.jpg)
មនុស្សម្នាក់ៗធ្វើសកម្មភាពទៅតាមការយល់របស់គេ។ បើគេយល់យ៉ាងណា គេនឹងគិតយ៉ាងនោះ ហើយបើគេគិតយ៉ាងណា គេនឹងធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងនោះ។ បើកាលណាគេយល់ត្រូវ/សម្មាទិដ្ឋិនោះគេនឹងគិតត្រូវ/សម្មាសង្កប្ប ហើយឈានទៅធ្វើសកម្មភាពត្រូវ/សកម្មភាពសុចរិត/សកម្មភាពជាកុសល/សកម្មភាពបុណ្យទៅតាមការគិតត្រូវនោះ។
ផ្ទុយមកវិញកាលណាគេផ្ដើមចេញពីការយល់ខុស/មិច្ឆាទិដ្ឋិ នោះគេមុខជាគិតខុស/មិច្ឆាសង្កប្ប ហើយទង្វើដែលធ្វើដោយមានការគិតខុសជាគោល ជាទង្វើខុស/ទង្វើទុច្ចរិត/ទង្វើអកុសល/ទង្វើបាប។
ថ្វីដ្បិតថាបច្ចុប្បន្នមានការរីកចម្រើនផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសេដ្ឋកិច្ចខ្លះ គួរឲ្យកត់សម្គាល់ក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្ដែទំហំប្រទេសយើងប៉ុននេះ ចំនួនពលរដ្ឋប៉ុននេះ មិនគួរណាទឹកដីសុវណ្ណភូមិដែលសម្បូរដោយភោគទ្រព្យធម្មជាតិទាំងក្នុងទឹក/ដី លើដីនេះនៅតែមិនអាចឲ្យពលរដ្ឋគ្រប់រូបទទួលបានផលពីសង្គមនេះ ដោយស្មើភាពគ្នាសោះ។ សមណាស់តែពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសដ៏មូលស្រស់ស្អាតតូចច្រឡឹងនេះអាចរស់នៅដោយសម្បូរសប្បាយសុខដុមរមនា រស់ដោយថ្លៃថ្នូរស្មើភាពក្នុងភាពជាម្ចាស់ប្រទេស។ ប៉ុន្ដែគម្លាតរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រនៅតែមាន ហើយទំហំនៃគម្លាតនោះកាន់តែឃ្លាតចាកឆ្ងាយពីគ្នាខ្លាំងឡើងៗ។
ពលរដ្ឋនៅតែរស់ពឹងឆន្ទៈអ្នកកាន់អំណាចដោយគ្មានប្រព័ន្ធធានាតុល្យភាពអំណាចរវាងពលរដ្ឋ និងអ្នកកាន់ការងារស្រុកទេសនៅឡើយ។ បែបនេះតើអ្នកអាចស្រែកថាខ្លួនថ្លៃថ្នូរកើតទេ? ទោះបីអ្នកជាសេដ្ឋីលុយវាល់លានក៏ដោយ ក៏អ្នកមិនអាចស្វែងរកភាពថ្លៃថ្នូរដាច់ដោយឡែកចេញពីភាពមិនថ្លៃថ្នូរជារួមនៃពូជសាសន៍ខ្លួនបានដែរ។
