«ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូសឹមយក!» នេះគឺជាចម្លើយដោះសារបស់អ្នកដឹកនាំស្ថាប័នណាមួយ ឬក៏គ្រូបង្រៀន ឬក៏គ្រូពេទ្យណាម្នាក់ ដែលខ្លួនបានប្រព្រឹត្តអ្វីខុសទៅនឹងទ្រឹស្តីដែលគាត់ធ្លាប់បង្រៀន ឬក៏ពន្យល់ដល់មនុស្សទូទៅ។ ដូចជាគ្រូពេទ្យពន្យល់អ្នកជំងឺកុំឲ្យជក់បារី ប៉ះពាល់សុខភាព តែគាត់ខ្លួនឯងបែរជាជក់បារីក្នុងមន្ទីរពេទ្យក៏មានដែរ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតបព្វជិតអ្នកដឹកនាំសាសនាគឺតែងតែប្រដៅមនុស្សទូទៅឲ្យទៅរកផ្លូវធម៌ល្អដូចជាព្រះសង្ឃតែងតែដឹកនាំប្រតិបត្តិតាមសាសនាព្រះពុទ្ធតែងតែទេសនាឲ្យឧបាសកឧបាសិកា ចៀសវាងឲ្យខាងតែបាននូវអំពើអបាយមុខកាមកិលេសតណ្ហាទាំង ៣ មាន «ស្រី ស្រា និងល្បែងស៊ីសង!»។
កាលពីដើមឡើយបុគ្គលដែលធ្លាប់បានបួសរៀនសូត្រជាព្រះសង្ឃ ជាទូទៅត្រូវបានគេឲ្យតម្លៃខ្ពស់ថា មានសីលធម៌ល្អដល់ថ្នាក់មានគេលើកកូនស្រីឲ្យទៀតក៏មាន។ ស្រាប់តែមកដល់សម័យឌីជីថល (Digital) ទំនើប បែរជាព្រះសង្ឃមួយចំនួនតូចដែលជាអ្នកដឹកនាំអំពើល្អទាំងនេះទៅជាបែកស្លុយ មានស្រី មានស្រា មានថ្នាំញៀនយ៉ាម៉ា ទៅវិញ?
នៅពេលដែលបែកធ្លាយចេញមកនូវរឿងអាស្រូវរបស់ព្រះសង្ឃដែលប្រព្រឹត្តផ្ទុយទៅនឹងវិន័យរបស់សាសនាព្រះពុទ្ធបានធ្វើឲ្យមានការលើកឡើងថា មានតែសង្ឃមួយអង្គហ្នឹងទេ ដែលធ្វើខុស ខណៈដែលកន្លងមកកើតឡើងជារឿយៗរឿងព្រះសង្ឃមានស្រីញីនេះ។
ឧទាហរណ៍តាំងពីអន្ទិត នេត ខៃ វត្តស្រះចកលួចថតរូបស្ត្រីដែលមកទស្សន៍ទាយឲ្យដោះសម្លៀកបំពាក់ក្តីត្រូវបានគណៈសង្ឃចាប់ផ្សឹក ហើយអាជ្ញាធរចាប់ដាក់គុកទៀតផង។ រីឯករណីព្រះគ្រូសូត្រស្ដាំ លន់ សុវណ្ណដា នៅវត្តស្វាយជ្រំ ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្តាលក៏ត្រូវបានទទួលរងការចោទប្រកាន់រឿងស្នេហាកូនសិស្សថ្នាក់ទី ៧ តាំងពីកុមារីអាយុ ១៣ ឆ្នាំ។
រឿងអាស្រូវទំនាក់ទំនងស្នេហារវាងព្រះសង្ឃ និងស្ត្រីនៅមិនរសាយបានប៉ុន្មានផងក៏លេចចេញនូវរឿងអាស្រូវថ្មី ១ ទៀតគឺអន្ទិត ស្រិល វណ្ណា អតីតចៅអធិការវត្តភ្នំបាក់លើ នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ សុទ្ធតែលេងស្ទីលតាមបែបរឿងអាសអាភាសជាមួយនឹងពោតស្ងោរទៀត។ រឿងអាស្រូវបៀតបៀនផ្លូវភេទរបស់អន្ទិតវណ្ណា ចុងក្រោយនេះត្រូវបានគេយកមកផ្សព្វផ្សាយពេញបណ្តាញសង្គម និងសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក ហើយគាត់ត្រូវបានចាប់ផ្សឹកកាលពីដើមខែនេះ។
ការដែលអ្នកដឹកនាំសាសនាមួយចំនួនតូច បំផ្លាញសាសនាដែលជាបាវចនាកំពូលរបស់រដ្ឋ ហើយព្រះពុទ្ធសាសនាគឺជាសាសនាដែលពលរដ្ឋខ្មែរគោរព និងប្រតិបត្តិច្រើនលើសលប់នោះគឺប៉ះពាល់ទៅនឹងមុខមាត់នៃប្រទេសជាតិទាំងមូលតែម្តង។ តាមពិតទៅរឿងរ៉ាវទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទស្នេហា និងការបៀតបៀនផ្លូវភេទរវាងព្រះសង្ឃ និងស្រីនេះមិនមែនមានតែព្រះសង្ឃដែលបានប្រព្រឹត្ត ហើយបែកធ្លាយប៉ុន្មានអង្គនេះទេអាចនៅមានព្រះសង្ឃផ្សេងទៀតដែលកំពុងតែប្រព្រឹត្តនោះ។
