ភ្នំពេញៈ សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា​ (GMAC) និង​សមាគម​ភ្នាក់ងារ​បញ្ជូន​ទំនិញ​កម្ពុជា​ (CAMFFA) កាលពី​ម្សិលមិញ​បាន​លើក​ឡើង​ពី​បន្ទុក​ថ្មី​មួយ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​លើ​រថយន្ត​កុងតឺន័រ​ដែល​មាន​ប្រវែង​លើស​​ពី​ ១៦ ​ម៉ែត្រ​ ដោយ​បញ្ជាក់​ថា​វិធានការ​នេះ​បាន​ធ្វើឲ្យ​ការ​ចរាចរណ៍​ទំនិញ​វត្ថុ​ធាតុ​ដើម​បម្រើ​ក្នុង​វិស័យ​កាត់ដេរ​មាន​ការ​កកស្ទះ និង​ប៉ះពាល់​ដាល់​ចង្វាក់​ផលិតកម្ម​។

សមាគម​ទាំង​​ ២ ​បាន​សុំ​អន្តរាគមន៍​ពី​ក្រសួង​តំណាង​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ផ្តល់​ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​រថយន្ត​ដែល​មាន​ប្រវែង​ដល់​ ១៧ ម៉ែត្រ​អាច​ចរាចរ​បាន និង​រថយន្ត​សណ្ដោង​សឺមីរ៉ឺម៉ក​ដឹក​​កុងតឺន័រ​ ៤៥ ​ហ្វីត​ដែល​មាន​កម្ពស់​ ៤,៥ ​ម៉ែត្រ​អាច​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​តាម​ផ្លូវ​សាធារណៈ​បាន​រហូត​ដល់​ការ​កំណត់​ណា​មួយ​។

ក្នុង​លិខិត​ចំហ​ផ្ញើ​សុំ​អន្តរាគមន៍​ទៅ​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពី​ម្សិលមិញ GMAC បាន​រៀបរាប់​ថា​សមាជិក​ជាច្រើន​បង្ហាញ​ក្ដីកង្វល់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​រថយន្ត​ដឹកជញ្ជូន​ដែល​មាន​ប្រវែង​លើស​ពី​ ១៦ ​ម៉ែត្រ និង​កុងតឺន័រ​ដែល​មាន​ប្រវែង​ ៤៥ ​ហ្វីត​។ រថយន្ត និង​កុងតឺន័រ​ទាំង​នោះ​ជាច្រើន​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ឃាត់​ទុក (​តាម​ច្បាប់​) ដោយ​អាជ្ញាធរ​នាំ​ទៅ​ដល់​ការ​រាំង​ស្ទះ​នៃ​ចង្វាក់​ផ្គត់ផ្គង់​វត្ថុធាតុ​ដើម​សម្រាប់​ផលិតកម្ម​ក៏​ដូចជា​ការ​នាំ​ចេញ​។

GMAC បាន​លើក​ឡើង​ថា​៖ «​បញ្ហា​នេះ​បង្ក​ជា​ការ​គំរាម​កំហែង​ថ្មី​មួយ​ទៀត​ដល់​វិស័យ​កាត់ដេរ​សម្លៀកបំពាក់​ស្បែកជើង និង​កាបូប​ដែល​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ខ្លាំង​លើ​ទីផ្សារ​ពិភពលោក និង​ពេលវេលា​ផលិត​ដែល​អ្នក​បញ្ជា​ទិញ​ដាក់​ឲ្យ​កាន់​តែ​ខ្លី​ទៅៗ​»​។

តាម​ការ​ប៉ាន់​ស្មាន​ពី GMAC លើ​តួលេខ​នៃ​ប្រភេទ​កុងតឺន័រ និង​លក្ខខណ្ឌ​របស់​រថយន្ត​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​កំពុង​ផ្ដល់​សេវា​ដល់​វិស័យ​ឯកជន​ផ្នែក​នាំ​ចេញ​នាំ​ចូល ការ​អនុវត្ត​តាម​ច្បាប់​ជា​ធរមាន​តឹងរ៉ឹង​ដូច​ក្នុង​អំឡុងពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​នេះ​នឹង​ធ្វើឲ្យ​ប៉ះពាល់​ ៥០ ​ភាគរយ​នៃ​សកម្មភាព​នាំចេញ នាំចូល​របស់​រោងចក្រ​។

លិខិត ​GMAC ដដែល​ក៏​បាន​ស្នើសុំ​ឲ្យ​មាន​ការ​ពិចារណា​លើ​លទ្ធភាព​ក្នុង​ការ​កែសម្រួល​ប្រកាស​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​ ២១ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​ ២០១០ ឲ្យ​មាន​លក្ខណៈ​កាន់តែ​ស្រប​តាម​និយាម​អន្តរជាតិ​ដែល​អាច​ឲ្យ​រថយន្ត​សណ្ដោង​សឺមីរ៉ឺម៉ក​សម្រាប់​ដឹក​កុងតឺន័រ​ប្រវែង​ ៤០ ​ហ្វីត និង ​៤៥ ​ហ្វីត​អាច​ធ្វើ​ចរាចរ​បាន​។

