កាល​ពី​ថ្ងៃ​អង្គារ​ ប្រធានាធិបតី​កោះ​តៃវ៉ាន់​អ្នកស្រី ​Tsai Ing-Wen​ បាន​និយាយ​ថា ​តៃវ៉ាន់​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​គំរាម​កំហែង​​ខាង​យោធា​ជា​រៀង​រាល់​ថ្ងៃ​ ខណៈ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រកាស​លក់​អាវុធ​តម្លៃ ​២៨០​ លាន​​ដុល្លារ​ទៅ​ឱ្យ​ខ្លួន​ជា​លើក​ទី៦​ ហើយ​សម្រាប់​ឆ្នាំ​នេះ​។​

ទីភ្នាក់ងារ​សហប្រតិបត្តិការ​សន្តិសុខ​ការពារជាតិ (DSCA) ​​អាមេរិក​បាន​ប្រកាស​លក់​អាវុធ​នេះ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី ៧ ធ្នូ​ កន្លង​ទៅ​រួមមាន ​ទូ​សម្រាប់​ទំនាក់​ទំនង​ (Communication Nods) ប្រភេទ S-788 Type III ចំនួន ១៥៤ ​ទូ​សម្រាប់​គ្រប់គ្រង​ទំនាក់ទំនង​ប្រភេទ​ S-788 Type III ​ចំនួន ​២៤ ទូ​ប្រព័ន្ធ​គ្រប់គ្រង​បណ្តាញ​ទំនាក់ទំនង​ចំនួន ៨ ​សម្ភារ​មូលដ្ឋាន ​(BII)​ ចំនួន ​៨ គ្រឿង ឧបករណ៍​ជំនួយ​ការ​ទំនាក់ទំនង​ឧបករណ៍​សម្រាប់​ផ្គុំ និង​ភ្ជាប់​បណ្ដាញ ​ឧបករណ៍​ធ្វើ​​តេស្ត​​ និង​គ្រឿង​បច្ចេកទេស​វិស្វកម្ម ​គ្រឿង​បរិក្ខារ​ភ័ស្តុភារ ​និង​​ឧបករណ៍​គាំទ្រ​កម្មវិធី​ផ្សេងៗ​ទៀត​ផង​ដែរ។

ប្រទេស​ចិន ​បាន​សម្តែង​ការ​ខឹង​​សម្បា​ចំពោះ​ការ​លក់​អាវុធ​នេះ ​ដោយសារ​តែ​ការ​លក់​នេះ​តែង​បង្ក​ការ​គំរាមកំហែង​ និង​​សងសឹក​គ្នា​ដោយ​មូលហេតុ​មិន​ជាក់​លាក់​ជា​ញឹកញយ។

រដ្ឋបាល Trump​ ដែល​តែង​បង្កើត​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​គេ​ឯង​នោះ​បាន​គាំទ្រ​ដល់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​លើ​កោះ​នេះ​ដោយ​ផ្ដល់​នូវ​ការ​លក់​កញ្ចប់​អាវុធ​សរុប​ចំនួន ​១១ ​កញ្ចប់ ​ហើយ​នៅ​ថ្ងៃ​ចន្ទ នៅ​ពេល​ដែល​​រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ជូន​ដំណឹង​ដល់​សភា​អំពី​​ការ​លក់​​ថា​ ជា​ប្រព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​​វិទ្យា​ថ្មី​ ​(FICS)។

អាមេរិក​លក់​អាវុធ​ឱ្យ​តៃវ៉ាន់​ក្នុង​តម្លៃ ​៥​ ពាន់លាន​ដុល្លារ​ហើយ​​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​ដែល​ជា​កត្តា​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្ថានភាព​នយោបាយ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង ​និង​ក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន​កាន់​តែ​អាក្រក់​ឡើងៗ​ ខណៈ​ដែល​ចិន​បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​ក្រុមហ៊ុន​អាមេរិក​មួយ​ចំនួន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ ​និង​​ការ​ចូលរួម​បង្កើន​សកម្មភាព​យោធា​របស់​ខ្លួន​ដែល​រួម​ទាំង​បេសកកម្ម​កងទ័ព​អាកាស​ជា​ប្រចាំ​នៅ​​ជិត​កោះ​តៃវ៉ាន់​នេះ​ផង​ដែរ​។