បើទោះបីជាព្រះសង្ឃខ្លះខំដោះសាថា ខ្លួនជាអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើល្អ គោរពវិន័យសង្ឃក៏ដោយ ពេលខ្លះក៏នៅចេញនូវឯកសារខ្លះៗទាក់ទងទៅនឹងរូបភាព និងវីដេអូអាសអាភាសដែលមាននៅក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់ព្រះសង្ឃដែលបានដកចេញពីអ៊ីនធឺណិត និងយូធូប ហើយនៅពេលដែលកុំព្យូទ័រខូចទៅចូលជាងដើម្បី Backup ឯកសារចេញគឺឃើញមានទាំងអស់។
នេះហើយគឺប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាសម័យឌីជីថល គឺធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ឥរិយាបថរបស់បព្វជិតដែលកំពុងបម្រើសាសនានោះ ហើយចាប់ផ្តើមមានចំណង់តណ្ហាផ្លូវភេទរបស់ព្រះសង្ឃដែលរូបភាពងាយទទួលយកបានដោយសេរីតាមរយៈបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល។
ម្យ៉ាងវិញទៀតគ្មានការសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើឥវិយាបថ និងទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទរបស់ព្រះសង្ឃជាមួយនឹងពុទ្ធបរិស័ទជាស្រីនោះដែរគឺអ្នកស្រាវជ្រាវខំស្រាវជ្រាវតែអំពើល្អរបស់ព្រះសង្ឃក្នុងតួនាទីបម្រើព្រះពុទ្ធសាសនាតែប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកស្រាវជ្រាវនាំគ្នាសិក្សាតែទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ និងការបៀតបៀនផ្លូវភេទរបស់ឧបាសក និងឧបាសិកានៅកន្លែងធ្វើការ និងកន្លែងសាធារណៈទេ។ រីឯរបាយការណ៍ពីការប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខរបស់ព្រះសង្ឃក៏គ្មានចេញទិន្នន័យជាសាធារណៈផងដែរគឺបានត្រឹមតែចេញជាករណីមួយៗទៅតាមបណ្តាញសង្គម និងសារព័ត៌មានតែប៉ុណ្ណោះ។
ម្យ៉ាងវិញទៀតដោយសារតែភាពជឿជាក់ទៅលើព្រះសង្ឃថាជាអ្នកគោរពប្រតិបត្តិទៅតាមគន្លងព្រះពុទ្ធសាសនានេះហើយបានជាមានគម្រោងយេនឌ័រជាច្រើន មិនបញ្ជ្រាបបញ្ហាយេនឌ័រនៅក្នុងសង្គមតាមរយៈព្រះសង្ឃ មានការយល់ដឹងអំពីអ្វីដែលជាយេនឌ័រ ដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងឥរិយាបថបុរស និងស្ត្រីនេះទេ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅមានសំណួរបែបចំអកមកវិញថា ហេតុអ្វីបានជាម្នាក់ៗផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះព្រះសង្ឃដែលប្រព្រឹត្តខុសវិន័យម្ល៉េះ? មិនយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើបុរសផ្សេងទៀតដែលប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខផងដែរ?