មានន័យថាអ្នកអាចកាន់លុយម៉ឺនដុល្លារទៅទិញទំនិញថ្លៃៗផ្ទាល់ខ្លួននៅបរទេស ដោយគិតថាបរទេសគេស្បើមថាអ្នកអស្ចារ្យ ក៏ ប៉ុន្ដែពេលដែលក្រឡេកឃើញលិខិតឆ្លងដែនរបស់អ្នក បរទេសនឹងមិនភ្លេចឡើយថាអ្នកគឺជាខ្មែរ! ពេលដែលអ្នកមានប្រាក់ហៀរហូរបែរជាពលរដ្ឋភាគច្រើនកំពុងតែរស់ដោយក្រីក្រលំបាក សួរថាតើអ្នកអាចថ្លៃថ្នូរដាច់តែឯងកើតទេ? បរទេសមានតែលួចចំអកថា នោះហើយជាតិសាសន៍ដែលមិនចេះគិតពីសុខទុក្ខជនរួមឈាមខ្លួនឯង។ តើខ្មែរមកដល់ថ្ងៃនេះដោយសារតែកម្មជាតិមុនរបស់ខ្មែរមែនទេ? ទេ! លទ្ធផលបែបនេះគឺមកពីការយល់ខុសរបស់ពលរដ្ឋយើងជាទូទៅទៅលើរឿងធំៗ ៣ ដូចខាងក្រោម ៖
1.ការយល់ខុសទី ១ របស់ពលរដ្ឋគឺយល់ថាព្រះធម៌ជាសាសនា។ ខ្មែរនាំគ្នាយល់ខុសថា ពិធីសាសនាជាពិធីកម្មទុកសម្រាប់សូត្រដើម្បីប្រាថ្នាចៀសឆ្ងាយពីនរក និង សម្រាប់សូត្របួងសួងសុំឡើងឋានសួគ៌។ អ្នកដែលនិយាយថាខ្លួនជាពុទ្ធបរិស័ទមិនបានយកមេរៀនរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ព្រះបរមគ្រូនៃយើងមកប្រើក្នុងការតម្រង់ទិសជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃតាមលំអានព្រះពុទ្ធឲ្យរួចផុតចាកទុក្ខ ឬហោចបំផុតដើម្បីភាពសុខដុមរមនាក្នុងជីវិតបច្ចុប្បន្នជាមួយអ្នកដទៃឡើយ ។
ផ្ទុយទៅវិញគេបែរជានាំគ្នាធ្វើពិធីសាសនានានាជាស្ពានទៅឋានសួគ៌ជាតិក្រោយ។ ព្រះពុទ្ធមិនដែលបង្រៀនឲ្យបរិស័ទនាំគ្នាធ្វើពិធីនានាតាមជំនឿឥតហេតុផលឡើយ។ ព្រះអង្គមានតែបង្រៀនឲ្យចេះគិតពីហេតុ និងផលនៃអំពើរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ។
2.ការយល់ខុសទី ២ របស់ពលរដ្ឋគឺរឿងសីលធម៌។ មនុស្សឥឡូវសម្លឹងតែសកម្មភាពខាងក្រៅដោយមិនដែលគិតដល់មនោ/ចិត្ដសោះឡើយ។ ការប្រឹងរៀបឫកពាឲ្យមើលទៅរាងស្លូតៗសុភាពរាបសារុយទំសឹងមិនលើកដៃបក់ ខឹងគេដែរតែប្រឹងញញឹមមិនឲ្យគេដឹងថា ខ្លួនខឹងឲ្យគេថា ខ្លួនមានខន្ដី ការប្រឹងនិយាយថ្នមៗដោយបន្ទន់សំឡេងធ្វើរាងម្ញែកៗ ការស្លៀកពាក់សឲ្យគេមើលមកថាខ្លួនជាអ្នកធ្វើបុណ្យជាដើម ត្រូវបានគេឲ្យតម្លៃថាជាអ្នកមានសីល។
ការពិតទៅការរៀបរយសកម្មភាពខាងក្រៅដើម្បីឲ្យចូលចំណោមក្នុងពិធីប្រពៃណីមួយចំនួនជារឿងសុជីវធម៌សោះ បែរជាត្រូវបានគេហៅថា ជាបុគ្គលមានសីលទៅវិញ។ ផ្ទុយទៅវិញការភូតកុហកក្រឡិចក្រឡុចបោកប្រាស់រំលោភលើសេចក្ដីទុកចិត្ដគ្នា ភាពអនាចារដែលកើតមានពេញសង្គម មិនត្រូវបានគេវែកមុខថាជាទង្វើអសីលធម៌ឡើយ។ លើសពីនេះគេមានតែប្រឹងនាំគ្នាជួយបិទបាំងកាយកប់ត្រឡប់ជាន់ថែមទៀត។
