.jpg)
រូបថតបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុកបង្ហាញពីមន្ត្រីផ្លុំត្រែទ័ពបាននាំគ្នាឈរនោមដាក់ជញ្ជាំងរបងវាំងនាពេលកន្លងមក។ រូបថត ហ្វេសប៊ុក
បើនិយាយពីរឿងការប្រើប្រាស់បង្គន់អនាម័យនៅលើពិភពលោក គេតែងធ្វើការប្រៀបធៀបគ្នាជាមួយនឹងទូរស័ព្ទ ជាពិសេសនៅប្រទេសឥណ្ឌាដែលជាប្រទេសមានប្រជាជនច្រើនជាងគេទី ២ ក្នុងពិភពលោក។
ដោយសារប្រទេសមួយនេះខ្វះអនាម័យ អង្គការសហប្រជាជាតិតែងតែធ្វើការប្រៀបធៀបការប្រើទូរស័ព្ទដែលមានចំនួនច្រើនជាងពាក់កណ្តាលបង្គន់អនាម័យកាលពីឆ្នាំ ២០១០។
តែបើតាមទិន្នន័យជំរឿនក្នុងឆ្នាំ ២០១២ នៅប្រទេសឥណ្ឌាដែលកាលនោះនៅមានប្រជាជនសរុបជាង ១,២ ពាន់លាននាក់វិញ រកឃើញថាខ្នងផ្ទះ ២៤៧ លានដែលមានប្រើទូរស័ព្ទដៃនោះគឺមានតែពាក់កណ្តាលនៃខ្នងផ្ទះទាំងនេះប៉ុណ្ណោះដែលមានបង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់។
ប៉ុន្តែឥឡូវបន្ទាប់ពីមានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍បង្គន់អនាម័យតាមខ្នងផ្ទះ និងតាមទីសាធារណៈនៅប្រទេសឥណ្ឌាដោយចំណាយអស់ទឹកប្រាក់ចំនួន ៣០ ពាន់លានដុល្លារមកធ្វើឱ្យទិន្នន័យបង្គន់កើនឡើងបន្ថែម ១១១ លានបង្គន់មកដល់ឆ្នាំ ២០១៧។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការងារផ្ទះសំបែងប្រទេសឥណ្ឌាកាលពីឆ្នាំមុន។
រីឯនៅស្រុកខ្មែរយើងក៏មិនខុសគ្នានឹងប្រទេសឥណ្ឌាដែរ តើនរណាខ្លះដែលអត់មានទូរស័ព្ទកាន់នោះ? កូនអ្នកធូរធារខ្លះកើតមកស្ទើរមិនទាន់ដឹងក្តីផង កាន់ទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូនចល័ត ឬក៏ប្រើ Tablet ដែលអាចនិយាយទាក់ទងគ្នាបានហើយ។ អ្នកខ្លះទៀតកាន់ម្នាក់ឯង ៣ គ្រឿងក៏មាន ហើយមានទូរស័ព្ទ ១ គ្រឿងដាក់ស៊ីម ២ ទៀតក៏មានដែរ ចំណែកឯអ្នកភូមិជនបទឱ្យតែគ្រប់អាយុពី ១៥ ឆ្នាំឡើងទៅក៏មានទូរស័ព្ទកាន់សឹងគ្រប់ដៃផងដែរ។
បើផ្អែកទៅលើទិន្នន័យនៃការប៉ាន់ប្រមាណនៃចំនួនទូរស័ព្ទដែលប្រើពីក្រុមការងារបច្ចេកទេសក្រុមហ៊ុនលក់ទូរស័ព្ទ (Device) និងក្រុមហ៊ុនលក់ស៊ីមកាត (Operator) បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថាមាន ០,៦ ទៅ ០,៧ ទូរស័ព្ទចល័ត ធៀបនឹងមនុស្សម្នាក់ អ៊ីចឹងបើពលរដ្ឋខ្មែរមាន ១៦ លាននាក់នោះប្រមាណជា ១០ លាននាក់កំពុងប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទចល័ត។ មានន័យមនុស្សពេញវ័យនៅស្រុកខ្មែរសុទ្ធតែមានទូរស័ព្ទប្រើគ្រប់គ្នា មិនថាក្រុង ឬ ជនបទនោះទេ។
