ភ្នំពេញៈ ប្រធានសមាគមធនាគារនៅកម្ពុជា (ABC) បានអះអាងថា វិស័យធនាគាររបស់កម្ពុជានៅតែរឹងមាំហើយនឹងមិនទទួលរងដោយផ្ទាល់ដោយសារតែការគំរាមកំហែងដោយការបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុបឡើយ។
សហភាពអឺរ៉ុប (EU) បានដំណើរការនីតិវិធីព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែកុម្ភៈដោយលើកឡើងពី «ការធ្លាក់ចុះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស» នៅកម្ពុជា»។
គណៈកម្មការនេះបានបញ្ចប់របាយការណ៍របស់ខ្លួនកាលពីដើមខែនេះ បន្ទាប់ពីការស៊ើបអង្កេតរយៈពេល ៣ ខែដែលបានបញ្ចប់កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែសីហា និងបានទុកពេលឲ្យរដ្ឋាភិបាលរយៈពេល ១ ខែផងដែរដើម្បីឆ្លើយតប។
លោក អ៊ិន ចាន់នី ប្រធាន ABC និងជាប្រធានអគ្គនាយកធនាគារ អេស៊ីលីដា បាននិយាយទៅកាន់ក្រុមអ្នកយកព័ត៌មាននៅក្រៅជំនួបកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាអាស៊ានលើកទី ៤៩ ថា បញ្ហា EBA គឺគ្រាន់ជាកត្តាមួយដែលនឹងមិនប៉ះពាល់ទាំងស្រុងលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលពឹងផ្អែកលើកត្តាជាច្រើននោះទេ។
លោកថ្លែងថា៖ «នៅឆ្នាំនេះ វិស័យធនាគារកំពុងរីកចម្រើន ខណៈរំពឹងថានឹងកើនឡើងស្របតាមកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រហែល ៦,៩ ភាគរយ។ ខ្ញុំមិនគិតថា បញ្ហា EBA នឹងរារាំងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចទាំងមូលនោះទេ ដោយសារតែវាគ្រាន់តែជាកតា្តមួយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប៉ុណ្ណោះ ហើយប្រសិនបើអ្នកសម្លឹងមើលទៅឋានៈ EBA វានឹងត្រូវបាត់បង់ដោយស្វ័យប្រវត្ដិ ដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងកំពុងផ្លាស់ប្តូរទៅកម្រិតផ្សេងទៀត»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ជាមួយគ្នានេះដែរតាមចក្ខុវិស័យក្រុមវិនិយោគិន ពួកគេសម្លឹងទៅរកកត្តាជាច្រើន ដូចជាម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ចល្អប្រសើរ ស្ថិរភាពនយោបាយ ស្ថិរភាពសង្គម និងការវិនិយោគមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានរបស់ប្រទេសនេះ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះលោកបានពន្យល់ថា ផែនការអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្មដែលកម្ពុជាទទួលបានវាគ្រាន់តែជាការអនុគ្រោះពន្ធបណ្ដោះអាសន្នតែប៉ុណ្ណោះ ដែលនឹងមិនស្ថិតសេ្ថរជារៀងរហូតនោះទេ។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ្វីជាកត្តាសំខាន់ផ្សេងទៀតគឺថា យើងទទួលបានទំនាក់ទំនងជាយុទ្ធសាស្ដ្រជាមួយប្រទេសចិន ដែលរដ្ឋាភិបាលទើបនឹងប្រកាសថា យើងនឹងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មនៅខែធ្នូ។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ យើងទទួលផលជាវិជ្ជមានពីភាពជាដៃគូនេះ សម្រាប់ទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចក្នុងរយៈពេលយូរ»។
