ភ្នំពេញៈ វិស័យ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា​អាច​ចាត់ទុក​ជា​វិស័យ​មួយ​ដែល​មាន​ការផ្លាស់ប្តូរ​ខ្លាំង​ក្នុង​រយៈពេល ២ ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ដូចជា ការប្រកាស​ខ្លួនឯង​ជា​គ្រឹះស្ថាន​ឯកជន ដើម្បី​ធ្វើឲ្យ​ខុស​គ្នា​ពី​គ្រឹះស្ថាន​រដ្ឋ និង​ដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់ ១៨ ភាគរយ​ក្នុង​ ១ ​ឆ្នាំ​ជាដើម​។ ថ្មីៗ​នេះ​មាន​ការ​កើនឡើង​គ្រឹះស្ថាន​ផ្តល់​កម្ចី​ខុស​ច្បាប់​ដែល​ផ្តល់​កម្ចី​ប្រកប​ដោយ​ហានិភ័យ​ដល់​សាធារណជន ដែល​អាច​ធ្វើឲ្យ​ប្រជាជន​ជាប់​បំណុល​វ័ណ្ឌក ហើយ​ការណ៍​នេះ​អាច​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​កេរ្ដិ៍ឈ្មោះ​របស់​គ្រឹះស្ថាន​ផ្លូវការ​។

លោក ហ៊ គីមសាយ អ្នក​យក​ព័ត៌មាន​នៅ​កាសែត​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្ដិ៍​បាន​ជួប​សម្ភាស​លោក គា បូរាណ ប្រធាន​សមាគម​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​កម្ពុជា (CMA) ស្ដីពី​ការផ្លាស់ប្តូរ​ថ្មីៗ​ក្នុង​វិស័យ​នេះ​។

ចាប់ពី​ការអនុវត្ត​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​កាលពី​ខែ​មេសា​ឆ្នាំ​មុន​មក តើ​លោក​មើល​ឃើញ​ការផ្លាស់ប្តូរ​ណា​មួយ​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម MFI ដែរ​ឬ​ទេ​?

បាទ! មាន​។ យើង​បាន​រកឃើញ​ថា​នៅ​ឆ្នាំ ២០១៧ ចំនួន​អតិថិជន​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម MFI ទាំងមូល​បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ជិត ២ ​សែន​នាក់​។ នេះ​ជា​លើក​ដំបូង​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ដ្រ MFI​។ ការធ្លាក់​ចុះ​នេះ​កើតឡើង​បន្ទាប់ពី​ធនាគារ​កណ្ដាល​អនុវត្ត​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​។ កន្លង​មក​ទោះបី​ជា​កម្ពុជា​ជួប​វិបត្តិ​នានា ដូចជា​ទឹកជំនន់ ឬ​ភាព​រាំងស្ងួត​ក្តី​ក៏​យើង​មិន​ដែល​មើលឃើញ​ការធ្លាក់​ចុះ​ចំនួន​អតិថិជន​បែប​នេះ​ទេ​។

វា​ជា​សំណួរ​មួយ​ដែល​យើង​ត្រូវ​គិត​ថា តើ​អតិថិជន​ទាំងនោះ​ទៅ​ណា​? គ្រឹះស្ថាន​ជាច្រើន​បាន​មើល​ឃើញ​ការធ្លាក់​ចុះ​ចំនួន​អតិថិជន​។ វា​នៅ​តែ​ជា​ការ​ប៉ាន់​ប្រមាណ​នៅ​ឡើយ​ទេ​ថា គ្រឹះស្ថាន​ទាំង​នោះ​អាច​មិន​ផ្ដោត​លើ​កម្ចី​ខ្នាត​តូច ដោយសារ​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​មិន​អាច​ធ្វើឲ្យ​ពួកគេ​រ៉ាប់រង​លើ​ការចំណាយ​ផ្នែក​ប្រតិបត្តិការ​បាន​។

បើ​អតិថិជន​ទាំង​នេះ​នៅ​តែ​ខ្ចីប្រាក់​ហើយ​ទៅរក​គ្រឹះស្ថាន​ផ្ដល់​កម្ចី​ឯកជន ដោយសារ​តែ​ពួកគេ​មិន​អាច​យក​កម្ចី​ពី​គ្រឹះស្ថាន​ផ្លូវការ​បាន វា​ពិត​ជា​ក្តីបារម្ភ​មួយ​។ បើ​ដូច្នេះ​មែន​ការ​ដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​មិន​បាន​ជួយ​ដល់​អ្នក​ទាំងនោះ​ទេ​តែ​បែរជា​ផ្ដល់​ផលប៉ះពាល់​អវិជ្ជមាន​ដល់​ពួកគេ​ទៅវិញ​។

