.jpg)
កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ រួមចំណែកដល់ការពង្រឹងវិស័យដឹកជញ្ជូនក្នុងតំបន់ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់ ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបន្ទុកជាប្រធានអគ្គនាយក កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ បានទទួលគ្រឿងឥស្សរិយយសសម្រាប់និទាឃរដូវឆ្នាំ ២០២០ ពីរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន សម្រាប់ការចូលរួមចំណែកលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងរវាងរាជរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យកំពង់ផែ។
ឯកឧត្តមបានបង្ហាញចំណាប់ អារម្មណ៍អំពីសមិទ្ធផល និងបទពិសោធរបស់ឯកឧត្តមក្នុងការបំពេញការងារជាមួយ ចៃកា តាមរយៈការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ដែលជាកំពង់ផែអន្តរជាតិទឹកជ្រៅតែ ១ គត់ ដែលជួយគាំទ្រដល់សេដ្ឋកិច្ច និងសកម្មភាពឧស្សាហកម្មនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
«ខ្ញុំមានកិត្តិយស និងសេចក្តីរីករាយបំផុត ដែលស្នាដៃរបស់ខ្ញុំជាពិសេសក្នុងការកសាងសមិទ្ធផល ចំណងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងជប៉ុន និងកម្ពុជា តាមរយៈការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ថា ជាសមិទ្ធផលមួយដែលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងវឌ្ឍនភាពនៃវិស្វកម្មជប៉ុន និងលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធរវាងជប៉ុន និងកម្ពុជា»។
«ខ្ញុំសង្ឃឹមផងដែរថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធរវាងជប៉ុន និងកម្ពុជា នឹងរួមចំណែកបានកាន់តែច្រើនក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា»។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់ ក៏បានពិពណ៌នាបន្ថែម អំពីបទពិសោធ សមិទ្ធផលដ៏ល្អ ជាមួយគម្រោងចៃកា និងអ្នកជំនាញការជប៉ុន ដែលផ្តល់តាមរយៈកម្ចីហិរញ្ញប្បទានសម្បទានសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការ កិច្ចប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេស ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងក្នុងការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុមានរួមទាំងការអភិវឌ្ឍផ្នែករឹង និងផ្នែកទន់ ក្នុងអំឡុងរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់
ចៃកាបានផ្តល់នូវកិច្ចប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសទៅលើគម្រោង «សិក្សាលើផែនការមេ និងការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាពនៃកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ» ចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩៦-១៩៩៧។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់ បានលើកឡើងថា៖ «ការសិក្សាលើគម្រោងនេះ បានផ្តល់នូវចំណេះដឹងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ និងផែនការរយៈពេលវែង សម្រាប់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ»។
ពីឆ្នាំ ២០០២ ដល់ឆ្នាំ ២០០៥ គម្រោងកែលម្អឡើងវិញជាបន្ទាន់នៃកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុត្រូវបានចាប់ផ្តើមឡើង ជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៤, ១៤១, ០០០,០០០ យ៉េន សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ និងការសាងសង់ចំណតកុងតឺន័រ ប្រវែង ២៤០ ម៉ែត្រ ទីលានកុងតឺន័រលើផ្ទៃដី ៨.៥ ហិកតា និងប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកកខ្វក់នៅកំពង់ផែ ព្រមទាំងអាងនាវាដែលមានជម្រៅទឹក ១១,៥០ ម៉ែត្រ។
«នេះគឺជាជំហានដំបូង នៃការដាក់បញ្ចូលកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុទៅក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹក ដែលជាផ្នែកមួយក្នុងកំណែទម្រង់វិស័យដឹកជញ្ជូន ពីការដឹកជញ្ជូនទំនិញធម្មតាឱ្យទៅជាការដឹកជញ្ជូនបែបទំនើប»។