3.ការយល់ខុសទី ៣ ។ពលរដ្ឋមិនតិចទេដែលយល់ថា នយោបាយមិនមែនជារឿងរបស់ពលរដ្ឋធម្មតាត្រូវគិតឡើយ តែវាជាភារៈផ្ដាច់មុខរបស់អ្នកនយោបាយ។ ភាគច្រើននាំគ្នាថា បើជាកសិករគិតតែរឿងធ្វើស្រែចម្ការទៅ។ បើជាអ្នករត់ម៉ូតូឌុបគិតតែពីរឿងរត់ម៉ូតូឌុបទៅ។ បើជាកម្មករ-កម្មការិនីរោងចក្រគិតតែរឿងធ្វើការរោងចក្រទៅ។ បើជាអ្នករកស៊ីលក់ដូរគិតតែរឿងលុយកាក់លក់ដូរទៅ។ បើជាស្ដ្រីមេផ្ទះគិតតែរឿងចង្ក្រានចានឆ្នាំងទៅ។
បើជាសិស្សនិស្សិតគិតតែពីរឿងរៀនទៅដោយគេហាមឃាត់មិនឲ្យសិស្សនិស្សិត និយាយរឿងនយោបាយក្នុងសាលា។ នេះជាការយល់ខុសទី ៣ របស់ពលរដ្ឋ ដែលយល់ខុសថា នយោបាយជារឿងរបស់អ្នកនយោបាយ ចំណែកឯពលរដ្ឋធម្មតាមិនចាំបាច់ដឹងឮរឿងនយោបាយទេ។ ឪពុកម្ដាយខ្មែរតែងតែប្រាប់កូនចៅថារឿងនយោបាយជារឿងកខ្វក់ ជារឿងដែលគួរឲ្យខ្លាច ជារឿងដែលនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ ហើយហាមប្រាមកូនចៅមិនឲ្យចូលរួមរឿងនយោបាយដោយពួកគាត់រង់ចាំឲ្យអ្នកនយោបាយមកធ្វើប្រជាធិបតេយ្យឲ្យ ។
បើគេអាចធ្វើប្រជាធិបតេយ្យជួសពលរដ្ឋគឺគេធំជាងពលរដ្ឋហើយ។ គេច្រើនតែបំភ័យគ្នាថា ការមកពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយមានផលតែ ៣ ប៉ុណ្ណោះគឺបើមិនស្លាប់ក៏គុក ហើយបើអាចរួចពីគុកក៏រត់ចោលស្រុក។ តើអ្នកមានធ្លាប់គិតទេថាបើនយោបាយជារឿងអាក្រក់ដល់ម្លឹង ម្ដេចក៏គេមានសាកលវិទ្យាល័យបង្រៀនអំពីវិទ្យាសាស្ដ្រនយោបាយអ៊ីចឹងហ្ន?
ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៃការយល់ខុសទាំង ៣ ខាងលើគឺមានតែយើងចូលរួមគ្នាពង្រឹងការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋតាមរយៈការពន្យល់ប៉ុណ្ណោះ។ គេក៏អាចមានវិធានការផ្សេងៗទៀតដែរ ប៉ុន្ដែការយល់ត្រូវរបស់ពលរដ្ឋពីរឿងទាំងនេះជាលក្ខខណ្ឌដំបូងមុននឹងគេឈានទៅគិតត្រូវ ហើយចាប់ផ្ដើមបែរមកធ្វើសកម្មភាពត្រូវ។ សម្មាទិដ្ឋិរបស់ពលរដ្ឋជារឿងចាំបាច់ដែលត្រូវតែធ្វើឲ្យបានមុននឹងឈានទៅធ្វើរឿងបន្ទាប់។
