បន្ទាប់ពីរឿងអាស្រូវមួយចំនួនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់ វប្បធម៌ និងអរិយធម៌ ជាពិសេសកិត្តិយសស្ត្រីខ្មែរដ៏ល្អផូរផង់ ដែលប្រព្រឹត្តឡើងដោយភ្ញៀវទេសចរបរទេសកើតឡើងនៅតំបន់ប្រាសាទអង្គរ ដែលជាកន្លែងស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អាជ្ញាធរអប្សរា បើតាមអង្គការលេខ គឺអាជ្ញាធរអប្សរានេះស្ថិតនៅក្រោមទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ចុះបើអាជ្ញាធរអសមត្ថភាពអ៊ីចឹង តើអាចផ្ទេរស្ថាប័ននេះ មកនៅក្រោមក្រសួងទេសចរណ៍ដែលជាក្រសួងសាមីបានដែរឬទេ?
ស្រុកខ្មែរបច្ចុប្បន្ននេះ ត្រូវបានភ្ញៀវទេសចរបរទេសមកលេង ខ្លះគិតថា ជាកន្លែងងាយស្រួលប្រព្រឹត្តអំពើអបាយមុខ ដូចជា ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ទិញសេវាផ្លូវភេទ សកម្មភាពអនាចារ ជាមួយកុមារ និងលេងល្បែងស៊ីសងជាដើម ហើយប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះមានរឿងប្លែកៗ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់វប្បធម៌ជាតិធ្ងន់ធ្ងរដូចជាកាលពីខែមុនមានភ្ញៀវបរទេសជិះម៉ូតូស្រាតទាំងស្រីទាំងប្រុសនៅ ខេត្តកណ្តាល គឺបានត្រឹមតែអប់រំរួចដោះលែងឲ្យទៅស្រុកវិញបានមួយសប្តាហ៍ក្រោយមកមានចេញរូបភាពបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុកដែលបុរស និងស្រ្តីរួមភេទនៅលើតុកតុកដែលកំពុងតែធ្វើដំណើរតាមផ្លូវពេលយប់សប្បាយលេងធ្វើមិនដឹង ឯម្ចាស់តុកតុក ឬក៏អ្នកលួចថតនោះមិនបានហាមទៅជនបរទេសនោះ ឬក៏ប្រាប់សមត្ថកិច្ចឲ្យធ្វើចំណាត់ការទេ។
រីឯតំបន់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ក៏ជាគោលដៅដ៏ធំមួយរបស់ទេសចរបរទេសដែរ កាលពីឆ្នាំទៅផ្អើលស្ត្រីជនជាតិនូ វែលសេឡង់/ហូឡង់ បានវាយរូបបដិមានៅក្នុងតំបន់ប្រាសាទអង្គរវត្ត ជាលទ្ធផលអាជ្ញាធរ និងសមត្ថកិច្ច បានត្រឹមតែចាប់បញ្ជូនទៅស្រុកគាត់វិញតែប៉ុណ្ណោះ មិនបានដាក់ទោសទណ្ឌអីនោះទេ។
យ៉ាងណាមិញ ស្ត្រីជនជាតិរុស្ស៊ី ក៏បានកេងចំណេញពីប្រាសាទអង្គរវត្តផងដែរបានថតរូបអាសអាភាសរបស់ខ្លួនជាមួយប្លង់ប្រាសាទពីខាងក្រោយបានជាប់លេខ ១ នៅទស្សនាវដ្តីអាសអាភាសប្លេប៊យ (Play boys) កាលពីឆ្នាំទៅ។
ទាំងនេះសុទ្ធតែជាមេរៀន ដែលអាជ្ញាធរអប្សរា ត្រូវតែមានវិធានការរឹតបន្តឹង តាំងពីហ្នឹងមកម៉្លេះ ពុំដូច្នោះទេក៏ស្រាប់តែកាលពីសប្តាហ៍មុននេះនាំគ្នាផ្អើលឈូតាមហ្វេសប៊ុក មើលរូបស្ត្រីចិនស្រាតល្វែងលើអស់រលីង ជាមួយនឹងប្រាសាទបន្ទាយក្តី តាមរយៈវេបសាយចិនឈ្មោះ WANIMAL ដែលកំពុងតែធ្វើឲ្យអាជ្ញាធរអប្សរានិងក្រសួងវប្បធម៌ដុតដៃដុតជើងតាមរកម្ចាស់វេបសាយ។ តែបែរជាមកជាប់ភ្ញៀវជនបរទេសបុរស ៣ នាក់កំពុងដោះសម្លៀកបំពាក់បម្រុងនឹងថតនៅប្រាសាទបន្ទាយក្តីដដែលជាន់ដានចាស់ថ្មីៗ តែត្រូវឆ្មាំប្រាសាទឃាត់ខ្លួនដែលបានសារភាពថា ពួកគេមិនដឹងថា ការថតបែបនេះប៉ះពាល់ទៅនឹងសាសនា និងវប្បធម៌នោះទេ ត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសជាប់ពន្ធនាគារ ៤ឆ្នាំ តែត្រូវបានព្យួរ និងបណ្តេញអ្នកទាំង ៣នាក់ នោះចេញពីប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃអាទិត្យមុននេះមកម៉្លេះ។
តែអ្វីដែលជាបញ្ហាកំពុងតែក្តៅគគុក គឺរឿងរូបថតស្ត្រីចិនដែលដោះអាវល្វែងខាងលើថតយ៉ាងរំភើយ ធ្វើមិនដឹងជាច្រើនរូបទៀត ហើយប្លង់ខ្លះ នៅកណ្តាលវាលដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានសំណួរថា ហេតុអ្វីបានជាឆ្មាំប្រាសាទរបស់អាជ្ញាធរអប្សរាច្រើនគរគោកទៅណាបានជាឲ្យគេថតយ៉ាងស្រួលម៉្លេះ? ភាសាសាមញ្ញមួយទៀតថា បើអាខ្មោចក្នុងមិនឲ្យដៃទេ ក៏អាខ្មោចព្រៃមិនហ៊ានធ្វើសកម្មភាពដែរ ព្រោះកន្លងមកថ្មីៗ មានលេចឮរឿងភ្ញៀវបរទេសចូលថតដែលបំពាក់កាមេរ៉ាធំៗ និងមានជើងកាមេរ៉ាទៀតចូលថតនៅខាងក្នុងតាមរយៈការឲ្យលុយទៅឆ្មាំយាមប្រាសាទនោះរួចហើយ រីឯ អ្នកថតវិញ ដើម្បីកុំឲ្យគេដឹងដោយលើកហេតុផលថា កុំឲ្យខូចប្លង់គឺគេប្រាប់ទៅឆ្មាំជួយប្រាប់ទៅភ្ញៀវផ្សេងៗទៀតផង កុំឲ្យចូលទៅតំបន់នោះ។
ក្រៅពីនោះ ក៏មានការរិះគន់ធ្ងន់ៗផងដែរ គឺកន្លែងជាទីគោរពសក្ការៈ បែរជាឲ្យស្ត្រីរកស៊ីផ្លូវភេទបរទេសឈរ និងអង្គុយស្រាតល្វែងលើថតយ៉ាងសេរី ហើយអ្វីដែលធ្វើឲ្យខឹងសម្បានោះ គឺខោនៅល្វែងក្រោមរបស់ស្ត្រីនោះ មានពណ៌ដូចស្បង់ចីវររបស់ព្រះពុទ្ធ និងព្រះសង្ឃទៀតផង។
ម្យ៉ាងវិញទៀត មានសំណួរជាទូទៅមួយឆ្លើយឆ្លងទៅនឹងរូបភាពស្រ្តីចិនដោះសម្លៀកបំពាក់ល្វែងខាងលើនោះថា ហេតុអ្វីបានជាគាត់មានកំហុស បើសិនជាមើលរូបអប្សរាលើជញ្ជាំងប្រាសាទ នៅតំបន់អង្គរសុទ្ធតែដោះអាវនៅល្វែងខាងលើដូចតែគ្នាទាំងអស់នោះ? ចុះបើគាត់ (ស្ត្រីបរទេស ជាភ្ញៀវទេសចរ) ស្រឡាញ់រូបអប្សរាស្អាតនៅលើជញ្ជាំងហ្នឹង ហើយចង់ថតស្រាតល្វែងខាងលើឲ្យដូចអប្សរាដែរបានដែរឬអត់? ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជម្រាបគាត់វិញថា បើចង់ថតដោះសម្លៀកបំពាក់ល្វែងខាងលើដូចរូបអប្សរានោះបានគឺថតនៅផ្ទះរបស់អ្នកទៅឬក៏ស្ទូឌីយោណាមួយ គេឲ្យថតនៅប្រទេសរបស់អ្នកនោះទៅ តែសម្រាប់ស្រុកខ្មែរក៏ដូចជាតំបន់អង្គរវត្ត មិនអាចថតបែបនោះបានទេ ព្រោះពេលវេលា និងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្នខុសគ្នាទៅនឹងសម័យអង្គរ ដែលមានចំណាស់ ១ ពាន់ឆ្នាំមុនឯណោះ។
ជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺការប្រែប្រួលទៅតាមវប្បធម៌ សាសនាទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណីនិងច្បាប់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយនៅប្រទេសរបស់អ្នកក៏រដ្ឋាភិបាលរបស់អ្នកមិនចេះតែឲ្យដើរថតដោះសម្លៀកបំពាក់ស្រេចតែនឹងចិត្តបែបអនាធិបតេយ្យនោះដែរ។
ជារួមនៅស្រុកខ្មែរពេលខ្លះ ការអនុវត្តច្បាប់មានលក្ខណៈចម្លែកខុសគេ ឧទាហរណ៍ដូចករណីនៅតំបន់អង្គរ បើបរទេសប្រព្រឹត្តបំផ្លាញរូបបដិមាថតរូបអាក្រាតខ្លួនប្រាណនៅក្នុងប្រាង្គប្រាសាទអង្គរបែបនេះគឺរដ្ឋាភិបាល មិនសូវជាចាប់ទោសអូសដំណើរតាមផ្លូវច្បាប់អីទេ តែផ្ទុយទៅវិញ បើខ្មែរគ្នាឯងវិញ កុំថាឡើយដល់បំផ្លាញវប្បធម៌ និងអរិយធម៌ គ្រាន់តែរិះគន់ស្ថាបនាដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រាសាទអង្គរល្អសោះ ក៏គេរករឿងប្តឹងប្តល់តាមផ្លូវច្បាប់ភ្លាម។ ដូចករណីលោក មឿង សុន ប្រធានអង្គការមូលនិធិទ្រទ្រង់អរិយធម៌ខ្មែរ គ្រាន់តែបញ្ចេញមតិ រិះគន់ទៅលើរឿងចាប់ភ្លើងហ្វា នៅក្នុងបរិវេណប្រាសាទអង្គរវត្តថា ការធ្វើដូចនេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ថ្មប្រាសាទកាលពី ឆ្នាំ២០០៩ ក៏ស្រាប់តែរាជរដ្ឋាបាល ប្តឹងទៅតុលាការកាត់ទោសឲ្យគាត់ជាប់គុក ២ ឆ្នាំពីបទញុះញ៉ុង់ រហូតមកទល់ពេលនេះលោក មឿង សុន នៅតែមិនទាន់ហ៊ានចូលស្រុកផង ព្រោះតែខ្លាចគេចាប់ដាក់គុក តែកំពុងរង់ចាំមើលក្រែងស្រុកស្រួលបួលបានចូលមកស្រុកវិញ។ ហ្នឹងមារយាទខ្មែរ គឺពូកែតែគ្នាឯងអ៊ីចឹង។
យ៉ាងណាមិញ រឿងអាស្រូវទាំងនេះគឺជាបញ្ហាអសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរអប្សរា ដែលស្ថិតនៅក្រោមទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបើអសមត្ថភាពអ៊ីចឹង គួរណាស់តែប្រគល់អាជ្ញាធរនេះទៅឲ្យក្រសួងទេសចរណ៍ដែលជាសាមីក្រសួងដឹកនាំវិញម្តងទៅក្រែងលោវាប្រសើរឡើងជាងមុន។ ឥឡូវនេះ អាជ្ញាធរជាតិគេចាប់ផ្តើមផ្ទេរទាំងស្រុងទៅឲ្យសាមីក្រសួងបណ្តើរៗ ដូចអាជ្ញាធរជាតិប្រេងកាត ត្រូវបានប្រគល់ទៅឲ្យក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល រួចហើយ។ កិច្ចការផ្ទេរអំណាចនេះ មិនធម្មតាមែន គឺឲ្យតែបានអំណាចហើយមិនងាយរបេះទេ កុំថាឡើយរឿងផ្តល់អំណាច ពីថ្នាក់ជាតិទៅថ្នាក់ក្រោមជាតិតាមរយៈវិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ (D&D) សូម្បីតែថ្នាក់ជាតិគ្នាឯង ក៏មិនងាយផ្ទេរឲ្យដែរគឺស្វិតជាងស្បែកក្របីទៅទៀត ហ្នឹងហើយដែលកំណែទម្រង់ (D&D) តាមបែបប្រជាធិបតេយ្យទៅមិនរួចនោះ គឺមានតែនៅលើក្រដាស។