លិខិត​ដដែល​បញ្ជាក់​ថា​៖ «​ច្បាប់​របស់​កម្ពុជា​មាន​លក្ខណៈ​សមស្រប​នឹង​ស្ថានភាព​ជាក់ស្ដែង​របស់​កម្ពុជា តែ​អាច​មាន​លក្ខណៈ​ខុស​គ្នា​ខ្លះ​ពី​បទដ្ឋាន​អនុវត្ត​ជា​អន្តរជាតិ​ដែល​កម្ពុជា​គួរ​ធ្វើការ​សម្របសម្រួល​ក្នុង​បរិបទ​សកល​ភាវូបនីយកម្ម និង​ការ​ធ្វើ​សមាហរណកម្ម​ទៅ​ក្នុង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​»​។

លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរង សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា បាន​ឲ្យ​ដឹង​ពី​ម្សិលមិញ​ថា ការ​អនុវត្ត​វិធានការ​នេះ​មាន​ការ​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដោយសារ​ឡាន​ជាច្រើន​អត់​ហ៊ាន​ចរាចរ​ទេ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​ដឹក​ជញ្ជូន​មិន​ហ៊ាន​ទទួល​ការ​កក់​ពី​រោងចក្រ ដោយសារ​ឡាន​ពួកគេ​អត់​មាន​អនុលោម​ភាព​ទៅ​តាម​ច្បាប់​។

លោក​បន្ត​ថា​៖ «​យើង​ទទួល​ស្គាល់​ថា នេះ​ជា​ក៏​ជា​កំហុស​របស់​វិស័យ​ឯកជន​ដែរ​ដែល​មិន​បាន​គោរព​តាម​លក្ខខណ្ឌ​ច្បាប់​ជា​ធរមាន​។ យើង​ទទួល​ស្គាល់​មិនមែន​ជា​កំហុស​របស់​ស្ថាប័ន​អនុវត្ត​ច្បាប់​ទេ​។ តាមពិត​ឡាន​ដែល​មិន​អនុលោម​តាម​ច្បាប់​នោះ​មិន​មាន​ការ​កែច្នៃ​នោះ​ទេ វា​ជា​ឡាន​ដែល​សុទ្ធ​តែ​មាន​បណ្តោយ​ដែល​គោរព​តាម​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ ស្តង់ដារ​អាមេរិក ស្តង់ដារ​អឺរ៉ុប តែ​មិន​សមស្រប​នឹង​ស្តង់ដារ​ប្រទេស​យើង​ដែល​កំណត់​ត្រឹម ១៦ ម៉ែត្រ​»​។

លោក ស៊ិន ចន្ធី ប្រធាន​សមាគម​ភ្នាក់ងារ​ដឹកបញ្ជូន​ទំនិញ​កម្ពុជា​ពី​ម្សិលមិញ​បាន​ជួប​ប្រជុំ​សុំ​អន្តរាគមន៍​ពី​លោក ស៊ុន ចាន់ថុល រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ដឹកជញ្ជូន​។

លោក​បញ្ជាក់​ថា ការ​អនុវត្ត​វិធានការ​ច្បាប់​ដែល​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​រថយន្ត​ដឹក​ទំនិញ​ប្រវែង​មិន​លើស​ពី​ ១៦ ម៉ែត្រ​ចរាចរ​បាន បាន​ប៉ះពាល់​ដល់​រថយន្ត​ដែល​កំពុង​ដំណើរការ​សរុប​ប្រមាណ ៦៦ ភាគរយ​។

លោក​បន្ត​ថា​ សមាគម​បាន​ស្នើ​សុំ​ទៅ​លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​ឲ្យ​មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ចរាចរ​រថយន្ត​ប្រវែង​ ១៦,៨ ម៉ែត្រ​សម្រាប់​រថយន្ត​កុងតឺន័រ​ធម្មតា និង​ ១៧,៥៥ ម៉ែត្រ​សម្រាប់​រថយន្ត​ដែល​ដឹក​កុងតឺន័រ​ ៤៥ ហ្វីត​។

លោក​ថ្លែង​ថា​៖ «​ដំណោះស្រាយ​ណា​មួយ​នៅ​មិន​ទាន់​សម្រេច​នៅ​ឡើយ​ទេ [​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​ម្សិលមិញ​] ព្រោះ​បញ្ហា​នេះ​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​ត្រឹម​ក្រសួង​បាន​ទេ តែ​ឯកឧត្តម​ទេសរដ្ឋមន្ត្រី​នឹង​ធ្វើ​របាយការណ៍​ទៅ​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល អ៊ីចឹង​យើង​រង់ចាំ​ការ​សម្រេច​ពី​សំណាក់​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​។

លោក​បន្ត​ថា​៖ «​បើសិន​ជា​មាន​ការ​សម្រួល អនុញ្ញាត​តាម​អ្វី​ដែល​យើង​ស្នើសុំ​នេះ យើង​នឹង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​វិញ​បាន​ហើយ ព្រោះ​យើង​នឹង​អាច​មាន​ឡាន​ដល់​ទៅ​ ៩០ ​ភាគរយ​ហើយ​ដែល​នឹង​អនុលោម​តាម​ច្បាប់​»៕LA