បើផ្អែកតាមការអង្កេតជាតិស្តីពីសេដ្ឋកិច្ចសង្គមឆ្នាំ ២០១៧ បង្ហាញថាមានតែ ៧៣ ភាគរយនៃខ្នងផ្ទះសរុប ៣,៤ លានខ្នងទេដែលមានបង្គន់អនាម័យប្រើប្រាស់។
បើនៅភ្នំពេញមានបង្គន់ល្អសឹង ១០០ ភាគរយ តែនៅជនបទគឺមាន ៣៣ ភាគរយនៃខ្នងផ្ទះ ២,៦ លានខ្នងស្មើនឹង ៨៥ ម៉ឺនខ្នងផ្ទះ ប្រើបង្គន់មិនទាន់ស្អាត ឬក៏គ្មានបង្គន់តែម្តងដោយពលរដ្ឋនៅដើរជុះពាសវាលពាសកាលនៅឡើយ។ មានន័យថាពួកគេចំណាយលុយទិញទូរស័ព្ទប្រើឱ្យទាន់សម័យជាជាងទិញបង្គន់ប្រើប្រាស់នៅផ្ទះរបស់ខ្លួន។
ម្យ៉ាងវិញទៀតបើនិយាយពីបង្គន់សាធារណៈវិញគឺមាន ២,៦ ភាគរយធៀបទៅនឹងខ្នងផ្ទះសរុបទូទាំងប្រទេស ឯនៅភ្នំពេញវិញគឺមានតែ ០,១ ភាគរយនៃខ្នងផ្ទះសរុបចំនួន ៣៨៥០០០ ខ្នងផ្ទះ។ មានន័យថាបង្គន់អនាម័យសាធារណៈនៅរាជធានីភ្នំពេញបម្រើបានតែ ៣៨៥ ខ្នងផ្ទះ ហើយមួយខ្នងផ្ទះសន្មតមានមនុស្ស ៥ នាក់គឺស្មើមនុស្ស ២០០០ នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ជាក់ស្តែងបង្គន់ទាំងនោះធំៗគឺមានតែនៅម្តុំៗសួនច្បារសាធារណៈទេ ដូចនៅសួនច្បារមុខវត្តបទុម នៅមាត់ទន្លេ និងនៅសួនច្បារចន្លោះក្រសួងការពារជាតិ និងក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ ក្រៅពីនោះមានតូចៗបន្តិចបន្តួចដែលសាលារាជធានីបានធ្វើឡើងហើយមានអ្នកថែទាំត្រឹមត្រូវ។
បើទោះបីជាមិនមានទិន្នន័យពីចំនួនម៉ាស៊ីន ATM ដកលុយជាក់លាក់នៅភ្នំពេញក៏ភ្នំពេញជាទីប្រជុំជននៃចំនួន ATM ដ៏ច្រើនលើសលប់ធៀបនឹងចំនួន ATM សរុបទូទាំងប្រទេសមានចំនួន ១៨៤០ ម៉ាស៊ីន (NBC, 2017)។
មានន័យថា បើចង់រកទូ ATM ងាកទៅណាក៏ឃើញដែរ ហើយបើកមើលតាមផែនទីក៏មានដៅកន្លែងដែលនៅក្បែរៗខ្លួនផងដែរ បើធៀបទៅនឹងបង្គន់អនាម័យសាធារណៈវិញគឺមានការលំបាករកណាស់ បើមិនចំណាំកន្លែងទេនោះ បើមើលតាមផែនទីគឺមានដៅតែនៅទីកន្លែងទីតាំងសួនច្បារនៅមុខវត្តបទុមតែប៉ុណ្ណោះ។
សំណួរសួរថាសាលារាជធានីភ្នំពេញរកប្រាក់ចំណូល ១ ខែៗបានច្រើនរាប់លានដុល្លារ គ្រាន់តែផ្ទាំងផ្សាយពាណិជ្ជកម្មនៅតាមផ្លូវតែ ១ មុខផង? រីឯកម្ចីពីបរទេសមកសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធវិញរាប់ពាន់លានដុល្លារ? ហេតុអ្វីបានជាមិនសាងសង់បង្គន់សាធារណៈ និងបង្គន់អនាម័យចល័តឱ្យបានច្រើនគ្រប់គ្រាន់? បើសិនជាចំនួនបង្គន់សាធារណៈនេះមានតិចតួច នៅពេលដែលមានអ្នកបត់ជើងតូច ឬក៏បត់ជើងធំទៅរកឯណាមាន?
