កាល​ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន​បាន​ដោះលែង​សមាជិក​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធភាព​ជាតិ ​ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ ​៣ នាក់​ ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់​ខ្លួន​ពេល​កំពុង​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​នៅ​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន​នៅ​ខែ​តុលា មុន​ពេល​បោះឆ្នោត​ និង​បាន​ដោះលែង​ទាហាន​រដ្ឋាភិបាល​ខាង​នយោបាយ​ និង​សន្តិសុខ​ក្នុង​តំបន់ ​៣ ​នាក់​ទៀត​ ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់​ខ្លួន​កាល​ចុង​ឆ្នាំ ​២០១៩​។

ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​បាន​និយាយ​ថា ​ការ​ដោះលែង​នេះ​មាន​គោលបំណង​កសាង «ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក» និង​សម្រេច​បាន​នូវ​ «បទ​ឈប់​បាញ់​គ្នា​យូរ​អង្វែង» ​រវាង​រដ្ឋាភិបាល​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន​ និង​យោធា​មីយ៉ាន់ម៉ា​ទាក់ទិន​បញ្ហា​លុបចោល​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន​ កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា។

បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​​ទាំង ៣ រូប​ ត្រូវ​បាន​គេ​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​ភូមិ​ហ្លួង​ខា​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី ១៤​ ​ខែ តុលា ​ឆ្នាំ ២០២០ ​កន្លង​ទៅ។​ អ្នក​ទាំង​ ៣ សុទ្ធ​តែ​ជា​បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​សម្រាប់​តំណាង​ឱ្យ​សង្កាត់ Taungup ​របស់​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន ​ដែល​ក្នុង​នោះ​រួមមាន​ អ្នកស្រី​ Daw Chit Chit Chaw ​បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​សម្រាប់​សភា​ជាន់​​ទាប ​អ្នកស្រី ​Daw Ni Ni May Myint បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​សម្រាប់​សភា​ជាន់​ខ្ពស់​ និង​លោក ​U Min Aung ​បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​នៅ​រដ្ឋសភា។

អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​ក្រុម​ប្រដាប់​​អាវុធ​អារ៉ាកា ​លោក ​Khaing Thu Kha ​បាន​និយាយ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​មួយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​ថា ​ការ​សម្រេច​ឱ្យ​ដោះលែង​នេះ គឺ​ជា​លទ្ធផល​នៃ​កិច្ច​ប្រជុំ​តាម​អ៊ីនធឺណិត​លើក​ទី២ ​រវាង​លោក​ឧត្តមសេនីយ៍ទោ​ Tun Myat Naing​ និង​ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ចរចា​សន្តិភាព​យោធា​នៅ​ថ្ងៃទី ​៣០​ ខែធ្នូ ​កន្លង​​ទៅ។

ក្រៅ​ពី​នេះ​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន​​ក៏​បាន​ដោះលែង​ទាហាន ​៣ ​នាក់ ​រួម​មាន​លោក​ U Myint Aung ​លោក ​Nan Win Maung ​និង​លោក ​Wai Lin Aung នៃ​កង​វរសេនា​តូច​ថ្មើរ​ជើង​លេខ ​៣១៣ ​ក្រោម​កងពល​តូច​លេខ ​៧៧​ កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​សុក្រ ​ដដែល​នេះ​នៅ​ទី​ប្រជុំជន​ Paletwa ​ភាគ​ខាង​ត្បូង​​រដ្ឋ​ឆិន។​ អ្នក​ទាំង​នេះ ​ត្រូវ​បាន​គេ​​ឃុំ​ខ្លួន​ក្នុង​ពេល​មាន​ការ​ហាត់​សម​ប្រយុទ្ធគ្នា​កាល​ពី​ថ្ងៃទី ១៩ ​ខែ ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ​២០១៩​ នៅ​ក្នុង​ភូមិ​មួយ​នៅ ​Paletwa ​ដែល​ពេល​នោះ​ទាហាន​ទាំង ៣ ​រូប​នេះ មាន​សុខភាព​មិន​សូវ​ល្អ។