ថ្លែង​ទៅ​កាន់​វេទិកា​សន្តិសុខ​មួយ​នៅ​តៃប៉ិ ​អ្នកស្រី Tsai​ បាន​​ឱ្យ​ដឹង​ថា ​ប្រទេស​ចិន ​កំពុង​​បង្កើន​ការ​គំរាម​កំហែង​រួម​​បញ្ចូល​ទាំង «ការ​បង្កើន​យោធា​កាន់​តែ​ច្រើន​ឡើង» ​នៅ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ ដោយ​អះអាង​ថា​ មួយ​ផ្នែក​ធំ​នៃ​ប្រទេស​នេះ ​ត្រូវ​បាន​​គេ​យក​ទៅ​សាងសង់​កោះ​សិប្បនិម្មិត​មួយ​សម្រាប់​តាំង​ទី​កងទ័ព​អាកាស ​និង​កង​ទ័ព​ជើង​​ទឹក​ទៀត​ផង។

អ្នកស្រី​ ​Tsai​ បាន​និយាយ​ថា៖ «កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​ទាំង​នោះ​ព្យាយាម​បង្ក​អំពើ​ហិង្សា​​ និង​ការ​រំលោភ​បទ​បញ្ជា​ផ្អែក​លើ​​​បទដ្ឋាន​ដែល​មាន​ស្រាប់​ជា​រឿយៗ។ ​កោះ​តៃវ៉ាន់​ត្រូវ​ប្រឈម​​​ការ​គំរាម​កំហែង​ផ្នែក​យោធា​បែប​នេះ​ជា​រៀងរាល់​ថ្ងៃ»។

ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​ក្រសួង​ការពារ​ជាតិ​តៃវ៉ាន់​បាន​និយាយ​ថា​ ការ​លក់​អាវុធ​ចុង​ក្រោយ​របស់​អាមេរិក​បាន​បង្ហាញ​ថា​ ការ​ប្តេជ្ញា​ចិត្ត​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​សមត្ថភាព​ការពារ​កោះ​នេះ​រហូត ហើយ​ក៏​បាន​បង្ហាញ​ការ​ដឹង​គុណ​ចំពោះ​អាមេរិក​ផង​ដែរ​។

ក្រសួង​បាន​និយាយ​ថា៖ «កោះ​តៃវ៉ាន់ ​និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នឹង​បន្ត​ពង្រឹង​ភាព​ជា​ដៃគូ​សន្តិសុខ​របស់​ខ្លួន ​ដើម្បី​រក្សា​សន្តិភាព ​និង​ស្ថិរភាព​នៅ​ច្រកសមុទ្រ​តៃវ៉ាន់»។

យ៉ាង​ណា​មិញ​ ក្រសួង​ការ​បរទេស​ចិន​បាន​បដិសេធ​កញ្ចប់​​អាវុធ​នេះ​ដោយ​ជំរុញ​ឱ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បញ្ឈប់​ការ​លក់​អាវុធ​ទៅឱ្យ​កោះតៃវ៉ាន់​ទៀត ​ហើយ​និយាយ​ថា​ ទីក្រុង​ប៉េកាំង​ នឹង​ចាត់​វិធានការ​តបត​ ចាំ​បាច់​នានា​ចំពោះ​សកម្មភាព​នេះ​ ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​លម្អិត​ផ្សេង​ទៀត​អំពី​វិធាន​ការ​នេះ​នៅ​ឡើយ។