ការដើរបត់ជើងតូចដោយឈរនោមដាក់ជញ្ជាំង ឬក៏របងមិនថាកន្លែងសំណង់ឬក៏ស្ថាប័នសាធារណៈនោះទេ ឱ្យតែទំនេរគឺនោមដាក់ហើយ មិនថាពលរដ្ឋសាមញ្ញ ឬក៏មន្ត្រីរាជការ ឬក៏កងកម្លាំងនោះទេ ដោយសាររកកន្លែងបង្គន់សាធារណៈមិនបាន ព្រោះធម្មជាតិមិនអាចអ្នកណាទ្រាំទុកឱ្យបែកប្លោកនោមនោះទេ។
កន្លងមក មានរូបភាពសមត្ថកិច្ចកងរាជអាវុធហាត់ឈរនោមដាក់តាមរបងក្រសួងយុត្តិធម៌ហើយថ្មីៗឃើញមានរូបថតបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុកមានមន្ត្រីផ្លុំត្រែទ័ពបាននាំគ្នាឈរនោមដាក់ជញ្ជាំងរបងព្រះបរមរាជវាំងគឺអាក្រក់មើលណាស់។ សំណួរសួរថា តើវាជាកំហុសរបស់គាត់ដែលនោមដាក់ជញ្ជាំងវាំងហ្នឹង ឬក៏ជាកំហុសសាលារាជធានីភ្នំពេញដែលមិនមានបង្គន់អនាម័យសាធារណៈ និងបង្គន់ចល័តគ្រប់គ្រាន់នៅពេលមានកម្មវិធីធំៗប្រារព្ធដែលមានមនុស្សច្រើន? តើគួរតែអប់រំពលរដ្ឋមុន (Software) ឬក៏សង់បង្គន់អនាម័យសាធារណៈមុន (Hardware)?
ម្យ៉ាងទៀតប្រសិនបើរៀបចំបង្គន់អនាម័យតាមទីសាធារណៈឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ក៏គួរតែដាក់ស្លាកសញ្ញាសម្គាល់ដើម្បីឱ្យសាធារណជនងាយស្រួលរកដូចនៅប្រទេសនានាផងដែរ។
សរុបមកវិញអ្វីៗគួរធ្វើ ឬមិនចង់ធ្វើគឺផ្តើមចេញពីការគិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗខុសៗគ្នា (mind-set) ដូចដែលបានលើកឧទាហរណ៍ខាងលើ បើសួរថាបើមានលុយចង់ទិញទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន ឬក៏បង្គន់អនាម័យមុន? គឺឆ្លើយថាចង់ទិញទូរស័ព្ទមុន ទុកបង្គន់អនាម័យដោយឡែកសិន។
ដូចគ្នានឹងមានកម្ចីលុយពីបរទេស និងចំណូលសាលារាជធានីភ្នំពេញដែរគឺមកពីទស្សនទានគិតថាមិនមែនជាតម្រូវការចាំបាច់ អ៊ីចឹងចាំសង់ពេលណាក៏បានដែរ។ ជាផលវិបាកគឺបន្ទោសគ្នាទៅវិញទៅមក រដ្ឋបន្ទោសពលរដ្ឋ ពលរដ្ឋរិះគន់រដ្ឋវិញ ជុំវិញរឿងបង្គន់សាធារណៈនេះ។
ហេតុដូច្នេះអ្វីដែលអាចធ្វើបានគឺរដ្ឋគួរអនុវត្តទាំង ២ ករណីទាំងអប់រំឥរិយាបថពលរដ្ឋចំពោះការបន្ទោបង់នៅទីសាធារណៈនេះ និងទាំងការសាងសង់បង្គន់អនាម័យសាធារណៈ និងបង្គន់ចល័តបន្ថែមផង។
បច្ចុប្បន្ននេះមានកម្មវិធីមង្គលការ និងកម្មវិធីបុណ្យឯកជនខ្លះមានរៀបចំបង្គន់ចល័តនៅក្បែរបង្ហូរចូលលូផ្ទាល់តែម្តង។ បទពិសោធដែលខ្ញុំបានឃើញសហរដ្ឋអាមេរិកគឺនៅពេលកម្មវិធីរត់ប្រណាំងដើម្បីរៃអង្គាសថវិកាសប្បុរសធម៌ក៏មានរៀបចំបង្គន់អនាម័យចល័តសម្រាប់បម្រើដល់អ្នកចូលរួមគ្រប់គ្រាន់ផងដែរ៕
ចូលរួមផ្តល់យោបល់តាមរយៈ soprach.tong@phnompenhpost.com
