នេះជាលើកទី ៣ ហើយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្របាល់ទាត់ស្រុកខ្មែរចាប់តាំងពីខ្ញុំចេះមើលបាល់ទាត់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨២ មកម្ល៉េះ គឺការប្រកួតបាល់ទាត់លីកកំពូលកម្ពុជា (League) ផង និងមើលការប្រកួតដេញវ៉ៃគ្នាបែបអនាធិបតេយ្យលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ រត់ពេញតារាងបាល់ទាត់ហាក់បីដូចជាអត់មានច្បាប់ទម្លាប់កីឡានោះទេកាលពីថ្ងៃអាទិត្យសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះរវាងក្លិបខេត្តស្វាយរៀង និងក្លិបក្រសួងការពារជាតិនៅទឹកដីខេត្តស្វាយរៀង និងមានការផ្សាយបន្តផ្ទាល់ផងដែរ។
កាលពីលើកទី ១ នោះគឺការប្រកួតរវាងក្លិបផ្សារដើមថ្កូវ និងក្លិបច្រាំងចំរេះនៅស្ដាតអូឡាំពិកកាលពីឆ្នាំ ១៩៨៤ ក្រុមផ្សារដើមថ្កូវខឹងចាញ់ក្រុមច្រាំងចំរេះ កីឡាករផ្សារដើមថ្កូវក៏លេងដេញធាក់ ហើយដេញវ៉ៃយកតែម្តងយ៉ាងប្រសាចពេញតារាងដែរមានក្រុមផ្សារដើមថ្កូវហ្នឹងដកយកទង់ជ័យនៅកន្លែងទាត់បាល់ជ្រុង ហើយដេញវ៉ៃក្រុមច្រាំងចំរេះ រត់ផ្លោះរបងទៀតក៏មាន។
លើកទី ២ នៅឆ្នាំ ២០០៧ គឺក្លិបក្រសួងការពារជាតិខឹងលេងចាញ់ក្លិបសាកលវិទ្យាល័យបៀលប្រាយក៏តាំងដេញវ៉ៃប្រតាយប្រតប់គ្នា ទាំងកីឡាករបរទេស ទាំងកីឡាករខ្មែរ រត់ប្រសេចប្រសាចពេញតារាងដែរប៉េអឹមឃាត់ក៏មិនទាន់សភាពការណ៍ដែរ ដោយសារកាលនោះគ្មានទូរទស្សន៍ផ្សាយបន្តផ្ទាល់ អ្នកដែលឃើញព្រឹត្តិការណ៍នេះ ទាល់តែអ្នកចូលទស្សនាផ្ទាល់។ ចាប់ពីពេលនោះមក សហព័ន្ធកីឡាបាល់ទាត់កម្ពុជា (FCC) បានពង្រឹងស្ថាប័នរបស់ខ្លួនបានប្រសើរឡើងផងដែរក្នុងការបញ្ឈប់ការដេញវ៉ៃគ្នាក្នុងតារាងយ៉ាងអនាធិបតេយ្យនេះ និងដាក់ពិន័យជាបន្តបន្ទាប់ចំពោះកីឡាករ និងក្លិបផងដែរ។
រីឯក្លិបខ្លះបានកំណត់ស្តង់ដាររបស់ខ្លួនល្អប្រសើរបណ្តើរៗហើយ សូម្បីតែកីឡាកររបស់ខ្លួនធ្វើខុសក៏ដាក់ពិន័យបន្ថែមទៀត ឧទាហរណ៍ កីឡាករ ទូច បញ្ចរ៉ុង ខ្សែការពាររបស់ក្លិបបឹងកេតកាលពីឆ្នាំទៅខឹងនឹងអាជ្ញាកណ្តាលពិន័យគាត់ គាត់បានយកក្បាលបុកច្រមុះអាជ្ញាកណ្តាលភ្លាមៗអាជ្ញាកណ្តាល ក៏ដកកាតក្រហមដេញចេញពីទីលានប្រកួតផងដែរ។ បន្ទាប់មកសហព័ន្ធក៏ដាក់ទណ្ឌកម្មបញ្ឈរជើងមិនអនុញ្ញាតឲ្យប្រកួតរយៈពេល ៦ ខែ ហើយថ្នាក់ដឹកនាំក្លិបបឹងកេតក៏បានព្រមាន និងសម្រេចពិន័យកាត់ប្រាក់ខែរបស់បញ្ចរ៉ុងផងដែរ។
