបានល្អដែរ»។
លោកយល់ថា វាមានសញ្ញាវិជ្ជមានទោះបីនៅមានភាពស្រពេចស្រពិលអំពីការដកពន្ធអនុគ្រោះ EBA ពីសហភាពអឺរ៉ុបក៏ដោយ ហើយកម្ពុជាក៏អាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីជម្លោះពាណិជ្ជកម្មរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនដែលកំពុងបន្តផងដែរ ដូចជាការផ្លាស់ប្តូរទីតាំងអាជីវកម្មជាដើម។
លោក Galliano ថ្លែងថា ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២ (កម្ពុជាអាមេរិក) កើនឡើង ២៧ ភាគរយ ដល់ ៣ ពាន់លានដុល្លារ។ វិស័យកាត់ដេរនឹងមានស្ថិរភាពរហូតដល់ដំណាច់ឆ្នាំ ២០១៩ ជាពិសេសប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែបន្តប៉ះទង្គិចជាមួយប្រទេស ចិន ស្តីពីបញ្ហាពាណិជ្ជកម្ម»។
ចំពោះផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា (CSX) លោកយល់ថាគួរតែមានការផ្លាស់ប្តូរសំខាន់ៗមួយចំនួននៅក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ និងមូលធនសម្រាប់ផ្សារហ៊ុនក្នុងស្រុកដើម្បីដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងវិស័យសាជីវកម្ម។
លោកលើកឡើងថា៖ «វាគួរតែមានការផ្លាស់ប្តូរគំរូមួយនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ និងមូលធនសម្រាប់ទីផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាដើម្បីឱ្យមានភាពរឹងមាំ ដើម្បីរួមចំណែកដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនដែលបានចុះបញ្ជីចំនួន ៥ ការជួញដូរមានចន្លោះពី ៣ ពាន់ទៅ ២ ម៉ឺនហ៊ុនក្នុង ១ ថ្ងៃ និងមានសន្ទស្សន៍ផ្លាស់ប្តូរតិចតួច ដូច្នេះហើយ CSX ហាក់នៅមិនទាន់មានភាពរឹងមាំនៅឡើយ»។
លោកបានថ្លែងថា ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីនៅផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា វាគួរតែមានការពង្រឹងករណីពន្ធដារឲ្យបានរឹងមាំ។ លោក Galliano បន្តថា៖ «រដ្ឋាភិបាលកំពុងលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការចុះបញ្ចីផ្សារហ៊ុន ជាពិសេសសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម SMEs ។
«ហើយក៏ត្រូវមានការកែលម្អតម្លាភាព និងអភិបាលកិច្ចសាជីវកម្មផងដែរ។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) ក៏គួរលើកទឹកចិត្តដល់ការអភិវឌ្ឍទីផ្សារបំណុល ជាពិសេសដំណើរការទីផ្សារអន្តរធនាគារ ក៏ដូចជាទីផ្សារសញ្ញាបណ្ណសាជីវកម្ម»។
ចំណុចនេះ លោកថ្លែងថា វានឹងកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើទីផ្សារធនាគារដែលដើមទុននៅតែមានតម្លៃថ្លៃដែលមាន ផលវំបាកសម្រាប់អាជីវកម្មខ្នាតតូច។
លោក Galliano មើលឃើញក្បាលម៉ាស៊ីននាពេលអនាគតនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា គឺនៅក្នុងវិស័យ SMEs។
លោកយល់ថា សហគ្រិនភាពចំពោះពលរដ្ឋខ្មែរគឺទូលំទូលាយ ហើយប្រជាជនកម្ពុជានឹងផ្តល់ជាកម្លាំងជំរុញយ៉ាងខ្លាំងដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំនេះ។
«ប្រជាជនខ្មែរនឹងបន្តរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយការកើនឡើងនៃភាពជាម្ទាស់អាជីវកម្មក្នុងស្រុក»។
លោក Galliano បញ្ជាក់ថា៖ «សហគ្រាសខ្មែរខ្នាតតូច និងមធ្យម នឹងជួយជំរុញដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានាពេលអនាគត ហើយខ្ញុំរំពឹងថា វិស័យនេះនឹងរីកចម្រើនកាន់តែខ្លាំងនៅទសវត្សរ៍ខាងមុខ៕