- រឿងទី ១ ដែលត្រូវកែតម្រូវគឺការយល់ខុសរបស់ពលរដ្ឋអំពីព្រះធម៌។ ព្រះធម៌ជាមេរៀនត្រាស់ដឹងរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធដែលទ្រង់បង្រៀនពីធម្មជាតិបង្រៀនឲ្យចេះគិតត្រិះរិះពិចារណាហេតុ និងផលឲ្យចេះបែងចែកអ្វីល្អអ្វីអាក្រក់ឲ្យដឹងអ្វីគួរធ្វើ អ្វីមិនគួរ។ ព្រះធម៌មិនមែនជាជំនឿដែលគិតតែពីនាំគ្នាបិទក្បាលឈប់គិតហើយជឿយកៗនោះទេ តែជាមេរៀនដែលអាចពិចារណាឃើញ និងពិសោធផ្ទាល់បាន។ ទ្រង់បង្រៀនឲ្យចេះធ្វើបុណ្យលះនូវភាពអាត្មានិយម ។ បុណ្យសំដៅទង្វើទាំងឡាយណាដែលមិនបៀតបៀននាំទុក្ខដល់ខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ ហើយផ្ដល់ក្ដីសុខដល់អ្នកដទៃ។
ឯទង្វើរុកកួនបៀតបៀននាំការឈឺចាប់ដល់ខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃជាទង្វើបាប។ ក្នុងន័យនេះបុណ្យ និងបាបស្ថិតលើមនោ/-ចិត្តរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ ។
បុណ្យមិនមែនកើតឡើងដោយសារការយកមាសទៅបូជាធ្មេញព្រះពុទ្ធនៅឥណ្ឌា បុណ្យមិនអាចកើតឡើងដោយការនាំគ្នាទៅទូលគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកបុណ្យមិនអាចកើតដោយការសូត្រធម៌សុំបុណ្យមិនអាចកើតឡើងដោយការលូនយកទឹកអប់ទៅបាញ់ជើង ឬ លូនទៅបាចផ្កាទ្រាប់ជើងធម្មាចារ្យ ឬព្រះសង្ឃ បុណ្យមិនកើតដោយសារការប្រគេនស្បែកជើងមាសទៅព្រះសង្ឃជាដើមនោះទេ។ ព្រះពុទ្ធត្រាស់តែពីសីល សមាធិ និងបញ្ញាគឺរក្សាសីលដើម្បីមានសម្មាសមាធិ។
សមា្មសមាធិដើម្បីឈានទៅបដិបត្ដិវិបស្សនាឲ្យកើតបញ្ញា។ បញ្ញាមាន ៣ ថ្នាក់ គឺសុតមយប្បញ្ញា/បញ្ញាកើតពីការស្ដាប់ចិន្ដាមយប្បញ្ញា/បញ្ញាកើតពីការគិតត្រិះរិះ និងភាវនាមយប្បញ្ញា/បញ្ញាកើតពីការបដិបត្ដិវិបស្សនា។ មើលចុះ!គ្មានបញ្ញាកើតដោយសូត្រធម៌សុំទេ។
ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ យាងចោលបល្ល័ង្កមាសប្រាក់កែវកង បែរជាឥឡូវបរិស័ទនាំគ្នាលូនយករបស់ទាំងនោះទៅបូជាពុទ្ធបដិមាទៅវិញ។ តើធ្វើបែបនេះខុស ឬត្រូវ? តើមាន ឬគ្មានប្រយោជន៍? ទ្រង់ត្រាស់ថាត្រូវចេះធ្វើបុណ្យប្រកបដោយបញ្ញាមិនខ្ចីស្ដាប់ទ្រង់ទេ។ ទ្រង់ត្រាស់ថាឲ្យធ្វើបុណ្យទីភ្លឺគឺធ្វើតែត្រង់ណាដែលពិចារណាឃើញក៏មិនខ្ចីតាមទ្រង់ដែរ។ ទ្រង់ត្រាស់ថាសម្មាទិដ្ឋិជាខាងដើមនៃអំពើក៏មិនខ្ចីស្ដាប់ទ្រង់។ ម្លឹងហើយគេនៅតែអាចនាំគ្នាស្រែកថាខ្លួនជាពុទ្ធបរិស័ទកើតទៀតហ្ន?