ជាងនេះទៅទៀតអ្នកបានលើកឡើងដោយការពារទៅនឹងការប្រព្រឹត្តរបស់ព្រះសង្ឃដែលមានទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទជាមួយស្ត្រីក្តី និងបុរសគ្នាឯងក្តី ថានៅសាសនាអ៊ិស្លាម និងកាតូលិកដទៃទៀតក៏កើតមានបញ្ហាដូចគ្នាដែរ។
ចម្លើយយ៉ាងសាមញ្ញមួយកុំភ្លេចថាយើងជាអ្នកអប់រំអំពើល្អដល់គេផង ជាអ្នកប្រតិបត្តិគោរពទៅតាមព្រះពុទ្ធសាសនាផង។ មិនមែនមានន័យថា ឃើញគេខុស ធ្វើខុសតាមគេក៏បានដែរ និងយកលេសថា ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូសឹមយកនោះទេ។ បើអ៊ីចឹងតើការគោរព និងប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនាមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច? ការដែលធ្វើឲ្យជះឥទ្ធិពលដល់សាសនាអាប់ឱននេះចង់មិនចង់ក៏ធ្វើឲ្យស្អុយឈ្មោះស្ថាប័ន វត្តអារាមផងដែរ បើទោះបីជាខំកែតម្រូវយ៉ាងម៉េចក៏ដោយ។ ឧទារណ៍អ្នកដឹកនាំសាសនាកាតូលិកខ្លះបានរួមភេទជាមួយកុមារ ក៏ត្រូវបានសារព័ត៌មានចុះផ្សាយខ្មាសគេពេញពិភពលោកផងដែរ។
រីឯអង្គការអុកស្វាម (Oxfam) ក៏ត្រូវបានអាម៉ាស់មុខ និងត្រូវគេកាត់ជំនួយដោយសារតែបុគ្គលលោក Roland Van Hauwermeiren អតីតនាយកប្រតិបត្តិនៅប្រទេសឆាដ និងប្រទេសហៃទីថ្មីៗនេះត្រូវបានបែកធ្លាយថា អតីតនាយករូបនេះបានទិញសេវាផ្លូវភេទស្រីជនជាតិហៃទីដែលជាជនរងគ្រោះ បន្ទាប់ពីគ្រោះរញ្ជួយដីតាំងពីឆ្នាំ ២០១០ បើទោះបីជាប្រធានអង្គការអុកស្វាមប្រកាសថាជារឿងបុគ្គលក៏ដោយ។
សរុបមកវិញកុំឲ្យរឿងអាស្រូវផ្លូវភេទរបស់បុគ្គលខ្លួនឯងសោះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ស្ថាប័ន និងសាសនាជាតិទាំងមូល ជាពិសេសបព្វជិតសាសនាដែលជាអ្នកប្រតិបត្តិត្រូវតែពង្រឹងខ្លួន ហើយឲ្យច្បាស់ខ្លួនឯងក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំល្អជាគំរូគេនោះ។
ហេតុដូច្នេះការបញ្ជ្រាបយេនឌ័រក្នុងវិស័យសាសនានានានៅតែជាអាទិភាព និងបើកការសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើឥរិយាបថរបស់បព្វជិត និងទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទផងដែរដើម្បីចៀសវាងការធ្វើឲ្យអាប់ឱនសាសនា៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com