ភ្នំពេញៈ បើទោះបីវិបត្តិជំងឺផ្តាសាយសកលកូវីដ ១៩ បានធ្វើឱ្យការនាំចេញទំនិញទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិរបស់ប្រទេសជាច្រើនធ្លាក់ចុះ ក៏ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមិនបានធ្លាក់ចុះទេក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ដោយសម្រេចបានជាង ១៧ ពាន់លានដុល្លារ កើនជិត ១៧ ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩។ នេះបើតាមទិន្នន័យពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។
របាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលការងារពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ ២០២០ និងទិសដៅការងារឆ្នាំ ២០២១ របស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិក្នុងតម្លៃ ១៧ ២១៥,៣៧ លានដុល្លារ កើន ១៦,៧២ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩ ដែលមាន ១៤ ៧៤៨,៧៤ លានដុល្លារ។
កំណើននាំចេញនេះធ្វើឱ្យទំហំពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិដែលកម្ពុជាសម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ ២០២០ មានតម្លៃសរុប ៣៥ ៨០៥,៨៥ លានដុល្លារ កើនឡើង ២,៥៤ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩។ ទោះយ៉ាងណាការនាំចូលរបស់កម្ពុជាមិនបានកើនឡើងនោះទេ ដោយមានតម្លៃ ១៨ ៥៩០,៤៨ លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ៧,៨៤ ភាគរយពី ២០ ១៧១,៨១ លានដុល្លារ។
របាយការណ៍ឱ្យដឹងទៀតថា អាមេរិក គឺជាទីផ្សារនាំចេញទំនិញឈានមុខគេពីកម្ពុជាដោយមានតម្លៃ ៥ ២៥៨,៨៨ លានដុល្លារកើន ១៩,៤៦ ភាគរយតាមពីក្រោយដោយសហភាពអឺរ៉ុបមានតម្លៃ ៣ ២០៣,៨៧ លានដុល្លារធ្លាក់ចុះ ១៧,៧៣ ភាគរយ, ចិន មាន ១ ០៨៦,២៦ លានដុល្លារ កើនឡើង ៨,១១ ភាគរយ, ជប៉ុន មាន ១ ០៥៥,៥៥ លានដុល្លារធ្លាក់ចុះ ៧,១៣ ភាគរយ, ចក្រភពអង់គ្លេសមាន ៨២៦,១៦ លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ១៥,៤៨ ភាគរយ, កាណាដា មាន ៧៤៥,០៤ លានដុល្លារ ធ្លាក់ ១០,៩៤ ភាគរយ, ថៃមាន ៦៥០,៦៧ លានដុល្លារ កើនឡើង ២៩,៥៩ ភាគរយ និងវៀតណាមមាន ៣៨៥,៧៩ លានដុល្លារកើន ១៤,៨៨ ភាគរយ។
លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែមេសា បានឱ្យដឹងថា ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាអន្តរជាតិក្នុងនោះប្រទេសកម្ពុជាក៏ទទួលរងផលប៉ះពាល់នេះដែរ ព្រោះកម្ពុជាជាប្រទេសប្រកាន់យកនូវការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចជាមួយតំបន់ និងពិភពលោក។
លោកបន្តថា ទោះយ៉ាងណាក្នុងពេលដ៏លំបាកនេះរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានប្រែក្លាយពីការគំរាមកំហែងនេះឱ្យទៅជាឱកាសមួយនៃការធ្វើកំណែទម្រង់ដើម្បីភាពរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិតាមរយៈការដាក់ចេញនូវវិធានការមុតស្រួចជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីរក្សាដំណើរការផលិតកម្ម ការជំរុញផលិតកម្មក្នុងស្រុក ការនាំ-ចេញ ក៏ដូចជាការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារសំដៅជំរុញកំណើន និងបង្កើនល្បឿនសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មតំបន់ និងពិភពលោក។
លោកថ្លែងថា៖ «ការនាំចេញទំនិញកម្ពុជានៅរក្សាបានកំណើនប្រហាក់ប្រហែលឆ្នាំ ២០១៩ គឺ ១៦,៧ ភាគរយដោយសារកម្ពុជាពុំបានដាក់ការរឹតត្បឹត ឬហាមឃាត់ការនាំចេញទេ»។
អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា (បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា) លោក ហុង វណ្ណៈ បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍នាថ្ងៃទី ៤ ខែមេសាថា ទោះបីចំនួនប្រាក់នាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាទៅទីផ្សារអន្តរជាតិនៅទាបជាការចំណាយលើការនាំចូល ប៉ុន្តែកំណើនការនាំចេញនេះ វាបង្ហាញថា ការផលិត និងដាំដុះនៅកម្ពុជាចាប់ផ្តើមមានភាពល្អប្រសើរជាបណ្តើរៗហើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំនៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមថា កំណើននាំចេញរបស់កម្ពុជានឹងមានសញ្ញាវិជ្ជមានថែមទៀតនៅពេលខាងមុខ ខណៈការអនុម័តលើគម្រោងវិនិយោគថ្មីៗនៅក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាក៏មានជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរពេលនេះ»។
ទោះយ៉ាងណា លោកលើកឡើងថា បើពិនិត្យជារួមទៅលើជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្ម គឺមិនទាន់ជារឿងល្អសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចជាតិទេ ព្រោះពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ គេត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការនាំចេញបានច្រើនជាងការនាំចូល។
យោងតាមលោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មក៏បានខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការជំរុញវិស័យពាណិជ្ជកម្មឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនតាមរយៈការធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ ការកាត់បន្ថយចំណាយ និងការពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែងនៃទំនិញនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លោកលើកឡើងថា៖ «យើងអាចរក្សាបានកំណើននៃការនាំចេញតាមរយៈការប្រើប្រាស់ទីផ្សារអនុគ្រោះដែលមានស្រាប់ និងការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារបន្ថែមដូចជា ការចរចាបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី និងពហុភាគីជាមួយដៃគូពាណិជ្ជកម្មដើម្បីឱ្យទីផ្សារទំនិញ សេវាកម្ម និងវិនិយោគកម្ពុជាកាន់តែទូលំទូលាយ»៕ LA