ក្រោយមក គម្រោងកែលម្អឡើងវិញជាបន្ទាន់នៃកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ (២០០៥-០៩) ជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៤,៣១៣,០០០, ០០០ យ៉េន សម្រាប់ការពង្រីកចំណតកុងតឺន័រ ១៦០ ម៉ែត្រ ហើយអគារច្រកចេញចូលតែមួយក៏ត្រូវបានសាងសង់។
ឯកឧត្តម គឹមឈន់ ថ្លែងថា «បន្ថែមពីនេះទៀត គម្រោងនេះក៏បានបំពាក់ឧបករណ៍ទំនើបៗ ដូចជាគ្រឿងចក្រលើកដាក់កុងតឺន័រនៅគែមផែចំនួន ២ គ្រឿង គ្រឿងចក្រលើកដាក់កុងតឺន័រនៅទីលានចំនួន ៥ គ្រឿង រថយន្តដឹកកុងតឺន័រ និងសណ្តោងរ៉ឺម៉កចំនួន ៨ គ្រឿង និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងចំណតកុងតឺន័រស្វ័យប្រវត្តិកម្ម។ វាជាលើកទីមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកំពង់ផែទឹកជ្រៅចាប់ផ្តើមដំណើរការនៅកម្ពុជា»។
ក្នុងឆ្នាំ ២០០៧ ចៃកា បានផ្តល់កម្ចីហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចតំបន់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ (Sihanoukville Port SEZ Development Project-E/S) ជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៣១៨,០០០,០០០ យ៉េន សម្រាប់ការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាព និងអំពីប្លង់លម្អិត ហើយចាប់ពីឆ្នាំ ២០០៩ ចៃកា បានផ្តល់កម្ចីហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការសម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច តំបន់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៣,៦៥១,០០០,០០០ យ៉េន សម្រាប់បរិក្ខារសាងសង់សំខាន់ៗនៅតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស។
បន្ទាប់មកទៀតគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចំណតផែពហុបំណង កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ (២០១៥ ដល់ ២០១៨) ត្រូវបានព្រមព្រៀងឡើងក្រោមកម្ចីហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៧,១៧៦,០០០,០០០ យ៉េន។
សកម្មភាពសំខាន់ៗនៃគម្រោងនេះមានដូចជា ការសាងសង់ចំណតផែពហុបំណង ដែលមានប្រវែង ៣៣០ ម៉ែត្រ និងជម្រៅទឹក ១៣,៥ សម្រាប់ទំនិញធុនធ្ងន់ និងទូទៅព្រមទាំងចំណតទំនិញប្រវែង ២០០ ម៉ែត្រ សម្រាប់មូលដ្ឋានផ្គត់ផ្គង់ការរុករកប្រេង។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះបានជួយសម្រួល និងជំរុញការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មពីប្រទេសកម្ពុជា មានដូចជា អាកាស្យា បន្ទះឈើ ដំឡូងមី និងអង្ករ ព្រមទាំងសេវាភ័ស្តុភារសម្រាប់ការរុករកប្រេងក្នុងដែនសមុទ្រប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីជួយឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានការរីកចម្រើន»។
ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ឆ្នាំ ២០២៤ ចៃកាផ្តល់កម្ចីហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវការសម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចំណតផែកុងតឺន័រថ្មី កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ដំណាក់កាលទី១ ជាមួយនឹងទំហំទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ២៣,៥០២,០០០,០០០ យ៉េន។
ចំណតផែកុងតឺន័រថ្មីដំណាក់កាលទី១ ដែលមានប្រវែង ៣៥០ ម៉ែត្រ និងជម្រៅទឹក ១៤,៥ ម៉ែត្រ ដែលរំពឹងថា នឹងសាងសង់នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២១ ហើយនឹងអាចចាប់ផ្ដើមប្រតិបត្តិការនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០២៤។
ឯកឧត្តម លូ គឹមឈន់ បន្ថែមថា៖ «ចំណតថ្មីនេះនឹងអាចឱ្យនាវាកុងតឺន័រដែលមានសមត្ថភាពផ្ទុកចំនួន ៦០,០០០ DWT (៥០០០ TEUs) ចូលចត និងអាចអនុញ្ញាតឱ្យនាវាកុងតឺន័រឆ្លងកាត់តំបន់អាស៊ីប្រមាណ ៩៣% ចូលមកកាន់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ដែលជាកត្តាធ្វើឱ្យការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវសមុទ្ររបស់យើងអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយបណ្តាកំពង់ផែរបស់ប្រទេសជិតខាងបាន។ នេះគឺជាជំហានថ្មីមួយដែលជួយលុបបំបាត់បញ្ហាទាក់ទងនឹងជម្រៅទឹក និងចូលរួមចំណែកដល់ការពង្រឹងវិស័យដឹកជញ្ជូនផ្លូវសមុទ្រក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព»។
ខណៈចៃកាបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុនោះ ឯកឧត្តម គឹមឈន់ ក៏បានស្វាគមន៍ចំពោះជំនួយនៃអ្នកជំនាញជប៉ុនផងដែរ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៥ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ការិយាល័យកំពង់ផែនៃក្រសួងនគរូបនីយកម្ម ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូន និងទេសចរណ៍ បានបញ្ជូនវិស្វករកំពង់ផែ ៧ នាក់ មកធ្វើជាអ្នកប្រឹក្សារបស់ចៃកា មកកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ដើម្បីជួយផ្នែកប្រតិបត្តិការ និងផ្នែករដ្ឋបាលរបស់កំពង់ផែ។ លើសពីនេះទៅទៀត វិស្វករ និងបុគ្គលិកជប៉ុនជាច្រើនទៀតត្រូវបានបញ្ជូនមកធ្វើជាអ្នកជំនាញការជប៉ុន សម្រាប់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសផ្សេងៗ។
«តាមរយៈការធ្វើការជាមួយអ្នកជំនាញការ និងអ្នកប្រឹក្សាជប៉ុន ពួកយើងទទួលបាននូវជំនាញបចេ្ចកទេស និងបទពិសោធជាច្រើន។ ប្រសិនបើពួកយើងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាដែលទាក់ទងទៅនឹងប្រតិបត្តិការរបស់កំពង់ផែ និងការគ្រប់គ្រងនៅក្នុងតំបន់ក៏ដូចជានៅក្នុងពិភពលោក ពួកយើងអាចទទួលបាន និងការចែករំលែកបទពិសោធជាមួយនឹងអ្នកជំនាញការជប៉ុន និងអ្នកប្រឹក្សាទាន់ពេលវេលា»។
«តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏ជិតស្និទ្ធបំផុតជាមួយកុងស៊ុលតង់ និងអ្នកម៉ៅការជប៉ុនកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុទទួលបាននូវជោគជ័យជាច្រើន ចំពោះការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់កំពង់ផែ។ ពួកយើងទទួលបាននូវចំណេះដឹងយ៉ាងច្រើន ទាំងផ្នែកបច្ចេកទេសព្រមទាំងការប្តេជ្ញាចិត្តធ្វើការនៃអ្នកជំនាញការជប៉ុនរួមជាមួយកុងស៊ុលតង់ និងអ្នកម៉ៅការ»។
ឯកឧត្តម គឹមឈន់ មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា៖ «ការបណ្តុះបណ្តាលនៅប្រទេសជប៉ុន បានលើកកម្ពស់ចំណេះដឹងបច្ចេកទេស និងបទពិសោធន៍របស់បុគ្គលិកកំពង់ផែ ដើម្បីជំរុញឱ្យសេវាកម្មមានភាពប្រសើរឡើង និងផលិតភាពខ្ពស់ សម្រាប់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងការអភិវឌ្ឍទៅថ្ងៃអនាគត»។
តាមរយៈកម្ចីហិរញ្ញប្បទានសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍផ្លូវការ (ODA) ហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបច្ចេកទេសពេលបច្ចុប្បន្ន និងទៅថ្ងៃអនាគត បានជំរុញពិពិធកម្មសម្រាប់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុនៃប្រទេសកម្ពុជា ឱ្យដូចជាកំពង់ផែអន្តរជាតិមានទាំងគុណភាព សេវាកម្មល្អប្រសើរ និងបរិស្ថានល្អ ព្រមទាំងកែលម្អផលិតភាព ដើម្បីបំពេញសេចក្ដីត្រូវការរបស់អតិថិជន និងផ្ដល់ជាតម្លៃប្រកួតប្រជែងមួយសមរម្យដល់អ្នកប្រើប្រាស់កំពង់ផែទាំងអស់ស្របតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ។
ការអភិវឌ្ឍបែបនេះ ឯកឧត្តម គឹមឈន់ សង្ឃឹមថា ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំទៅមុខទៀត យើងនឹងអាចដឹកជញ្ជូនទំនិញដោយផ្ទាល់ពីកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុទៅកាន់ទ្វីបអាស៊ី អាមេរិក និងអឺរ៉ុប ដោយមិនចាំបាច់ផ្ទេរផ្ទុកនៅតាមកំពង់ផែផ្សេងៗទៀតឡើយ។
«ជាមួយនឹងចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែង សម្រាប់ការផ្ដល់ជាជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ដល់កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុពីសំណាក់ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន តាមរយៈចៃកា ខ្ញុំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា ការអភិវឌ្ឍកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុពិតជាទទួលបានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់គួរឱ្យគត់សម្គាល់ ជួយកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងប្រែក្លាយ កំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុឱ្យទៅជាច្រកមួយក្នុងចំណោមច្រកកុងតឺន័រសំខាន់ៗនៅក្នុងតំបន់»។ «ខ្ញុំជឿជាក់ថា ជប៉ុនតាមរយៈ ចៃកា នឹងនៅតែបន្តដើរតួនាទីដ៏សំខាន់របស់ខ្លួន ក្នុងនាមជាដៃគូរអភិវឌ្ឃន៍ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា»៕