កន្លងមក ការដែលចេះតែបង្កើតអាជ្ញាធរជាតិរបស់បក្សកាន់អំណាចហ្នឹង គឺត្រូវបានគេមើលឃើញថា ក្នុងគោលបំណងបំបែកអំណាចពីក្រសួងណាដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិច ហើយទៅប្រមូលផ្តុំគ្នាភាគច្រើននៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដោយរួមទាំងគណៈកម្មការជាតិក៏ផ្តុំគ្នានៅទីនោះដែរតាមបែបមជ្ឈការ។
តែឥឡូវនេះបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិចអស់កម្លាំងរលីងហើយនៅសល់តែដង្ហើមផ្តឹកៗ ច្រហមាត់ម្ហបៗ ចាំគេបន្តក់សេរ៉ូមឲ្យបានត្រឹមតែរស់សម្រាប់មេៗថ្នាក់លើប៉ុន្មាននាក់នោះទេ មានអីមកតដៃនឹងបក្សកាន់អំណាចទៀត ហេតុអីក៏មិនប្រគល់វាទៅសាមីក្រសួងទៅនៅប្រមូលផ្តុំអំណាចឱបទុកដល់ណាទៀត?
សរុបមកវិញ អាជ្ញាធរអប្សរាត្រូវតែមានចំណាត់ការច្បាស់លាស់ក្នុងការទប់ស្កាត់អំពើបំផ្លិចបំផ្លាញបដិមា ការថតរូបអាសអាភាសឬក៏បញ្ហាដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់វប្បធម៌ និងមុខមាត់ជាតិគឺ ទី១) ដាក់ស្លាកហាមឃាត់តាមរូបភាពត្លុកតាំងពីមាត់ច្រកកន្លែងលក់សំបុត្រមក ទី២) គ្រប់មគ្គុទ្ទេសក៍ទេសចរណ៍ទាំងអស់ត្រូវប្រាប់ភ្ញៀវចូលតំបន់អង្គរអំពីរាល់ទម្រង់ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់កិត្តិយសជាតិជាមុនសិន ទី៣) ត្រូវពង្រឹងបុគ្គលិករបស់អាជ្ញាធរអប្សរា ត្រូវរក្សាវិជ្ជាជីវៈ និងវប្បធម៌ ដែលជាកេរដំណែលរបស់ខ្មែរតាំងពីដូនតាមក បើពុំប្រឹងប្រែងទេនៅតែថ្ងៃពួកភ្ញៀវបរទេសទាំងនោះបន្លំចូលមកថតរឿងសិចតែម្តង ទី៤) ត្រូវបំពាក់កាមេរ៉ាថតស្វ័យប្រវត្តិមើលគ្រប់សកម្មភាពក្នុងប្រាសាទដើម្បីពង្រឹងការត្រួតពិនិត្យរាល់សកម្មភាពចេញចូលរបស់ភ្ញៀវ ទី៦) រាល់ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម លើកស្ទួយនៅតំបន់អង្គរ ជាលក្ខណៈជាតិក្តី និងលក្ខណៈអន្តរជាតិក្តី ក៏បង្ហាញពីបម្រាមចម្បងៗ ដែលភ្ញៀវទេសចរត្រូវតែដឹងផងដែរ។
និយាយដល់ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនេះ សូមលើករឿងឈឺចាប់មួយរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ទៅចុះ គឺរាល់ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មលើកស្ទួយប្រាសាទអង្គរវត្ត មានរហូតទៅដល់ផ្សាយនៅទូរទស្សន៍ CNN ដ៏ល្បីតែដល់ពេលការប្រមូលប្រាក់ចំណូលពីតំបន់អង្គរបានជាង ៥០ លានដុល្លារក្នុង ១ ឆ្នាំៗ និងការគ្រប់គ្រងតំបន់នោះវិញ បានទៅលើអាជ្ញាធរអប្សរា ដែលស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីទៅវិញ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