ការឱបដៃឈរមើលពលរដ្ឋរស់រងទុក្ខ ឯខ្លួនឯងបែរជាគិតតែពីយួរចានស្រាក់ទៅវត្ដប្រាថ្នាសុំទៅឋានសួគ៌តែខ្លួនឯងមិនមែនជាទង្វើបុណ្យឡើយ។ វាជាចិត្ដអាត្មានិយមទៅវិញទេ ដែលពេលហុចអ្វីមួយឲ្យអ្នកដទៃដោយមាត់និយាយថា ធ្វើបុណ្យ បែរទៅចិត្ដរំពឹងចាំបានបុណ្យមកវិញ។ នោះគឺជាចិត្ដបាបដែលធ្វើអ្វីៗដើម្បីមុខមាត់ឲ្យគេមើលមកថាខ្លួនជាមនុស្សចេះធ្វើបុណ្យ ដែលការពិតក្រៅពីធ្វើជំនួញបុណ្យគឺគេនៅធ្វើយកមុខមាត់។ មានមិនតិចទេដែលគេទៅចែកអំណោយ បើកាលណាគ្មានម៉ាស៊ីនថតរូបទុកផូស្តហ្វេសប៊ុក គេមិនទាន់ចែកអំណោយនោះទេ ព្រោះបើចែកបែបនោះគ្មាននរណាឃើញ។ ក្នុងចិត្ដគេកាលណាធ្វើអ្វីមួយទាល់តែមានគេដឹងទើបគេធ្វើ។ នោះជាចិត្ដអាក្រក់។ តើពួកគេកំពុងតែធ្វើអ្វី? បើអ្នកជាពុទ្ធបរិស័ទមិនគួរមិនធ្លាប់ឮថាគឺភិក្ខុភិក្ខុនីឧបាសកឧបាសិកាក្នុងសាសនាតែម្ដងដែលជាអ្នកបំផ្លាញព្រះធម៌។
- រឿងដែលត្រូវពន្យល់ទី ២ គឺរឿងសីលធម៌។ សីលធម៌ជាអំពើល្អអំពើជាកុសលដែលបុគ្គលម្នាក់ៗធ្វើរហូតក្លាយជាប្រក្រតីដែលដុះស្អិតក្នុងចិត្ដ។ សីលធម៌សំដៅដល់មនោសុចរិត មិនវាស់ត្រឹមតែសកម្មភាពតាមកាយ និងវាចាឡើយ។ បើចិត្ដគេមិនស្អាត គិតបៀតបៀនច្រណែន ចង់កេងចំណេញពីអ្នកដទៃ តែគេប្រឹងសម្ដែងចេញតាមកាយ និងវាចាថាគេជាអ្នកមានសីល នោះជាទង្វើអសីលធម៌។
ការភូតកុហកបោកប្រាស់បន្លប់បន្លំឲ្យពលរដ្ឋងប់ជឿតាមដោយអ្នកនយោបាយខ្លះ ការនាំមនុស្សធ្វើពិធីសាសនាក្នុងចេតនាកេងប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួននិយាយចំពោះធម្មិកដែលនាំបរិស័ទធ្វើ និងការទៅធ្វើពិធីសាសនាតាមគេដោយលេបទឹកមាត់ចាំទៅឋានសួគ៌ជាការធ្វើជំនួញបុណ្យជាទង្វើអសីលធម៌ ជាទង្វើទុច្ចរិត ជាទង្វើបាប។
- រឿងទី ៣ ដែលត្រូវកែតម្រូវគឺការយល់ខុសចំពោះរឿងនយោបាយ។ នយោបាយជារឿងរបស់ពលរដ្ឋគ្រប់ៗរូបត្រូវចូលរួមគិតចូលរួមធ្វើចូលរួមទទួលខុសត្រូវ។ ការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋក្នុងការដឹងឮរឿងជាតិជាការចូលរួមបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ពលរដ្ឋថ្លៃថ្នូរក្នុងការកសាងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។ កាលណាពលរដ្ឋចេះតាមដាននយោបាយជាប់ជាប្រចាំដោយការយល់ដឹង នោះវានឹងជំរុញនូវយន្ដការតម្លាភាព និងគណនេយ្យភាពរបស់អ្នកកាន់ការងារស្រុកទេសចំពោះមុខពលរដ្ឋម្ចាស់ប្រទេស។