អ្នក​នាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​អ្នកស្រី ​Hua Chunying ​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ការ​ឆ្លើយតប​ និង​ការ​ដឹង​គុណ​របស់​តៃវ៉ាន់​ចំពោះ​ការ​លក់​អាវុធ​នេះ​ថា ៖ «ខ្ញុំ​សង្ឃឹម ថា ​ពួក​គេ​អាច​បែងចែក​ឱ្យ​ច្បាស់​ថា តើ​សហ​រដ្ឋ​អាមេរិក​ពិត​ជា​កំពុង​ជួយ​ពួក​គេ​ឬ​ក៏​ធ្វើ​បាប​ពួក​គេ​?»។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ​រដ្ឋាភិបាល​តៃវ៉ាន់​បាន​ធានា​ដល់​ប្រជាជន​របស់​ខ្លួន​ថា ​រដ្ឋបាល​ថ្មី​របស់​ប្រធានាធិបតី​ជាប់​ឆ្នោត​របស់​អាមេរិក​ លោក ​Joe Biden ​នៃ​ គណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក៏​នៅ​​តែ​មិន​ទម្លាក់​ដៃ​ក្នុង​ការ​គាំទ្រ​កិច្ច​ការពារ​កោះ​នេះ​ដូច​គ្នា​។

ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​វេទិកា​ដដែល​នៅ​តៃប៉ិ​លោក​ Kurt Campbell ​អតីត​មន្ត្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​ជា​អ្នក​ប្រឹក្សា​យោបល់​ជាមួយ​លោក ​Biden ​និង​ជា​មន្ត្រី​ការ​ទូត​ជាន់​ខ្ពស់​ជាង​គេ​ប្រចាំ​តំបន់​អាស៊ី​ខាង​កើត​បាន​និយាយ​ថា កិច្ច​ការពារ​គាំទ្រ​កោះ​តៃវ៉ាន់​នេះ​មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​គណបក្ស​ទ្វេ​ភាគី​ខ្លាំង​ណាស់​។

លោក​បាន​និយាយ​ថា៖ «មាន​​ក្រុម​មនុស្ស​ជា​ច្រើន​ដែល ​ធ្លាប់​ឆ្លង​កាត់​ផ្លូវ​នយោបាយ​ដែល​យល់​ពី​សារៈសំខាន់ ​និង​យុទ្ធសាស្ត្រ​ជា​ផល​ប្រយោជន៍​​ដ៏​សំខាន់​មួយ​ក្នុង​ការ​រក្សា​ទំនាក់ទំនង​រឹងមាំ​ជាមួយ​តៃវ៉ាន់​នេះ»។

ស្របពេល​ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ដែរ​ប្រទេស​ចិន​ ខឹង​សម្បា​នឹង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ហិរញ្ញវត្ថុ​ និង​ការ​ហាម​ឃាត់​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​ចំពោះ​មន្ត្រី​ចិន​ចំនួន ១៤​ នាក់ ​ក្នុង​ការ​ដក​សិទ្ធិ​របស់​សមាជិក​សភា​ដែល​ជាប់​ឆ្នោត​ចំនួន ៤ រូប ​ស្ដី​អំពី​បញ្ហា​ទឹក​ដី​ពាក់​កណ្តាល​ស្វយ័ត​នៃ​ទីក្រុង​ហុងកុង​កាល​ពី​ខែ​មុន​។

អនុរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​លោក Zheng Zeguang ​បាន​និយាយ​ថា​ សកម្មភាព​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក «បាន​រំលោភ​បំពាន​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​លើ​បទដ្ឋាន​មូលដ្ឋាន​នៃ​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរជាតិ​យ៉ាង​ខ្លាំង ​ខណៈ​អាមេរិក​បាន​ជ្រៀតជ្រែក​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​ក្នុង​នយោបាយ​ក្នុង​ស្រុក​របស់​ប្រទេស​ចិន​ ​ហើយ​បាន​បំផ្លាញ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ប្រទេស​ចិន សហរដ្ឋ​អាមេរិក ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ទំនាក់ទំនង​នេះ​មាន​លក្ខណៈ​ក្រអឺត​ក្រទម​មិន​សម​ហេតុផល​ និង​អាក្រក់​​ជួជាតិ»៕