អ្នក​នាំពាក្យ​យោធា​មីយ៉ាន់ម៉ា ​លោក​ឧត្តមសេនីយ៍​ Zaw Min Tun​ បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ The Irrawaddy ​ទាក់ទិន​នឹង​ការ​ដោះលែង​ជន​ស៊ីវិល ​និង​ទាហាន​នេះ​ថា៖ «យើង​ទទួល​បាន​ទាហាន​ទាំង ​៣ នាក់​នេះ ​ហើយ​ចំណែក​ឯ​សមាជិក​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធភាព​ជាតិ​​ ​ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ​ទាំង ៣ ​នាក់ ​នឹង​ត្រូវ​ផ្ទេរ​ទៅ​កាន់​រដ្ឋធានី ​Sittwe ​នៃ​រដ្ឋ ​Rakhine នៅ​​រសៀល​ថ្ងៃ​សុក្រ ​នេះ​ឯង»។

ខាង​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន​ លោក ​Khaing Thu Kha ​បាន​និយាយ​ថា ​ក្រុម​អារ៉ាកាន​​នឹង​ដោះលែង​អ្នក​ជាប់​ឃុំ​បន្ថែម​ទៀត​ក្នុង​ករណី​អ្នក​ដែល​ជាប់​ឃុំឃាំង​មាន​វ័យ​ចំណាស់ ​ឬ​​ឈឺ​ពោល​គឺ «អាស្រ័យ​លើ​វឌ្ឍនភាព​នៃ​កិច្ច​ចរចា​សន្តិភាព»។

យ៉ាងណា​មិញ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធភាព​ជាតិ​ដើម្បី​ប្រជាធិបតេយ្យ​បាន​ទទួល​ជ័យជម្នះ​មួយ​ផ្សេង​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាងរាស្ត្រ​កាល​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា។ ​ទោះ​យ៉ាងណា​​នៅ​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន គណបក្ស​នេះ​បាត់បង់​អាសនៈ​យ៉ាង​ច្រើន​ ដែល​ខ្លួន​ធ្លាប់​តែ​ឈ្នះ​កាល​ពី​ឆ្នាំ ២០១៥។

ប្រមាណ​ជា ​២ ភាគ ៣ ​នៃ​ចំនួន​ប្រជាជន​របស់​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន ​មិន​បាន​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ទេ ​បន្ទាប់​ពី​គណៈកម្មការ​បោះ ឆ្នោត​​​បាន​បិទ​ការិយាល័យ​បោះ​ឆ្នោត​​មួយ​ចំនួន ដោយ​អះអាង​ថា មក​ពី​អសន្តិសុខ​ដោយសារ​តែ​ការ​ប្រយុទ្ធគ្នា​រវាង​​កងទ័ព​រដ្ឋាភិបាល ​និង​ក្រុម​បះបោរ​របស់​កងទ័ព​អារ៉ាកាន។

ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន និង​យោធាមី​យ៉ាន់ម៉ា ​បាន​ផ្អាក​ការ​​ប៉ះទង្គិច​គ្នា​ប្រហែល ​២ ខែ​កន្លង​មក​ហើយ ​បន្ទាប់​ពី​ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​យ៉ាង​ខ្លាំងក្លា ​និង​ឥត​ឈប់ឈរ ​ចាប់​តាំង​ពី​ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៨​ មក។ កិច្ច​ចរចា​ដែល​​​ឈាន​ដល់​ការ​ផ្អាក​ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នេះ ​ត្រូវ​បាន​សម្របសម្រួល​ដោយ​ប្រធាន​មូលនិធិ​ជប៉ុន​ គឺ​លោក ​Yohei Sasakawa ​ដែល​បាន​សម្តែង​ក្តី​សង្ឃឹម​ថា អាច​នឹង​ជា​ចលនា​នៃ​​ការ​បន្ត​ឱ្យ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន​ឡើង​វិញ​។