ប៉ុន្តែ​ក្នុង​នាម​ឲ្យ CMA យើង​មិន​អាច​សន្មត​លើ​អ្វី​មួយ​ទេ​។ ខ្ញុំ​មិន​អាច​និយាយ​ថា វា​កើតឡើង​ដោយសារ​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​ទេ​។ អាច​មាន​កត្តា​ជាច្រើន​ក្រៅពី​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​។ យើង​អាច​បញ្ជាក់​ចំណុច​នេះ​បាន បើ​យើង​មាន​ការ​សិក្សា​ពិតប្រាកដ​លើ​បញ្ហា​នោះ​។

តើ​ប្រាក់​ចំណេញ​សុទ្ធ​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម MFI ផ្លាស់ប្តូរ​យ៉ាង​ណា​ដែរ​បន្ទាប់ពី​អនុវត្ត​អត្រា​ការប្រាក់​ថ្មី​នេះ​?

ស្ទើរតែ​ប្រតិបត្តិករ​មីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ទាំងអស់​បាន​មើលឃើញ​ការធ្លាក់​ចុះ​ប្រាក់​ចំណេញ និង​ប្រាក់ចំណេញ​ពី​មូលធន​វិនិយោគ (ROE)​។ ឧទាហរណ៍ គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ AMK Microfinance បាន​មើលឃើញ​ការធ្លាក់​ចុះ ROE ពី ២០ ភាគរយ​មក​នៅ​ត្រឹម ១៣,៨ ​ភាគរយ​។

មាន​ការ​កើនឡើង​និន្នាការ​មួយ​ដែល MFI បាន​លក់​ភាគហ៊ុន​ភាគច្រើន ឬ ១០០ ភាគរយ​ឲ្យ​ធនាគារ​ពាណិជ្ជ​បរទេស​។ តើ​អ្វី​ជា​កត្តា​នៅ​ពី​ក្រោយ​បញ្ហា​នោះ ហើយ​តើ​វា​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​ដូចម្តេច​?

ខ្ញុំ​គិត​ថា​វា​គ្រាន់​តែ​ជា​និន្នាការ​ធម្មតា​ប៉ុណ្ណោះ​។ ក្នុង​អំឡុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​ ១៩៩០ គ្រឹះស្ថាន​ផ្ដល់​កម្ចី​ទាំងអស់​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​មូលនិធិ អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល (NGO) និង​ប្រតិបត្តិការ​ជា​លក្ខណៈ NGO​។ កាលពី​ចុង​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​ ២០០០ មាន​ការ​ធ្វើឲ្យ​ទៅ​ជា​លក្ខណៈ​ពាណិជ្ជកម្ម​នៅក្នុង​វិស័យ​នេះ ខណៈ​គ្រឹះស្ថាន​ទាំង​នេះ​បាន​ផ្លាស់ប្តូរ​ទៅ​ជា​គ្រឹះស្ថាន​ឯកជន​។

នៅពេល​នេះ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​វា​ជា​របត់​ថ្មី​មួយ​។ ធនាគារ​បរទេស​ជាច្រើន​ចូល​មក ហើយ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​មាន​និន្នាការ​មួយ​ដែល​ពួកគេ​ទិញ​ភាគហ៊ុន​ភាគច្រើន​របស់ MFI ​។

ទាំងនេះ​អាច​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ថា ទោះបី​ជា MFI កម្ពុជា​កំពុង​ជម្នះ​ការដាក់​ពិតាន​អត្រា​ការប្រាក់​ក្តី ក៏​ក្រុម​វិនិយោគិន​បរទេស​នៅតែ​មាន​ទំនុក​ចិត្ត​លើ​សក្ដានុពល​របស់​វិស័យ​នេះ​។ ពួកគេ​អាច​មាន​មូលធន​ខ្លាំង ហើយ​ពួកគេ​មាន​ប្រភព​មូលនិធិ​ដែល​មាន​ការចំណាយ​ទាប ដូច្នេះ​មាន​សង្ឃឹម​ថា វា​នឹង​មាន​ផលប៉ះពាល់​វិជ្ជមាន​ដល់​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​។

ខណៈ​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ជាតិ​នៅ​ខែ​កក្កដា​នេះ តើ​ការបោះឆ្នោត​ជះ​ឥទ្ធិពល​ដល់​កំណើន និង​ស្ថិរភាព​របស់​វិស័យ​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ដូចម្ដេច​?