តែមកដល់ពេលនេះក្លិបខ្លះនៅមិនទាន់ពង្រឹងក្រមសីលធម៌ និងវិន័យរបស់កីឡាកររបស់ខ្លួននៅឡើយទេ ដូចករណីកើតឡើងនៅស្តាតរបស់ខេត្តស្វាយរៀងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅនេះមិនគួរអនុញ្ញាតឲ្យកើតមានឡើងនោះទេ មើលទៅវាអាក្រក់មើលណាស់ ដែលជិតចប់ការប្រកួតហើយបែរជាកីឡាកររបស់ក្លិបខេត្តស្វាយរៀងនាំគ្នាដេញវ៉ៃកីឡាករជប៉ុន Yudai Ogawa ពាក់លេខ «៦» របស់ក្លិបក្រសួងការពារជាតិរត់ចេញមកក្រៅទីលានទៀត មានទាំងដំបងឈើដេញវ៉ៃទៀតក៏មានដែរ ប្រៀបដូចហ្វូងតោដេញចាប់សេះបង្កង់ក្នុងព្រៃនៅក្នុងកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ Discovery អ៊ីចឹង។
ខណៈនោះដែរអ្នកគាំទ្ររត់ចូលតារាងបាល់យ៉ាងប្រសេចប្រសាចហើយសមត្ថកិច្ចប៉េអឹមគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍មិនបានតាំងតែពីកើតហេតុដំបូងមកម្ល៉េះ ២ នាទីក្រោយមកបានស្ថានការណ៍ត្រឡប់មកដូចដើមវិញ ហើយអាជ្ញាកណ្តាលបានពិន័យកាតក្រហមបណ្តេញកីឡាករ ២ រូបរបស់ក្លិបកងទ័ព និង ២ រូបរបស់ក្លិបខេត្តស្វាយរៀងផងដែរ។
តែប៉ុណ្ណឹងមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នោះទេ សហព័ន្ធបាល់ទាត់ត្រូវពិនិត្យមើលវីដេអូឃ្លីបឡើងវិញដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មដល់អ្នកដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ទាំងគ្រូ ទាំងសិស្ស និងទស្សនិកជនផងដែរ ដើម្បីបង្ហាញភាពយុតិ្តធម៌ដល់គូប្រកួត និងមហាជនដែលកំពុងទស្សនានៅទីលានក្តី និងនៅគេហដ្ឋានក្តី កុំឲ្យមានអំពើហិង្សាដេញវ៉ៃគ្នាធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះទៀតអី។
ករណីនេះលោក រិទ្ធ ឌីកា ក្នុងនាមជាថ្នាក់ដឹកនាំក្លិបខេត្តស្វាយរៀង ១ រូបបានសរសេរសុំទោសដល់ទស្សនិកជនជាសាធារណៈ ចំពោះព្រឹត្តិការណ៍ដែលកើតឡើងមកដល់សម័យនេះហើយនៅកើតទៀតនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុករបស់លោកហើយនឹងចាត់វិធានការ និងដាក់ពិន័យចំពោះក្រុមរបស់លោក។ តែលោកមិនទាន់បានបញ្ជាក់ថាការដាក់ទណ្ឌកម្ម និងពិន័យចំពោះកូនក្រុមរបស់លោកនោះកម្រិតណានៅឡើយទេ ព្រោះកន្លងមកថ្មីៗនេះនៅស្តាតទឹកដីខេត្តស្វាយរៀងនេះមានទំនាស់ចុងមាត់ចុងកជាមួយនឹងក្លិបភ្នំពេញក្រោនផង និងក្លិបណាហ្គាវើលផងដែរ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតបើម្នាក់ៗនៅតែមានទស្សនៈមួយថា ការវ៉ៃប្រតាយប្រតប់គ្នាដូចក្មេងទំនើងបែបនេះនៅស្រុកគេក៏កើតមានដូចតែគ្នាដែរនោះគឺមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាវិបត្តិបាល់ទាត់នៅប្រទេសកម្ពុជាបានទេ មានន័យថាបើគេធ្វើខុស យើងខំធ្វើត្រាប់នូវកំហុសដូចគេផងដែរ មិនទទួលស្គាល់នូវកំហុសរបស់ខ្លួនហើយក៏គ្មានការកែប្រែផងដែរ គំនុំនៅតែកើតមាននៅពេលដែលទៅលេងនៅទឹកដីរបស់ក្លិបការពារជាតិវិញម្តងនោះ។ ហេតុដូច្នេះហើយដំណោះស្រាយដែលអាចធ្វើទៅបាននោះគឺដោះស្រាយនូវមូលហេតុចម្បងតាំងតែពីតូចៗទៅ កុំឡើងដល់ទុំជោរចូលជាលក្ខណៈជម្លោះទៅហើយនោះ ដូចជា ៖
