.jpg)
ទិដ្ឋភាពដីបែកក្រហែងក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា។ រូបថត AFP
ក្រុងប៉ារីសៈ ការវិភាគថ្មីបានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃពុធសប្តាហ៍នេះថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុអាចធ្វើឲ្យខាតបង់ដោយផ្ទាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកចំនួន ៧,៩ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ នៅត្រឹមពាក់កណ្ដាលសតវត្សរ៍នេះ ដោយសារកំណើនភាពរាំងស្ងួត ទឹកជំនន់ និងបរាជ័យដាំដំណាំ រារាំងកំណើន និងគំរាមកំហែងដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
សន្ទស្សន៍ភាពធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (CC-RI) របស់អង្គភាពព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ច (EIU) បានវាស់វែងការត្រៀមខ្លួនរបស់ប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចឈានមុខគេចំនួន ៨២ ក្នុងពិភពលោក និងបានរកឃើញថាដោយផ្អែកលើនិន្នាការបច្ចុប្បន្ន ផលវិបាកដោយសារតែការឡើងកម្ដៅនឹងកាត់បន្ថយ ៣ ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (G- DP) ត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០។
ការវិភាគរបស់អង្គភាពនេះដែលវាយតម្លៃការប្រឈមដោយផ្ទាល់របស់ប្រទេសនីមួយៗទៅនឹងការខាត់បង់ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ នាំមកនូវព្រឹត្តិការណ៍អាកាសធាតុកាន់តែញឹកញាប់ជាងនេះដែលបានរកឃើញថា ទ្វីបអាហ្វ្រិកស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងបំផុតដោយ ៤,៧ ភាគរយ នៃ GDP របស់ទ្វីបនេះស្ថិតក្នុងភាពមិនច្បាស់លាស់។
ជាទូទៅប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដែលក្រីក្រមិនមានភាពធន់ខ្លាំងជាងប្រទេសអ្នកមានទេ។
លោក John Ferguson នាយកផ្នែកវិភាគប្រចាំប្រទេសនៃអង្គភាព EIU បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ថា៖ «ជាបញ្ហារបស់អ្នកមាន»។
ប្រទេសកាន់តែមានពិតជាអាចមានភាពធន់កាន់តែខ្លាំងចំពោះផលប៉ះពាល់ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដូច្នេះការណ៍នេះពិតជាគំរាមកំហែងដល់គន្លងកំណើននៃប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដោយសារតែប្រទេសទាំងនោះព្យាយាមតាមឲ្យទាន់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍»។
លោកបន្ថែមថា៖ «នៅពេលយើងកំពុងដោះស្រាយរួចហើយជាមួយនឹងវិសមភាពទូទាំងពិភពលោកនោះ សម្រាប់ផលប៉ះពាល់ដោយសារតែការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ បញ្ហាប្រឈមរបស់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មានទំហំខ្លាំងជាងមុន»។
ក្នុងចំណោមប្រទេសដែលត្រូវបានវាយតម្លៃ ប្រទេសអង់ហ្គោឡា រង់ចាំតែការខាតបង់ខ្លាំងជាងគេ ដែលខាតបង់រហូតដល់ ៦,១ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប។
ការសិក្សានេះបានលើកឡើងពីកង្វះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលមានគុណភាព ព្រមទាំងបញ្ហាប្រឈមទៅភាពរាំងស្ងួតធ្ងន់ធ្ងរ សំណឹកដី និងការកើនឡើងកម្រិតទឹកសមុទ្រដោយសារស្ថានភាពភូមិសាស្ដ្រ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា ការសឹករេចរឹលដីនៅក្នុងប្រទេសអង់ហ្គោឡានឹងបង្ហាញឧបសគ្គសេដ្ឋកិច្ច «យ៉ាងខ្លាំង» ដោយសារថា កសិកម្មគឺជាវិស័យដែលផ្ដល់ការងារឈានមុខគេរបស់ប្រទេសនេះ។
ប្រទេស នីហ្សេរីយ៉ា (ដែលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបមាន (៥,៩ ភាគរយ) អេហ្ស៊ីប (៥,៥ ភាគរយ) បង់ក្លាដែស (៥,៤ ភាគរយ) និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា (៥,១ ភាគរយ) គឺជាប្រទេសងាយទទួលរងគ្រោះដោយសារអាកាសធាតុខ្លាំងបំផុតបន្ទាប់ពីអង់ហ្គោឡាដែលបានកំណត់អត្តសញ្ញាណនៅក្នុងការវិភាគនេះ។
ការវិភាគនេះបនឲ្យដឹងទៀតថា ការកើនឡើងកម្តៅមានន័យថា សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកត្រូវបានព្យាករថានឹងកើនឡើង ២៥០ ពាន់ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ ២០៥០ ខណៈដែលបើគ្មានផលប៉ះពាល់បរិយាកាសទេ សេដ្ឋកិច្ចនេះនឹងកើនឡើងដល់ ២៥៨ ពាន់ពាន់លានដុល្លារ។
សហរដ្ឋអាមេរិកដែលនៅតែជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេបើគិតតាមអត្រាទីផ្សារត្រូវបានព្យាករថាជាប្រទេសមួយស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានផលប៉ះពាល់តិចបំផុត។ EIU បានកត់សម្គាល់ថា គោលនយោបាយរបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានបង្ហាញពីការដើរថយក្រោយបណ្តោះអាសន្នក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងការប្រែប្រួលបរិយាកាស។
EIU បានឲ្យដឹងទៀតថា ប្រទេស រុស្ស៊ី ត្រូវបានព្យាករថានឹងបាត់បង់សេដ្ឋកិច្ច ៥ ភាគរយនៃ ផ.ស.ស នៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០ ហើយនឹង «រងគ្រោះខ្លាំងជាងប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងពិភពលោកពីឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាននៃការប្រែប្រួលបរិយាកាស»។ ការណ៍នេះនឹងនៅតែជាការលើកឡើងពិតប្រាកដមួយ ទោះជាការកើនឡើងអត្ថប្រយោជន៍កសិកម្មដែលអាចកើតមានត្រូវបានលើកយកមកពិចារណាក្តី៕ LA
