ភ្នំពេញៈ វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជាមានការរីកចម្រើនយ៉ាងរហ័សក្នុងរយៈពេល ១ ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះដែលកំណើនជាមធ្យមប្រមាណ ២៨ ភាគរយនាំឲ្យមានការទាក់ទាញចំនួនធនាគារថ្មីៗជាច្រើន ជាលទ្ធផលបណ្ដាលឲ្យធនាគារតូចៗជាច្រើនមិនទទួលបាននូវលទ្ធផលប្រតិបត្តិការដូចការរំពឹងទុក។
របាយការណ៍បានពីក្រុមហ៊ុន Mekong Strategic Partners ដែលមានឈ្មោះថា ចក្ខុវិស័យធនាគារកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២០ «ពេលវេលាសម្រាប់ការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា» ដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ទទួលបានកាលពីថ្ងៃចន្ទបង្ហាញថា នៅឆ្នាំ ២០១៩ ប្រាក់ចំណូលរបស់វិស័យធនាគារកើនឡើង ២៣ ភាគរយ និងប្រាក់ចំណេញកើនឡើង ១៥ ភាគរយ ចំណែកឯកំណើនប្រាក់កម្ចីបានបន្តកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់ និងមិនមានស្ថិរភាពប្រមាណ ២៤ ភាគរយ ហើយប្រាក់បញ្ញើកើនឡើង ១៥ ភាគរយ ខណៈដែលកម្ចីសរុបនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុរួមទាំងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានកើនឡើងដល់ ៣២ ពាន់លានដុល្លារ។
របាយការណ៍បន្តថា ទោះបីជាការកើនឡើងក៏ដោយ ចំណូលគិតជាភាគរយនៃទុនអាជីវកម្ម (ROE) នៅក្នុងវិស័យនេះនៅតែក្នុងចំនួន ១១,៧ ភាគរយ ខណៈពេលនេះមានធនាគារ ១២ (កើនឡើងពីចំនួន ៧ ធនាគារកាលពីឆ្នាំ ២០១៦) ទទួលបានប្រាក់ចំណេញដែលអាចទទួលយកបានគឺជាង ១៥ ភាគរយ។ ប្រាក់ចំណេញវិស័យនេះត្រូវបានធ្វើឲ្យធ្លាក់ចុះដោយធនាគារតូចៗជាច្រើនដែលដំណើរការមិនល្អដោយមានធនាគារ ៦០ កាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៩ ដែលមិនមានស្ថិរភាព។
របាយការណ៍បន្តថា៖ «ក្នុងរយៈពេល ១ ទសវត្សរ៍កន្លងមក ប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារបានកើនឡើងជាមធ្យម ២៨ ភាគរយ ទោះបីជាកំណើនបានធ្លាក់ជាមធ្យមមកត្រឹម ២០ ភាគរយក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះក៏ដោយ។
យើងជឿជាក់ថា ការកើនឡើងនេះគឺជាអត្រាដ៏ខ្ពស់បំផុតមួយនៃកំណើនទូទាំងពិភពលោក និងបានរួមចំណែកធ្វើឲ្យមានកំណើននៃធនាគារកើតថ្មីៗនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ជាលទ្ធផលគឺមានធនាគារតូចៗជាច្រើនដែលដំណើរការអាជីវកម្មមិនល្អនោះទេ ដែលទាមទារច្របាច់បញ្ចូលគ្នានៅក្នុងវិស័យនេះ»។
លោក Stephen Higgins ដៃគូគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Mekong Strategic Partners បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា នៅក្នុងកម្រិតទុនបម្រុងបច្ចុប្បន្ន ធនាគារភាគច្រើនទាមទារឲ្យមានប្រាក់កម្ចីយ៉ាងហោចណាស់ ៤០០ លានដុល្លារ ដើម្បីបង្កើតចំណូលគិតជាភាគរយនៃទុនអាជីវកម្ម (ROE) ដែលអាចទទួលយកបាន ហើយកាលពីចុងឆ្នាំមុនគឺមានតែធនាគារ ១៦ ប៉ុណ្ណោះដែលផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីក្នុងកម្រិតដ៏ខ្ពស់នេះ។