លោក Raymond Sia អគ្គនាយកធនាគារកាណាឌីយ៉ាបានលើកឡើងថា មិនមានការបារម្ភជុំវិញ EBA ដែលនឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់វិស័យធនាគារនៅកម្ពុជានោះទេ។ លោកបានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញវិធានការប្រុងប្រយ័ត្នជាច្រើន ដើម្បីទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់ណាមួយដោយសារ EBA រួចរាល់ហើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញវិធានការជាច្រើន ដើម្បីទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដែលអាចកើតឡើងណាមួយ ដោយសារតែការផ្អាក EBA នេះ។ ដូច្នេះខ្ញុំពិតជាមានទំនុកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ទោះបីជាការផ្អាក EBA ក៏ដោយ ក៏ប្រទេសកម្ពុជានឹងនៅតែប្រតិបត្តិការល្អប្រសើរ»។
លោកបានចង្អុលបង្ហាញថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាគឺនៅតែរីកចម្រើន និងថែមទាំងកាន់តែរឹងមាំជាងបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀត។
លោកលើកឡើងថា៖ «ដូច្នេះខ្ញុំគិតថា សម្រាប់ប្រទេសដូចជាកម្ពុជា យើងពិតជាទទួលបានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលដែលគាំទ្រដល់ពាណិជ្ជកម្មដោយបានដាក់ចេញគោលនយោបាយគាំទ្រដើម្បីធានាថា ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ទទួលបានការរីកចម្រើនមិនគ្រាន់តែធនាគារនោះទេ ប៉ុន្តែក៏ឧស្សាហកម្មផ្សេងទៀត និងវិស័យពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀតផងដែរ»។ លោកបន្ថែមថា ធនាគាររបស់លោកមិនមានផ្តល់កម្ចីដោយផ្ទាល់ណាមួយដល់អ្នកដែលធ្វើការងារដោយផ្ទាល់នៅក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ និងវាយនភណ្ឌនោះទេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «យើងមិនផ្តល់ដោយផ្ទាល់ដល់ក្រុមហ៊ុនសម្លៀកបំពាក់ និងវាយនភណ្ឌណាមួយនោះទេ ប៉ុន្តែពិតណាស់ធនាគារធំៗនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន យើងពិតជាពាក់ព័ន្ធដោយប្រយោលទៅគ្រប់វិស័យទាំងអស់ ហើយគ្រប់វិស័យទាំងអស់យើងបានគ្រប់គ្រងវាបានល្អ»។
លោក អ៊ិន ចាន់នី បានឲ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុន និងសហគ្រាសទាំងអស់ត្រូវតែបង្កើនផលិតភាពដោយការបណ្ដុះបណ្ដាលកម្មករ និងបុគ្គលិកទទួលបានជំនាញកាន់តែច្រើន និងកាត់បន្ថយការចំណាយលើតម្លៃផលិត ដើម្បីរក្សាពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្មឲ្យមានផលិតភាព និងសមត្ថភាពកាន់តែច្រើន។
លោកបានបន្តថា៖ «ពិតហើយ យើងនឹងមានផលប៉ះពាល់ ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានេះដែរ យើងត្រូវតែសម្លឹងមើលអ្វី គឺការឆ្លើយតបដែលអាចវាស់វែងបានដែលយើងកំពុងធ្វើដើម្បីទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់បែបនោះ? ដូចដែលខ្ញុំបានលើកឡើងពីខាងដើមអ៊ីចឹង ការធ្វើអាជីវកម្ម យើងមិនពឹងផ្អែកលើការអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្មពីអ្នកផ្សេងនោះទេ យើងត្រូវតែពឹងផ្អែកភាគច្រើនលើអំណាចសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក ទីផ្សារនាំចេញក្នុងស្រុក និងទីផ្សារពិភពលោក»។
កម្ពុជាជាប្រទេសទទួលអត្ថប្រយោជន៍ឈានមុខគេទី ២ នៃការអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្ម EBA ដែលមានចំនួន ១៨ ភាគរយ នៃការនាំចូលទាំងអស់ដែលចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុបកាលពីឆ្នាំ ២០១៨។ ការនាំចេញពីកម្ពុជាទៅអឺរ៉ុបមានចំនួនប្រហែល ៦ ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ជាមួយនឹងសិទ្ធិទទួលបានជាង ៩៥ ភាគរយសម្រាប់ការអនុគ្រោះពន្ធពាណិជ្ជកម្ម EBA៕ LA