ភ្នំពេញៈ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងថៃ នៅក្នុងរយៈពេល ៤ ខែ ដើមឆ្នាំ ២០២០ បានកើនឡើងជាង ១៨ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ក្នុងនោះការនាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាបានស្ទុះកើនរហូតជាង ១០៦ ភាគរយ ខណៈធុរជនក្នុងស្រុកបង្ហាញទំនុកចិត្តចំពោះតម្រូវការម្ហូបអាហារដែលនឹងផ្តល់ភាពអំណោយផលសម្រាប់ផលិតផលកសិកម្មកម្ពុជាខែខាងមុខ។
តួលេខពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីពីស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសថៃ ដែលត្រូវផ្សព្វផ្សាយកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ដោយអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News បានឲ្យដឹងថា ទោះបីជំងឺកូវីដ ១៩ កំពុងបន្តការរីករាលដាល ប៉ុន្តែទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ មិនបានធ្លាក់ចុះទេ ដោយទំហំជួញដូរសរុបមានតម្លៃប្រមាណ ៣,១ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ១៨,៣ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០១៩។
ក្នុងរយៈពេលខាងលើការនាំចេញទំនិញពីកម្ពុជាទៅប្រទេសថៃមានតម្លៃ ៦៨៧ លានដុល្លារ កើន ១០៦ ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០១៩។ ផលិតផលនាំចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសថៃមានដូចជា ត្បូងថ្ម គ្រឿងអលង្ការផលិតផលកសិកម្ម និងគ្រឿងអាលុយមីញ៉ូម ចំណែកការនាំចូលទំនិញពីប្រទេសថៃ មានតម្លៃប្រមាណ ២,៤ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ៥,៦ ភាគរយ ដែលភាគច្រើនជាប្រេងឥន្ធនៈ ទោចក្រយានយន្ត រថយន្ត ត្បូងថ្ម និងគ្រឿងអលង្ការជាដើម។
លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ មិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ជាដុំកំភួនដល់ការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងថៃទេ ព្រោះបើទោះបីជាប្រទេសទាំង ២ បានរឹតបន្តឹងចរាចរណ៍មនុស្សឆ្លងព្រំដែន ប៉ុន្តែទំនិញឆ្លងកាត់ គឺមានជាធម្មតា។ លោកបន្តថា អំឡុងពេលនេះការនាំចេញនាំចូលទំនិញអាចមានការធ្លាក់ចុះនៅផ្នែកខ្លះ ប៉ុន្តែសម្រាប់វិស័យម្ហូបអាហារ ផលិតផលកសិឧស្សាហកម្ម និងកសិកម្មគឺមានកំណើនខ្ពស់។
លោកថ្លែងថា៖ «នេះជាមូលហេតុចម្បងដែលធ្វើឲ្យទំហំពាណិជ្ជកម្មប្រទេសទាំង ២ មានកំណើនក្នុងពេលនេះ»។
ជាមួយក្តីសុទិដ្ឋិនិយមលោក លឹម ហេង បានអះអាងថា៖ «សម្រាប់ទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសថៃនៅខែបន្ទាប់ៗខាងមុខ ខ្ញុំគិតថានឹងមិនធ្លាក់ចុះទេ ព្រោះបច្ចុប្បន្នស្ថានភាពជំងឺកូវីដ១៩ លើពិភពលោកកាន់តែមានភាពប្រសើរ ហេតុនេះតម្រូវការលើគ្រប់ផលិតផលនឹងស្ទុះងើបឡើងវិញ»។
លោក ស៊ិន ចន្ធី ប្រធានសមាគមភ័ស្តុភារកម្មកម្ពុជា (CLA) បាននិយាយថា ដោយសារការផ្លាស់ប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងថៃ ភាគច្រើនជាទំនិញចាំបាច់ប្រចាំថ្ងៃដែលមានដូចជាម្ហូបអាហារ និងផលិតផលកសិកម្មនោះ ដូច្នេះការដោះដូរទំនិញជាមួយគ្នាមិនបានធ្លាក់ចុះទេចាប់ពីខែមករា-ខែមេសា។ លោកបន្តថា បើប្រទេសទាំង ២ មានទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មច្រើនលើទំនិញមិនចាំបាច់ដូចជា គ្រឿងម៉ាស៊ីន នោះគឺអាចមានការធ្លាក់ចុះខ្លះ។
លោកនិយាយថា៖ «វិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ ពិតជាមិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ ឡើយ។ សម្រាប់ពេលនេះ និងទៅខាងមុខក៏នឹងមិនធ្លាក់ចុះដែរ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានថ្លែងនៅក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ផ្លូវជាតិលេខ ៥៥ ដែលតភ្ជាប់ពីខេត្តពោធិ៍សាត់ទៅព្រំដែនប្រទេសថៃកាលពីខែមីនាថា ជាមួយនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជននៃប្រទេសទាំង ២ លោកសង្ឃឹមថា សកម្មភាពដោះដូរទំនិញ និងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីទាំង ២ នឹងកើនដល់តម្លៃ ១៥ ពាន់លានដុល្លារឆ្នាំ ២០២០។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាថៃសម្រេចបានក្នុងទឹកប្រាក់ជាង ៩,៤១ ពាន់លានដុល្លារកើន ១២ ភាគរយ បើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨ ដែលមានចំនួន ៨,៣៨ ពាន់លានដុល្លារ។ ក្នុងនោះការនាំចេញពីកម្ពុជាមានតម្លៃជាង ២,២ ពាន់លានដុល្លារកើន ១៩៥ ភាគរយ ខណៈការនាំចូលទំនិញពីថៃមានតម្លៃ ៧,១៤ ពាន់លានដុល្លារធ្លាក់ចុះ ៦ ភាគរយ។
របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ ២០១៩ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដើមឆ្នាំ ២០១៩ ប្រទេសថៃស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ ក្នុងនាមជាប្រទេសនាំទំនិញមកកម្ពុជាច្រើនជាងគេ (១៥ ភាគរយ) បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន (មានចំនួន ៣៩ ភាគរយ)។ ចំណែកទំនិញដែលកម្ពុជានាំចេញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិគឺថៃស្ថិតនៅលេខ ៧ (៤ ភាគរយ) តាមពីក្រោយសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន អាល្លឺម៉ង់ ចិន អង់គ្លេស និងកាណាដា៕ LA