ភ្នំពេញៈ ការបង្កើនប្រាក់ឈ្នួលយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងបញ្ហាកង្វះជំនាញកំពុងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងវិស័យផលិតកម្មសម្រាប់នាំចេញ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍ស្តីពីចក្ខុវិស័យអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ីឆ្នាំ ២០១៨ របស់ ADB ស្តីពីកម្ពុជាដែលចេញផ្សាយកាលពីម្សិលមិញ។
តាមរបាយការណ៍ ADB នៅតែរក្សាការព្យាករចក្ខុវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងភាពវិជ្ជមាននៅឆ្នាំនេះ និងឆ្នាំក្រោយក្នុងអត្រា ៧ ភាគរយ ដោយសារកំណើននាំចេញរឹងមាំ លំហូរនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសខ្លាំង កំណើននៃការមកដល់របស់ភ្ញៀវទេសចរបរទេស និងតម្រូវការក្នុងស្រុកខ្ពស់។
របាយការណ៍របស់ ADB បានផ្តល់អនុសាសន៍ដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឲ្យអនុវត្តនូវគោលនយោបាយ និងការសម្របសម្រួលនីតិវិធីធ្វើធុរកិច្ច។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «ប្រសិនបើប្រទេសកម្ពុជាខកខានពុំបានអនុវត្តគោលនយោបាយ ដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយផ្សេងៗសម្រាប់ការធ្វើធុរកិច្ចនោះទេ នោះនឹងបង្កផលប៉ះពាល់ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ឆាប់រហ័សក៏ដូចជាលទ្ធភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលមធ្យមទៅវែងមិនខាន»។
អ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយគួរពិចារណាសម្រួលដំណើរការ និងនីតិវិធីដែលចាំបាច់សម្រាប់ការធ្វើធុរកិច្ច។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «ការធ្វើបែបនេះនឹងកាត់បន្ថយចំណាយ និងជួយឲ្យវិស័យកម្មន្តសាល និងសេវាកម្មរបស់ប្រទេសនេះនឹងមានភាពប្រកួតប្រជែងលើឆាកអន្តរជាតិ»។
លោក សៀង ថាយ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានថ្លែងកាលពីម្សិលមិញថា ចក្ខុវិស័យរបស់ ADB អំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាឆ្លុះបញ្ចាំងពីកំណើនវិជ្ជមាន និងដំណើរការពិតប្រាកដនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។
លោកទទួលស្គាល់សារៈសំខាន់នៃអនុសាសន៍របស់ ADB ស្ដីពីការធ្វើឲ្យមានភាពងាយស្រួលនៃដំណើរការធ្វើឲ្យមានភាពងាយស្រួល និងនីតិវិធីក្នុងការធ្វើធុរកិច្ចដោយលើកឡើងថាវាចាំបាច់ក្នុងការបង្កើនសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា។ លោកថ្លែងថា៖ «យើងទទួលស្គាល់ថា យើងត្រូវការការព្យាយាមបន្ថែមទៀតដើម្បីកែលម្អនីតិវិធីក្នុងការផ្ដល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ពាណិជ្ជករដើម្បីធ្វើធុរកិច្ចនៅប្រទេសយើង»។
លោកបន្ថែមថាក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកំពុងកែទម្រង់មួយចំនួន និងដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធស្វ័យប្រវត្តិកម្ម ដើម្បីធ្វើការងារមានភាពងាយស្រួល។
ក្រសួងបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការគេហទំព័រចុះបញ្ជីអាជីវកម្មអនឡាញដែលអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក និងបរទេសចុះបញ្ជីអាជីវកម្មរបស់ពួកគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតាមអនឡាញ។ ក្រសួងក៏បានដាក់ឲ្យដំណើរការច្រកទ្វារអនឡាញដែលអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមហ៊ុនដាក់ពាក្យសុំវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ប្រភពដើម (CO) អនឡាញ និងច្រកទា្វរចុះបញ្ជីសញ្ញាពាណិជ្ជកម្មអនឡាញផងដែរ។
បើគិតតាមវិស័យ ADB បានឲ្យដឹងថាឧស្សាហកម្មរបស់កម្ពុជាទំនងជាបន្តកើនឡើងប្រហែល ៩,៦ ភាគរយដោយការថមថយកំណើនក្នុងវិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង ប៉ុន្តែត្រូវបានប៉ះប៉ូវដោយកំណើនខ្ពស់ជាងមុនក្នុងឧស្សាហកម្ម ដែលកំពុងស្ទុះងើបខ្លាំងនានាដូចជា គ្រឿងអគ្គិសនី គ្រឿងបង្គុំរថយន្ត កង់ អង្ករ និងកៅស៊ូ។ អតិផរណាត្រូវបានព្យាករថានឹងកើនដល់ ៣,២ ភាគរយនៅឆ្នាំនេះនិង ៣,៥ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០១៩។
ឱនភាពពាណិជ្ជកម្មត្រូវបានរំពឹងថានឹងនៅតែមានច្រើនដោយសារការចំណាយលើការនាំចូលកើនឡើងសម្រាប់តម្រូវការប្រេង និងផលិតផលនាំចូលផ្សេងទៀត។
ទោះយ៉ាងនេះក្តីការរំពឹងទុកពីកំណើនភ្ញៀវទេសចរនឹងជួយសម្រាលដល់បញ្ហាឱនភាពគណនីចរន្តក្នុងកម្រិតខ្លះ។
របាយការណ៍បន្តថាជាមួយនឹងកំណើននៃលំហូរចូល FDI និងឥណទានសម្បទានផ្លូវការពីក្រៅប្រទេសគួរមានកម្រិតគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់ឱនភាពគណនីចរន្ត និងជួយបង្កើនទុនបម្រុងរហូតដល់ប្រមាណ ១០ ពាន់លានដុល្លារត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០១៨ នេះផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍ គេរំពឹងថាគោលនយោបាយសារពើពន្ធនឹងមានលក្ខណៈពង្រីកបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំនេះបើធៀបនឹងឆ្នាំមុន ខណៈគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុ និងបន្តផ្តោតលើការរក្សាស្ថិរភាពនៃអត្រាប្តូរប្រាក់។
តាមការសិក្សារបស់ធនាគារពិភពលោកប្រទេសកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ ១៣៥ ក្នុងចំណោម ១៩០ ប្រទេសក្នុងការអង្កេតពីការធ្វើពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ ២០១៨ ដែលជាចំណាត់ថ្នាក់ដាច់ឆ្ងាយបើធៀបនឹងប្រទេសជិតខាង។
លោក សៀង ថាយ ថ្លែងថាមិនមែនប្រទេសកម្ពុជាតែមួយនោះទេដែលត្រូវការកែលម្អ។ លោកបន្ថែមថាបណ្ដាប្រទេសផ្សេងទៀតកំពុងកែលម្អនីតិវិធីធ្វើធុរកិច្ចផងដែរ៕ LA