.jpg)
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ កាលពីឆ្នាំ ២០១៦។ ផា លីណា
ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា និងឥណ្ឌូនេស៊ី បានសន្យាជាថ្មីម្តងទៀតក្នុងការជំរុញការតភ្ជាប់ជើងហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំង ២ ឲ្យបានកាន់តែលឿន ខណៈអ្នកក្នុងវិស័យនេះមានជំនឿថា ការភ្ជាប់ការហោះហើរត្រង់នេះអាចកើតឡើងនៅឆ្នាំ ២០១៩ នេះ។
ការសន្យារបស់ភាគីទាំង ២ ធ្វើឡើង ខណៈចំនួនភ្ញៀវទេសចរឥណ្ឌូនេស៊ី ធ្វើដំណើរមកកម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ បង្ហាញពីកំណើនជិត ១២ ភាគរយ។ នេះបើតាមក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា។
តួលេខពីក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ កម្ពុជាទទួលបានភ្ញៀវទេសចរសរុបជាង ៦,២ លាននាក់ ក្នុងនោះភ្ញៀវទេសចរមកពីប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី មានតែចំនួន ៥៥ ៧៥៣ នាក់ប៉ុណ្ណោះ កើនឡើង ១១,៨ ភាគរយបើធៀបឆ្នាំ ២០១៧។
ក្នុងវេទិកាទេសចរណ៍អាស៊ានឆ្នាំ ២០១៩ ដែលរៀបចំនៅទីក្រុងហាឡុង ប្រទេស វៀតណាម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា លោក ថោង ខុន បានជួបពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយលោក Arief Yahya រដ្ឋមន្ត្រីទេសចរណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ី ដើម្បីពិភាក្សាពីការជំរុញឲ្យចំនួនភ្ញៀវទេសចររវាងប្រទេសទាំង ២ កាន់តែមានកំណើនបន្ថែមទៀតដើម្បីចូលរួមអបអរសាទរខួបអនុស្សាវរីយ៍ លើកទី ៦០ នៃចំណងការទូតរបស់ប្រទេសទាំង ២។
នៅក្នុងពេលជួបពិភាក្សានោះ ថ្នាក់ដឹកនាំទាំង ២ ក៏បានឯកភាពគ្នាលើបញ្ហាមួយចំនួនដូចជាការង្កើតក្រុមការងារចម្រុះអនុវត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ការពង្រីកសមត្ថភាពដល់មន្ត្រីជំនាញកម្ពុជាចំពោះការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធកំណត់ទីតាំងទេសចរណ៍ និងការគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកលើការរៀបចំពិធីវប្បធម៌នានាសំដៅជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកទេសចរណ៍ ជាដើម។
វិស័យឯកជនរំពឹងថា ការហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសទាំង ២ អាចនឹងចាប់ផ្តើមក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះ។
លោកស្រី ឆាយ ស៊ីវលីន ប្រធានសមាគមទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍កម្ពុជា បាននិយាយថា ឥណ្ឌូនេស៊ីជាប្រទេសមានប្រជាជនច្រើន និងមានទម្លាប់ចេញដើរកម្សាន្តនៅប្រទេសជិតខាង ប៉ុន្តែដោយសារមិនមានជើងហោះហើរផ្ទាល់ កន្លងមកកម្ពុជាមិនសូវទទួលបានភ្ញៀវទេសចរពីឥណ្ឌូនេស៊ីទេ។ ឆ្នាំ ២០១៩ នេះគឺជាខួបទី ៦០ នៃការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា ជាមួយប្រទេស ឥណ្ឌូនេស៊ី។
លោកស្រីអះអាងថា៖ «ប្រសិនបើការហោះហើរត្រង់ជាមួយឥណ្ឌូនេស៊ីអាចកើតមានក្នុងពេលឆាប់ៗ កម្ពុជានឹងអាចទទួលបាននូវផលប្រយោជន៍ជាច្រើន ពិសេសការងារពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យសណ្ឋាគារ និងបដិសណ្ឋារកិច្ច»។