ភាគី​ទាំង ​២ បាន​ធ្វើ​កិច្ច​ចរចា​ក្រៅ​ផ្លូវ​ការ​ចំនួន ៣ ​លើក​រួច​មក​ហើយ​នៅ​ថ្ងៃទី ២៥​ ខែ​វិច្ឆិកា ​ថ្ងៃ​ទី ៩ ធ្នូ ​និង​ថ្ងៃទី ​៣០ ​ខែធ្នូ ​ដើម្បី​ព្យាយាម​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​សន្តិភាព​​ជា​ផ្លូវ​ការ។ ចំណែក​ប្រជាជន​ដែល​ភៀស​ខ្លួន​ពី​តំបន់​ប្រយុទ្ធ​រាប់​ម៉ឺន​នាក់ ​ក៏​បាន​វិល​ត្រឡប់​ទៅ​ផ្ទះ​វិញ​ ចាប់​តាំង​ពី​ការ​​ប្រយុទ្ធ​បាន​ផ្អាក​មក។

លោក U Maung Maung Soe ​អ្នក​វិភាគ​កិច្ចការ​នយោបាយ ​និង​កិច្ចការ​ជនជាតិ​ភាគ​តិច​បាន​និយាយ​ថា៖ «នៅ​ពេល​កិច្ច​ប្រជុំ​ចុង​ក្រោយ​ដែល​មាន​​បុគ្គល​អ្នក​សម្រេច​ចិត្ត​សំខាន់ៗ វា​នឹង​ជួយ​កសាង​នូវ​ការ​ជឿ​ទុក​ចិត្ត​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក។​ វា​ហាក់​ដូច​ជា​ភាគី​ទាំង​សង​ខាង ​កំពុង​ព្យាយាម​ឱ្យ​មាន​​​​បទ​ឈប់​បាញ់​គ្នា​រវាង​គ្នា​យ៉ាង​​មុតមាំ»។

លោក​ប្រាកដ​ក្នុង​ចិត្ត​ថា​ ការ​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នៅ​រដ្ឋ​រ៉ាក់ឃីន​នឹង​អាច​​បញ្ចប់​នៅ​ពេល​ណា​មួយ​ដ៏​ខ្លី​។

កិច្ច​ពិភាក្សា​ជា​ច្រើន​បាន​និយាយ​ថា ​ក្រុម​ប្រដាប់​អាវុធ​អារ៉ាកាន​ និង​យោធា​មីយ៉ាន់ម៉ា ​បាន​ដក​ចំនួន​កង​ទ័ព​ដែល​ពង្រាយ​​​តាម​ទីតាំង​ប្រយុទ្ធ ​ដែល​​នេះ​សរ​បញ្ជាក់​ឱ្យ​ឃើញ​ថា ជា​គន្លឹះ​មួយ​ក្នុង​ការ​បង្កើត​បទ​​​ឈប់​បាញ់​ជា​អចិន្ត្រៃយ៍​មួយ​​​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋរ៉ាក់​ឃីន។

កងទ័ព​អារ៉ាកាន​បាន​ជាប់​គាំង​នៅ​ក្នុង​សមរភូមិ​ជាមួយ​យោធា​ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​របស់​មីយ៉ាន់ម៉ា​អស់​រយៈពេល​ជិត ​២​ ឆ្នាំ​​ហើយ ​និង​បាន​តស៊ូ​ប្រយុទ្ធ​ ដើម្បី​​ទាមទារ​សិទ្ធិ​សម្រាប់​ប្រជាជន​រ៉ូហ៊ីងយ៉ា​ក្នុង​ប្រទេស​នេះ។

យ៉ាងណា​មិញ ​ភាគី​ទាំង ​២ ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​ដោយ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្លាប់ ​និង​រងរបួស​មនុស្ស​រាប់​រយ​នាក់​ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ជន​ស៊ីវិល​ប្រមាណ ​២០ ​ម៉ឺន​នាក់ បង្ខំ​ចិត្ត​ភៀស​ខ្លួន​ចេញពី​ផ្ទះ​របស់​ពួក​គេ​ទៅ​កាន់​តំបន់​មួយ​ ដែល​ស្ថិតនៅ​ក្រោម​ការ​រឹតត្បិត​តឹងរ៉ឹង​បំផុត៕