ភ្នំពេញ : តាមជំនឿបែបផ្លូវងងឹត អ្នកខ្លះថា «ព្រាយក្រឡាភ្លើង» មកពីម្តាយ ឬគ្រួសារអ្នកជំងឺនិយាយខុសមាត់ ខុសពាក្យ ទើបព្រាយចូលបណ្ដាលឲ្យប្រកាច់។ ដូច្នេះត្រូវយកអ្នកជំងឺទៅវត្តសូត្រមន្ត ស្រោចទឹក ទើបព្រាយចេញទៅវិញ។
ផ្ទុយពីជំនឿ ព្រាយក្រឡាភ្លើង ដែលមានទាំងការផ្សព្វផ្សាយក្នុងភាពយន្តនោះ បច្ចេកទេសវេជ្ជសាស្ត្របានច្រានចោលថា នេះជារឿងមួយមិនពិតទេ ហើយជំនឿស៊ប់បែបនេះថែមទាំងអាចធ្វើឲ្យបាត់បង់ជីវិតស្ត្រីជាម្ដាយ និងអ្នកជំងឺថែមទៀតផង។
យោងតាមវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសរោគស្ត្រី និងសម្ភព ថៃហ្វា វីហ្គង់ (Weygand Thaihoa) បានឲ្យដឹងថា ព្រាយក្រឡាភ្លើង (eclampsia) ភាគច្រើនអាចប្រឈមចំពោះស្ត្រីមានផ្ទៃពោះនៅត្រីមាសទី ៣ និងប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយសម្រាលរួច។
សញ្ញាសម្គាល់ខ្លះៗ
ការឡើងសម្ពាធឈាម ហើមដៃ ហើមមុខ ហើមជើង ជាតិប្រូតេទីនក្នុងទឹកនោម (ទឹកនោមប្រៃឡើង) ហើយប្រកាច់ ជាសញ្ញាដែលសុទ្ធសឹងតែអាចចូលដល់ ព្រាយក្រឡាភ្លើង។
តែក៏មិនប្រាកដថាទាល់តែមានសញ្ញាទាំងហ្នឹងចូលគ្នាទាំងអស់ក្នុងពេលតែមួយទើបអាចហៅថា ព្រាយក្រឡាភ្លើង នោះទេ។
អត្រាប្រឈម
ឆ្លងតាមបទពិសោធជាក់ស្ដែងលោកបានឲ្យដឹងថា៖ «យើងបានជួប ២ ករណីលើការសម្រាល ៤ ម៉ឺននាក់ជាងដែលបានសម្រាលដោយធម្មជាតិ និងវះនៅសម្ភពយើងដែលយើងជួបទម្រង់កម្ររបស់ ព្រាយក្រឡាភ្លើង គឺ ម្តាយប្រកាច់ និង ហើមខួរក្បាលយកតែម្តង»។
ក្នុងនោះករណីថ្មីៗដែលទើបកើតឡើងគឺការសម្រាលមួយតាមធម្មជាតិដោយអ្នកជំងឺប្រកាច់នៅថ្ងៃទី ៤ នៃការសម្រាកក្រោយការសម្រាល។ រីឯម្នាក់ទៀតប្រកាច់នៅថ្ងៃទី ៥ ក្រោយការសម្រាលដោយវះកាត់។
បទពិសោធជាក់ស្ដែង
តាមរយៈបទពិសោធជាក់ស្ដែងនេះទោះជាអ្នកជំងឺមានសម្ពាធឈាមធម្មតា ហើយស្ថានភាពម្តាយមិនមានហើមប្រអប់ដៃ ប្រអប់ជើង ឬហើមមុខ ហើយការបត់ជើងតូច ជើងធំបានធម្មតា ប៉ុន្តែវេជ្ជបណ្ឌិតបានឲ្យដឹងថា៖ «មុនប្រកាច់បន្តិច ម្តាយមានសញ្ញា ឈឺក្បាល ហើយត្អូញថា ងងឹតមុខ បន្ទាប់មកនិយាយមិនទាន់ចប់ស្រួលបួលផង ប្រកាច់យកតែម្តង ប្រកាច់ប្រហែល ៣-៤ នាទី ម្តាយនឹងដឹងខ្លួនវិញធម្មតា។ ករណីទម្រង់ធ្ងន់ម្តាយនឹងអាចប្រកាច់ផ្ទួនៗ ១ ម៉ោង ២-៣ ដង»។