លោកស្រីបន្តថា ទន្ទឹមនឹងការត្រៀមទទួលការហោះហើរដោយត្រង់ពីប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីនេះ កម្ពុជាក៏ត្រូវខិតខំផងដែរទាក់ទងនឹងការពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងការទទួលស្វាគមន៍ភ្ញៀវពិសេសគឺអាហារប្រភេទ «ហាឡាល់» ដែលបច្ចុប្បន្នគេពិបាករកណាស់នៅតាមបណ្តាខេត្ត។
បើតាមលោកស្រី ស៊ីវលីន ភាគច្រើននៃទេសចរឥណ្ឌូនេស៊ីគឺជាទេសចរណ៍វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ លោកស្រីលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំសូមរំឭកឲ្យប្រតិបត្តិករនៅកម្ពុជា ត្រូវខិតខំបន្ថែមទៀតក្នុងការត្រៀមខ្លួនទទួលភ្ញៀវទេសចរដែលបានកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំទាំងផ្នែកភាសាបរទេស សីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ កន្លែងស្នាក់នៅ និងប្រភេទមុខម្ហូប»។
លោក ធួន ស៊ីណាន ប្រធានសមាគមទេសចរណ៍អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកកម្ពុជាឲ្យដឹងថា បើកម្ពុជាមានភ្ជាប់ការហោះហើរត្រង់ជាមួយឥណ្ឌូនេស៊ី នឹងជួយឲ្យកម្ពុជាទទួលបាននូវផលចំណេញជាច្រើន ខណៈបច្ចុប្បន្នមានវិនិយោគិនឥណ្ឌូនេស៊ីជាច្រើនបានចេញទៅបោះទុនវិនិយោគតាមបណ្តាប្រទេសជិតខាង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ឥណ្ឌូនេស៊ីជាប្រទេសដែលមានការរីកចម្រើនលើគ្រប់វិស័យ ពិសេសវិស័យឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្ម ដូច្នេះបើមានការភ្ជាប់ជើងហោះហើរត្រង់ វាមិនត្រឹមតែជួយកម្ពុជាលើការបង្កើនចំនួនភ្ញៀវទេសចរប៉ុណ្ណោះទេ តែវានឹងជួយឲ្យបានការចូលមកវិនិយោគផ្ទាល់កាន់តែច្រើនផងដែរ»។
បើតាមលោក ស៊ីណាន ផែនការតភ្ជាប់ជើងហោះហើរត្រង់ជាមួយឥណ្ឌូនេស៊ីនេះមានជាយូរមកហើយ តែលោកសង្ឃឹមថា ការតភ្ជាប់ពិតប្រាកដនឹងលេចឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះ។ លោកថ្លែងថា៖ «រដ្ឋាភិបាលប្រទេសទាំង ២ នឹងជំរុញឲ្យបានការតភ្ជាប់ត្រង់ជាមួយគ្នានេះលេចឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះ តែសម្រាប់ពេលជាក់ស្តែងនោះខ្ញុំមិនទាន់ដឹងនោះទេ»។
ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ បានកើនឡើងដល់ជាង ៣១៨ លានដុល្លារ នៅរយៈពេល ៧ ខែដំបូងកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ កើនឡើង ៨,៣ ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ ២០១៧។
បើយោងតាមរបាយការណ៍បានពីស្ថានទូតឥណ្ឌូនេស៊ីប្រចាំកម្ពុជា តួលេខនេះបានបង្ហាញថា ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅឥណ្ឌូនេស៊ី កើនឡើងដល់ជាង ១៧ លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ កើនឡើង ១២,៤១ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៦ ខណៈការនាំចូលមកពីឥណ្ឌូនេស៊ី មានជាង ៣០១ លានដុល្លារ កើនឡើង ៨,០៧ ភាគរយ៕LA