ទី ១) សមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាកណ្តាលដូចករណីកាលពីថ្ងៃអាទិត្យរវាងស្វាយរៀង និងកងទ័ពនោះគឺនៅពេលដែលកីឡាករស្វាយរៀងស្លាយជើង ២ មកកីឡាករកងទ័ពដួលលើគ្នាភ្លាម គឺអាជ្ញាកណ្តាល ផ្លុំកញ្ជែហើយពិន័យកាតលឿង ឬកាតក្រហមភ្លាមៗទៅកីឡាករស្វាយរៀងផងដែរ ហើយអាជ្ញាកណ្តាល ខ្សែបន្ទាត់រត់មកអន្តរាគមន៍ភ្លាមគឺចប់ហើយរឿងលែងកើតឡើងបន្តទៀតហើយ។
ទី ២) ចរិតរបស់កីឡាករដែលទម្លាប់លេងកាច និងដើរខ្សែលើមិនមានការអត់ឱនឲ្យគ្នាដូចកីឡាករលេខ ១២ ដែលជាប្រធានក្រុមរបស់ស្វាយរៀង ពាក់ប្រឡង់ដៃពណ៌លឿង «Fair Play» លេងដោយយុត្តិធម៌ផង មិនពាក់ព័ន្ធការប៉ះទង្គិចគ្នាផងទៅជាវ៉ៃក្បាលកីឡាករកងទ័ព ដែលកំពុងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកំហុសទៅវិញក៏ផ្ទុះចេញជារឿងបែកធំបណ្តោយ។ បើគាត់មកឃាត់កុំឲ្យឈ្លោះគ្នាទៅចប់ហើយព្រោះគាត់ជាប្រធានក្រុមដែលមានឥទ្ធិពលមកលើកូនក្រុមនៅលើទីលាន។
ទី ៣) ក្នុងនាមជាគ្រូបង្វឹក ឬក៏ថ្នាក់ដឹកនាំក្លិបមិនគួរពន្យុះឲ្យកូនក្រុមលេងធាក់គ្នា ឬក៏វ៉ៃគ្នានោះទេ។ ក៏មិនត្រូវចូលខ្លួនមកឡូកឡំប្រតាយប្រតប់នឹងគេនោះដែរ ដូចម្សិលម្ង៉ៃគឺគ្រូជំនួយរបស់ខេត្តស្វាយរៀងចូលប្រវាយប្រតប់ហ្នឹងគេដែរ។ ចុះបើគាត់ចូលទៅឃាត់ទៅចប់បាត់ គ្មានរឿងអីកើតឡើងបន្តទៀតនោះទេ។
ទី ៤) ក្នុងនាមជាកីឡាករបម្រុងមិនមានសិទ្ធិចូលទៅក្នុងទីលាន និងដេញវ៉ៃគេនោះទេ ដូចអ្នកចាំទីបម្រុងរបស់ខេត្តស្វាយរៀងដេញវ៉ៃកីឡាករលេខ ៦ របស់កងទ័ពបើទោះបីជាគ្នាខំប្រឹងរត់ចេញក្រៅឲ្យគេជួយហើយ ក៏នៅតែដេញវ៉ៃទាល់តែបាន ហើយមិនទទួលបានកាតក្រហមទៀត។ ចុះបើគាត់ចូលទៅជួយទប់កំហឹងគ្នាទៅចប់រឿងបាត់ទៅហើយ។
ទី ៥) ក្នុងនាមជាអ្នកគាំទ្រអង្គុយមើលបានហើយសូមកុំពន្យុះឲ្យកីឡាករវ៉ៃគ្នា ចោលរបស់របរចូលក្នុងទីលាន ឬក៏ខ្លួនរត់ចូលទីលានប្រកួតឲ្យប្រសាចដូចនៅស្តាតស្វាយរៀងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យនោះទេ។
ទី ៦) ការអន្តរាគមន៍របស់កងកម្លាំងសមត្ថកិច្ចតែងតែចូលរួមយឺតយ៉ាវរាល់តែដង ហាក់បីដូចជាពុំសូវយកចិត្តទុកដាក់សោះ។ ចុះពួកគាត់ចុះចាប់ភ្លាមៗ ទៅរួចគ្នាបាត់ហើយ ព្រោះពួកគាត់ឈរនៅក្បែរទីលានស្រាប់។ ចំណុចនោះគួរមើលអន្តរាគមន៍ល្អៗដូចនៅការប្រកួតប្រឺមីញ៉េលីកនៅប្រទេសអង់គ្លេសជាដើម។
ទី ៧) កីឡាករគួរបញ្ឈប់ការអាងខ្នងរបស់ម្ចាស់ក្លិបដែលមានតំណែងធំៗ នៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ និងកងកម្លាំងនោះ។
បើពុំដូច្នេះទេជាលទ្ធផល គឺបាត់បង់ប្រជាប្រិយភាពការប្រកួតបាល់ទាត់មិត្តហ្វូនលីកអ្នកដែលតែងតែទៅគាំទ្រទស្សនាផ្ទាល់ចំណាយពេលក៏លែងចង់ទៅមើលផងដែរ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com