លោកបានឲ្យដឹងថា សម្រាប់ការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចី ៤០០ លានដុល្លារគឺឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីភាពល្អប្រសើរ ប៉ុន្តែវាតំណាងឲ្យចំណែកទីផ្សារ ១,៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលក្នុងពេលឆាប់ៗនឹងមានចំនួន ១ ភាគរយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ដូច្នេះយើងមានធនាគារតូចៗជាច្រើនដែលនឹងចាំបាច់ត្រូវចាប់ផ្ដើមការច្របាច់បញ្ចូលគ្នា ឬទិញភាគហ៊ុនធនាគារផ្សេងទៀត ប្រសិនបើពួកគេចង់បាននូវអាជីវកម្មល្អ។ ប្រសិនបើអ្នកបំបែកធនាគារ ៤ ធំៗ យើងឃើញថា ROE ជាមធ្យមសម្រាប់វិស័យនេះធ្លាក់ចុះមកនៅត្រឹមតែ ៨ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។ នៅក្នុងអត្រានេះ អ្នកស្ទើរតែយកទុនបម្រុងរបស់អ្នកទៅវិនិយោគទៅជាប្រាក់បញ្ញើមានពេលកំណត់»។
របាយការណ៍នេះបានបង្ហាញថា និយតករគួរតែបន្តបង្កើនតម្រូវការទុនបម្រុងអប្បបរមាសម្រាប់ធនាគារពាណិជ្ជ ដូចដែលខ្លួនបានធ្វើកាលពីឆ្នាំ ២០១៦ ដោយបង្កើន ២ ដងពី ៣៧,៥ លានដុល្លារដល់ ៧៥ លានដុល្លារដែលទុកពេលឲ្យ ២ ឆ្នាំសម្រាប់អនុលោមតាម។
របាយការណ៍បន្តថា ធនាគារទូទៅមួយដែលមានទុនបម្រុងអប្បបរមា ៧៥ លានដុល្លារអាចបង្កើតទំហំប្រាក់កម្ចីអតិបរមាប្រហែល ៤០០ លានដុល្លារ ឬតិចជាង ១,៥ ភាគរយនៃចំណែកទីផ្សារនៃកម្ចីរបស់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុជារួមកាលពីឆ្នាំ ២០១៩។ ចំនួននេះនឹងធ្លាក់ចុះមកនៅត្រឹមតិចជាងចំណែកទីផ្សារ ១ ភាគរយត្រឹមឆ្នាំ ២០២៣ ដែលនឹងធ្វើឲ្យមានភាពសង្ស័យពីលទ្ធភាពជោគជ័យ និងភាពពាក់ព័ន្ធរបស់ធនាគារអំពីទំហំនេះ។
របាយការណ៍បន្ត «យើងជឿជាក់ថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) គួរពិចារណាឡើងវិញអំពីការបង្កើនទុនបម្រុងអប្បបរមាដល់ ១៥០ លានដុល្លារត្រឹមឆ្នាំ ២០២៣-២០២៥។ បច្ចុប្បន្នធនាគារនៅកម្ពុជាមានតិចជាង ២០ ភាគរយគឺមានទុនបម្រុងចំនួន ១៥០ លានដុល្លារ ឬច្រើនជាងនេះ។ ហើយធនាគារមួយនឹងតម្រូវឲ្យមានការប្រាក់កម្ចីនៅចន្លោះពី ៦៧០ លានដុល្លារទៅ ៧៥០ លានដុល្លារ ដើម្បីបង្កើត ROE បានចំនួន ១៥ ភាគរយ។
លោក Stephen បញ្ជាក់ថា NBC បានបង្កើនកម្រិតទុនបម្រុងអប្បបរមា ២ ដងរួចមកហើយដែលកាលពីឆ្នាំ ២០១៦ ដោយមានពេលវេលាអនុគ្រោះរយៈពេល ២ ឆ្នាំ រយៈពេល ៨ ឆ្នាំបន្ទាប់ពីពួកគេបានបង្កើនចុងក្រោយ ហើយនេះពិតជាសមរម្យ និងត្រូវការផ្លាស់ប្តូរជាចាំបាច់។
លោក Stephen បន្ថែមថា៖ «យើងប៉ាន់ប្រមាណថា យ៉ាងហោចណាស់ធនាគារ ១ ភាគ ៣ នឹងស្ថិតក្នុងកម្រិតនេះ ហើយធនាគារផ្សេងទៀតចាំបាច់ត្រូវច្របាច់បញ្ចូលគ្នា ឬស្វែងរកទុនបម្រុងបន្ថែមពីភាគទុនិករបស់ខ្លួន»៕ LA