ភ្នំពេញៈ ការចរចាស្ដីពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិន (CCFTA) នៅជុំដំបូងទទួលបានជំហានវិជ្ជមានមួយសម្រាប់ប្រទេសទាំង ២ ក្នុងការបង្កើតដៃគូសេដ្ឋកិច្ច និងការវិនិយោគដ៏រឹងមាំមួយនៅពេលខាងមុខ។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកាលពីថ្ងៃអង្គារ លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន និងលោក លី កឺឈាំង នាយករដ្ឋមន្ដ្រីចិនក្នុងអំឡុងការចរចាទ្វេភាគីកាលពីថ្ងៃទី ២០ និងថ្ងៃទី ២៣ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០១៩ នៅទីក្រុងប៉េកាំងបានអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមការងារបច្ចេកទេសប្រទេសទាំង ២ សិក្សាលទ្ធភាពលើការបង្កើត FTA ដើម្បីចាប់ផ្ដើមការចរចាក្នុងការសម្រេចបានទិសដៅពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឲ្យបាន ១០ ពាន់លានដុល្លារ ត្រឹមឆ្នាំ ២០២៣។
ការចរចាជុំដំបូងនេះត្រូវបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងប៉េកាំងកាលពីថ្ងៃទី ២០ ដល់ ២១ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០២០ នៅពេលប្រទេស កម្ពុជា និងចិនបានបើកការចរចាជុំដំបូងស្ដីពី FTA ស្ថិតក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោក សុខ សុភ័ក្ដ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងលោក Ren Hongbin អនុរដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេស ចិន។
នៅក្នុងការចរចាផ្លូវការ ភាគីទាំងពីរបានវាយតម្លៃខ្ពស់ដល់ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេស ចិន និងកម្ពុជា និងបានកត់សម្គាល់សារៈសំខាន់នៃការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងកម្ពុជា និងចិន សម្រាប់ការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនង និងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគី។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននេះបានឲ្យដឹងថា៖ «តាមរយៈការចរចាទ្វេភាគីនេះ មេដឹកនាំនៃក្រុមការងាររវាងប្រទេសទាំង ២ បានកត់សម្គាល់លទ្ធផលវិជ្ជមាននៃក្រុមការងារទាំង ១០ តាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរគំនិត និងជំហរទៅវិញទៅមក ព្រមទាំងយល់ព្រមលើអត្ថបទមួយចំនួននៃការចរចានេះផងដែរ»។
លោក ឡុង កែមវិចិត្រ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានឲ្យដឹងថា FTA ត្រូវបានចាត់ទុកជាជំហានបន្ទាប់ក្នុងការពង្រឹងប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មមានមូលដ្ឋានលើច្បាប់ជាមួយដៃគូ។
លោកបន្តថា៖ «នេះគឺខុសគ្នាពីការរៀបចំឯកតោភាគីដែលបានផ្ដល់តាមរយៈប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធផ្សេងៗដោយដៃគូ ដែលការសម្រេចក្នុងការផ្ដល់ និងការដកស្ថិតក្នុងការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកផ្ដល់ និងមិនផ្អែកលើឧបករណ៍ច្បាប់ដូចជា FTA នោះទេ»។ លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាគឺសមាជិកអាស៊ាន នៃ FTA មួយចំនួនដែលរួមមានអាស៊ាន និងហុងកុង អាស៊ាន និង ANZ។ល។
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) បានឲ្យដឹងថា វាជាជំហានវិជ្ជមានលើការចរចាជុំដំបូងរវាងប្រទេសទាំង ២ ដោយសារតែវានឹងជាកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីមួយសម្រាប់កម្ពុជា ដោយសារតែប្រទេសនេះលែងជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចទៀតហើយក្នុងរយៈពេល ៥ ទៅ ៦ ឆ្នាំក្រោយ ហើយនឹងបាត់បង់នូវរាល់ភាពអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀតណាមួយដែលផ្ដល់ដោយប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាជាពេលវេលាត្រឹមត្រូវនៅក្នុងទិសដៅត្រឹមត្រូវដែលប្រទេសកម្ពុជាចាប់ផ្ដើមសម្លឹងមើលការចរចា FTA ជាមួយប្រទេស ចិន និងប្លុកផ្សេងៗ។ កម្ពុជាត្រូវបានរំពឹងថានឹងបញ្ចប់ឋានៈពីប្រទេស LDC ក្នុងរយៈពេលប្រហែល ៥ ទៅ ៦ ឆ្នាំ បន្ទាប់ដែលយើងនឹងបាត់បង់ភាពអនុគ្រោះពន្ធដែលបានផ្ដល់ដោយប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើន។ ពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅពេលអនាគត គួរតែត្រូវបានគាំទ្រ និងលើកកម្ពស់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ»។
លោកបានឲ្យដឹងថា មកដល់ពេលនេះប្រទេសកម្ពុជាមានកិច្ចព្រមព្រៀងនេះតិចនៅឡើយ ហើយភាគច្រើនស្ថិតក្រោមប្លុកអាស៊ាន ដូចជា FTA អាស៊ាន និងកូរ៉េ អាស៊ាន និងអូស្ដ្រាលី អាស៊ាន នូវែលសេឡង់ កិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចដ៏ទូលំទូលាយរវាងអាស៊ាន និងជប៉ុន។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងចាំបាច់ត្រូវកំណត់ទិសដៅ FTA ទ្វេភាគីកាន់តែច្រើន និងប្រទេសចិនគឺជាដៃគូដ៏មានសក្ដានុពលខ្លាំងបំផុតរបស់យើង។ នេះជាទីផ្សារមួយដែលមានប្រជាជន ១ ពាន់លាននាក់ និងជាសេដ្ឋកិច្ចលំដាប់លេខ ១ របស់ពិភពលោក ទាក់ទងនឹងអំណាចនៃការទិញ»។ លោកបន្តថា៖ «ដោយសារតែយើងជាមិត្តដ៏ល្អ និងឆន្ទះរបស់ចិនក្នុងការជួយកម្ពុជា ខ្ញុំជឿជាក់ថាការបញ្ចប់ការចរចានឹងមានរយៈពេលខ្លីបំផុតធៀបនឹងការចរចា FTA ផ្សេងទៀត»។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាននេះឲ្យដឹងថាជំហានបន្ទាប់ ភាគីទាំង ២ នឹងពន្លឿនឲ្យកាន់តែរហ័សលើការលើកឡើងមួយចំនួន និងចំណុចដែលស្នើឡើងពីក្រុមការងារនីមួយៗក្នុងគោលបំណងស្វែងរកការសម្របសម្រួលលើ FTA ក្នុងពេលឆាប់បំផុត។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានបានបន្តថា៖ «ជាមួយគ្នានេះដែរប្រធានក្រុមការងារនេះបានយល់ព្រមក្នុងការបង្កើនល្បឿនការចរចា និងដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការងាររបស់ប្រទេសនីមួយៗ មុនពេលកិច្ចប្រជុំជុំទី ២ ដែលត្រូវបានរំពឹងថា នឹងធ្វើឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានៅឆមាសទី ១ ឆ្នាំ ២០២០»។
ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ មានចំនួនប្រហែល ៧,៤ ពាន់លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ កើនឡើងពី ៦,០៤ ពាន់លានដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ ២០១៧។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យបានពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម៕LA