យើង​មិន​មើល​ឃើញ​ការផ្លាស់ប្តូរ​គួរ​ឲ្យ​កត់សម្គាល់​ណា​មួយ​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​ទេ នៅពេល​កម្ពុជា​កំពុង​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ជាតិ​នោះ​។ ផលបត្រ​កម្ចី​ក្នុង​ឧស្សាហកម្ម​នេះ​កំពុង​បន្ត​កើនឡើង​។ ប្រាក់បញ្ញើ​នៅ​តែ​កើនឡើង ខណៈ​កម្ចី​មិន​ដំណើរការ​មាន​ស្ថិរភាព​។ ឧស្សាហកម្ម​នេះ​នៅ​តែ​កំពុង​រីកចម្រើន​យ៉ាង​រឹងមាំ និង​មាន​សុខភាព​ល្អប្រសើរ​។

ប្រជាជន​កម្ពុជា​មិន​មាន​ការបារម្ភ​ណា​មួយ​ជុំវិញ​ព្រឹត្តិការណ៍​នៃ​ការបោះឆ្នោត​ជាតិ​ឡើយ​។ ពួកគេ​នៅ​តែ​ប្រើប្រាស់​វិស័យ​ហិរញ្ញវត្ថុ​ជាធម្មតា​។

តើ​លោក​មើល​ឃើញ​កំណើន​សេវា​កម្ចី​មិន​មាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​យ៉ាង​ណា​ដែរ ហើយ​តើ​វា​កំពុង​គំរាម​កំហែង​ឧស្សាហកម្ម​ហិរញ្ញវត្ថុ​ធ្ងន់ធ្ងរ​កម្រិត​ណា​?

វា​ជា​និន្នាការ​បារម្ភ​ខ្លាំង​មួយ​ដោយសារ​គ្រឹះស្ថាន​ទាំង​នោះ​មិន​ស្ថិត​ក្រោម​ការគ្រប់គ្រង ខណៈ​យើង​ជា​សមាជិក​របស់ CMA​។ គ្រឹះស្ថាន​ខុស​ច្បាប់ មិន​អាច​ផ្ដល់​សេវា​ដោយ​មាន​តម្លាភាព​ទេ​។ ពួកគេ​មិន​អនុវត្ត​តាម​ក្រមសីលធម៌ និង​វិជ្ជាជីវៈ​ឡើយ​។ ពួកគេ​មិន​មាន​គោលការណ៍​ការពារ​អតិថិជន​ដូច​គ្រឹះស្ថាន​មាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ទេ​។ ការណ៍​នេះ​អាច​ធ្វើឲ្យ​ប្រជាជន​ជាប់​បំណុល​វ័ណ្ឌក បើ​យក​កម្ចី​ពី​គ្រឹះស្ថាន​ទាំង​នោះ​។

យើង​ដឹង​ថា​ធនាគារជាតិ​នៃ​កម្ពុជា (NBC) កំពុង​ស្វែងរក​ជំនួយ​ពី​នគរបាលជាតិ ដើម្បី​ចាត់វិធានការ​ស្រប​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹង​គ្រឹះស្ថាន​ខុស​ច្បាប់​ទាំងនោះ​ហើយ​យើង​ស្វាគមន៍​ដល់​ការសម្រេច​ចិត្ត​នេះ​។

តើ​អ្វី​ជា​អនុសាសន៍​របស់​លោក​ជូន​សាធារណជន​ដើម្បី​គេច​ផុត​ពី​គ្រោះថ្នាក់​ដែល​អាច​បង្ក​ឡើង​ពី​កម្ចី​ខុស​ច្បាប់​នេះ​?

ខ្ញុំ​បាន​អង្កេត​ឃើញ​ថា គ្រឹះស្ថាន​ផ្ដល់​កម្ចី​ខុស​ច្បាប់​ទាំងនោះ​មិន​ទាន់​ទៅ​ដល់​តំបន់​ជនបទ​នៅ​ឡើយ​ទេ​។ គ្រឹះស្ថាន​ទាំង​នោះ​កំពុង​មាន​សកម្មភាព​ក្នុង​ទីក្រុង ដោយសារ​ពួកគេ​ប្រើប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​សារ​ជា​អក្សរ និង​បដា​ដើម្បី​ផ្សព្វផ្សាយ​សេវា​របស់​ពួកគេ​។

ប្រជាជន​ដែល​យក​កម្ចី​ពី​គ្រឹះស្ថាន​ទាំងនេះ​គួរ​តែ​ជា​អ្នក​រស់នៅ​តំបន់​ទីក្រុង​ជា​ទី​ដែល​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​គ្រប់គ្រាន់ និង​មាន​បណ្ដាញ​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​ការផ្ទៀងផ្ទាត់​ព័ត៌មាន​នេះ​។

ដូច្នេះ​ អតិថិជន​ត្រូវការ​សួររក​ព័ត៌មាន​បន្ថែម​នៅ​ពេល​ពួកគេ​ទៅ​ខ្ចី​ប្រាក់​។ ពួកគេ​ត្រូវតែ​អាន​ដោយ​ប្រុងប្រយ័ត្ន និង​យល់​ដឹង​ពី​កិច្ចព្រមព្រៀង​កម្ចី​។ ប្រជាជន​កម្ពុជា​គួរ​តែ​ខ្ចីប្រាក់​ពី​គ្រឹះស្ថាន​មាន​អាជ្ញាប័ណ្ណ​តែ​មួយ​គត់​ដែល​ចុះបញ្ជី​នៅ NBC និង CMA៕ LA