ប៉ុន្ដែប្រសិនបើពលរដ្ឋលើសពីពាក់កណ្ដាលប្រទេសគ្មានការយល់ដឹងពីរឿងនយោបាយទេ បើទោះបីជាពលរដ្ឋមានអំណាចក៏គេមិនអាចឈានទៅប្រើប្រាស់អំណាចនោះបានជាប្រយោជន៍ដែរ មានតែបង្កបញ្ហាដោយសារតែភាពអនាធិបតេយ្យនៃការប្រើប្រាស់សិទ្ធិហួសព្រំដែនដោយគ្មានការយល់ដឹងជាមិនខាន។ គ្មានផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋណាមួយអាចកើតឡើងពិតប្រាកដឡើយ នៅពេលដែលពលរដ្ឋមិននាំគ្នាចូលរួមធ្វើផ្ទុយទៅវិញបែរជានាំគ្នាទុករឿងជាតិឲ្យតែអ្នកនយោបាយចាត់ចែងស្រេចចិត្ដ។
ប្រទេសនេះជារបស់យើងទាំងអស់គ្នា មិនគួរណាយើងទុកឲ្យអ្នកនយោបាយតែប៉ុន្មាននាក់ មកក្រឡុកស្រេចនឹងចិត្ដរបស់គេឡើយ។ ពេលអ្នកនយោបាយមិនត្រូវគ្នាគេក៏ថាមានវិបត្ដិនយោបាយដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋភិតភ័យ និងព្រួយបារម្ភខ្លាចប្រទេសមានសង្គ្រាម។ អ្វីៗកើតឡើងមិននៅលើពលរដ្ឋម្ចាស់ប្រទេសសម្រេចសោះ។ តើប្រទេសនេះជារបស់អ្នកនយោបាយតែប៉ុន្មាននាក់នោះឬក៏យ៉ាងម៉េច? ម្ដេចក៏គេចង់ធ្វើអីមិនរអែងក្រែងចិត្ដម្ចាស់ប្រទេសអីសោះយ៉ាងនេះ? ក្នុងន័យត្រឹមត្រូវ វាសនាជាតិសាសន៍នេះទៅជាយ៉ាងណាគឺមានចំណែកនៃការទទួលខុសត្រូវរបស់ពួកយើងទាំងអស់គ្នាដែលជាម្ចាស់ប្រទេស។
នយោបាយមិនមែនជាមធ្យោបាយដើម្បីបានអំណាច និងលាភសក្ការៈផ្ទាល់ខ្លួនទេ ប៉ុន្តែជាកាតព្វកិច្ចចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋគ្រប់ៗរូបដោយការទទួលខុសត្រូវដើម្បីសេចក្តីសុខរបស់ពលរដ្ឋមួយប្រទេស។ ការចូលរួមក្នុងចលនានយោបាយណាមួយដោយដួងចិត្ដស្មោះត្រង់ លះបង់នូវភាពអាត្មានិយមដែលគិតតែប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ហើយចង់ជួយជាតិជាការធ្វើបុណ្យជួយជាតិ។
នោះជាសីលធម៌ក្នុងការទទួលខុសត្រូវផ្នែកមនសិការខ្ពស់បំផុតរបស់មនុស្ស។
តើមានបុណ្យឯណាទៀតដែលមានទំហំជាងការធ្វើនយោបាយជួយជាតិ ដែលអាចជួយជនរួមឈាមបានរាប់លាននាក់ឲ្យរស់បានសុខ? នេះជាការធ្វើបុណ្យទីភ្លឺដែលអាចពិចារណាឃើញ។ កាលណាបណ្ដុះបានពលរដ្ឋខ្លឹម មានការយល់ដឹង មានការទទួលខុសត្រូវ មានសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរបែបនោះ ទើបយើងយកកម្លាំងនៃពលរដ្ឋដែលមានគុណភាពនោះទៅចូលរួមប្រែក្លាយសង្គមទាំងមូលឲ្យក្លាយទៅជាសង្គមថ្លៃថ្នូរពិតប្រាកដបាន៕
ប៉ាង វ៉ាន់ថោន, អ៊ីមែលៈ vanthownpang@yahoo.com