ការព្យាបាល
ចាំបាច់ម្តាយត្រូវការប្រើថ្នាំច្រើនមុខ ថ្នាំទប់ប្រកាច់ និងថ្នាំទប់ការហើមខួរក្បាល។ ការប្រើសេរ៉ូមអាចជួយបញ្ចូលជាតិទឹក ដើម្បីបានទឹកនោមគ្រប់គ្រាន់វិញ។ ការដាក់ថ្នាំឲ្យម្តាយគេងសម្រាក និងដាក់អុកស៊ីហ្ស៊ែន ដើម្បីបង្គ្រប់ជាដើម។
ទម្រង់ខាងលើនោះអត់មានសញ្ញាឲ្យយើងដឹងមុនទេ អត់មានហើមដៃទេ អត់មានហើមមុខទេ អត់មានលើសសម្ពាធឈាមទេ តែវាវិវឌ្ឍស្ងាត់ៗទៅជាប្រកាច់ ហើមខួរក្បាល និងទឹកនោមប្រៃឡើង កប់ 4++++ ហើយទឹកនោមតិច។ ទឹកនោមអាចមានឈាមមកជាមួយដោយសារម្តាយប្រឈមបែកគ្រាប់ឈាម ប្រឈមឈាមរាវ ក្រោយប្រកាច់ ចង្វាក់បេះដូងម្តាយនឹងដើរញាប់ខ្លាំង។
ការសង្គ្រោះបឋមដ៏ចាំបាច់
ពេលប្រកាច់ត្រូវទូរស័ព្ទហៅគ្រូពេទ្យភ្លាមៗ។ អំឡុងពេលវត្តមានគ្រូពេទ្យមិនទាន់មកដល់បងប្អូនសមាជិកអ្នកជំងឺត្រូវធ្វើការសង្គ្រោះបឋមជាមុនសិន ដោយផ្អៀងអ្នកជំងឺមកឆ្វេងក៏បានស្តាំក៏បាន ហើយហាមដាក់ឲ្យគាត់គេងត្រង់ ដើម្បីការពារការឈ្លក់។ អ្នកសង្គ្រោះបឋមត្រូវតែយកភួយ កន្សែងក្រាស់ ឬ ស្លាបព្រាដែកជាដើមដាក់នៅមាត់គាត់ តែកុំស៊កចូលជ្រៅត្រឹមចន្លោះធ្មេញគាត់បានហើយការពារកុំឲ្យគាត់ខាំអណ្តាត ឬ ដាច់បបូរមាត់ជាដើម ។ ពេលក្រុមគ្រូពេទ្យទៅដល់ពួកគាត់នឹងសង្គ្រោះបន្ត។
ការសង្គ្រោះមិនទាន់ពេលវេលា ម្តាយអាចប្រកាច់ផ្ទួនៗ ខួរក្បាលហើមកាន់តែខ្លាំង ហើយម្តាយក៏ប្រឈមនឹងការបាត់បង់ជីវិតខ្ពស់។
ការណែនាំពីគ្រូពេទ្យ
ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះគួរតែព្យាយាមពិសាទឹកឲ្យបានច្រើន (ទឹកសុទ្ធធម្មតាមិនមែនទឹកផ្អែម ឬគ្រឿងកំប៉ុងទេ) ហើយគួរតមការពិសាផ្អែម និង តមប្រៃ (សម្ល ឆា ស្ងោរស្លដាក់អំបិលបានធម្មតា) តែចៀសវាងការពិសាប្រៃពេក ដូចជាស្រូបទឹកត្រី ឬទឹកស៊ីអ៊ីវ ឬ ទឹកសៀង បន្ថែមក្រៅច្រើន។ ការសម្រាន្តគួរតែព្យាយាមគេងបែរទៅខាងឆ្វេងឲ្យបានច្រើន។
ប្រិយមិត្តអាចវាយពាក្យ eclampsia នៅក្នុង google ដើម្បីស្វែងយល់បន្ថែមឲ្យកាន់តែច្បាស់៕